Χρήστος ΦερούσηςΑν είσαι ή ήσουν ποτέ έφηβος, το Eighth Grade είναι η ταινία για σένα.
Στο πρώτο μου άρθρο για το Frapress.gr, μίλησα για τον πολυτάλαντο Bo Burnham. Ο 28χρονος κωμικός και σεναριογράφος, παρουσίασε φέτος το κινηματογραφικό του ντεμπούτο. Ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης, το Eighth Grade είναι η αποκορύφωση του έργου του για τον Bo. Μέσα από το μυαλό του και το πρόσωπο της 15χρονης πρωταγωνίστριας, Elsie Fisher, βλέπουμε το πώς μοιάζει να ανήκεις στην Γενιά Ζ.
Η ταινία ξεκινάει, πρακτικά, με το κεντρικό της μήνυμα.
Και δεν είναι άλλο από το πόσο αφάνταστα δύσκολο είναι, να είσαι ο εαυτός σου. Πίσω από την οθόνη ενός υπολογιστή, βλέπουμε την ήρωα μας, Kayla Day. Η Kayla είναι 13 και είναι στην τελευταία τάξη του γυμνασίου. Καταπολεμάει το άγχος της, κάνοντας βίντεο στο Youtube και δίνοντας συμβουλές στους συνομήλικούς της.
Η σκοπιά του Bo Burnham, για το πώς είναι να είσαι έφηβος το 2018, ανανεώνει την εικόνα που είχε εγκαθιδρυθεί τα προηγούμενα χρόνια με ταινίες όπως το Fast Times at Ridgemont High και το Mean Girls. Είναι η σύγχρονη coming-of-age ταινία για τη γενιά του Instagram.
Και ο τρόπος με τον οποίο τα social media επηρεάζουν την πλοκή της ταινίας, παραμένει παράλληλος με την κοσμοθεωρία του Bo. Είναι εύκολο να ξεχάσουμε πως, τα παιδιά γεννημένα μετά το 2000, μεγάλωσαν σε έναν κόσμο που τα social media είναι μια καθολική σταθερά. Το 94% των εφήβων, είχαν κινητό πριν απ’ τα 14, και το 45% αυτών, δηλώνουν πως είναι “σχεδόν συνεχώς” συνδεδεμένοι στο Internet.
Τα social media απεικονίζονται ως απαραίτητο κακό.
Είναι κάτι δεδομένο, κάτι που επιτρέπει στον κόσμο να φαίνεται μικρότερος. Είναι, όμως, και πηγή άγχους για τους εφήβους, οι οποίοι νιώθουν σχεδόν υποχρεωμένοι να stream-άρουν τις ζωές τους.
Ακόμα, όμως, κι αν δεν είσαι έφηβος, θα ταυτιστείς με τους χαρακτήρες. Το Eighth Grade καταφέρνει να κάνει τους χαρακτήρες του relatable, βάζοντάς τους σε relatable καταστάσεις. Εικόνες που θα φανούν σε όλους γνώριμες. Σκηνές με την Kayla σε κάποιο pool party, να κοιτάζει αποσβολωμένη τη ζούγκλα των εφήβων, πίσω από την ασφάλεια του γυαλιού. Μια μουσική υπόκρουση που σου επιβάλει να νιώσεις άβολα, γρήγορο μοντάζ, που σε αγχώνει και η αίσθηση του déjà vu.
Βλέπουμε μια διαφορετική μέθοδο αφήγησης στο Eighth Grade.
Η ταινία φαίνεται να χωρίζεται σχεδόν σε κεφάλαια, με το κάθε κεφάλαιο να συνοδεύεται από ένα βίντεο της Kayla. Η αυτοπεποίθηση, το πώς είναι να μεγαλώνεις, οι πρώτες φιλοδοξίες και οι σχέσεις με το αντίθετο φύλο. Εξετάζει τις πολλές πτυχές μιας περίπλοκης ύπαρξης, που προσπαθεί να αυτοπροσδιοριστεί και ταυτόχρονα να ενταχθεί σε κάποιο σύνολο.
Είναι απόλυτα ειλικρινές.
Η Kayla θα μπορούσε να είναι οποιοδήποτε κορίτσι της ηλικίας της και όχι μόνο. Το 22% των εφήβων αντιμετωπίζουν προβλήματα με το άγχος και την κατάθλιψη. Το ποσοστό των έφηβων κοριτσιών που αυτοκτονούν είναι το υψηλότερο που έχει υπάρξει τα τελευταία 40 χρόνια.
Οι σχέσεις είναι το κεντρικό θέμα του Eighth Grade. Η σχέση της Kayla με τον πατέρα της, και πως αυτή γίνεται όλο και πιο απόμακρη. Η ανάγκη της να βρει κάποιον που να την καταλαβαίνει, και γιατί όχι, κάποιο αγόρι. Μέσα από τις σχέσεις, βλέπουμε την Kayla να εξελίσσεται, να προσαρμόζεται, να φτάνει ψηλά και να γκρεμίζεται.
Στο κρεσέντο της ταινίας, χωρίς να θέλω να προδώσω τίποτα, έχουμε την εξομολόγηση του Bo. Πως είναι να θέλεις να περάσεις έναν μήνυμα, να μοιραστείς τις σκέψεις σου με τους πολλούς, αλλά να μην μπορείς να ακολουθήσεις ούτε ο ίδιος τις συμβουλές σου
Πράξε όπως λέγω, και όχι όπως πράττω.
Δεν είναι μόνο η Elsie που παίζει άριστα. Κοντά δεύτερος έρχεται ο πατέρας, Josh Hamilton, κάνοντας τον ρόλο της ζωής του. Προς το τέλος της ταινίας, κουβαλάει στην πλάτη του μια συναισθηματική σκηνή, που αν δεν σε κάνει τουλάχιστον να δακρύσεις, καλύτερα να δεις αν είσαι ζωντανός.
Κερδίζοντας το βραβείο ως η αγαπημένη ταινία του κοινού στο Sundance 2018, όπως και άλλα βραβεία σε γνωστά φεστιβάλ ταινιών, αποσπώντας ένα 8.8/10 στο rotten tomatoes και αριθμώντας διθυραμβικές κριτικές από εκδόσεις, όπως η Washington Post, η Chicago Tribune και η Los Angeles Times, να την αποκαλούν γλυκιά, ευφυή, ιδιαίτερη, ξεχωριστή, αληθοφανή, αιχμηρή και συγκινητική.
Καταλαβαίνεις πως δεν είμαι ο μόνος που μοιράζεται μια αγάπη γι αυτή την ταινία και τους συντελεστές της. Μπες κι εσύ στο club. Όχι στο Breakfast Club, αλλά στο Eighth Grade Club.