Οι Αρετές του πολέμου, του Στίβεν Πρέσφιλντ
Ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία και σίγουρα το πιο πολυδιαβασμένο στη βιβλιοθήκη μου είναι “Οι Αρετές του πολέμου” του Στίβεν Πρέσφιλντ. Ο Πρέσφιλντ γράφει ως επί το πλείστον ιστορικά μυθιστορήματα και οι “Αρετές του πολέμου” είναι γραμμένο για την ζωή του Μ. Αλεξάνδρου και την εκστρατεία του στην Ανατολή μετά τον θάνατο του πατέρα του.
Διάβασα το βιβλίο όταν ήμουν αρκετά μικρός και πραγματικά “άλλαξε το παιχνίδι” και μου έκανε τρομερή εντύπωση. Όλη η αφήγηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο (ο Αλέξανδρος υπαγορεύει τα απομνημονεύματά του σε έναν στρατιώτη) και έτσι ακολουθούμε τον στρατηλάτη από τα πρώτα του βήματα, στην πρώτη μεγάλη του μάχη εναντίων του Ιερού Λόχου των Θηβών, και στη συνέχεια στις μεγάλες καθοριστικές μάχες εναντίων του Δαρείου Γ’.
Με μεγάλο σεβασμό στην ιστορική μελέτη, ο Πρέσφιλντ παρουσιάζει μία εξαιρετικά “metal” εκδοχή της ιστορίας. Δεν είναι και πολύ διαφορετικό το αίσθημα από όταν βλέπεις μία ταινία δράσης, μιας και η αφήγηση είναι κοφτή και περιεκτική, ενώ παρουσιάζονται πλήθος φράσεων αργκό και βρισιών κάτι που κάνει το όλο εγχείρημα ακόμα πιο ρεαλιστικό. Σε καμία περίπτωση βέβαια δεν θυσιάζεται η λογοτεχνική γραφή και ο συγγραφέας δίνει πραγματικά αξιόλογα δείγματα χωρίς να πέφτει στην αφηγηματική παγίδα που ο ίδιος έστησε.
Ωστόσο, το βιβλίο δεν είναι μία ματωμένη, γεμάτη βρισιές και θάνατο αφήγηση μίας εκστρατείας. Ένα σταθερό μοτίβο σε όλα τα βιβλία του Πρέσφιλντ είναι η εξερεύνηση της τιμής, των συνθηκών του πολέμου, του ερωτήματος “γιατί πολεμάμε” και φυσικά η συνάντηση με την έννοια της τιμής, του φόβου και του θείου.
Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου καλύπτει τις προσπάθειες του νεαρού βασιλιά να κρατήσει ενωμένο το στράτευμα στις δυσκολίες, τις αναμνήσεις και τις εμπειρίες που τον έκαναν αυτό που ήταν και πλήθος (μυθοπλαστικών) γεγονότων μέσα από τα οποία μπορούμε να δούμε την αντίδραση του Αλεξάνδρου “πίσω” από το προσκήνιο. Τι σκέφτονταν ο ίδιος όταν δεν έπρεπε να δείξει τι σκέφτεται, ποια ήταν η άποψή του για τους άντρες του, για την εκστρατεία του, για την τέχνη του πολέμου και κυρίως, για τον εαυτό του. Ο Αλέξανδρος φαίνεται να παρουσιάζει τον εαυτό του διττό, το ανθρώπινο κομμάτι και το υπερανθρώπινο, αυτό που ο ίδιος αποκαλεί στο βιβλίο “δαίμονα” και που είναι το τμήμα του που τον τραβά στα μεγαλύτερα ανδραγαθήματα, με τίμημα όμως την ανθρώπινη υπόσταση.
