Όταν η ζωή μιμείται την επιστήμη και το αντίστροφο.
Εμένα που με βλέπεις (ή μάλλον που με διαβάζεις) τη χημεία την μισούσα από την πρώτη στιγμή που την γνώρισα. Με πλήγωνε διαρκώς. Εντάξει δεν με πλήγωνε αυτή ακριβώς, αλλά το ότι κοβόμουν διαρκώς. Τι κι αν αυτή με βοήθησε να περάσω στο πανεπιστήμιο, τι κι αν από μόνη μου επέλεξα να τη σπουδάσω.
Εκεί εγώ, συνέχιζα να τη μισώ κι αυτή να με πληγώνει. Μέχρι που είχα την τύχη να πέσω πάνω σε καλούς «δασκάλους και δασκάλες». Κι από τότε δεν με πληγώνει πια.
Τον πρώτο καιρό μπήκα στο τρυπάκι να απομνημονεύσω τύπους και αντιδράσεις.
(Κάτι που ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να κάνεις ΠΟΤΕ απελπισμένε φίλε χημικέ που με διαβάζεις). Ώσπου συνειδητοποίησα ότι για να την καταλάβεις τη χημεία, πρέπει να σκύψεις προς το μέρος της, να ακούσεις αυτά που έχει να σου πει, να τα βάλεις καλά μέσα στο μυαλό σου και να δρας με βάση αυτά. Και το έκανα. Και είδα αποτελέσματα. (Προφανώς και δε θα σου δώσω τους κωδικούς μου από το sis.auth για να τσεκάρεις αν σου λέω αλήθεια, εντάξει μην το παρακάνουμε κιόλας)
Κι όχι δεν έμαθα μόνο να ονοματίζω πολύπλοκες ενώσεις, ούτε να συνθέτω ουσίες, ούτε να κατανοώ αντιδράσεις και στερεοχημείες. Έμαθα όλα αυτά και ακόμα κάποια πράγματα για τη δική μου τη ζωή. Γιατί είμαι άνθρωπος που μαθαίνει από όλα #NOT.
Να κάνεις όσο γίνεται πιο απλή τη ζωή σου.
Οι υπερβολικά στερεοχημικά παρεμποδισμένες αντιδράσεις συνήθως δεν λαμβάνουν χωρα. (Αν δεν με πιστεύεις τσέκαρε σύνθεση αιθέρων κατά Williamson). Έτσι κι εσύ να φροντίζεις να βρίσκεις πάντα την εναλλακτική που δε σε πηγαίνει Θεσσαλονικη-Αθηνα μέσω Βαρκελώνης, αλλά αυτή που σε πηγαίνει μέσω Λάρισας. Δεν υπάρχει λόγος να μπλέκεσαι σε ήδη περίπλοκες καταστάσεις όταν μπορείς να έχεις το ίδιο αποτέλεσμα πολύ πιο γρήγορα και με λιγότερες απώλειες. Και κυρίως μην κάνεις δύσκολα τα πράγματα. Αφού δεν γίνεται να είναι παρεμποδισμένο το αλκυλαλογονιδιο, ψάξε μήπως μπορείς να έχεις στερεοχημικά παρεμποδισμένο το ιόν αλκοξειδιου…
Να αναζητάς τη σταθερότητα.
Όχι σταθερότητα δε σημαίνει στασιμότητα. Ξέρω ότι τώρα είσαι νέος και νομίζεις πως το να είσαι σταθερός είναι μειονέκτημα. Όμως όχι. Η ζωή θα σου δείξει πως αν πασχίζεις για τη σταθερότητα σου παρά τις οποίες αλλαγές στις συνθήκες θα σου είναι πιο εύκολο να αντέξεις στο χρόνο. Σταθερότητα δεν σημαίνει ότι θα μένεις πάντα ο ίδιος, σημαίνει να μπορείς παρά τα εμπόδια και τις αλλοιώσεις που θα υποστείς, παρά τις καινούριες «παρέες» που θα κάνεις, να συνεχίσεις να είσαι μια ακέραιη οντότητα, δύσκολη να διαλυθεί και να χαθεί. Ο τριτοταγής άνθρακας δε σταματά να είναι άνθρακας, αλλά ναι είναι σταθερότερος και πολύ πιο δύσκολο να διασπαστεί από τον πρωτοταγη. Οι δεσμοί του λοιπόν θα είναι και πιο δυνατοί.
Οι συνθήκες παίζουν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή σου.
Υπάρχει ξέρεις μια αντίδραση που αν γίνει σε αλκαλικό περιβάλλον έχει προϊόν αφυδάτωσης, κι αν γίνει σε υδατικό, προϊόν υποκατάστασης. Πως μεταφράζεται αυτό; Ότι δεν αρκούν πάντα να είναι οι κατάλληλοι άνθρωποι αυτοί που συναντάς, πρέπει να είναι κατάλληλες και οι συνθήκες και ο χρόνος για να γίνει η σωστή «αντίδραση» και να έχεις το «προϊόν» που θέλεις. Κι αν οι συνθήκες δεν είναι κατάλληλες κι εσύ θες οπωσδήποτε το «προϊόν»; Τότε να στρωθείς φίλε μου να ψάξεις σε ντουλάπια, συρτάρια, υλικά και καταλυτές ώστε να κάνεις εσύ τις συνθήκες όπως τις θες! Μην ξεχνάς όμως, μερικοί καταλυτές είναι πολύ ακριβοί και ίσως να πρέπει να θυσιάσεις κάτι για να τους αποκτήσεις. Προτεραιότητες είναι αυτές άλλωστε…
Υπάρχουν σχεδόν πάντα παραπάνω από μια λύσεις στο πρόβλημα σου.
Ξέρεις πόσους αμέσους τρόπους αναφέρει το βιβλίο της οργανικής 2 για να φτιάξεις αλκοόλες; Τουλάχιστον τρεις. Ξέρεις πόσοι ακόμα έμμεσοι υπάρχουν; Εγώ ξέρω σίγουρα 5 και ακόμα μαθαίνω. Συνεπώς, στο πρόβλημα σου(που προφανώς δεν είναι χημικό) αναλογικά θα υπάρχουν γύρω στις 50 λύσεις. Κάτσε, βαλτα κάτω και θα τις βρεις. Α! και μην ξεχνάς το πρώτο μάθημα . Εφάρμοσε αυτήν που είναι πιο απλή…
Από τα πιο απλά πράγματα μπορείς να φτιάξεις τα πιο μεγάλα.
Ξεκινώντας από ένα απλό συνηθισμένο «υποτιμημένο» κυκλοεξανιο (ναι εκείνο το εξάγωνο) μπορείς να φτιάξεις φάρμακα που έσωσαν και σώζουν ακόμα την ανθρωπότητα.
Άρα φαντάσου πόσα υπέροχα, μεγάλα και χρήσιμα πράγματα μπορείς να φτιάξεις και να σώσεις τον κόσμο με μια απλή ιδέα. Άπειρα…
Μπορεί να μην σκαμπάζεις από χημεία, όπως εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα από οικονομικά ή πληροφορική. Μπορεί και να μη σου χρειαστεί ποτέ να ασχοληθείς σε βάθος μαζί της(και στο εύχομαι αν θες να έχεις το νευρικό σου σύστημα στη θέση του). Όμως κι αυτή, όπως φαντάζομαι κι οι άλλες επιστήμες, έχουν να σου διδάξουν πολλά πέρα από απλούς τύπους και ακολουθίες.