Μαρία ΤσιμάραΤο διάσημο και πολυσυζητημένο έργο του Ε.Ίψεν ”Έντα Γκάμπλερ” αναβαίνει αυτή την χρονιά στο θέατρο Σημείο. Η σκηνοθεσία του Κ. Ρήγου προσδίσει μια διαφορετική πνοή στο έργο. Ένα έργο που δεν παύει να είναι βαθιά ψυχογραφικό. Αλληλένδετο με την φροϋδική θεωρία περί υστερικού συνδρόμου, διεισδύει στα άδυτα της γυναικείας φύσης. Στο πρόσωπο της Έντα Γκάμπλερ, μια αμφιλεγόμενη ηρωίδα, αντικατοπτρίζεται η γυναίκα ανά τους αιώνες, αποδίδοντάς της με τον πιο γλαφυρό τρόπο τις πιο ευαίσθητες και λεπτές πτυχές της. Η Έντα είναι μια γυναίκα δυστυχισμένη. Ξεπεσμένη κόρη ενός αριστοκράτη που αναγκάζεται να παντρευτεί κάποιον τον οποίο θεωρεί κατώτερο της, χάριν ενός ευοίωνου μέλλοντος. Η Έντα Γκάμπλερ, λαχταράει να κάνει κάτι θαρραλέο και να τολμήσει. Θέλει να είναι σημαντική και να αλλάζει την ροή της ιστορίας στην ζωή κάποιου. Βρίσκει ένα περίεργο είδος ομορφιάς στον θάνατο, και έχει εμμονή με τα πιστόλια του πατέρα της. Είναι μονίμως ανικανοποίητη, ζηλόφθονη, ατομίστρια, αδρανής, αλλά και παράλληλα οραματίστρια, φεμινίστρια και υπερήφανη. Πώς γίνεται τόσο αντίθετα χαρακτηριστικά να αποτυπωθούν σε αυτόν τον τόσο ιδιαίτερο χαρακτήρα;
Η Δήμητρα Ματσούκα, η οποία ενσαρκώνει την ηρωίδα, εκπλήσσει ευχάριστα το κοινό με την ερμηνεία της, χωρίς μάλιστα να αποβάλλει την θηλυκότητα και γοητεία της, αλλά αντίθετα τονίζοντας τις πιο αδύναμες πτυχές τους. Καταφέρνει να αποδώσει την καταθλιπτική αυτή προσωπικότητα, με τρόπο που μάλιστα κάνει σαφή τα διαχρονικά μηνύματα του έργου. Εμφανίζεται, αρχικά, κρυμμένη πίσω από μαύρες κουρτίνες, ντυμένη σε ένα μαύρο φόρεμα εποχής. Στην συνέχεια η αμφίεση της είναι πιο μοντέρνα και σύγχρονη. Η ειρωνεία και η νευρικότητα είναι διαρκώς εμφανής στην συμπεριφορά της. Στις σκηνές, δε, που η Έντα στέκεται αμέτοχη, ο τρόπος με τον οποίο η Δ. Ματσούκα εκφράζει την διαρκή μελαγχολία της, είναι πράγματι καθηλωτικός. Αδυνατεί να αντιληφθεί την ευτυχία, κατατρέχεται από την σκιά του πατέρα της, από την συνεχή επιθυμία της για δράση , αλλά και παράλληλα από τον φόβο και την δειλία της. Μοναδική επιθυμία της Έντα, λοιπόν, είναι να σπάσει την ανία της και να δώσει ένα νόημα στην μίζερη και μάταιη ζωή της, καθορίζοντας την μοίρα κάποιου.
Και αυτός ο κάποιος, η Έντα θεωρεί πως είναι ο Άιλερτ Λέβμποργκ (Γιάννης Στάνκογλου). Ένας γνώριμος της από τα παλιά, με τον οποίο τους συνδέει ένα σκοτεινό παρελθόν. Ο Άιλερτ είναι μια αυτοκαταστροφική ιδιοφυία, που έρχεται στην ζωή της ηρωίδας, ταράσσοντας την οικογενειακή της γαλήνη. Το μοτίβο αυτό, δηλαδή της επιστροφής ενός μυστηριώδους ατόμου από το παρελθόν, είναι αρκετά σύνηθες στα έργα του Ίψεν, από το οποίο αντλεί στοιχεία για την εξέλιξη της πλοκής, αλλά κυρίως για την αναδίπλωση των βαθύτερων πτυχών των χαρακτήρων. Μια επιβλητική ερμηνεία, λοιπόν, από τον Γ.Στάνκογλου, ο οποίος εμφανίζεται ως δυναμικός και σκληρός άντρας, όντας παράλληλα εμμονικός και εγωπαθής.