Δεν έχω αρκετό χώρο για να πω πόσο αγαπώ αυτό το βιβλίο. Έκτοτε έγινα πιστός αναγνώστης του Πρέσφιλντ και ταυτόχρονα με επηρέασε απίστευτα πολύ και στο δικό μου γράψιμο. Από τα ελάχιστα βιβλία που μπορώ να διαβάσω ξανά και ξανά και πάντα να μου αρέσει, όσο χρόνια και αν περνάνε.
Σπύρος Γούλας
Eye in the sky, του Philip K. Dick
Το Eye in the sky του Philip K. Dick στρέφεται γύρω από επτά άτομα τα οποία μετά από ένα ατύχημα, πρέπει να επιζήσουν μέσω διαφορετικών πραγματικοτήτων προκειμένου να γυρίσουν στον πραγματικό κόσμο. Αυτές οι πραγματικότητες όμως δημιουργούνται από τους ίδιους. Από τις σκέψεις τους, τις φοβίες και τα πιστεύω τους.
Είναι ένα βιβλίο που παρ’ όλο που ανήκει στην κατηγορία της επιστημονικής φαντασίας, στην ουσία συνιστά φιλοσοφία, καθώς ανοίγει ερωτήματα σχετικά με τη θρησκεία, τον Θεό, τη θέληση και την ίδια τη ζωή. Ο Philip Dick κάνει τον αναγνώστη να μην μπορεί να αφήσει το βιβλίο κάτω και να δει τον κόσμο με άλλη ματιά.
Δανάη Μιχαηλίδου
Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια, της Lee Harper
Σε μια μικρή πόλη της Αλαμπάμα, μένει ο Atticus Finch, που είναι δικηγόρος και χήρος μαζί με τα δυο παιδιά του, την εξάχρονη Scout και τον Jem. Τα παιδιά, περνούν τον καιρό τους παραμονεύοντας τον ερημίτη γείτονα τους “Boo” Radley, καθώς εξιτάρονται από τον μοναχικό και αξιοπερίεργο χαρακτήρα του. Ο Atticus αναλαμβάνει την υπεράσπιση ενός μαύρου εργάτη, του Tom Robinson, που κατηγορείται για το βιασμό μια λευκής κοπέλας από μια πάμφτωχη οικογένεια, της Mayella Ewell, κάτι το οποίο δημιουργεί εντάσεις και αντιδράσεις στην μικρή αυτή πόλη.
Η δίκη που ακολουθεί, είναι ο κυριότερος λόγος για να αφιερώσει κανείς τον χρόνο του σ’ αυτή την ιστορία. ‘’Σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορείτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε, είναι αμαρτία να σκοτώνεις τα κοτσύφια’’. Ο συγκλονιστικός λόγος του Atticus στο δικαστήριο ξεσκεπάζει τους βουτηγμένους στην προκατάληψη, τη βία και την υποκρισία κατοίκους της μικρής πόλης. Αγωνιζόμενος για δικαιοσύνη αποκαλύπτει την γυμνή αλήθεια σε ανθρώπους που αρνούνται πεισματικά να δουν…
Μαρία Στρατήγη
Ο Τριστάνο πεθαίνει. Μια ζωή, του Αντόνιο Ταμπούκι
Η γνωριμία μου με τον Αντόνιο Ταμπούκι και τον λογοτεχνικό του ήρωα, Τριστάνο, αυτόν που εμπνεύστηκε το όνομά του από έναν ομώνυμο λογοτεχνικό ήρωα του Λεοπάρντι, ήταν πέρα για πέρα συμπτωματική. Όπως άλλωστε ήταν και οι περισσότερες γνωριμίες μου με τα βιβλία που με στιγμάτισαν… ή καλύτερα, συγκίνησαν. Μια επιμελημένη έκδοση από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ, με το αγαπημένο μου τραχύ, χάρτινο κι ελαφρώς ωχρό εξώφυλλο, μια σεμνή έκταση σελίδων και ένα ειδυλλιακό όσο και μαρτυρικό σημείο εκκίνησης της ιστορίας… έναν αυγουστιάτικο καύσωνα.
