Μαρία ΜακράκηΣπουδαίες προσωπικότητες που προσέφεραν απλόχερα την βοήθειά τους συμβάλλοντας στην αναδόμηση, την εξέλιξη και την ανάπτυξη της χώρας.
Η ελληνική ιστορία έχει αναδείξει μεγάλες προσωπικότητες που συμμετείχαν ενεργά στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας δίνοντας πολλές φορές και τον ίδιο τους τον εαυτό για την υπεράσπιση και την προστασία της. Πολλοί εξ αυτών δημιούργησαν σπουδαίες περιουσίες και απέκτησαν μεγάλα χρηματικά ποσά.
Δεν παρέλειψαν όμως πέραν της επαγγελματικής τους πορείας να επικεντρωθούν και σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες και ευεργεσίες που κοσμούν και αναδεικνύουν την ελληνική ιστορία μέχρι και σήμερα.
Πάμε να γνωρίσουμε μερικούς από τους σπουδαιότερους Έλληνες ευεργέτες.
1. Ιωάννης Λεοντής (Βαρβάκης) (1745-1825)
~ Εθνικός πολεμιστής, πλοιοκτήτης και ευεργέτης από τα Ψαρά.
– 1824: προσφορά σημαντικής βοήθειας στους πρόσφυγες της Ελλάδας.
– Άφησε κληρονομιά ένα εκατομμύριο ρούβλια για την ίδρυση του Βαρβακείου Λυκείου, το οποίο ξεκίνησε να δημιουργείται το 1857.
– Δώρισε χρηματικό ποσό και για τη δημιουργία της κλειστής αγοράς της Αθήνας, γνωστή ως Βαρβάκειος Αγορά.
Η Βαρβάκειος Αγορά
2. Μιχαήλ Τοσίτσας (1787-1856)
~ Έμπορος με δραστηριότητα σε Αίγυπτο, Ιταλία και Μάλτα και εθνικός ευεργέτης.
– Ενίσχυση του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, εξαγορά αιχμαλώτων και ίδρυση στην Αλεξάνδρεια νοσοκομείου, εκκλησίας και σχολείου για τους Έλληνες.
– Ίδρυση της «Τοσιτσαίας Σχολής», που στέγαζε δημοτικό σχολείο, σχολαρχείο, παρθεναγωγείο και βιβλιοθήκη στην Αλεξάνδρεια.
– Δωρεά σημαντικού χρηματικού ποσού στο Μέτσοβο κατά τη διάρκεια της ζωής του για την ανακούφιση των φτωχών.
– Συνέβαλλε σε έργα οδοποϊίας, και ενίσχυσε νοσοκομεία, το Αρσάκειο Παρθεναγωγείο και το Πανεπιστήμιο.
– Τέλος, ενίσχυσε με 100.000 γαλλικά τάλληρα το Πολυτεχνείο.
3. Ευάγγελος Ζάππας (1800 – 1865)
~ Έλληνας αγωνιστής του 1821, επιχειρηματίας, φιλάνθρωπος και εθνικός ευεργέτης.
– Η σημαντικότερη προσφορά και προσπάθεια του προς την Ελλάδα ήταν το εγχείρημα αναβίωσης των Ολυμπιακών αγώνων.
– Ο Ευάγγελος Ζάππας, μαζί με τον εξάδελφό του Κωνσταντίνο Ζάππα τιμώνται ως εθνικοί ευεργέτες από το 1859 καθώς δημιούργησαν τα «Νέα Ολύμπια», μια έκθεση γεωργική, τεχνική και βιομηχανική που πραγματοποιείται ανά τετραετία στο Ζάππειο.
– Όσον αφορά το «Ζάππειον Μέγαρον», ο Ευάγγελος Ζάππας χρηματοδότησε τη δημιουργία τους και ο Κωνσταντίνος Ζάππας ανέλαβε την ανέγερσή του.
