Άρτεμις ΜόσχουΑπογοήτευση, σχεδόν σχέσεις, φόβος για ουσιαστική δέσμευση. Αυτά χαρακτηρίζουν την ερωτική ζωή της πλειοψηφίας των σύγχρονων ατόμων. Γιατί όμως;
Χωρίς καμία υπερβολή, η εποχή μας βιώνει μια κρίση. Κρίση ερωτικής απογοήτευσης, κρίση «σχεδόν» σχέσης, κρίση κατεξοχήν δειλίας. Ζούμε μια εποχή και μια ζωή πνιγμένη στην αναποφασιστικότητα, στη δειλία και στην απροθυμία οποιασδήποτε προσπάθειας για κάτι διαφορετικό, πέρα από τα απαράλλαχτα δεδομένα.
Η μεγαλύτερη τέχνη πλέον είναι αυτή της εύρεσης δικαιολογιών. Πληγώθηκα, φοβάμαι να ανοιχτώ, να δεσμευτώ, να εμπιστευτώ. Ε και; Όλοι έχουμε βρεθεί σε αυτή τη θέση και σίγουρα δεν είναι και δεν πρόκειται να είναι η μοναδική φορά. Με το να βάζει κανείς τον εαυτό του σε μια διαρκή κατάσταση αυτοπροστασίας σε ό,τι εμπλέκει το συναίσθημα, μόνο κακό μπορεί να προκαλέσει. Κακό στον εαυτό του πρωτίστως και κακό στους ανθρώπους γύρω του που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον.
Όλα θυσιάζονται στο βωμό μιας εκνευριστικής ευκολίας. Εύκολοι άνθρωποι, εύκολο κρεβάτι, εύκολη, πρόσκαιρη διασκέδαση, ευκολία για συγκατάβαση. Η ευκολία αυτή, μαζί με την αδιάλειπτη εύρεση δικαιολογιών, εξαφάνισαν τις ουσιαστικές σχέσεις, την επικοινωνία, το ενδιαφέρον.
Όλοι πλέον κοιτούν πώς θα ικανοποιήσουν τις πρόσκαιρες ανάγκες τους.
Κάνουν πίσω, μαγκώνονται, απομακρύνονται από κάθε τι απειλεί να τους ταράξει την ήρεμη, προκαθορισμένη καθημερινότητα. Η τακτική είναι λίγο πολύ γνωστή: βιαστικές κινήσεις, σπαστικές χειρονομίες, προκαθορισμένο τέλος.
Οι περισσότεροι δειλιάζουν να ξεπεράσουν τις αναστολές τους, να αφεθούν. Οι χλιαρές, ανούσιες καταστάσεις, πλήρως απαλλαγμένες από κάθε τι ομοιάζει με συναίσθημα, βρίσκονται στην κορυφή των ερωτικών τους επιλογών. Κανείς δε ζητά τίποτα περισσότερο από λίγη συντροφιά και ένα εύκολο κρεβάτι, προσπαθώντας να διασφαλίσει τα προνόμια μιας παραλίγο συναισθηματικής δέσμευσης με το ελάχιστο κόστος.
Αυτή η ενδιάμεση, ανούσια κατάσταση χαρίζει στους ανθρώπους τη δυνατότητα να ποντάρουν συναισθήματα για να κερδίσουν ανταπόκριση, ή μάλλον να κερδίσουν αυτό που πραγματικά θέλουν, την ικανοποίηση των πρόσκαιρων αναγκών τους.
Η πλειοψηφία πλέον καταλήγει «αλυσοδεμένη» στις παγίδες που της θέτει το ίδιο το μυαλό. Οι άνθρωποι μένουν πλέον ακινητοποιημένοι, άδειοι από όρεξη να παλέψουν για κάτι ουσιαστικό. Θυσιάζουν τα συναισθήματα, την ασφάλεια και τη θαλπωρή στο όνομα μιας δειλίας που τους κρατά στάσιμους, ανήμπορους να παλέψουν για κάτι ουσιαστικό, κάτι πέρα από τα βαρετά, αυστηρά καθορισμένα δεδομένα τους.
Δεν κάνουν τίποτα γιατί δε θέλουν να κουραστούν, ν’ αλλάξουν τις προτεραιότητές τους, ν’αναλάβουν ευθύνες, να ξεβολευτούν.
Προτιμούν την εύκολη λύση αντί να νιώσουν την αμφιβολία που ακολουθεί την εκδήλωση συναισθημάτων, μια ενδεχόμενη ίσως απόρριψη, να ανακαλύψουν κάτι πέρα απ’τις καθιερωμένες επιλογές τους.
Η διάθεση να παλέψει κάποιος εξανεμίστηκε. Άνθρωποι ανάξιοι εμπιστοσύνης, γεμάτοι δειλία κι αναποφασιστικότητα. Έτσι καταντήσαμε, αυτά είναι τα σημερινά δεδομένα. Κανένα ενδιαφέρον πέρα από το τυπικό, μέχρι να αποκτήσει κάποιος αυτό που θέλει. Μετά, το τέλος είναι γνωστό.
