Γιώργος ΦιρμάνιΤο νέο album των Cunninlynguists “χρωματίζει” τα αυτιά μας πιο ευχάριστα από ποτέ!
Κόκκινο, μπλε και κίτρινο. Τρία χρώματα τα οποία ορίζει η κλασσική ζωγραφική ως βασικά ή πρωτογενή. Ο κόσμος του κάθε καμβά δομείται πάνω σε αυτά ή τις δευτερογενείς και τις τριτογενείς αναμίξεις τους. Πρόκειται δηλαδή για τους γεννήτορες του “αρτιστικού” σύμπαντος, όπως το αποτύπωσε ο Νταλί, ο Βαν Γκογκ ο Πικάσο και αμέτρητοι ακόμα. Σε μία παράλληλη πορεία με την τέχνη της εικόνας, οι Cunninlynguists “ζωγραφίζουν” την δική τους μουσική πραγματικότητα μιξάροντας κι αυτοί τα τρία βασικά χρώματα σε τρεις διαφορετικές γλώσσες και σε ένα δίσκο. “Rose Azura Njano”.
Η συσχέτιση ήχου και χρώματος δεν μένει μόνο στον τίτλο και τα γραφιστικά του δίσκου, αλλά αποτελεί και βασικό στοιχείο της δομής και της θεματολογίας του. Το τρίο των Cunninlynguists μας διασχίζει την ιστορία της “μαύρης” μουσικής στην Αμερική η οποία παίρνει τη μορφή μιας κοπέλας ονομαζόμενης Rose, η οποία είναι χρωμο-συναισθητική. Η συναισθησία είναι η νευρολογική ανάμειξη των αισθήσεων και στη περίπτωση μας, η Rose μπορεί να “βλέπει” τους ήχους σαν χρώματα. Μεταξύ πολλαπλών ήχων και χρωματικών εναλλαγών, το ταξίδι της Rose έχει ως σταθμούς τα 12 κομμάτια του δίσκου.
Στιγμιότυπο της Rose από το ταξίδι της στη χώρα των χρωμάτων.
Ο χρωματικός διαχωρισμός είναι αρκετά εμφανής μέσα στο album. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κυκλοφορία 2 EP νωρίτερα μέσα στο 2017, του Rose και του Azura τα οποία αποτελούνταν από τρία κομμάτια το καθένα. Το πρώτο μισό του δίσκου μας είναι μια επανάληψη αυτών των EP. Τα υπόλοιπα έξι κομμάτια θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε πως είναι το “κίτρινο μέρος” ή το Njano. Βέβαια αυτή η ανισορροπία μοιάζει κάπως περίεργη. Η θεωρία μου είναι πως από τα εναπομείναντα κομμάτια τα τέσσερα είναι το “κίτρινο μέρος” και τα υπόλοιπα δύο το “λευκό μέρος” στο οποίο ανακατεύονται όλα τα προηγούμενα. Εξ’ άλλου όπως λένε και οι ίδιοι “There is no universe without harmony”…
ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΜΕΡΟΣ
Ένα στρωμένο κόκκινο χαλί καλωσορίζει τον ακροατή. “Red, White and Blues” το πρώτο κομμάτι του δίσκου, εμφανές λογοπαίγνιο με την αμερικάνικη σημαία και τη blues μουσική, τόνους της οποίας μπορείς να πιάσει το εξασκημένο αυτί, κρυμμένους πίσω από τα pitch-αρίσματα. Πρωτού οι σημαίες ανεμίσουν περήφανες, τυλίγονται στις φλόγες.
“And you ask why we burning up the neighborhood? As if the ghetto was created for the greater good.” ρωτάει ρητορικά ο Deacon the Villain στην αρχή του “Riot” λίγο πριν ο Natti πάρει τη σκυτάλη και αρχίσει να περιγράφει ένα βίαιο μετά-επαναστατικό σκηνικό. Ίσως αναφέρεται έμμεσα στην εξέγερση του 1992 στο Los Angeles ίσως και όχι…
Καθώς το πλήθος καταλαγιάζει, ένα μοναχικό πουλί διακρίνεται στον μαύρο από τη κάπνα ουρανό. Συμβολική μεταφορά για τα όνειρα και τις ελπίδες της Rose για ένα καλύτερο μέλλον. Όμως για τα πουλιά σαν κι αυτό είναι εποχή κυνηγιού όλο το χρόνο. “Some times not even a birds eye can see the devil’s details” και το πουλί καταλήγει στο χώμα, πνιγμένο στο αίμα του. Το “Red Bird” αφήνει τη τελευταία του πνοή και κλείνει το κόκκινο μέρος του δίσκου.
