Θάνος - Δανιήλ ΑλεξανδρίδηςΕκπαιδευτικό σύστημα:
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος παρακολούθησης, σε όλα τα επίπεδα σπουδών, είναι καθημερινά σε όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους (full-time). Στους φοιτητές που εργάζονται, τα Πανεπιστήμια προσφέρουν σπουδές part-time δηλαδή μερικής παρακολούθησης με μεγαλύτερη χρονική διάρκεια σπουδών. Για τους φοιτητές που δεν μπορούν να φύγουν από τη χώρα τους υπάρχουν προγράμματα εξ’ αποστάσεως (distance learning) που προσφέρονται από αρκετά βρετανικά πανεπιστήμια και σε διαφορετικά επίπεδα σπουδών.Τίτλοι σπουδών:
Higher National Diploma – Diploma of Higher Education προσφέρονται από ένα σημαντικό αριθμό κολεγίων πανεπιστημίων και η διάρκειά τους είναι 2 χρόνια. Το Diploma of Higher Education απονέμεται σε όσους σπουδάζουν για εκπαιδευτικοί. Οι κάτοχοι αυτών των πτυχίων μπορούν να εισαχθούν στο δεύτερο χρόνο σπουδών των πανεπιστημίων με κριτήριο τους βαθμούς και την ειδικότητα.
Bachelor degree του οποίου η φοίτηση διαρκεί 3-4 χρόνια εκτός από το ιατρικό, οδοντιατρικό, κτηνιατρικό τμήμα που η φοίτηση ολοκληρώνεται σε 5-6 χρόνια. Κάθε φοιτητής μπορεί να σπουδάσει ένα αντικείμενο ειδίκευσης Honours degree, αλλά και δύο τομείς ειδίκευσης Joint Honours Degree ενώ σε άλλες περιπτώσεις σε τρεις ή και περισσότερες Combined Honours Degree. Υπάρχει επίσης ένα πρόγραμμα σπουδών που ονομάζεται sandwich course διάρκειας 4 χρόνων και περιλαμβάνει πρακτική άσκηση 1 χρόνου εκτός πανεπιστημίου.
Diploma/Postgraduate Certificate το οποίο είναι ένα 9μηνο πρόγραμμα σπουδών, το οποίο ορισμένες φορές ενδέχεται να αποτελεί προκαταρκτικό στάδιο του Master.
Postgraduate Certificate of Education (PGCE) όπου αφορά 9μηνο πρόγραμμα σπουδών για αποφοίτους που επιθυμούν να διδάξουν στην πρωτοβάθμια-δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει παρακολούθηση μαθημάτων, καθώς επίσης πρακτική διδακτική εξάσκηση.
Master degree η απόκτησή του διαρκεί συνήθως 1 χρόνο. Όλα τα Masters (Master of Arts-Master of Sciences) απαιτούν 9 μήνες παρακολούθηση μαθημάτων και σεμιναρίων, τελικές εξετάσεις και υποβολή πτυχιακής εργασίας τους τελευταίους 3 μήνες.
Master of Philosophy το οποίο είναι ένα διετές πρόγραμμα σπουδών που στηρίζεται στο συνδυασμό παρακολούθησης μαθημάτων-έρευνας ή μόνο έρευνα. Στο τέλος των σπουδών απαιτεί η υποβολή πτυχιακής εργασίας. Ορισμένες φορές το Mphil ενδέχεται να αποτελέσει προκαταρκτικό στάδιο του PhD.
Doctor of Philosophy (PhD) το οποίο χορηγείται μετά από πρωτότυπη έρευνα που διαρκεί συνήθως 3 χρόνια. Ο υποψήφιος εργάζεται μόνος του με την εποπτεία του καθηγητή που ελέγχει την πρόοδο της διδακτορικής διατριβής (supervisor) ως την τελική της υποβολή για υποστήριξη στο πανεπιστήμιο.
ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Ακαδημαϊκό έτος:
Το ακαδημαϊκό έτος στα πανεπιστήμια αρχίζει κυρίως τέλος Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου και διαρκεί ως το τέλος Ιουνίου. Διαιρείται σε 3 τρίμηνα, αλλά υπάρχει ολοένα και περισσότερο η τάση για 2 εξάμηνα.
Προϋποθέσεις εισαγωγής:
Για την εισαγωγή στα βρετανικά πανεπιστήμια οι υποψήφιοι φοιτητές πρέπει να έχουν πετύχει στις εξετάσεις για το General Certificate of Education (GCE) σε Advanced Level που είναι αποδεκτό από όλα τα Πανεπιστήμια για όλους τους τομείς σπουδών.
Τα μαθήματα είναι 2 ή 3 σχετικά με τον τομέα σπουδών που επιλέγει ο υποψήφιος φοιτητής και ένα GCE στην αγγλική γλώσσα σε Ordinary Level, ή άλλο αποδεικτικό γνώσης της αγγλικής γλώσσας. Για την κάλυψη της ύλης απαιτούνται 1-2 χρόνια. Η φοίτηση και οι εξετάσεις για GCE μπορεί να γίνουν στην Ελλάδα σ’ ένα από τα αναγνωρισμένα κέντρα, είτε στην Βρετανία σε δημόσιο ή ιδιωτικό κολλέγιο.
Οι υποψήφιοι φοιτητές για να αποδείξουν ότι γνωρίζουν την αγγλική γλώσσα πρέπει να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία όπως: TOEFL (Test of English as a Foreign Language) ή IELTS (International English Language Testing Service) ή UCLES (University of Cambridge Local Examination Proficiency) ή CAE (Certificate of Advanced English).
Τα περισσότερα ιδρύματα δέχονται επίσης αιτήσεις από υποψηφίους άνω των 21 χρόνων και συχνά εφαρμόζουν πιο χαλαρές προϋποθέσεις εισαγωγής εάν ο υποψήφιος αποδείξει ότι έχει τον απαιτούμενο ζήλο και καταλληλότητα για τον τομέα σπουδών.
Παρέχουν μαθήματα βάσει ενοτήτων ή με μερικό ωράριο, και αρκετά αναγνωρίζουν ακαδημαϊκές μονάδες βάσει προηγούμενων σπουδών-γνώσεων που έχουν αποκτηθεί άτυπα μέσω της εργασίας ή άλλων εμπειριών (Accreditation of Prior Learning/ADL ή Accreditation of Prior Exepriental Learning/APEL).
Πολλά πανεπιστήμια δίνουν την ευκαιρία σε υποψήφιους φοιτητές που προέρχονται από άλλες χώρες να παρακολουθήσουν ένα προκαταρκτικό έτος (foundation ή bridging course) το οποίο τους προετοιμάζει για το αντικείμενο των σπουδών τους.
Η εισαγωγή τους στο Πανεπιστήμιο εξασφαλίζεται μόνο αν πετύχουν τον προκαθορισμένο μέσο όρο βαθμολογίας των μαθημάτων που παρακολούθησαν. Το προκαταρκτικό έτος σπουδών μπορεί να γίνει στην Ελλάδα σε κέντρα σπουδών.
Σε ορισμένα πανεπιστήμια για ορισμένους κλάδους σπουδών οι απόφοιτοι Λυκείου μπορούν να πετύχουν απευθείας εισαγωγή στο πρώτο έτος σπουδών τους εάν έχουν ικανοποιητικούς βαθμούς στο απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι κάτοχοι πτυχίων Ι. Ε.Κ. ή άλλων αντίστοιχων πτυχίων μπορούν επίσης να πετύχουν άμεση εισαγωγή σε κάποιο πανεπιστήμιο. Θα πρέπει πρωταρχικά να διερευνήσουν αν θα χρειασθούν προκαταρκτικό έτος ή αν μπορούν να εισαχθούν απευθείας στο πανεπιστήμιο.
