Σοφία ΚαραΐσκουΤο καλοκαίρι έφτασε και οι υψηλές θερμοκρασίες ξεκίνησαν ήδη πριν μας αποχαιρετήσει η άνοιξη! Αυτό πρακτικά ένα μόνο πράγμα σημαίνει: οι διακοπές είναι προ των πυλών! Οπότε τι καλύτερο από το να ρίξουμε στο τραπέζι τον χάρτη και με κλειστά ή ανοιχτά μάτια να διαλέξουμε τον προορισμό μας… Αλλά να μην ξεχνάμε αυτό το καλοκαίρι σχεδιάζουμε με προσοχή και με τα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα!
Γυρίζοντας, λοιπόν, την υδρόγειο το δάχτυλό μας έπεσε πάνω στον Πόρο, ένα από τα λιλιπούτεια νησιά, που βρίσκεται μόλις λίγα μίλια μακριά από την Αθήνα! Ένας μικρός παράδεισος με απίστευτη φυσική ομορφιά και ιστορία!
Ένα από τα λιλιπούτεια νησιά του Αργοσαρωνικού
Πόρος σημαίνει διάβαση, πέρασμα, αλλά και ταξίδι, ενώ αν ανατρέξουμε στη μυθολογία θα δούμε ότι ο Πόρος, ο γιος της Μήτιδας, ήταν μια θεότητα ο οποίος ενώθηκε με την Πενία (τη φτώχεια) που γέννησε τον θεό Έρωτα μέσα στον κήπο των θεών, έπειτα από ένα μεγάλο δείπνο, όπου είχαν προσκληθεί όλες οι θεότητες.
Ο Πόρος είναι νησί του Σαρωνικού Κόλπου το οποίο βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την ακτή της Πελοποννήσου και απέναντι από το χωριό Γαλατάς της Τροιζηνίας. Για αυτό και αποτελεί ιδανικό προορισμό όχι μόνο για διακοπές αλλά και για ολοήμερες μικρές εκδρομές! Άλλωστε Ύδρα, Σπέτσες, Πόρος, Αίγινα και Τζιά είναι τα πλέον κοντινά νησιά στην Αθήνα, με ιστορία και στυλ, ιδανικά για τέτοιου είδους αποδράσεις όλο τον χρόνο.
Πόρος το νησί του θεού της θάλασσας
Κι αν κανείς έχει την εντύπωση ότι πρόκειται για ένα μόνο νησί μάλλον πέφτει έξω…Τι πιο μαγικό από την ένωση δύο νησιών σε ένα! Απ’ τη μια έχουμε τη Σφαιρία που πήρε το όνομά της από τον Σφαίρο, τον ηνίοχο του άρματος του Πέλοπα (από τον οποίο πήρε το όνομά της η Πελοπόννησος), ο οποίος πέθανε και τάφηκε εκεί. Και απ’ την άλλη την Καλαυρία που όπως φανερώνει το ίδιο το όνομά της είχε καλή αύρα. Έτσι τα δύο αυτά νησάκια γίνανε ένα! Εξού και Πόρος γιατί εκεί υπάρχει ένας μικρός πόρος, ένα γραφικό θαλάσσιο πέρασμα (200 μ.) δηλαδή που χωρίζει το λιμάνι του Πόρου από τον Γαλατά που βρίσκεται στην απέναντι Πελοποννησιακή Ακτή. Αυτό όμως που μας προκαλεί τη μεγαλύτερη έκπληξη είναι ότι ο Πόρος είναι χτισμένος αμφιθεατρικά πάνω ακριβώς από έναν μικρό θολωτό κρατήρα! Έτσι μπορεί κανείς να θαυμάσει αφενός τα ασβεστολιθικά και σχιστολιθικά πετρώματα στην Καλαυρία, η οποία αποτελεί το αρχαιότερο νησί που ανεδύθη μετά τον κατακλυσμό και είναι ιζηματογενής, και αφετέρου την ηφαιστειογενούς προελεύσεως Σφαιρία που ανεδύθη από έκρηξη του ηφαιστείου των Μεθάνων. Λέγεται