Το αψέντι έχει εμπνεύσει πολλούς μεγάλους συγγραφείς τα τελευταία 150 χρόνια και κατέστρεψε ακόμη περισσότερους. Στέριωνε ή κατέστρεφε φιλίες, δημιουργούσε οράματα και ονειρικές καταστάσεις που φιλτράρονταν στο καλλιτεχνικό έργο… 

 

Η συγγραφέας Τζέιν Τσιαμπατάρι, ακολουθεί την παράξενη δύναμη του πράσινου ποτού και φτάνει στα άδυτα της Belle Epoque.

Ο Γάλλος ποιητής Αρθούρος Ρεμπώ, αναφερόταν στο αψέντι ως «Artemisia absinthium» (absinthium σημαίνει πικρό στα λατινικά) επειδή το βασικό του συστατικό είναι το πικρό βότανο άψινθος ή αψιθιά που αφθονεί στην παγωμένη περιοχή Val – de – Travers της Ελβετίας. Αυτό το θρυλικό αρωματικό ποτό που αποτέλεσε σύμβολο της παρακμής εφευρέθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα και όσο παράξενο κι αν ακούγεται είναι συνυφασμένο με μεγάλα πνεύματα του πολιτισμού.

Όπως αναφέρει σχετικό άρθρο του BBC, το αψέντι ήταν πολύ δημοφιλές από το 1859, όταν o Εντουάρ Μανέ, τακτικός πότης αψέντι, συγκλόνισε στο ετήσιο Salon de Paris μέχρι και το 1914 , όταν ο Πάμπλο Πικάσο δημιούργησε το διάσημο χάλκινο γλυπτό του, το ποτήρι αψέντι.

Κατά τη διάρκεια της Belle Époque , η «Πράσινη Νεράιδα» (παρατσούκλι του ποτού για το ξεχωριστό του χρώμα) ήταν το αγαπημένο ποτό για πολλούς συγγραφείς και καλλιτέχνες στο Παρίσι. Η 5η απογευματινή ήταν γνωστή ως η «πράσινη ώρα», μια ευτυχισμένη ώρα όταν τα καφενεία γέμιζαν με πότες του καταπράσινου υγρού.

Η Πράσινη Νεράιδα έχει πολλούς γνωστούς «γνώριμους», συμπεριλαμβανομένων ο Edgar Degas , ο Charles Baudelaire , Μαίρη Σέλλεϋ , Βίνσεντ Βαν Γκογκ , Ανρί ντε Τουλούζ-Λωτρέκ , ο Πάμπλο Πικάσο, Εντουάρ Μανέ, Έρνεστ Χέμινγουεϊ  και ο Oscar Wilde.

Ήταν πολύ ρομαντική για αυτούς τους καλλιτέχνες και συγγραφείς, πολλοί από τους οποίους πίστευαν ότι ήταν ένα ουσιαστικό μέρος της δημιουργικής διαδικασίας. Στην πραγματικότητα, το ποτό αυτό μερικές φορές πιστώνεται με τη διαμόρφωση της εποχής του Ιμπρεσιονισμού.Ο  Πάμπλο Πικάσο δημιούργησε πολλά έργα εμπνευσμένα από τις επιδράσεις, τις διαφημίσεις και τις τελετές του αψέντι. Ο Alfred Jarry ισχυρίστηκε ότι το ποτό ήταν ένα βασικό στοιχείο για τη δημιουργία του παραλόγου παιχνιδιού του Ubu Roi. Μερικοί καλλιτέχνες, όπως ο Άλμπερτ Maignan και ο Βίκτορ Oliva, ακόμη ενσωμάτωσαν απεικονίσεις της πράσινης νεράιδας στο έργο τους.

Το αψέντι στέριωνε ή κατέστρεφε φιλίες, δημιουργούσε οράματα και ονειρικές καταστάσεις που φιλτράρονταν στο καλλιτεχνικό έργο δημιουργώντας κινήματα όπως ο Συμβολισμός  ο Σουρεαλισμός, ο Μοντερνισμός, ο Ιμπρεσιονισμός, ο μετα- Ιμπρεσιονισμός, ο Κυβισμός. Δεκάδες καλλιτέχνες συχνοί πότες αψέντι εμπνέονταν με τα τελετουργικά σύνεργα: ένα ποτήρι, μία τρυπητή κουτάλα, κύβους ζάχαρης που μαλάκωναν την πίκρα από το φτηνό αψέντι και κρύο νερό βρύσης για να το αραιώσουν.

Το αψέντι όταν δημιουργήθηκε, δεν διέφερε πολύ με άλλα φαρμακευτικά φυτικά σκευάσματα όπως το βερμούτ. Ωστόσο το συγκεκριμένο απεριτίφ ήταν ικανό να οδηγήσει σε ολικό μπλακ-άουτ, παραισθήσεις και παράξενη συμπεριφορά.

