Γωγώ ΝταλλήΑποσπάσματα από το ημερολόγιο του 2021. Ή αλλιώς ιστορίες για μια χρονιά που μας στέρησε αλλά και μας έμαθε πολλά. Και κυρίως μας έμαθε να λέμε όχι.
17:33. Στο Κάβο Ντόρο, τα κύματα έσκαγαν με δύναμη πάνω στο καράβι της Blue Star. Στο βάθος δεν φαινόταν τίποτα. Σκοτάδι. Αντικείμενα ταξίδευαν από τη μια άκρη στην άλλη. Τα παράθυρα έτριζαν. Αναταραχή. Σκέψεις; Θα περάσει και αυτό. Και ξαφνικά όλη η χρονιά πέρασε από μπροστά. Μια χρονιά που θύμιζε ταξίδι με 9 μποφόρ, γεμάτη σκοπέλους, απαγορευτικά και αναποδιές. Μια χρονιά που μας έδωσε μαθήματα επιβίωσης.
Φεβρουάριος
«Στην Ελλάδα, ξεχνάμε εύκολα. Όλοι αυτοί που σήμερα κατηγορούνται για σεξουαλική κακοποίηση, θα τους ξαναδείτε στο θέατρο». «Γιατί βγήκαν τώρα να τα πουν;» «Τα ήθελαν και τα έπαθαν;» « Δεν ήξεραν πού έμπλεκαν;».
Το κίνημα του #metoo, εκτός από τους θύτες που παρενοχλούσαν ή κακοποιούσαν σεξουαλικά γυναίκες και άντρες, ξεμπρόστιασε και ένα κύμα εσωτερικευμένου κυνικού μισογυνισμού που στοχοποιεί τα θύματα. Απογοήτευση και ελπίδα μαζί. Τα θύματα άρχισαν να μιλάνε. Να λένε όχι. Να ζητούν βοήθεια. Να κλείνουν τα στόματα στα κακεντρεχή σχόλια. Να μην φοβούνται.
Τον Ιούνιο, η Μαρία δέχτηκε σεξουαλική παρενόχληση στο μετρό. Δεν άκουσε το αγόρι της που της έλεγε να μην πάει στη αστυνομία γιατί δεν έχει νόημα. Για να μην μπλέξουν. Γιατί έτσι είναι η κατάσταση. Η Μαρία πήγε και έδωσε κατάθεση. Δεν το έκανε μόνο για εκείνη, το έκανε για όλες μας. Την άκουσαν. Της ζήτησαν να ξαναπάει. Τον αναγνώρισε. Τον συνέλαβαν. Νίκη.
Ιούλιος
Στη Φολέγανδρο, ένα κορίτσι βρέθηκε νεκρό, πεταμένο στα βράχια. Γυναικοκτόνια ήταν, είπαν. Και όλοι έμοιαζαν ξαφνικά σοκαρισμένοι. Σε μια κοινωνία που επικρατούν τα πατριαρχικά στερεότυπα, που η τοξική αρρενωπότητα θεωρείται προσόν, οι κοπέλες φοβούνται να κυκλοφορούν τη νύχτα ασυνόδευτες, που η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί κοινό μυστικό. Η Γαρυφαλλιά έφυγε. Άδικα. Και δεν ευθύνεται μόνο δράστης που την έσπρωξε. Αλλά εκείνοι που του έμαθαν ότι έχει τη δύναμη να το κάνει.
Αύγουστος
Η ατμόσφαιρα έξω ήταν αποπνικτική. Μύριζε καπνός και στάχτη. Ο ορίζοντας ήταν πορτοκαλί. Τον είχα ξαναδεί αυτόν τον ουρανό στην Αθήνα, στην Πανεπιστημίου πριν τρια χρόνια. Τότε που καιγόταν το Μάτι. Τώρα καιγόταν η Εύβοια.
Μια εβδομάδα πριν σε μια παραλία στη νοτιανατολική Εύβοια, υπήρχαν μόνο αστερισμοί στον ουρανό και μια μικρή εστία φωτιάς για παρέα. Όλα ήταν διαυγή, ήρεμα, καταπράσινα. Η νηνεμία πριν την καταιγίδα. Μια εβδομάδα μετά, το χάος.
Στο ραδιόφωνο οι ειδικοί έκαναν συστάσεις να αποφεύγουμε τις άσκοπες μετακινήσεις , να φοράμε μάσκα. Στα πόδια μου στριμώχνονταν σακούλες με τρόφιμα για τους πυρόπληκτους. Ένιωθα δύσπνοια. Όχι από το διοξείδιο. Στο μυαλό μου στριφογυρνούσαν οι εικόνες με τις καμένες περιουσίες. Οι νέοι με τα λάστιχα στις αυλές. Οι παππούδες που δεν εγκατέλειπαν τα σπίτια τους. Θλίψη και απόγνωση. Και από την άλλη πλευρά αλληλεγγύη. Οι νέοι με τους μισθούς των 600 ευρώ, συγκέντρωναν είδη πρώτης ανάγκης για τους πυρόπληκτους στις πλατείες. Πού μένουν αυτοί οι άνθρωποι σήμερα;
Σεπτέμβριος
Πώς είναι να μην έχεις καμία σταθερά στη ζωή σου; Να μην ακολουθείς μια συγκεκριμένη πορεία; Να ψάχνεις καθημερινά μια πυξίδα; Αγχωτικό; Πιεστικό; Παράξενο; Ή μήπως απελευθερωτικό;
Όταν έχεις χαθεί, η θάλασσα είναι ένα καλό σημάδι για να βρείς προσανατολισμό. Στα Βαπόρια της Σύρου, δεν έχω πάει ποτέ μόνη. Πάντα κουβαλάω μαζί μια ιστορία. Εκείνη τη μέρα, μια σελίδα από το βιβλίο μου σκίστηκε και παρασύρθηκε από τον αέρα. Την έπιασα τελευταία στιγμή και προσπάθησα να την βάλω στη θέση της. Εκείνη αντιστάθηκε. Μετά έμεινε για λίγο. Και ύστερα πέταξε μακριά. Προς τη θάλασσα.
Τώρα πάντα θα λείπει μια σελίδα. Κανείς δεν θα ξέρει τι έγινε σε αυτή τη σελίδα. Δεν θα είναι ποτέ ξανά ένα κανονικό βιβλίο. Αλλά τι πειράζει; Θα είναι μοναδικό.
Θα ήθελα να είμαι αυτή η σελίδα.
Δεκέμβριος
Παραμονή Χριστουγέννων. Ένα ακόμη ιστιοφόρο που μετέφερε μετανάστες από την Τουρκία ναυάγησε ανοιχτά της Πάρου. 16 άνθρωποι νεκροί. Ούτε παράνομοι. Ούτε μετανάστες. 16 άνθρωποι πνίγηκαν. Είναι το τρίτο κατά σειρά ναυάγιο τις τελευταίες μέρες. 30 άνθρωποι στον πάτο της θάλασσας. Στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης τα παιχνίδια της Τουρκίας και οι διακινητές μεταναστών. Οι άνθρωποι γίνονται αριθμοί. Όσοι επιβίωσαν μεταφέρονται στις κλειστές δομές. Στις κλειστές φυλακές. Μέχρι πότε;