μάλιστα αφενός ότι η Καλαυρία ήταν αρχικά αφιερωμένη στον θεό Απόλλωνα, ο οποίος την παραχώρησε στον θεό Ποσειδώνα ως αντάλλαγμα για τους Δελφούς. Για αυτό και ο Πόρος θεωρείται το νησί του Ποσειδώνα, του θεού της θάλασσας. Και αφετέρου ότι η Αίθρα η μητέρα του Θησέα, πηγαίνοντας στη Σφαιρία για να προσφέρει τιμές στο μνήμα του Σφαίρου, μετά από ένα όνειρο που της έστειλε η Θεά Αθηνά, συνευρέθηκε με τον Ποσειδώνα. Σε εκείνο το μέρος ίδρυσε ναό προς τιμήν της Απατούρια Αθηνάς και ονόμασε τη Σφαιρία, Ιερά. Σύμφωνα μάλιστα με πρόσφατες μελέτες ο Πόρος κατοικείται ήδη από την Εποχή του Ορείχαλκου, οι τάφοι στο νησί χρονολογούνται από τη Μυκηναϊκή Περίοδο και τα ανθρώπινα κτίσματα υπάρχουν σε αυτό τουλάχιστον από το 1000 π.Χ.
Εξερευνώντας το νησί
Περιδιαβαίνοντας στα σοκάκια της πόλης τα νεοκλασικά σπίτια, τα όμορφα μπαλκόνια, οι ανθισμένες γωνιές, τα μικρά μαγαζάκια ξεπετάγονται από παντού. Τα καλντερίμια και τα αρχοντικά νεοκλασικά στην παραλία προσφέρουν αναμφισβήτητα μια ωραία εικόνα της παραδοσιακής ελληνικής αρχιτεκτονικής, ενώ η προκυμαία, γεμάτη ζωή, είναι ιδανική για απογευματινούς περιπάτους. Για αυτό κι η περατζάδα για φαγητό, καφέ, ποτό, σουβενίρ στα πολλά γραφικά πολύχρωμα μικρομάγαζα με είδη λαϊκής τέχνης ή απλώς μια ρομαντική βόλτα είναι αν μη τι άλλο απαραίτητη.
Περιδιαβαίνοντας στα σοκάκια του Πόρου
Η παραλιακή οδός της πόλης του Πόρου, που εκτείνεται από τον Σταυρό μέχρι τη δυτική προβλήτα του νέου λιμανιού, σφύζει από ζωή τόσο τη μέρα όσο και τη νύχτα τους καλοκαιρινούς μήνες. Άλλωστε μια πρωινή ή βραδινή βόλτα στο λιμάνι δεν είναι ποτέ αρκετή! Μάλιστα το κλειστό λιμάνι ανάμεσα στο νησί του Πόρου και στα βουνά της Τροιζηνίας αποτελεί το μεγαλύτερο και ασφαλέστερο λιμάνι του Σαρωνικού και ένα από τα μεγαλύτερα και ασφαλέστερα φυσικά λιμάνια ολόκληρης της Ελλάδας, με τεράστια χωρητικότητα διερχόμενων σκαφών και αφίξεις που ξεπερνούν τις 10.000 τον χρόνο. Ενώ δίνει στον τόπο έναν γαλήνιο, ήμερο τόνο, όπως είπε κι ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης που έγραψε στη Βίλα Γαλήνη στον Πόρο την «Κίχλη», ένα από τα σημαντικότερα ποιήματα της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Το ιδιαίτερο χρώμα του Πόρου με τα άσπρα ασβεστωμένα σπίτια πνιγμένα στις βουκαμβίλιες και η ιδιαίτερη ατμόσφαιρά του, όπου μπορεί κανείς να αναπνεύσει την αύρα της θάλασσας, να απολαύσει το ηλιοβασίλεμα από το Ρολόι της πόλης και να ατενίσει το γραφικό θαλάσσιο πέρασμα με τα βαρκάκια που πηγαινοέρχονται σε όλο τον κόλπο και στα οποία μπορεί να ανέβει για μια βόλτα, τον κάνουν να ξεχωρίζει!
