Η πόρτα της ένταξης

Ακολουθούν ιστορίες για το δρόμο της προσφυγιάς. Για το δρόμο που οδηγεί σε ένα καλύτερο μέλλον. Για το δρόμο της ένταξης.

Κατεχάκη. Υπηρεσία Ασύλου. Ο συννεφιασμένος ουρανός έχει γίνει ένα με τους γκρίζους τοίχους που μοιάζουν να σε πλακώνουν. Κάγκελα. Χέρια κρεμιούνται περιμένοντας την πόρτα να ανοίξει. Ήρθαν εδώ με αυτή την ελπίδα, να ανοίξει μια πόρτα για αυτούς.

Βλέμματα θαμπά, τραυματισμένα. Πρόσφυγες και μετανάστες με ζωές φυλακισμένες αναζητούν την επιβίωση, τη σωτηρία, την ένταξη, την ελευθερία να ζήσουν με σεβασμό στην ανθρώπινη υπόσταση τους. Ποιος θα τους ανοίξει την πόρτα;

Πίσω από τα κάγκελα, πίσω από τα συννεφιασμένα βλέμματα, πίσω από τις ουρές και τις φωνές ξεχωρίζει ένα κόκκινο μπουφάν που τρέχει πάνω κάτω, και μπλέκεται ανέμελα στα πόδια των άλλων.

Το κόκκινο μπουφάν έχει όνομα. Αμινάτα, 6 ετών από την Κένυα. Η Αμινάτα έχει το δικαίωμα να πάει στο σχολείο. Και θα πήγαινε,α ν κάποιοι γονείς δεν της έκλειναν την πόρτα. Αν δεν την κοιτούσαν περίεργα. Αν δεν εμπόδιζαν το δικαίωμα της στην εκπαίδευση.

Δεν κατάλαβε γιατί γύρισε σπίτι εκείνη τη μέρα ενώ της είχαν πει ότι θα ξεκινούσε μαθήματα. Το μόνο που θυμάται είναι κάποιους ανθρώπους να της κλείνουν την είσοδο, να φωνάζουν έξω από το σχολείο. Να τη δείχνουν.Ήταν θυμωμένοι μαζί της;

Δεν κατάλαβε. Φοβήθηκε. Η Αμινάτα θέλει να γίνει δασκάλα. Και θα το πετύχει αν της ανοίξουν την πόρτα του σχολείου.

Ένας σκυθρωπός μεσήλικας άντρας έχει εναποθέσει όλο το βάρος του στα κάγκελα και όλες τις ελπίδες του σε ένα χαρτί. Δεν έχει τον πολυπόθητο Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης που θα του εξασφαλίσει το δικαίωμα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Πληροί της προϋποθέσεις απόδοσης αλλά η διαδικασία έχει παγώσει προσωρινά.

Ο Χασίμ δεν παλεύει μόνο με την ηπατίτιδα που τον εμποδίζει να εργαστεί αλλά και με τη γραφειοκρατία. Η ζωή του για να ορθοδρομήσει χρειάζεται αυτό τον περίεργο αριθμό που ζητάνε στο νοσοκομείο. Κανείς δεν του έχει εξηγήσει τι είναι ο ΑΜΚΑ, τι πρέπει να κάνει και γιατί καθυστερούν τόσο πολύ.

Όλα θα ήταν καλύτερα αν υπήρχε ένα προσωπικό ενημέρωσης που θα τον καθοδηγούσε με βασικές οδηγίες σχετικά με τις διαδικασίες ενώπιον των δημόσιων υπηρεσιών προκειμένου να διασφαλίσει τα βασικά του δικαιώματα στην υγεία. Αν του άνοιγαν την πόρτα στην υγεία.

Αναμονή. Πρέπει να περιμένουν. Μια απόφαση, ένα διαβατήριο, μια συνέντευξη, μια καλύτερη ζωή. Μπορεί να μπει η ζωή σε  stand-by; Ήρθαν εδώ για μια καλύτερη ζωή, τη βρήκαν;

Ο δρόμος για την ενσωμάτωση τους στο κοινωνικό σύνολο είναι μακρύς, και δεν εξαρτάται μόνο από εκείνους.

