Κατερίνα ΑδαμοπούλουΣτις 2 Ιουλίου του 1961, η σφαίρα ενός κυνηγητικού όπλου βρίσκει ”επιτέλους” τον στόχο της, ο Ernest Miller Hemingway [Έρνεστ Χέμινγουεϊ] κείτεται νεκρός. Η Αμερική χάνει έναν απο τους σημαντικότερους συγγραφείς της και ο υπόλοιπος λογοτεχνικός κόσμος θρηνεί για το άδοξο τέλος, της πιο πολυτάραχης πένας του 20ου αιώνα. Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ είχε σωπάσει για πάντα, με το πιο θορυβώδη τρόπο!
Έρνεστ Χέμινγουεϊ : Τραυματίας σε νοσοκομείο του Μιλάνου 1918 [αριστερά]. Ο συγγραφέας κατά το 1923 [δεξιά].
Ο Χέμινγουεϊ γεννήθηκε στις 21 Ιουλίου του 1899 στο ‘Οουκ Πάρκ του Ιλλινόις, σε μια πόλη που ο ίδιος περιγράφει πως διέθετε ”ανοιχτές αυλές και στενά μυαλά”. Η ανατροφή που έλαβε ως παιδί, συμβάδιζε με την παράδοση και είχε έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα. Αποφοιτώντας απο το σχολείο, το 1917, ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, ενώ αργότερα κατατάχθηκε, εθελοντικά, στον ιταλικό Ερυθρό Σταυρό. Οι εμπειρίες που αποκόμισε απο τα χαρακώματα του Α΄ΠΠ, η γνωριμία του με την νοσοκόμα Agnes von Kurowsky, καθώς και η ερωτική απογοήτευση που ακολούθησε αυτής, αποτέλεσαν την πρώτη ύλη για την συγγραφή του μυθιστορήματος “A Farewell to Arms” [“Αποχαιρετισμός στα όπλα”, 1929].
Το τέλος του Μεγάλου Πολέμου, βρίσκει τον συγγραφέα στη γαλλική πρωτεύουσα. Κατά την παραμονή του στο Παρίσι, θα συνδέσει το ονομά του με την Χαμένη Γενιά [Lost Generation] των Αμερικανών λογοτεχνών, που διαβιούσαν εκείνη την εποχή στην πόλη του φωτός. Το πρώτο του βιβλίο θα έρθει το 1923, υπό τον τίτλο “Τρία Διηγήματα και Δέκα Ποιήματα” [“Three Stories and Ten Poems”].
Η ανήσυχη ψυχή του Χέμινγουεϊ δεν ησυχάζει ποτέ, αναζήτα νέες περιπέτειες στις πιο επικίνδυνες γωνιές της γης. Έτσι, το 1937, ταξιδεύει ως την Ισπανία με σκοπό να καταγράψει τον εμφύλιο και τάσσεται εξ΄αρχής υπέρ των δημοκρατικών. Οι αναμνήσεις του από το μέτωπο της Αραγωνίας και από την πολιορκημένη Μαδρίτη, θα γεννήσουν το μεγαλύτερο -ίσως- έργο του, “Για ποιον χτυπά η καμπάνα” [“For Whom the Bell Tolls”, 1940].
Iσπανία, 1937 [Ο Χέμινγουεϊ βρίσκεται στο κέντρο της φωτογραφίας].
Έπειτα από κάποιες “αποτυχημένες” απόπειρες -όπως χαρακτηρίστηκαν από τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής – να συγγράψει μεγάλα έργα, ο συγγραφέας θα επανέλθει το 1952 για να διαψεύσει τους απανταχού επικριτές του, με το βιβλίο “Ο γέρος και η θάλασσα” [“The Old Man and the Sea”]. Ένα χρόνο αργότερα, οι κατήγοροι του θα του προσφέρουν το Βραβείο Πούλιτζερ, ενώ το 1954 θα αναγνωριστεί η συνεισφορά του στα γράμματα, με την απόδοση του Βραβείου Νόμπελ από την Σουηδική Ακαδημία.
Τα χρόνια που θα έρθουν, θα αποδειχθούν καταστροφικά για τον ίδιο. Η μεγάλη του αγάπη, το αλκοόλ, σε συνδυασμό με την κατάθλιψη, που τον βασάνιζε επί χρόνια, θα θολώσουν το μυαλό του. Οι θεραπείες με ηλεκτροσόκ, στις οποίες υποβλήθηκε επανειλημμένα, θα τον οδηγήσουν στην παράνοια και στην πρώτη απόπειρα αυτοκτονίας. Το φινάλε του δεν θα μπορούσε να είναι ήσυχο, με την υποψία, οτι η CIA τον παρακολουθεί και μηχανεύεται εις βάρους του, ο Χέμινγουεϊ οπλίζει την καραμπίνα του- είναι η ίδια που, λίγα χρόνια πριν, τον συντρόφευε στους πράσινους λόφους της Αφρικής- και δίνει τέλος στην ζωή του.
