Φοίβη ΟικονομίδηΗ αγάπη είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή και δεν κάνει διακρίσεις. Είναι όμως από μόνη της αρκετή για να φέρει την ευτυχία;
Πρόσφατα πήγα στο Ηρώδειο για να δω την όπερα του Πουτσίνι “Madama Butterfly”. Το έργο με συγκίνησε πολύ κυρίως λόγω της υπόθεσής του αλλά και των καταπληκτικών ερμηνειών. Η συγκεκριμένη όπερα εξιστορεί την πορεία ενός νέου κοριτσιού από την Ιαπωνία, που ήταν γκέισα, το οποίο παντρεύεται έναν Αμερικανό αξιωματικό.
Είναι ερωτευμένη κι εκείνος δηλώνει το ίδιο. Για χάρη του απαρνείται οικογένεια, πατρίδα και θρησκεία. Όμως τα λόγια του άντρα αποδεικνύονται αερολογίες και η Μπάτερφλαι μένει μόνη, εγκαταλελειμμένη και με ένα παιδί. Τα πράγματα θα εξελιχθούν τραγικά όταν αυτός θα γυρίσει από ένα μεγάλο ταξίδι με μια καινούρια γυναίκα. Η Μπάτερφλαι τότε θα δεχτεί να παραδώσει το παιδί της στον άντρα της και τη νέα του γυναίκα, ούσα ανήμπορη να το θρέψει.
Το έργο ολοκληρώνεται με την τραγική αυτοκτονία της Μπάτερφλαι η οποία πριν δώσει τέρμα στη ζωή της λέει την εξής φράση: “Καλύτερα κάποιος να πεθάνει με τιμή παρά να ζήσει ατιμασμένος”.
Τι ήταν αυτό που ώθησε την Μπάτερφλαι σε αυτή την πράξη; Ήταν η αγάπη για τον άντρα της που αποδείχθηκε ατελέσφορη; Ήταν η οικονομική ανημπόρια να μεγαλώσει μόνη το παιδί της; Ήταν τα έθιμα της πατρίδας της που ακόμα κι αν τα παραμέρισε αυτά έμειναν ριζωμένα μέσα της; Ήταν η μοναξιά που επικρατεί όταν δεν ξέρεις καν σε ποιο θεό να προσευχηθείς; Θα μπορούσε άραγε η Μπάτερφλαι να ταυτιστεί με μια γυναίκα της σημερινής εποχής;
Φαντάζομαι όλοι ξέρουν ότι ένα από τα έθιμα του κινέζικου και γιαπωνέζικου πολιτισμού είναι να δένουν τα κορίτσια τα πόδια τους από πολύ μικρή ηλικία και να φοράνε μικροσκοπικά παπούτσια έτσι ώστε αυτά να μην μπορούν να αναπτυχθούν και να μένουν μικρά και “χαριτωμένα” και άρα αυτό να τις καθιστά ποθητές από τους άντρες.
Από μικρά τα κορίτσια έμπαιναν σε μια διαδικασία να είναι όπως πρέπει για να βρουν έναν καλό άντρα ο οποίος θα τις προστατεύει και θα τους προσφέρει υλικά αγαθά τα οποία εκείνες μόνες τους δε θα μπορούσαν ποτέ να αποκτήσουν. Οι γυναίκες χωρίς τους άντρες τους δεν ήταν τίποτα. Αν και σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό, δεν είμαι σίγουρη αν ο πόνος μιας γυναίκας, μιας συζύγου ή μιας μητέρας, η οποία δεν καταφέρνει να σταθεί στα πόδια της, είναι διαφορετικός.
Ασχέτως καταγωγής, θρησκείας, εθίμων κλπ, το να σταθεί μια γυναίκα στα πόδια της, να είναι ανεξάρτητη και αυτόνομη δεν είναι μόνο αποτέλεσμα οικονομικής ανεξαρτησίας (που φυσικά είναι πολύ βασικό), είναι η ίδια της η απόφαση να μεγαλώσει, να σκεφτεί. Μόνο τότε η γυναίκα αυτή θα αποφύγει μια “αυτοκτονία” (μεταφορικά μιλώντας) και αργότερα μια δολοφονία.
Ναι, μιλώ για τη δολοφονία των παιδιών της πάνω στα οποία θα γραπωθεί, γιατί έχει μάθει να ζητάει αγάπη, να τη διεκδικεί, ως νόμιμος κάτοχός της. Ο πόνος της κάθε φορά που η αγάπη είναι λιγότερη από αυτή που της αξίζει, είναι μεγάλος, η ενοχή αυτών που αδυνατούν να δώσουν όση αγάπη της αξίζει, μεγαλύτερη.
Ξέρεις που καταλήγει αυτό;
Σε ένα κύκλο γεμάτο θύτες και θύματα που δύσκολα αναγνωρίζεις τι από τα δύο είσαι κάθε φορά. Όμως υπάρχουν και πράξεις που ξεπερνούν αυτή την εγωιστική αγάπη. Όπως αυτή της Μπάτερφλαι να δώσει το παιδί της για να ζήσει καλύτερα. Όπως αυτή πολλών άλλων σύγχρονων μητέρων.
Όχι! Δεν έχω καμία φεμινιστική διάθεση (Γυναίκες όλου του κόσμου ξεσηκωθείτε!). Δεν έχω καμία διάθεση γκρίνιας για τους άντρες, όπως αυτή που έχουμε μερικές φορές εμείς οι γυναίκες! Ούτε κατακριτική διάθεση! Θέλω μόνο να εκφράσω μια γνώμη. Είτε είσαι άντρας είτε είσαι γυναίκα, αξίζεις να πάρεις και αγάπη και κατανόηση και αφοσίωση. Όμως τη μεγαλύτερη αγάπη που πρέπει να πάρεις είναι αυτή από σένα! Ύστερα είσαι έτοιμος,-η να αγαπήσεις και να αγαπηθείς, πραγματικά και χωρίς όρους!