Ζάππειον Μέγαρον
4. Ζωρζής Δρομοκαΐτης (1805 – 1880)
~ Χιώτης έμπορος με σπουδαία επαγγελματική δραστηριότητα σε Αίγυπτο, Συρία, Μαδαγασκάρη. Δώρισε σημαντικά ποσά και επικεντρώθηκε παράλληλα με το εμπόριο και στις αγαθοεργίες. Οι πιο σημαντικές είναι οι εξής:
– Προσφορά του ποσού των 25.000 δραχμών στο Λωβοκομείο (Λεπροκομείο) της Χίου.
– Διέθεσε 25.000 δραχμές υπέρ της Φιλοπτώχου Αδελφότητος του νησιού της Χίου και 100.000 στο Αμαλίειο Ορφανοτροφείο.
-Δώρισε 40.000 δραχμές στο νοσοκομείο του Ευαγγελισμού.
-Τέλος, η μεγαλύτερη ευεργεσία που διασώζεται μέχρι και σήμερα είναι το ψυχιατρικό θεραπευτήριο στο Δαφνί της Αττικής που φέρει το όνομα της συζύγου του και το δικό του καθώς και το επίθετό τους, «Φρενοκομείον Ζωρζή και Ταρσής Δρομοκαΐτου», γνωστότερο ως Δρομοκαΐτειο.
5. Γεώργιος Αβέρωφ (1815 – 1899)
~ Έλληνας επιχειρηματίας που αναδείχθηκε στον μεγαλύτερο έμπορο της Αιγύπτου, καθώς και εκ των σημαντικότερων Ελλήνων ευεργετών.
– Ανέγερση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων.
– Δημιουργία σχολείου στο Μέτσοβο.
– Χρηματοδότηση αποπεράτωσης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
– Υπεύθυνος αναμόρφωσης Παναθηναϊκού Σταδίου.
– Ίδρυση φυλακών Αβέρωφ στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.
– Δωρεά 70,000 λιρών στο ελληνικό κράτος της περίοδο ανακήρυξης πτώχευσης από τον Χαρίλαο Τρικούπη.
6. Ανδρέας Συγγρός (1830 – 1899)
~ Τραπεζίτης, πολιτικός και ευεργέτης που άρχισε την πορεία του από το εμπόριο και κατάφερε να φτάσει στο σημείο να δανείζει στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και την Ελλάδα. Σημαντικές ήταν και οι χρηματικές συνεισφορές και δωρεές του.
– Με τη διαθήκη του κληροδότησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του σε εθνικά ιδρύματα και στο ελληνικό κράτος με στόχο την κατασκευή νοσοκομείων (Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός») και σχολείων.
– Η σύζυγός του, Ιφιγένεια Μαυροκορδάτου – Συγγρού, η οποία δώρισε στο ελληνικό δημόσιο το Μέγαρο Ανδρέα Συγγρού και το Κτήμα Συγγρού συνέχισε το φιλανθρωπικό του έργο.
7. Γρηγόριος Μαρασλής (1831-1907)
~ Πάμπλουτος Ελληνορώσος γαιοκτήμονας, πολιτικός και Έλληνας ευεργέτης, Δήμαρχος της Οδησσού και μυστικός αυτοκρατορικός σύμβουλος στην τσαρική αυλή.
– Δώρισε τριώροφο κτίριο για να στεγάσει από το 1905 το Διδασκαλείο Αθηνών και μετέπειτα την Παιδαγωγική Ακαδημία για τη μόρφωση των δασκάλων, γνωστό και με την ονομασία «Μαράσλειο».
– Δώρισε το ποσό των 250.000 χρυσών δραχμών, με σκοπό την ίδρυση στην Αθήνα της «Εμπορικής Ακαδημίας». Όμως λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής και της ανάγκης δημιουργίας ενός επιπλέον νοσηλευτικού ιδρύματος για τους πρόσφυγες στο κτίριο λειτούργησε το Προσφυγικό Νοσοκομείο, το σημερινό «Ιπποκράτειο».