Μια γυναικεία φωνή σιγοτραγουδά ένα σκοπό. Ένα σκοπό που γλυκαίνει την αναμονή, που σκεπάζει τα σύννεφα, τη γκρίνια, τα νεύρα, τις φωνές. Η Μάριαμ ήρθε από τη Συρία και παλεύει να διώξει τους εφιάλτες που έζησε με τη μουσική και τις ζωγραφιές της. Η τέχνη σώζει τις ψυχές, σε βοηθά να βρεις τον εαυτό σου και να χαθείς ταυτόχρονα. Η τέχνη ενώνει διαφορετικές κουλτούρες. Η Μάριαμ θέλει να μοιραστεί την αγάπη της για τη μουσική με άλλους ανθρώπους. Προσδοκά να ανοίξει η πόρτα μιας ομάδας όπου θα μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα, που θα γευτεί άλλους πολιτισμούς, και θα συνδιαλλαγεί δημιουργικά με τη χώρα που τη φιλοξενεί.

Σε κλάσματα δευτερολέπτου, μια αχτίδα καταφέρνει να τρυπώσει ανάμεσα στα σύννεφα. Ο ήλιος έλουσε το θλιμμένο βλέμμα ενός νεαρού άντρα που κουνά νευρικά το πόδι του. Μαμαντού, ετών 23. Περιμένει την αναγνώριση του πτυχίου του για να αναζητήσει δουλειά στο αντικείμενο που σπούδασε. Πολιτικός μηχανικός στη χώρα του. Εδώ, στήνει πάγκο και πουλά  μικροπράγματα στην Ομόνοια κάθε μεσημέρι για να επιβιώσει.

Η πρεσβεία του καθυστερεί να στείλει τα απαραίτητα έγγραφα για την πιστοποίηση του. Εμπόδια χάρτινα, γραφειοκρατικά ,γλωσσικά που κωλύουν την επαγγελματική του ζωή. Περιμένει την πιστοποίηση, ένα αναπάντεχο φως σαν αυτή την τυχαία ηλιαχτίδα για να συνεχίζει να ελπίζει.

Η πόρτα άνοιξε. Ο άνθρωπος που κρατούσε το κλειδί ήταν και αυτός πίσω από τα κάγκελα πριν μερικά χρόνια. Ήταν στη θέση του πρόσφυγα. Τώρα είναι στη θέση του διερμηνέα. Ο Μοχάμεντ έκανε εντατικά μαθήματα ελληνικών ,και απορροφήθηκε ως διερμηνέας σε μια μη κυβερνητική οργάνωση χάρη στην άριστη γνώση αραβικών και τοπικών διαλέκτων που γνώριζε. Πέρασε στην αντιπέρα όχθη και τα κατάφερε.

Μετά από πολλές δυσκολίες και κλειστές πόρτες, έκανε την ελπίδα πράξη. Δεν παραιτήθηκε, δεν αφέθηκε, δεν επέτρεψε στον εαυτό του ούτε στους  άλλους να πατήσουν pause στη ζωή του. Τώρα δίνει το χέρι του στους υπόλοιπους για να τον ακολουθήσουν.

Ο προαύλιος χώρος της Υπηρεσίας βομβαρδίζεται με κόσμο. Τρέχουν, αγωνιούν, αναρωτιούνται. Από τη στιγμή που πάτησαν το πόδι τους στη στεριά ξεκίνησε ένας μαραθώνιος, ένας μαραθώνιος επιβίωσης. Το δεύτερο βήμα είναι ο μαραθώνιος της πολυμορφικής ένταξης τους στους διάφορους τομείς της χώρας που τους υποδέχτηκε. Τα χιλιόμετρα που πρέπει να διανύσουν είναι πολλά ενώ η  καχυποψία και  τα υποτιμητικά σχόλια παραμονεύουν για να τους κλείσουν το δρόμο.

Καλούνται να ανοίξουν πολλές  πόρτες, και αν δεν μπορούν να τις φτιάξουν. Και η κοινωνία πρέπει να είναι εκεί για να τους δώσει το χέρι, και να τους μετατρέψει σε ενεργά κύτταρα   του οργανισμού της, εξασφαλίζοντας την ευρυθμία της.

Η Αμινάτα θα συνεχίσει να τρέχει ανάμεσα στο σκοτάδι και να προσπαθεί  μέχρι να γίνει αυτό που ονειρεύεται. Εσύ θα είσαι στο πλευρό της;