ΤΟ ΜΠΛΕ ΜΕΡΟΣ
Υπό τους ήχους της βροχής, το μπλε μέρος του δίσκου ξεκινάει με βιβλικές αναφορές στο κομμάτι “Violet/The Upper Room” (The Upper Room είναι ο Μυστικός Δείπνος). “Dearly beloved we gathered here today to celebrate an electric life”, τα λόγια που σηματοδοτούν την έναρξη της τελετής η οποία κινείται στα όρια μεταξύ βιβλικών αλληγοριών και της καθημερινότητας του ghetto, βάζοντας σε ζυγαριά έννοιες όπως η πίστη και ο φόβος, η ζωή και ο θάνατος.
Η ζώη στα ghetto συνεχίζει να βρίσκεται κάτω από το μικροσκόπιο των Cunninlynguists στο “Gone”. Έντονη κριτική, αλλά και προειδοποίηση για την παγίδα που κρύβεται πίσω από την “γειτονιά”, την εκπροσώπηση της και την πρόκαιρη καλοπέραση που προσφέρουν τα ναρκωτικά και τα κλεμμένα ποτά από το deli της παρακάτω γωνίας.
Κι όσο ο δυνατός αέρας παρασέρνει τα παρατημένα άδεια μπουκάλια στο πεζοδρόμιο, μία ίδια ιστορία εξελίσσεται με τρεις διαφορετικούς τρόπους. Επαναλαμβανόμενες εικόνες της Rose να βρίσκεται στο μπάνιο της και να δέχεται ένα τηλεφώνημα από τη ξαδέλφη της, το οποίο σε κάθε κουπλέ την οδηγεί είτε στη πορνεία, είτε στην εξάρτηση από έναν hustler, είτε στη κατάθλιψη. Οι μικρές παράμετροι που αλλάζουν σε κάθε στροφή δείχνουν τον εγκλωβισμό των κοριτσιών μέσα στο ghetto καθώς θα κατευθυνθούν “Any way the wind blows”.
ΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΜΕΡΟΣ
Οι κίτρινες αποχρώσεις κάνουν δειλά δειλά την εμφάνισή τους, υπό τη μορφή μίας μικρής ιστορίας που απλώνεται σε δύο κομμάτια. “Mr. Morganfield and Ms. Waters” το εικονικό ζευγάρι η ζωή του οποίου αποτελεί τη πρώτη πράξη του έργου. Βέβαια στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα βιογραφικό κομμάτι-φόρο τιμής στον θρυλικό McKinley “Muddy Waters” Morganfield.
Η παρέα των “Jimi & Andre” έρχεται για να συμπληρώσει τις αναφορές σε μεγάλες φιγούρες της “μαύρης” μουσικής, συγκεκριμένα στους Jimi Hendrix και Andre 3000 (το 1/2 των Outkast). Όμορφο tribute με πρωτότυπη παρουσίαση, που αρχικά σε αποπροσανατολίζει με σκοπό να σε εκπλήξει όταν καταλάβεις σε τι πραγματικά αναφέρονται τα κομμάτια.
Ακόμη δύο αλληλένδετα tracks ακολουθούν, τα οποία αφορούν την ομορφιά του γυναικείου φύλου. Η γυναίκα αρχικά παρουσιάζεται ως μια δυναμική ύπαρξη, μία έντονη παρουσία, που θα δεν θα αφήσει τους επίδοξους “Hustlers” να την κοντρολάρουν, αλλά θα πράξει το αντίστροφο.
Το κίτρινο μέρος του δίσκου, κλείνει με τις εικόνες από μέλισσες να κάνουν, άθελα τους, τους ταχυδρόμους στα ραβασάκια των ερωτευμένων χρυσάνθεμων, ενώ οι ίδιες εκπληρώνουν έχουν ως αυτοσκοπό τη παραγωγή μελιού. Η παρομοίωση, είναι μεταξύ του μελιού και της φράσης “Oh Honey” που επαναλαμβάνει η Farah Elle στο ρεφραίν συνθέτοντας έναν υπέροχο ύμνο στον έρωτα, μαζί με τους Cunninlynguists.