Μαράσλειος Παιδαγωγική Ακαδημία, Πηγή: flickriver.com
8. Παναγής Χαροκόπος (1835-1911)
Έλληνας επιχειρηματίας, πολιτικός και εθνικός ευεργέτης με δραστηριότητα στη Ρουμανία. Διακρίθηκε στο εμπόριο σιτηρών και την καλλιέργεια μεγάλων κτημάτων, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με την πολιτική, όντας με τους «Φιλελεύθερους» του Βενιζέλου.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εκπαίδευση στον τομέα της Οικιακής Οικονομίας αφήνοντας στη διαθήκη του μεγάλο χρηματικό ποσό για να δημιουργηθεί η «Χαροκόπειος Οικοκυρική και Επαγγελματική Σχολή Θηλέων» που αποτέλεσε πρόδρομο του σημερινού Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
9. Εμμανουήλ Μπενάκης (1843 – 1929)
~ Έλληνας επιχειρηματίας και πολιτικός του 19ου και 20ού αιώνα από τη Σύρο -βουλευτής, υπουργός και δήμαρχος Αθηναίων. Πραγματοποίησε σημαντικό φιλανθρωπικό έργο και δώρισε σπουδαία χρηματικά ποσά με σκοπό την ίδρυση κοινωφελών ιδρυμάτων. Πιο συγκεκριμένα:
– Ίδρυσε το «Μπενάκειο Κοινοτικό Συσίτιο» και το «Μπενάκειο Ορφανοτροφείο Θηλέων».
– Πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Μπενάκειου Παιδικού Άσυλου, του Κολλεγίου Αθηνών, κτίριο που φέρει το όνομά του, της Μπενακείου Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων, όπως επίσης και του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου.
10. Έλενα Βενιζέλου – Σκυλίτση (1873 ή 1876 – 1959)
~ Κόρη του Γιάννη Σκυλίτση – Στεφάνοβικ, εμπόρου εγκατεστημένου στην Μεγάλη Βρετανία, και σύζυγος του Ελευθερίου Βενιζέλου. Συνέβαλλε σημαντικά με τις αγαθοεργίες και τις προσφορές της οι σημαντικότερες από τις οποίες παρουσιάζονται παρακάτω.
– Μετά το θάνατό της ιδρύθηκε το Ίδρυμα Σκυλίτση με κύριο σκοπό τη χορήγηση υποτροφιών σε Έλληνες για σπουδές στην Αγγλία.
– Δωρεά της κατοικίας της στον Λονδίνο στο ελληνικό κράτος με σκοπό της λειτουργίας της ως κατοικίας του Έλληνα πρέσβη.
– Ίδρυσε το πρότυπο μαιευτηρίου, στη μνήμη της φίλης της Μαρίκας Ηλιάδη, γνωστό ως «Μαιευτήριο Έλενας Βενιζέλου».
– Συμμετοχή στην ανέγερση του Ερυθρού Σταυρού στο Παρίσι.
11. Αριστοτέλης Ωνάσης (1906 – 1975)
~ Έλληνας εφοπλιστής και επιχειρηματίας και ένας από τους διασημότερους “κροίσους” του 20ού αιώνα που το 1956 ίδρυσε την Ολυμπιακή Αεροπορία. Ξεχώρισε για την πλούσια επιχειρηματική-ναυτιλιακή του δραστηριότητα και το σημαντικό φιλανθρωπικό του έργο. Αυτό το έργο περιλαμβάνει τα ακόλουθα:
-Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Ωνάσης.
– Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο.
– Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών – Φωτογραφία της αρθρογράφου
12. Σταύρος Νιάρχος (1909-1996)
Έλληνας εφοπλιστής, επιχειρηματίας, συλλέκτης έργων τέχνης. Ασχολήθηκε με μεγάλη επιτυχία και επαγγελματική καταξίωση με τη ναυτιλία, κυρίως με τις μεταφορές πετρελαίου, αποκτώντας τεράστια περιουσία την οποία αφότου απεβίωσε διέθεσε ένα σημαντικό μέρος της του για την δημιουργία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Πηγή: Γιώργης Γερόλυμπος