Τι γίνεται όμως με αυτούς που αποφασίζουν να δεσμευτούν; Να αφήσουν τις ανασφάλειες, τη μοναξιά, τη δειλία για λίγο στο ράφι; Για ένα διάστημα, η κατάσταση κυλάει ομαλά, όμορφα, η ρουτίνα και οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας μπαίνουν σε μια προσωρινή κατάσταση αδράνειας. Η καθημερινότητα πήρε χρώμα, σχήμα και μυρωδιά. Πλέον υπάρχει κάποιος με τον οποίο μοιράζεσαι στιγμές της καθημερινότητας, σκέψεις, φόβους, ανασφάλειες. Κάποιος ο οποίος γεμίζει την καρδιά του ανθρώπου που έχει απέναντί του με όμορφες στιγμές, απομακρύνοντας τη μονοτονία, την πλήξη, τη μοναξιά.
Ο ενθουσιασμός, η γλυκύτητα, η χαρά πολλαπλασιάζονται. Επιτέλους υπάρχει ένας άνθρωπος έτοιμος να ξεδιπλώσει αρκετές στιγμές της καθημερινότητάς του με το άτομο που επέλεξε να έχει στο πλευρό του, να ανοιχτεί, να τσαλακωθεί, να γελάσει, να ενδιαφερθεί. Παρορμητικότητα, πάθος, ενδιαφέρον, όλα οξύνονται, ενώ μια αγκαλιά, μια κουβέντα, ένα χάδι έχει την ικανότητα να απομακρύνει οποιαδήποτε δυσκολία παρουσιαστεί κατά τη διάρκεια της μέρας.
Ακόμα όμως κι αν αποφασίσει κάποιος να ξεφύγει απ’το κουκούλι της μοναξιάς και να αποκτήσει μια βαθύτερη, πιο ουσιαστική δέσμευση με κάποιον άνθρωπο, στην πρώτη δυσκολία οπισθοχωρεί. Αντί να σταθεί δίπλα στο άτομο που επέλεξε να μοιραστεί την καθημερινότητά του μαζί του, στην πρώτη μπόρα επιλέγει να εγκαταλείψει. Το ενδιαφέρον, ο ενθουσιασμός και η τρυφερότητα αντικαθίστανται αμέσως από μια τάση φυγής. Αυτό έχουν μάθει να κάνουν καλά οι άνθρωποι, να φεύγουν.
Αποζητούν μάλλον κάτι πιο τυπικό, πιο επιφανειακό. Το συναισθηματικό δέσιμο δεν τους εκφράζει, αντίθετα τους τρομοκρατεί. Στο όνομα της δειλίας, της αναποφασιστικότητας και της αδράνειας αποφασίζουν να εγκαταλείψουν, αμφιταλαντευόμενοι ανάμεσα στο μόνιμο και στο εφήμερο, στο σίγουρο και το επισφαλές.
Μια δυσκολία, ένας τσακωμός, μια αντιπαράθεση τους δίνει την αφορμή να επιλέξουν το γρήγορο και ανώδυνο δρόμο, εκείνον της φυγής. Αντί να διορθώνουν λάθη, διαγράφουν ανθρώπους.
Θέλουν κάτι πιο τυπικό, πιο επιφανειακό από αυτό που είχαν αναπτύξει με τον άνθρωπο δίπλα τους. Η κατάληξη είναι προδικασμένη: τυπικοί χαιρετισμοί, απότομες και κοφτές απαντήσεις, αδιαφορία, εγκατάλειψη.
Στις ευνοϊκές, εύκολες συνθήκες όλοι μπορούν να τα καταφέρουν. Το ζήτημα είναι οι στιγμές εκείνες που μια δυσκολία σε κατατρώει, σε ωθεί να συμπεριφερθείς διαφορετικά, εκεί φαίνεται ο άνθρωπος που έχεις επιλέξει να βρίσκεται δίπλα σου. Αν προτιμήσει να κάνει μεταβολή και να εξαφανιστεί, την έχεις πάρει την απάντησή σου. Μάλλον δεν ήθελε ποτέ πραγματικά να βρίσκεται εκεί, αλλά επιζητούσε να γεμίσει προσωρινά το κενό του και το κρεβάτι του, γεμίζοντάς σε προσδοκίες που δεν είχε την πρόθεση να ικανοποιήσει.
Είναι αστείο ως και γελοίο να βάζει κανείς τον εαυτό του σε μια τέτοια κατάσταση. Γεμίσαμε χλιαρότητα, μέτρια συναισθήματα κι απωθημένα. Ποιο το νόημα να βάζεις παρωπίδες στον εαυτό σου για να μη νιώσεις, για να μην πληγωθείς; Κι αν επιλέξεις να αφεθείς και να νιώσεις κάτι παραπάνω απ’το καθιερωμένο, γιατί το φοβάσαι κι εγκαταλείπεις με την πρώτη ευκαιρία ή δυσκολία που παρουσιάζεται;
Το να απομακρύνεις τους ανθρώπους απ΄το πλευρό σου και να τους κατηγορείς είναι η πιο εύκολη λύση, το να δοκιμάσεις όμως να κρατήσεις δίπλα σου τον άλλον είναι κάτι πολύ βαθύτερο.