ΤΟ ΛΕΥΚΟ ΜΕΡΟΣ
Ο κύκλος κλείνει και όλα τα χρώματα αρχίζουν να περιστρέφονται μέχρι να αναμειχθούν και να δημιουργήσουν το λευκό.
“I mean to put it simple and plain we are all vibrations.”.
Οι ήχοι δεν είναι παρά δονήσεις του αέρα. Το ίδιο και το φως, δεν είναι παρά ηλεκτρομαγνητικά κύματα σε συνεχείς δονήσεις. Είναι όμως και η ύπαρξη η ίδια μία δόνηση στην απεραντοσύνη του σύμπαντος; αναρωτιούνται οι Cunninlynguists και ξεκινάνε το ταξίδι. Ο πύραυλος γέμισε τη δεξαμενή καυσίμων του με χρώμα και εκτοξεύεται. Θα επιβεβαιωθεί η ρύση “No Universe without Harmony” άραγε;
Πριν φύγουμε όμως ένα μύνημα. Προς εκείνο το μικροσκοπικό πορτοκαλί αστέρι. Τον πλανήτη Αφροδίτη που πήρε το όνομα του από τη θεά της ομορφιάς. Με την οποία παραλληρίζουν τη μαύρη μουσική οι Cunninlynguists στο φινάλε του δίσκου. “This is Earth to Venus from afar/I want you to stay right where you are/I came here to greet you but I’d rather come & meet you in the stars”. Αφήνουμε πίσω μας τη Γη και φεύγουμε. Μπροστά σκοτάδι και γύρω χρώματα. Κόκκινα, μπλε, κίτρινα, όλα…
ΝΑΙ ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΟ ΔΙΣΚΑΚΙ ΡΕ ΜΑΝ;
Πέραν του concept του “Rose Azura Njano” οι Cunninlynguists παραδίνουν ένα άριστο ηχητικό αποτέλεσμα. Μουσικές προσεγμένες στην λεπτομέρεια, με συγκεκριμένη αισθητική. Κάπου ανάμεσα σε ταξιδιάρικη και ονειρική, με μερικά “γκρουβάτα” διαλείμματα, που όμως ούτε ξενίζουν ούτε παρεκκλίνουν από το συνολικό ύφος του δίσκου. Ο στίχος έξυπνος, με έμφαση στα λογοπαίγνια και τις εικόνες. Οι ομοιοκαταληξίες ξεπηδάνε η μία μέσα από την άλλη δημιουργώντας αρμονικές στρώσεις λόγου που κυλάνε μαζί με τα κομμάτια από την αρχή μέχρι το τέλος τους, ενώ το εύρος του λεξιλογίου τους είναι το κερασάκι στην (τρίχρωμη) τούρτα. Η συνεχής αναφορά σε χρώματα μέσα στους στίχους προσφέρει πολλή στη γενικότερη ιδέα του δίσκου. Ενδεικτικά αναφέρω το λογοπαίγνιο-ακροστιχίδα του Deacon the Villain στο “Riot”:
Can I get an
R for the Riot?
E for emotion?
D for devotion?
Οι στίχοι είναι γεμάτοι από τέτοια καλούδια, πράγμα που όχι μόνο κρατάει το ενδιαφέρον του ακροατή και τον παρακινεί να τους μελετήσει εις βάθος, αλλά και δείχνει το πόσο προσηλωμένοι μένουν οι ίδιοι οι Cunninlynguists σε αυτό που θέλουν να μεταδώσουν μέσα από το “Rose Azura Njano”. Οι μουσικές, τα γραφιστικά, οι στίχοι, όλα προσφέρουν μία εμπειρία που ξεφεύγει από ένα απλό CD μουσικής. Είναι ένα έργο τέχνης, ένας πίνακας ίσως, τον οποίο φαντάζομαι κρεμασμένο σε ένα μουσείο μοντέρνας τέχνης φωτισμένος από κόκκινους, κίτρινους και μπλε προβολείς, στην τομή τον οποίων σχηματίζεται το λευκό…