Η αίτηση εισαγωγής στα περισσότερα πτυχιακά προγράμματα υποβάλλεται μέσω του Universities and Colleges Admission Service UCAS (Υπηρεσία Εισαγωγής στην Ανώτατη Εκπαίδευση) το οποίο θα την προωθήσει προκειμένου να εξετασθεί από τα ίδια τα πανεπιστήμια. Στην αίτηση UCAS ο υποψήφιος φοιτητής μπορεί να δηλώσει έως έξι πανεπιστήμια (για την ιατρική 4). Ο υποψήφιος πρέπει να την υποβάλει έως τις 15 Ιανουαρίου του προηγουμένου έτους και εφόσον έχει αρχίσει μαθήματα προκαταρκτικού έτους ή έχει τις απαραίτητες προϋποθέσεις εισαγωγής. Ειδικά για τις ιατρικές σχολές η υποβολή αιτήσεων γίνεται μέχρι τις 15 Οκτωβρίου. Στην περίπτωση δύο πανεπιστημίων, της Οξφόρδης και του Κέιμπριτζ ο υποψήφιος φοιτητής μπορεί να υποβάλει αίτηση μόνο σε ένα από τα δύο πανεπιστήμια έως τις 15 Οκτωβρίου. Ο φορέας UCAS δεν αποφασίζει επί των αιτήσεων, όπου αρμόδια για το θέμα αυτό είναι τα πανεπιστήμια. Οι αιτήσεις UCAS χορηγούνται από το British Council Αθηνών – Θεσσαλονίκης, τα κέντρα GCE ή τα κολλέγια που προσφέρουν προκαταρκτικά προγράμματα.
Εάν οι φοιτητές που έχουν δηλώσει έξι επιλογές βρεθούν χωρίς προσφορά, η διαδικασία UCAS EXTRA, που εφαρμόζεται από 15 Μαρτίου έως 30 Ιουνίου, τους δίνει τη δυνατότητα για μια επιπλέον επιλογή.
Στην περίπτωση που οι αιτήσεις υποβληθούν μετά τις 15 Ιανουαρίου τότε η επιλογή γίνεται τον Αύγουστο μέσω του συστήματος clearing όπου τα πανεπιστήμια δημοσιεύουν τις κενές θέσεις που έχουν ανά τομέα.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εισαγωγή σε μεταπτυχιακό πρόγραμμα είναι η κατοχή τίτλου βασικών πτυχιακών σπουδών επιπέδου Bachelor. Σε αρκετές περιπτώσεις η εργασιακή εμπειρία του υποψήφιου είναι επιθυμητή ή και απαραίτητη (M.B.A./Master of Business Administration). Οι αιτήσεις του υποψήφιου γίνονται απευθείας στο πανεπιστήμιο ή τα πανεπιστήμια που τον ενδιαφέρουν. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία υποβολής αιτήσεων για τα προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών όμως είναι καλύτερα να επικοινωνήσει με το πανεπιστήμιο 2 ή 12 μήνες πριν την έναρξη των σπουδών του.
Περιορισμός εισακτέων:
Κάθε Πανεπιστήμιο αποφασίζει σχετικά με τον αριθμό των φοιτητών που θα δεχθεί σε κάθε τμήμα, με εξαίρεση τις σχολές ιατρικής, οδοντιατρικής και παιδαγωγικής για τις οποίες αποφασίζει η κυβέρνηση.
Δίδακτρα:
Για την παρακολούθηση πτυχιακών σπουδών από το 2004-2005 (με τις αλλαγές στο βρετανικό εκπαιδευτικό σύστημα), τα δίδακτρα κυμαίνονται από δωρεάν μέχρι το ανώτατο ποσό των 1.150 λιρών (1.714 €) ανά έτος σπουδών. Όσοι ενδιαφέρονται για τα πανεπιστήμια της Σκωτίας θα πρέπει
να γνωρίζουν ότι από το Σεπτέμβριο του 2001 καταβάλλονται δίδακτρα 3.100 λιρών (4.620 €) με την ολοκλήρωση των πτυχιακών σπουδών.
