Θάνος ΕζίρογλουΜόλις τριαντά ενός ετών, η Ιρλανδή συγγραφέας Σάλλυ Ρούνει έχει πετύχει το ακατόρθωτο: τρία βιβλία best sellers και δύο σειρές βασισμένες στα έργα της. Έχει χαρακτηριστεί από πολλούς το λογοτεχνικό φαινόμενο των τελευταίων ετών και σίγουρα θα μπορούσαμε να την αποκαλέσουμε έτσι.
Με σπουδές στην Αγγλική Φιλολογία και την Αμερικανική Λογοτεχνία, η Ρούνει έκανε το συγγραφικό της ντεμπούτο μόλις το 2017 με το μυθιστόρημα Συζητήσεις με φίλους. Ακολούθησαν το περισσότερο γνωστό Κανονικοί άνθρωποι (2018) και το Όμορφε κόσμε, που είσαι; (2021).
Ήδη από την ανάγνωση των τίτλων παρατηρούμε τον μέχρι στιγμής συγγραφικό της άξονα: οι άνθρωποι, οι σχέσεις είτε φιλικές είτε ερωτικές και η θέση του σύγχρονου ατόμου σε έναν κόσμο που καλπάζει επάνω στην τροχιά της αλλαγής.
Συζητήσεις με φίλους
Στο πρώτο μυθιστόρημά της με τίτλο Συζητήσεις με φίλους, το κέντρο βάρους της υπόθεσης πέφτει στη νεαρή Φράνσις η οποία συνάπτει ερωτικές σχέσεις με έναν μεγαλύτερο κατά μία σχεδόν δεκαετία αλλά και παντρεμένο γνωστό ηθοποιό.
Το μυθιστόρημα θα μπορούσε από τη μέση του και ύστερα να χαρακτηριστεί μελαγχολικό. Περικλείει με έναν σύγχρονο τρόπο θέασης την ψυχοπαθογένεια του έρωτα και τον τρόπο με τον οποίον ο άνθρωπος χάνει λίγο από τον εαυτό του, όταν τον παρέχει σε έναν άλλον.
Κανονικοί άνθρωποι
Στο επόμενο που έχει μεταφερθεί και στη μικρή οθόνη, η Ρούνει εξηγεί με έναν ποιητικό τρόπο τον αιώνιο δεσμό που μπορεί να συνάψουν δύο άνθρωποι.
Ο Κόνελ και η Μαριάν παρουσιάζονται ως αλλόκοτοι νέοι που όλο αγαπιούνται και όλο χάνουν το παιχνίδι του έρωτα. Ο προκλητικός τίτλος, Κανονικοί άνθρωποι εστιάζει ακριβώς επάνω στη λεπτομέρεια αυτή: στην αγωνία μας να ορίσουμε τον εαυτό μας ως κάτι το φυσιολογικό, το κανονικό ενώ αποσιωπούμε και λησμονούμε όλα εκείνα που μάς τοποθετούν ως διαφορετικούς στην κοινωνία.
Όμορφε κόσμε, που είσαι;
Το τελευταίο της μυθιστόρημα εφάπτεται άριστα στη μεταβατική περίοδο που διανύουμε. Όμορφε κόσμε, που είσαι; αναρωτιέται μέσα από τους ήρωες της η Ρούνει και μάς καλεί να αναρωτηθούμε έμμεσα και εμείς. Ξανά οι ανθρώπινες σχέσεις στο προσκήνιο αλλά φωτισμένες με διαφορετικό τρόπο.
Οι ήρωες κοντά στην ηλικία των τριάντα αφήνουν στην άκρη την ανεμελιά των πρώτων ενήλικων χρόνων τους και κοιτάζουν με σοβαρότητα πλέον τόσο τη δική τους ταυτότητα όσο και τον τρόπο σύναψης υγειών ερωτικών σχέσεων.
Η προσέγγιση του σύγχρονου ανθρώπου
Μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται να υπάρχει κάτι ιδιαίτερο στις ιστορίες που αποφάσισε να μάς διηγηθεί η Ρούνει.
Αλλά τα πάντα στην τέχνη είναι ο τρόπος. Ως τρόπος ορίζεται η τέχνη, ακόμα και η συγγραφική, ως μέθοδος και συγκεκριμένη κατεύθυνση. Έτσι, η Σάλλυ Ρούνει έρχεται σε έναν αμφίβολης πορείας 21ο αιώνα να μάς υπενθυμίσει τον συνδετικό κρίκο που κράτησε την ανθρωπότητα: εξηγεί, φωτίζει, μελετάει και τοποθετεί στο μικροσκόπιο τις ανθρώπινες σχέσεις και τον τρόπο που βιώνουμε εμείς τον εαυτό μας μέσα από αυτές.
Δεν αρκεί όμως μόνο αυτό για να εξηγήσουμε απλά χωρίς εξειδικευμένες υπεραναλύσεις την επιτυχία της.
Η Ρούνει μεταφέρει στο έργο απλά, εκλαϊκευμένα μα και την ίδια στιγμή στοχευμένα απόψεις της μαρξιστικής μεθόδου, του κινήματος της σεξουαλικής απελευθέρωσης ακόμα και την κριτική της οικολογικής θεωρίας. Και κινείται σε αυτά τα τρία πεδία διότι αποτελούν και τις κυριότερες ανησυχίες της γενιάς μας: η οικονομία, η ταυτότητα και το περιβάλλον.
Ανοίγεται σε αυτό το σύστημα πεδίων με έναν τρόπο καθόλου διδακτικό ή με τον απότομο τόνο μιας αυθεντίας. Ήσυχα και σοφά κάνει ενέσεις φιλοσοφικών και άλλων ερωτημάτων στο κύριο σώμα της ιστορίας της. Για αυτό και ίσως αξίζει περισσότερο τα μυθιστορήματά της να διαβαστούν στο πρωτότυπο, για να καταλάβουμε την απλή, λιτή και χωρίς λογοτεχνικούς βερμπαλισμούς γλώσσας της.
Ίσως και για αυτό εν τέλει η Σάλλυ Ρούνευ να είναι το συγγραφικό φαινόμενο της εποχής της. Γιατί μάς δείχνει τον δρόμο για ασφάλεια, που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον άνθρωπο.