Λιμάνι Πόρου
Διασκέδαση στο νησί
Διακοπές χωρίς παιχνίδι ανακάλυψης νέων εμπειριών, γεύσεων, αρωμάτων, μοναδικών τοπίων, χρωμάτων και αυθεντικών προϊόντων δεν γίνονται. Η γαστρονομία του Πόρου, με τα πολύχρωμα πιάτα αυθεντικής μεσογειακής κουζίνας, τα τοπικά ελληνικά προϊόντα, τα εκλεπτυσμένα κρασιά, τις γευστικές δροσιστικές μπύρες και τα τοπικά ποτά (ένα αρωματικό τσίπουρο, ούζο ή ρακή, μία μπλε ή κόκκινη ρετσίνα και λικέρ ή ποτά από εσπεριδοειδή: νεράντζι, πέργαμο και λεμόνι) αποτελούν μεγάλο δέλεαρ. Ο Πόρος φημίζεται για τα “αμυγδαλωτά” του, τα τοπικά γλυκά εδέσματα που είναι φτιαγμένα με μια πανάρχαια συνταγή από αμύγδαλα και ροδόνερο, και για τα γλυκά του κουταλιού λεμόνι, νεράντζι και πέργαμο. Το κολύμπι άλλωστε και οι βόλτες στα σοκάκια σε ποιον δεν ανοίγουν την όρεξη. Τι καλύτερο λοιπόν από μια βόλτα στις γραφικές ταβέρνες, τα ουζερί και τα μεζεδοπωλεία για φρέσκο ψάρι, ψαρομεζέδες και παραδοσιακή ελληνική κουζίνα. Ποιος, λοιπόν, δεν θα έμπαινε στον πειρασμό να δοκιμάσει τα παραδοσιακά φαγητά του Πόρου (μύδια σαγανάκι και σαρδέλες γεμιστές με λεμόνι Λεμονοδάσους σε κληματόφυλλα) και να τσουγκρίσει το ποτήρι του με τους ντόπιους. Και φυσικά φαγητό χωρίς χορό είναι μισή απόλαυση, για αυτό και σε πολλές ταβέρνες του Πόρου υπάρχουν παραδοσιακά νησιωτικά συγκροτήματα, ενώ στα μπαράκια που βρίσκονται κατά μήκος της παραλίας ο ρυθμός της μουσικής τους ξεσηκώνει όλους και τους καλεί σε ξέφρενο ξεφάντωμα. Το νησί ικανοποιεί κάθε είδους γούστου για διασκέδαση, καθώς διαθέτει πολλές επιλογές ανάμεσα σε καφετέριες, μπαράκια, εστιατόρια, ταβέρνες, μπυραρίες, beach bars, wine bars και pool bars.
Ξεφάντωμα στον Πόρο
Η διαμονή στον Πόρο
Ο Πόρος διαθέτει ικανοποιητική τουριστική υποδομή σε όλους τους τομείς. Πολλά ξενοδοχεία, ξενώνες, ενοικιαζόμενα διαμερίσματα και δωμάτια, αρκετά από τα οποία στεγάζονται σε κτήρια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, παλιά αρχοντικά ή επαύλεις καλύπτουν πλήρως όλες τις ανάγκες του νησιού. Τα πιο δημοφιλή παραθεριστικά κέντρα για διαμονή, κολύμπι και διασκέδαση αποτελούν η παραδοσιακή πόλη του Πόρου, το Κανάλι, το Ασκέλι, η Πέρλια και το Νεώριο. Βέβαια οι μικρές αποστάσεις στον Πόρο δίνουν τη δυνατότητα να απολαύσει κάποιος τη μοναδική γοητεία της κάθε περιοχής.