Κόστος διαμονής:
Το κόστος ζωής διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσε κανείς να υπολογίσει ότι ο φοιτητής χρειάζεται 5.500-6.000 λίρες (8.250-9.000 €) ανά ακαδημαϊκό έτος. Το Λονδίνο είναι ακριβότερο από όλες τις άλλες πόλεις της Βρετανίας και απαιτείται το ποσό των 7.000-8.000 λιρών (10.500-12.000 €). Σε αυτά τα ποσά δεν συνυπολογίζονται τα δίδακτρα, τα οποία κυμαίνονται ανάλογα με το ίδρυμα.
Όσον αφορά στη διαμονή, ο φοιτητής μπορεί να μείνει σε φοιτητικές εστίες, σε ενοικιαζόμενα δωμάτια ή διαμερίσματα. Στα πανεπιστήμια λειτουργούν γραφεία και υπηρεσίες (Accommodation offices) για τη μέριμνα, υποστήριξη και ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στη διαμονή των φοιτητών.
Πολλά Πανεπιστήμια εξασφαλίζουν στους φοιτητές διαμονή για το πρώτο έτος σπουδών τους στις φοιτητικές εστίες προσφέροντάς τους ταυτόχρονα άμεση πρόσβαση στις φοιτητικές υπηρεσίες-παροχές. Επίσης η Εθνική Ένωση Σπουδαστών έχει εξασφαλίσει μείωση των τιμών για λογαριασμό των μελών της. Με έκπτωση έως 50% σε βιβλία, έντυπο υλικό, τρόφιμα, ρούχα, ταξίδια και διασκέδαση η κάρτα της Εθνικής Ένωσης Σπουδαστών μειώνει σημαντικά το κόστος διαβίωσης.
Χρηματοδοτήσεις-υποτροφίες:
Υποτροφίες προσφέρονται κυρίως σε φοιτητές που πραγματοποιούν μεταπτυχιακές σπουδές. Τα πανεπιστήμια διαχειρίζονται τις υποτροφίες κληροδοτημάτων, της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και άλλων φορέων. Οι υποτροφίες που καταβάλλονται αυτοδικαίως (mandory awards) εκτός από τα δίδακτρα περιλαμβάνουν και υποτροφία διαβίωσης.
Σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγείται υποτροφία (descretionary awards) σε φοιτητή ακόμα και αν δεν τη δικαιούται αυτοδικαίως ή ακόμα κι αν τα μαθήματα που παρακολουθεί δεν την προβλέπουν. Επιπλέον, τα Ερευνητικά Συμβούλια της Βρετανίας (Research Councils) χορηγούν σε φοιτητές που προέρχονται από κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορισμένο αριθμό μεταπτυχιακών υποτροφιών, που καλύπτουν μόνο τα δίδακτρα.
Το τραπεζικό σύστημα στη Βρετανία παρέχει στους φοιτητές δάνεια και έναν αριθμό άλλων προνομίων για να ικανοποιήσουν τις αναγκαίες πληρωμές και τις οικονομικές υποχρεώσεις των διδάκτρων και της διαμονής-διαβίωσης.
Ιατρική μέριμνα:
Οι Έλληνες φοιτητές ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν πλήρη ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη σε όλη τη διάρκεια των σπουδών τους. Επίσης όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν εξοπλισμένα κέντρα υγείας και εξειδικευμένο προσωπικό που παρέχουν επίσης πληροφορίες που αφορούν σε θέματα υγείας.
Υπηρεσίες για φοιτητές:
• Universities and Collegew Admission Service: www.ucas.com
• Student Support/European Students Union :
www.dfes.gov.uk/studentsupport/eustudents
• Student Awards Agency for Scotland: www.student-support-saas.gov.uk
• British Council/Education: www.educationuk.org
• Higher Education and Research Opportunities: www.hero.ac.uk/rae
• Prospects/Official Graduate Careers in the U.K.: www.prospects.ac.uk,