Κάπου στην Τοσκάνη. Στο κρεβάτι ενός βαριά αρρώστου ο οποίος στο μεταίχμιο φθοράς και αφθαρσίας νιώθει τις μνήμες του να ξεθωριάζουν κι αρχίζει να αμφιβάλλει για τη γνησιότητά τους. Ένας άνθρωπος που πάλεψε για την ελευθερία και τραυματίστηκε τόσο σωματικά όσο και ψυχικά, υπό το φόβο της ανυπαρξίας προσκαλεί έναν συγγραφέα για να του αφηγηθεί τη ζωή του.
Ένα συνειρμικό ταξίδι, συχνά παραληρηματικό, ιδίως στην αρχή, από την Αθηναϊκή Πλάκα, στα θέλγητρα της Ιβηρικής χερσονήσου και πίσω στο εμπόλεμο μέτωπο της Ιταλίας του ’70… με βασικά συστατικά τη νοσταλγία, τον ανεκπλήρωτο έρωτά του αλλά και τις αναθεωρήσεις μέσα απ’ τις «ηρωικές» του εμπειρίες που τον οδήγησαν μέχρι την τελευταία του αυτή εξομολόγηση.
Υ.Γ: Ένα βιβλίο που αν δεν εγκαταλείψεις στις πρώτες του σελίδες, απηυδισμένος από την παραληρηματική ασυναρτησία του Τριστάνο, θα σε αποζημιώσει σ’ όλο του το φάσμα με την εκπληκτική, τόσο λυρική όσο και δωρική, πένα του Αντόνιο Ταμπούκι.
Σταμάτης Παπαδόπουλος
Φύλλο μηδέν, του Ουμπέρτο Έκο
Ένα συνονθύλευμα δημοσιογράφων μιας καθημερινής εφημερίδας που δε νοιάζεται τόσο για την πληροφορία όσο για εκβιασμούς, λασπολογίες και φτηνές ιστορίες.
Ένας παρανοϊκός συντάκτης που αναβιώνει πενήντα χρόνια Ιστορίας υπό το φως μιας σατανικής πλεκτάνης με επίκεντρο το πτώμα ενός ψευτο-Μουσολίνι σε αποσύνθεση.
Στις σκιές παραμονεύει η μυστική δεξιά Επιχείρηση Gladio, η μασονική Στοά P2, η υποτιθέμενη δολοφονία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Ι, το πραξικόπημα του πρίγκιπα Τζούνιο Βαλέριο Μποργκέζε, η CIA, και είκοσι χρόνια σφαγής και συγκάλυψης.
Μια χλιαρή ιστορία αγάπης ανάμεσα σε έναν αποτυχημένο αφανή συγγραφέα και ένα ενοχλητικό κορίτσι το οποίο, για να βοηθήσει την οικογένειά του, έχει παρατήσει το πανεπιστήμιο και ασχολείται με τα ροζ κουτσομπολιά.
Ένα τέλειο εγχειρίδιο κακής δημοσιογραφίας, όπου ο αναγνώστης αρχίζει σιγά σιγά να αναρωτιέται αν πρόκειται για μυθοπλασία ή πιστή αποτύπωση της πραγματικότητας.
Μια ιστορία που εκτυλίσσεται το 1992 –χρονιά που προοιωνίστηκε πολλά μυστήρια και απερισκεψίες των επόμενων είκοσι ετών– ακριβώς τη στιγμή που οι δύο πρωταγωνιστές νόμιζαν ότι ο εφιάλτης είχε τελειώσει.
Ένα πικρό και γκροτέσκο επεισόδιο που λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη κατά την περίοδο μετά τη λήξη του πολέμου και φτάνει μέχρι το σήμερα – ένα επεισόδιο που θα κάνει τον αναγνώστη να αισθανθεί τόσο χαμένος όσο και οι δύο πρωταγωνιστές.