Οι ήσυχες μέρες του συγγραφέα συνοδεύονταν με ένα μπουκάλι Ballantine’s [ή ρούμι], τα βιβλία του και τον σκύλο του.
Μπορεί, εδώ και μισό αιώνα, η γραφομηχανή του να βρίσκεται ξεχασμένη κάπου στο Αιντάχο, ωστόσο ο Έρνεστ Χέμινγουεϊδεν έχει λησμονηθεί, εξακολουθεί να ζει στις γραμμές των έργων του. Η αντοχή των βιβλίων του, έναντι του χρόνου, οφείλεται στην απλότητα της γραφής του. Διαβάζοντας τον, δεν θα συναντήσεις πομπώδεις φράσεις ή λογοτεχνικά προσεγμένες λέξεις. Τα χαρακώματα και ο Μεσοπόλεμος καλλιέργησαν μια καινούργια γραφή, που διακρίνεται για την καθαρότητα και την καθημερινότητα της. Αυτή την γραφή θα υπηρετήσει, μιλώντας τη γλώσσα του βιοπαλαιστή,του επαναστάτη, του περιθωριακού.
Οι ιστορίες του σκιαγραφούν έναν κόσμο που πνίγηκε στο αίμα και επικεντρώνονται στην προσπάθεια ανοικοδόμησής του. Είναι οι ιστορίες των ανθρώπων, που σημαδεύτηκαν από τη ζωή, που έχασαν τα πάντα, ακόμα και τον ίδιο τους τον εαυτό, που αγωνίστηκαν για να εξέλθουν από το αδιέξοδο, κάποιες φορές άγγιξαν τον ήλιο, αλλά τελικά η πραγματικότητα τους πυροβόλησε θανάσιμα. Ο ρομαντισμός δεν έχει θέση στα έργα του, και εάν κάποτε κατάφερε και τρύπωσε, ήρθε αμέσως αντιμέτωπος με μια βροχή πυρών για να του υπενθυμίσει, πως ο σκληρός ρεαλισμός έχει κυριαρχήσει στην ανθρωπότητα.
Οι ήρωες του, φέρουν την ταυτότητα του. Διακρίνονται από το ίδιο πάθος για περιπέτεια, αγαπούν το κυνήγι, τις ταυρομαχίες, το ποτό και τις γυναίκες [ο συγγραφέας είχε παντρευτεί 4 φορές!]. Είναι συνοδοιπόροι του στα ταξίδια που έκανε, περπατούν εκεί όπου βρέθηκε ο Χέμινγουεϊ- Μαδρίτη, Αφρική, Μιλάνο, Κι Γουέστ- ζουν μέσα στην τρέλα του και κάποιες φορές υποφέρουν από την κατάθλιψη του.
Προετοιμασίες για αγώνες ταυρομαχίας- Ισπανία, 1927 [αριστερά]. Σε σαφάρι στην Αφρική, 1934 [δεξιά].
Ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ υπήρξε από τους κορυφαίους συγγραφείς του περασμένου αιώνα, επειδή το αναγνωστικό κοινό ταυτίστηκε με τις περιπέτειες των πρωταγωνιστών του, αναγνώρισε στο πρόσωπο τους τον εαυτό του, είδε τη ζωή του ως έχει -στερημένη από στολίδια και πολυτέλειες. Ο ίδιος είχε δηλώσει κάποτε, “Σκοπός μου, είναι να αποτυπώσω στο χαρτί ό,τι βλέπω και ό,τι αισθάνομαι με τον καλύτερο και πιο απλό τρόπο”, και μάλλον τα κατάφερε.
Κάποια από τα έργα του :
⦁ Τρεις ιστορίες και δέκα ποιήματα [Three Stories and Ten Poems, 1923]
⦁ Στην εποχή μας [In Our Time, 1925]
⦁ Οι Χείμαρροι της Άνοιξης [The Torrents of Spring, 1925]
⦁ Ο ήλιος ανατέλλει ξανά [The Sun Also Rises, 1926]
⦁ Άντρες χωρίς γυναίκες [Men Without Women,1927]
⦁ Αποχαιρετισμός στα όπλα [A Farewell to Arms, 1929]
⦁ Τα χιόνια του Κιλιμάντζαρο [The Snows of Kilimanjaro, 1932]
⦁ Θάνατος το απομεσήμερο [Death in the Afternoon,1932]
⦁ Ο νικητής δεν παίρνει τίποτα [Winner Take Nothing, 1933]
⦁ Οι πράσινοι λόφοι της Αφρικής [Green Hills of Africa, 1935]
⦁ Να έχεις και να μην έχεις [To Have and Have Not, 1937]
⦁ Για ποιον χτυπά η καμπάνα [For Whom the Bell Tolls, 1940]
⦁ Ο γέρος και η θάλασσα [The Old Man and the Sea, 1952]