Ο σύζυγός της, ακόμη, ο Γιέργκεν Τέσμαν (Γιάννης Τσεμπερλίδης) είναι ένας υποψήφιος διδάκτορας και επιστήμονας, που έχει επενδύσει το μέλλον του στην καριέρα του. Η Έντα δεν τρέφει αισθήματα για το άτομο του και η σχέση τους φαίνεται να είναι ευκαιριακή. Εμφανίζεται ως καρικατούρα και αποτελεί ένα χαρακτήρα ο οποίος, με τον τρόπο που παρουσιάζεται από τον σκηνοθέτη , καθώς και από ενδυματολογική άποψη, συνάδει με ένα σύγχρονο χαρακτήρα. Ο ηθοποιός πετυχαίνει να αποδώσει αυτά τα χαρακτηριστικά άριστα, έτσι ώστε να φανεί όσο αστείος και γραφικός πρέπει και σε καμία περίπτωση γελοίος.
Σημαντικές ήταν και οι ερμηνείες των υπόλοιπων ηθοποιών , όπως της Μαριέττας Σγουρδαίου στο ρόλο της Μπέρτε, αλλά και της Κατερίνας Διδασκάλου στον ρόλο της Γιουλάνε Τέσμαν, θείας του άντρα της Έντας. Εμφανίζεται ως μια ώριμη γυναίκα, επηρεασμένη από τις αντιλήψεις της εποχής περί του γυναικείου φύλλου αλλά και του κοινωνικού κύρους και ο Ακύλλας Καραζήσης ως Δικαστής Μπρακ, προκαλεί αίσθηση με την ερμηνεία του. Προσδίδοντας πινελιές χιούμορ μέσα σε ένα πνεύμα σοβαρότητας, καθιστά σαφές πως ο Δικαστής Μπρακ μπορεί να θεωρηθεί ως μια αλληγορία του τρόπου με τον οποίο οι δημόσιοι λειτουργοί εκμεταλλεύονται τα άτομα όταν βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης. Η Τέα Έλβστεντ ενσαρκώνεται από την Βασιλική Τρουφάκου, με ένα τρόπο αντίστοιχο του Γιέργκεν Τέσμαν, δηλαδή με πιο μοντέρνα χροιά. Η Τέα δεν είναι τόσο φανταχτερή όσο η Έντα, κι όμως παίρνει από τα χέρια της αυτό που πάντα επιθυμούσε. Πως θα αντιδράσει η Έντα όταν χάνει όλα όσα θέλει από το άτομο αυτό;
Η Έντα Γκάμπλερ, εκτός από ένα έργο-ενδοσκόπηση στην γυναικεία ψυχή, μπορεί να θεωρηθεί ως ένας παραλληλισμός της κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας του Ε.Ίψεν. Η παρακμή της αριστοκρατίας απεικονίζεται εμμέσως, όπως και η αντικατάσταση της από αστικά στρώματα, αλλά και η υποτίμηση των λαϊκών τάξεων. Παρακμή που σχετίζεται με οικονομικούς, ηθικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Μια παράσταση, που θα σας προκαλέσει έντονα συναισθήματα, και θα σας μεταφέρει τον ψυχικό κόσμο του καθενός ήρωα με τον πιο άμεσο και σαγηνευτικό τρόπο.
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Ρήγος
Πρωταγωνιστούν: Κατερίνα Διδασκάλου, Ακύλλας Καραζήσης, Δήμητρα Ματσούκα, Μαριέττα Σγουρδαίου, Γιάννης Στάνκογλου, Βασιλική Τρουφάκου, Γιάννης Τσεμπερλίδης
ΘΕΑΤΡΟ ΣΗΜΕΙΟ Χαρ. Τρικούπη 10, Καλλιθέα (πίσω από το Πάντειο), 210 9229579
Τετ., Κυρ.: 7 μ.μ., Πέμ., Παρ.: 9 μ.μ, Σάβ.: 6 μ.μ. &9 μ.μ., εισ.: €15-18
Για πέντε μόνο παραστάσεις ! !