Γνώμη: Το «Φύλλο μηδέν», το κύκνειο άσμα του λογοτέχνη και διανοούμενου Ουμπέρτο Έκο, αποτελεί ένα – σύντομο, για τα δεδομένα του Έκο- μυθιστόρημα, με χιτσκοκική, σχεδόν, κινηματογραφική πλοκή, που «ανατινάζει» συθέμελα το χώρο των ΜΜΕ. Ένα έργο, καταπέλτης έναντι του μηχανισμού λάσπης και «κιτρινισμού», που προβληματίζει (;) το ευρύ κοινό, περιγράφοντας εύληπτα τον «μαύρο» κόσμο της δημοσιογραφίας κι όχι μόνο…
«Φύλλο μηδέν», του Ουμπέρτο Έκο, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ψυχογιός».
Βαν Γκογκ
Σκέψου σαν Θεός (Πυθαγόρας-Παρμενίδης, οι Απαρχές της Φιλοσοφίας), του Arnold Hermann
2.500 χρόνια πριν, στην Ελέα της Κάτω Ιταλίας, αποικία των Ελλήνων, η εμβληματική μορφή του Πυθαγόρα δημιουργεί την περίφημη κοινότητα των Πυθαγορείων. Με την μελέτη των αριθμητικών συσχετισμών, οι οποίοι, όπως πρεσβεύουν, κυβερνούν το Συμπαν, οι Πυθαγόρειοι πιστεύουν ότι προσεγγίζουν τη σκέψη του Θεού.
Ωστόσο, οι Πυθαγόρειοι δεν ήταν μια απλή θρησκευτική σέκτα, που αναζητούσε την ύπαρξη του Θεού. Επηρέασε και τα πολιτικά δρώμενα της πόλης, αφού πολιτικές ίντριγκες και συνωμοσίες, δολοφονίες και στάσεις, συντάραξαν την Έλεα. Γεγονότα που μετέπειτα οδήγησαν στη διάλυση και τον αφανισμό της Πυθαγόρειας κοινότητας.
Ο Arnold Hermann μας παρουσιάζει μετά από χρόνια μελέτης του, μια σημαντική έρευνα πάνω στο έργο του Πυθαγόρα και του Παρμενίδη, δυο εκ των κορυφαίων Ελλήνων Φιλοσόφων που άφησαν το στίγμα τους στο πέρασμα των χρόνων.
Πολέμαρχος
Κατερίνα, του Αύγουστου Κορτώ
Το βιβλίο αυτό περιστρέφεται γύρω από τη ζωή της Κατερίνας, και συγκαταλέγεται σίγουρα κατά την άποψή μου στις πιο δυνατές αυτοβιογραφίες. Με πένα αιχμηρή, που ξεχειλίζει συναίσθημα και πόνο, ο συγγραφέας Αύγουστος Κορτώ πλάθει αυτή την ιστορία βασισμένος σε πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν στη ζωή της μητέρας του, ξεκινώντας την αφήγηση από τα πρώτα χρόνια της ζωής της μέχρι και τον απότομο θάνατό της.
Η Κατερίνα είναι ένα εύθραυστο πλάσμα που παλεύει χρόνια με τη μανιοκατάθλιψη, μια ψυχική ασθένεια που θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τους ανθρώπους που την αγαπούν και κυρίως τον γιο της, τον Πέτρο. Το βιβλίο της Κατερίνας προσφέρει μια ενδοσκόπηση στον ψυχισμό των διπολικών ανθρώπων, παρουσιάζοντας το μεγαλείο της αληθινής αγάπης, η οποία δεν παύει να υπάρχει ακόμα κι όταν έρχεται αντιμέτωπη με ψυχικές νόσους.
Η ζωή της Κατερίνας μεταφέρθηκε στο θεατρικό σανίδι, και σας προτείναμε να πάτε, με τη μοναδική Λένα Παπαληγούρα στον πρωταγωνιστικό ρόλο.