Μαρία ΣτρατήγηΣαν σήμερα, στις 7 Νοεμβρίου 1910(σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο), ο Λέων Τολστόι, ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς όλων των εποχών, πεθαίνει. Πίσω του αφήνει μία τεράστια συγγραφική κληρονομιά, όπου τα έργα του «Πόλεμος και Ειρήνη» και «Άννα Καρένινα» ξεχωρίζουν και συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα μυθιστορήματα όλων των εποχών.
“Όλοι θέλουν ν’αλλάξουν τον κόσμο αλλά κανείς δεν θέλει ν’αλλάξει τον εαυτό του”
Ο κόμης Λεβ Νικολάγεβιτς Τολστόι, κοινώς γνωστός ως Λέων Τολστόι γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1828 και καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Καζάν, χωρίς όμως να πάρει ποτέ το δίπλωμά του, ενώ πήρε μέρος και στον Κριμαϊκό πόλεμο(1853-1856), όπου και γνώρισε τη φρίκη του πολέμου, η οποία και αποτυπώνεται σε πολλά σημεία του έργου του.
Ο Λέων Τολστόι μαζί με τον Άντον Τσέχωφ
“Αν αναζητείς την τελειότητα ποτέ δεν θα είσαι ικανοποιημένος”
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα πέρασε ανάμεσα στις συνηθισμένες οργιαστικές διασκεδάσεις των Ρώσων ευγενών της εποχής εκείνης. Αργότερα όμως, υπό την επίδραση των ιδεών Γερμανών και Γάλλων φιλοσόφων, άλλαξε τρόπο ζωής. Αποσύρθηκε στη γενέτειρά του, Γιάσναγια Πολιάνα, όπου αφιερώθηκε στη μελέτη του βίου των χωρικών και στη συγγραφή. Με τα έργα του αναδείχθηκε ως κορυφαίος εκπρόσωπος της Ρωσικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας, μεγάλος κοινωνιολόγος και φιλόσοφος.
Ο Λέων Τολστόι με την οικογένειά του, την ώρα που πίνουν τσάι σε ένα πάρκο, 1892
[…]Πότε μια πνοή ελπίδας και πότε η απέραντη άβυσσος της απελπισίας. Τον τελευταίο καιρό της μοναξιάς του, μιας μοναξιάς απέραντης που πιο απόλυτη δεν μπορούσε να βρεθεί μήτε σε στεριά, μήτε σε θάλασσα, ξαπλωμένος με το πρόσωπο στραμμένο προς τη ράχη του ντιβανιού, μόνος μέσα στην πολύβουη πόλη, μόνος ανάμεσα σε τόσους γνωστούς και φίλους, μόνος ανάμεσα στην οικογένειά του, ο Ιβάν Ιλίτς ζούσε μόνο αναπολώντας τα περασμένα. Οι εικόνες της περασμένης του ζωής ξαναζωντάνεψαν ή μια πίσω από την άλλη. Πάντα άρχιζε από την πρόσφατη εποχή και σιγά-σιγά βυθιζόταν στα παλιά, στα παιδικά του χρόνια. Εκεί σταματούσε. (Απόσπασμα από το έργο του «Ο θάνατος του Ιβάν Ίλιτς»)
Ο Λέων Τολστόι διαβάζει έργα του σε φίλους, 1910
«ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ μοιάζουν μεταξύ τους. Κάθε δυστυχισμένη οικογένεια, όμως, είναι δυστυχισμένη με το δικό της τρόπο.» Έτσι ξεκινά η «Άννα Καρένινα», στην οποία ο συγγραφέας δίνει μια πλατιά εικόνα της άσπλαχνης αριστοκρατίας του καιρού του. Το ψυχολογικό θέμα της μοιχείας πλουτίζεται με την αφήγηση των ηθικών, θρησκευτικών και κοινωνικών ενδοιασμών, ενώ περιγράφεται πως το πάθος ενός ανθρώπου μπορεί να τον οδηγήσει στο προσωπικό δράμα και την καταστροφή.
“Όταν αγαπάς κάποιον, τον αγαπάς γι΄αυτό που είναι, και όχι γι αυτό που θα ήθελες να είναι” 
Πέρασε μια ζωή, μέσα στην οποία προσπάθησε να βρει το πραγματικό νόημα του Χριστιανισμού. Ένας άνθρωπος που προσπαθούσε να ξεχωρίσει το Αγαθό, δεμένος με τα προβλήματα της εποχής του και μια βαθιά γνώση της ανθρώπινης ψυχής. Φιλάνθρωπος και φιλειρηνιστής, απαρνήθηκε τον πλούτο και τα τελευταία χρόνια της ζωής του αποφάσισε να εγκαταλείψει τα «εγκόσμια», να τα αρνηθεί όλα και να ζήσει μία απλή ζωή μέσα στη φύση.
Έχει προηγηθεί όμως, μερικά χρόνια πριν, και συγκεκριμένα το 1901, ο αφορισμός του από τη ρωσική Ιερά Σύνοδο. Αφορμή γι’ αυτό στάθηκε το τελευταίο μυθιστόρημα του Ρώσου συγγραφέα, η «Ανάσταση». Στο συγκεκριμένο του έργο, καταδικάζει την υποκρισία της Εκκλησίας και την αδικία της ανθρώπινης εξουσίας, ενώ ουσιαστικά επικαλείται την βιβλική εντολή «ου κρίνεις ίνα μην κριθής». Ένας Χριστιανός αναρχικός «ο γίγας της ρωσικής γης», όπως τον αποκαλούν, ο οποίος πίστευε πως ο σκοπός της ζωής του ανθρώπου βρίσκεται κρυμμένος στα βάθη της ανθρώπινης ψυχής.