Σύγχρονες αναλύσεις δείχνουν χημικές ουσίες από την αψιθιά ήταν παρούσες σε τέτοιες ποσότητες στο αποσταγμένο αψέντι που είχαν ψυχοτρόπο δράση . Με 74% περιεκτικότητα σε αλκοόλ, το αψέντι ήταν ικανό να προκαλέσει πολύ σοβαρή δηλητηρίαση από αλκοόλ στα 20 σφηνάκια.

Ωστόσο αυτό δεν αναιρούσε το γεγονός ότι το αψέντι ήταν μία μούσα σε μπουκάλι. Ο Ρεμπώ, ο Μποντλέρ, ο Πολ Βερλέν, ο Εμίλ Ζολά, ο Αλφρεντ Τζάρι και ο Οσκαρ Ουάιλντ, συγκαταλέγονται στους πολλούς καλλιτέχνες που ήταν διαβόητοι πότες αψέντι. Ο Τζάρι το έπινε σκέτο, ο Μποντλέρ χρησιμοποιούσε επίσης λάβδανο και όπιο, ενώ ο Ρεμπώ το συνδύαζε με χασίς. Οι ίδιοι είχαν αναφερθεί συχνά στην εθιστική δράση του αψέντι και τις επιπτώσεις του στη δημιουργική διαδικασία.

Μάλιστα στο ποίημα του «Poison» (δηλητήριο) το 1857 από την ποιητική συλλογή «Τα άνθη του κακού», ο Μποντλέρ κατατάσσει το αψέντι δίπλα στο κρασί και το όπιο: «Κανένα από αυτά δε συγκρίνεται με το δηλητήριο που αναβλύζει στα μάτια σου που μου δείχνουν τη φτωχή ψυχή μου αντεστραμμένη, τα όνειρα μου να πίνουν πράσινες λίμνες».

Ο Ρεμπώ επίσης έβλεπε την τέχνη και την ποίηση ως αλχημική, έναν τρόπο να αλλάξει την πραγματικότητα. Ο συγγραφέας Εντμουντ Γουάιτ, σημειώνει στη βιογραφία του ποιητή, ότι έβλεπε το αψέντι ως καλλιτεχνικό εργαλείο, που αποδιοργανώνει τις αισθήσεις του και του δείχνει μία νέα πραγματικότητα.

Οι σύγχρονοι μελετητές υποστηρίζουν ότι το αψέντι ευθύνεται για τη μικρή διάρκεια της ζωής του Μποντλέρ, του Τζάρι και του Βερλέν μεταξύ άλλων, ενώ μπορεί να οδήγησε τον Βαν Γκογκ να κόψει το λοβό του αυτιού του. Το 1915 το αψέντι κατηγορήθηκε ότι προκαλεί ψυχώσεις και επιθετική συμπεριφορά και απαγορεύτηκε στη Γαλλία, την Ελβετία, τις ΗΠΑ και την υπόλοιπη Ευρώπη.

Η Πράσινη Νεράιδα ξεθώριασε ως πολιτιστική επιρροή για το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα και αντικαταστάθηκε από κοκτέιλ, μαρτίνι και στη δεκαετία του 1960 από τόνους ψυχοτρόπων φαρμάκων.

Στα τέλη του 20ου αιώνα, το αψέντι έγινε ένα παρακμιακό σημείο αναφοράς για μία νέα γενιά συγγραφέων στο Σαν Φρανσίσκο και τη Νέα Ορλεάνη .

Σήμερα το αψέντι είναι ένα ποτό που μουδιάζει τη γλώσσα και οξύνει τις αισθήσεις, όπως αναφέρει ο Λανς Γουίντερς, αποσταγματοποιός και ιδιοκτήτης του St George Spirits ο οποίος δημιούργησε το πρώτο νόμιμο αψέντι στις ΗΠΑ στα τέλη του 2007.

Στους λογοτεχνικούς κύκλους σήμερα, το αψέντι είναι περισσότερο διασκέδαση παρά μούσα και μια λογοτεχνική αναφορά σε αυτό πλέον προσθέτει μια πινελιά νοσταλγίας, θυμίζοντας τους προκλητικούς αυτοκαταστροφικούς καλλιτέχνες μίας άλλης εποχής.

Αν και το ίδιο το ποτό έχει χάσει τη δημοτικότητά του, το σκοτάδι, η γοητεία και το μυστήριο γύρω από την Πράσινη Νεράιδα συνεχίζει να αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες μέχρι και σήμερα.

Πηγή

Σχόλια