Μονοχρωματική Φωτογραφία: Η παλέτα της έκφρασης

 Η έγχρωμη φωτογραφία αλλάζει επίπεδο όταν γίνεται… μονοχρωματική!

Μονοχρωματική θεωρείται κάθε φωτογραφία που περιέχει μόνο τις αποχρώσεις ή τους τόνους συγκεκριμένου χρώματος- (Monochromatic Photography)

Δίνοντας προτεραιότητα σε ένα χρώμα, πετυχαίνουμε την ενίσχυση της διάθεσης και της ατμόσφαιρας-  έχοντας ψυχολογικές προεκτάσεις, με λιτά μέσα και αφαιρετική προσέγγιση.

Το χαρακτηριστικό αυτής της έκφρασης είναι πως

1. το κύριο θέμα έχει δεύτερο ρόλο
2. Δομές, γεωμετρίες και μοτίβα μπορούν να αναδειχτούν με έναν πολύ καλό χειρισμό του φωτισμού και του κοντράστ.

To closeup είναι ένα φωτογραφικό είδος που ευνοεί τις μονοχρωματικές συνθέσεις.

Με τη βοήθεια του macro φακού, μπορούμε, επίσης, να απομονώσουμε τον περιβάλλοντα χώρο και να επικεντρωθούμε σε λεπτομέρειες για τις οποίες το μάτι συνήθως αδιαφορεί!

Θεωρώντας σαν σύμβαση το παραπάνω, πως κάθε χρώμα έχει αποχρώσεις και τόνους, θα κινηθούμε σε ένα ενιαίο πλαίσιο αποφεύγοντας οποιαδήποτε “διαμάχη” μπορεί να προκύψει…

[…]

να γυρίζεις στο φως

σαν το μικρό παιδί

εiκaστικά να ανακαλύπτεις

τα δέντρα και τη θάλασσα

ήχους και αρώματα

ένα χαμόγελο

θαύματα καθημερινά τριγύρω

 [ Κόκκινο ]

• Το κόκκινο χρώμα, παραδοσιακά, αντιπροσωπεύει έντονα-παθιασμένα συναισθήματα όπως είναι το μίσος, η αγάπη, ο θυμός και η αντοχή.
• Ελκόμαστε επειδή είμαστε αρκετά εξοικειωμένοι με αυτό μέσα μας, αν σκεφτούμε, για παράδειγμα το πως αντιδράει το σώμα μας όταν βρεθεί σε ακραίες καταστάσεις.

Οι φωτογράφοι χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο χρώμα όταν θέλουν να προσελκύσουν γρήγορα και αποτελεσματικά την προσοχή του θεατή. Αυτή η τεχνική θα μπορούσε να πει κανείς ότι έρχεται από παλιά, τότε που οι προϊστορικοί συγγενείς μας προειδοποιούσαν για τον επερχόμενο κίνδυνο.

[ Πορτοκαλί ]

• Το πορτοκαλί στη φωτογραφία είναι ατμοσφαιρικό και πυκνό, αλλά όπως και το κόκκινο, μπορεί επίσης να δηλώνει τον κίνδυνο ή την ανάγκη για προσοχή.

• Συνδέεται συχνότερα με τη θερμότητα, την υγεία και τη δύναμη, όμως, λόγω απόχρωσης, συνδέεται και με το ηλιοβασίλεμα και το φθινόπωρο.

Στην αρχαία Αίγυπτο, οι καλλιτέχνες το χρησιμοποίησαν για τοιχογραφίες και στον μεσαίωνα  για να χρωματίζουν χειρόγραφα. Πριν από τα τέλη του 15ου αιώνα, οι Ευρωπαίοι δεν είχαν συγκεκριμένο όνομα για το πορτοκαλί, και το ονόμαζαν κίτρινο–κόκκινο. Τελικά, Πορτογάλοι έμποροι, που εμπορεύονταν πορτοκαλί δέντρα στην Ευρώπη από την Ασία, εισήγαγαν επίσης τη λέξη “naranga” η οποία εξελίχθηκε σε “πορτοκαλί” στα αγγλικά.

[ Κίτρινο ]

•  Ως χρώμα του ήλιου, το κίτρινο προσδίδει ζωντάνια σε μια φωτογραφία, δημιουργώντας ελαφρότητα και μια αίσθηση ευκολίας.

• Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούν κίτρινο σε περίτεχνα έργα ζωγραφικής για να αντιπροσωπεύσουν το χρυσό. Ο ζωγράφος Vincent van Gogh ήταν ένας μεγάλος θαυμαστής αυτής της απόχρωσης!

Οι φωτογράφοι μπορούν να μεταφέρουν σκηνές ευτυχίας πιο αποτελεσματικά. Πολύ διακριτό από οποιοδήποτε άλλο, ωστόσο, αυτό το έντονο στοιχείο που αποπνέει μπορεί να αποδειχθεί κουραστικό στα μάτια, γεγονός που πολλές φορές συνδέεταις με την ανησυχία και το άγχος.

[ Πράσινο ]

• Συμβολίζει την ανάπτυξη που προέρχεται από τον κύκλο ζωής των δέντρων, των σπόρων, των φρούτων και των λαχανικών.
• Μερικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η αμεσότητα που έχει το χρώμα με τον θεατή οφείλεται στη σύνθεση του ανθρώπινου ματιού. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε σε θέση να αποκρυπτογραφήσουμε τις παραλλαγές των πράσινων τόνων πολύ πιο αποτελεσματικά από ότι μπορούμε για άλλα χρώματα.

Το μονοχρωματικό πράσινο επιτρέπει στους φωτογράφους να δημιουργούν πυκνοκατοικημένες εικόνες που προσελκύουν τα μάτια και τα συναισθήματά μας.

 [ Μπλε ]

•  Το μπλε είναι ένα άλλο χρώμα που έχει ισχυρούς δεσμούς με τη φύση. Μπορεί να μεταδώσει θλίψη, αρμονία, χαλάρωση ή νευρικότητα.

• Με την εφεύρεση νέων συνθετικών χρωστικών στον 18ο και 19ο αιώνα,  έγινε το αγαπημένο χρώμα των Ιμπρεσιονιστών ζωγράφων καθώς μπορούσαν να μεταφέρουν τη φύση, τη διάθεση και την ατμόσφαιρα. Αργότερα ο Picasso, συνειδητοποιώντας τη συναισθηματική επίδραση των μπλε τόνων, άρχισε να ζωγραφίζει μόνο σε μπλε και πράσινο.

Ένα μονοχρωματικό μπλε μπορεί να υπογραμμίζει με έμφαση την κατάσταση ενός υποκειμένου ή να τονίζει λεπτομέρειες.

[  Μωβ  ]

• Ως ενδιάμεση απόχρωση, μεταξύ του μπλε και του κόκκινου, το μωβ είναι ένα χρώμα που διεγείρει την περισυλλογή, αλλά δεν σε παραπέμπει στο αίσθημα της λύπης όπως το μπλε.

• Καθώς η διαδικασία για την απόκτηση του πορφυρού αυτού χρώματος ήταν μακρά και επίπονη, ονομάστηκε, αρχικά, και  “Tyrian purple”. 
  

  ---

[…]

να γυρίζεις στο φως

πρώτη φορά να είναι ωραίος

τόσο μεθυστικά ωραίος ο κόσμος

[Τόλης Νικηφόρου/ Να γυρίζεις στο φως]