Βάσια Σ.Στα τέλη της δεκαετίας του 60 και στις αρχές των 70s, o Walter Mischel, ψυχολόγος στο πανεπιστήμιο του Stanford, αποφασίζει να διεξάγει ένα ψυχολογικό πείραμα σε παιδιά. Έτσι, ανακαλύπτονται κάποια συνταρακτικά (για την εποχή) νέα.
O ψυχολόγος Walter Mischel μάζεψε 600 παιδιά, κυμαινόμενα ηλικιακά από 4 εώς 6 ετών. Τα οδήγησε σε ένα σχετικά απομονωμένο δωμάτιο, μακριά από οποιουδήποτε είδος απόσπαση. Ένα γλυκό της αρεσκείας του κάθε παιδιού (marshmallows, μπισκότα, κουλουράκια) ήταν τοποθετημένο στο τραπέζι .
Τα παιδιά έμπαιναν στο δωμάτιο ένα-ένα. Οι ερευνητές τα ενημέρωναν πως θα μπορούσαν αν θέλουν να φάνε το γλυκό. Αν όμως περίμεναν 15 λεπτά μέχρι οι πειραματιστές να επιστρέψουν, θα ανταμείβονταν με άλλο ένα ίδιο γλύκισμα.
Κατεγράφησαν πολλές διαφορετικές συμπεριφορές: μια μειοψηφία έφαγε το γλυκό κατ’ευθείαν μόλις έκλεισε η πόρτα. Άλλα νήπια κάλυπταν τα μάτια τους ώστε να μην βλέπουν τον “πειρασμό”, άλλα προσπαθούσαν να απασχοληθούν με κάτι άλλο περιστρέφοντας την καρέκλα. Κάποιο ποσοστό από αυτά περίμεναν και τα 15 λεπτά που οι ερευνητές απουσίαζαν.
Τα παιδιά συνέχισαν να παρακολουθούνται στενά για τα επόμενα χρόνια. Παρατηρήθηκε ότι τα νήπια που είχαν την υπομονή να περιμένουν και για το 2ο γλυκό, στη μετέπειτα πορεία τους είχαν κατά μέσο όρο: χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), χαμηλότερα ποσοστά εθισμού σε ουσίες, υψηλότερους βαθμούς στις σχολικές τους εξετάσεις, ακόμη και χαμηλότερα ποσοστά διαζυγίων!
Όσα απέδειξαν πως διαθέτουν αυτοσυγκράτηση στο πείραμα ήταν αυτά τα οποία στην ενήλικη τους ζωή ήταν πιο υπομονετικά και αποφασισμένα ώστε να πετυχαίνουν περισσότερους στόχους και να νικούν το στρες.
Σημαίνει όμως αυτό ότι η υπομονή και η αυτοσυγκράτηση δεν είναι επίκτητα χαρακτηριστικά; Τα παιδιά που δεν κατάφεραν να περιμένουν για το 2ο κέρασμα ήταν “καταδικασμένα” να ζήσουν μια λιγότερο επιτυχημένη ζωή;
Η απάντηση στα παραπάνω ερωτήματα είναι “όχι”. Η ικανότητα της αυτοσυγκράτησης σύμφωνα με τον Μischel είναι κάτι που διδάσκεται.
Υποστηρίζει ότι οι ικανότητες που μας επιτρέπουν να καθυστερήσουμε την ικανοποίηση μας και να είμαστε υπομονετικοί, είναι οι ίδιες που απαιτούνται ώστε να κάνουμε καλύτερες επιλογές στη ζωή μας. Χωρίς να αποσπόμαστε από πειρασμούς που μας ωθούν στο αντίθετο.
Μάλιστα, προσθέτει: “Ανακαλύψαμε ένα νέο τρόπο ώστε βελτιώσουμε τις ανθρώπινες επιλογές, ακόμη και την ίδια την προσωπική ελευθερία. Όσο αναπτύσσουμε την αυτοσυγκράτηση, επιλέγουμε αν θα κάνουμε ή δε θα κάνουμε κάτι. Είναι σαν να δαμάζουμε και να απελευθερωνόμαστε από τους ίδιους μας τους πόθους!”
Τα αποτελέσματα αυτού του πειράματος θεωρήθηκαν ρηξικέλευθα κατά τη δεκαετία του 1980. Η έρευνα απέδειξε με τρόπο καινοτόμο και σύγχρονο για την εποχή, πως η αυτοσυγκράτηση και η υπομονή μοιάζουν με έναν ανθρώπινο μυ. Όσο περισσότερο χρησιμοποιούνται, τόσο περισσότερο δυναμώνουν.
Μπορείτε να δείτε μια σύγχρονη εκδοχή του πειράματος εδώ :