Δραστηριότητες στο νησί
Ο Πόρος, καθώς διαθέτει τόσο νησιωτικό τμήμα με τις ειδυλλιακές του ακρογιαλιές, όσο και ηπειρωτικό τμήμα με πυκνή πευκώδη βλάστηση αποτελεί ιδανικό προορισμό για κάθε είδους δραστηριότητες. Θαλάσσια σπορ (Sea kayak, κολύμβηση, SUP, SUPilates), ιστιοπλοΐα στις βραχονησίδες, τις ιδιωτικές παραλίες και τα σμαραγδένια νερά, κανό, ψάρεμα, θαλάσσιο σκι και καταδύσεις στους μαγικούς βυθούς, τις υποθαλάσσιες σπηλιές και τους ύφαλους είναι οι βασικές δραστηριότητες που μπορούν να απολαύσουν οι επισκέπτες αλλά και οι κάτοικοι του νησιού, ενώ στα πευκόφυτα βουνά του Πόρου υπάρχουν παλιά μονοπάτια (που διατρέχουν μοναδικής ομορφιάς τοπία) ιδανικά για πεζοπορία και ποδηλασία, όπως και για να απολαύσει κανείς μια βόλτα με άλογο, κάνοντας ιππασία. Ενώ αποτελεί μοναδική ευκαιρία για όσους διαθέτουν σκάφος να κάνουν τον περίπλου του Πόρου θαυμάζοντας όλη την ακτογραμμή του νησιού και ανακαλύπτοντας μοναδικούς όρμους, στους οποίους μπορούν να κολυμπήσουν, να ψαρέψουν από τα βράχια ή με ψαροντούφεκο στους πλούσιους ψαρότοπους του νησιού.
Δραστηριότητες στον Πόρο
Αξιοθέατα στον Πόρο
Ο Πόρος είναι ένα νησί με πλούσια ιστορία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, που σε καλεί να το εξερευνήσεις.
- Το ιστορικό Ρολόι
Το Ρολόι, σύμβολο και έμβλημα του νησιού, είναι εύκολα προσβάσιμο από το λιμάνι. Δεσπόζει ανάμεσα σε φραγκοσυκιές και πεύκα στο υψηλότερο σημείο του νησιού για αυτό και η θέα από εκεί προς το λιμάνι και τις απέναντι ακτές τους μαγεύει όλους. Κτίστηκε το 1927 και τη δαπάνη για την ανέγερσή του κάλυψε ο Ποριώτης βουλευτής Τροιζηνίας, Ιωάννης Χαρ. Παπαδόπουλος, ο οποίος μερίμνησε επίσης και για την αγορά ενός περίτεχνου μηχανισμού λειτουργίας του, κατασκευασμένου στην Αμερική το 1915. Ο μηχανισμός του ρολογιού, αφού επισκευάστηκε και τροποποιήθηκε, είναι πλέον εγκατεστημένος στο ισόγειο του κτίσματος μέσα σε γυάλινη θήκη σαν να περιμένει να εντυπωσιάσει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Το ρολόι αναπαλαιώθηκε το 2002 κι αναμφισβήτητα αποτελεί το στολίδι της πόλης, καθώς από εκεί μπορεί κανείς να θαυμάσει τις πλαγιές των Αδερών, το Λεμονοδάσος, το μπογάζι του Πόρου και το χωριό της Τροιζήνας, αλλά και να αντικρίσει το ηλιοβασίλεμα, με τον ήλιο να δύει ανάμεσα στα βουνά της “Κοιμωμένης” όπως και να ατενίζει τον ήλιο να βουτά στα νερά του Σαρωνικού.
Ρολόι: το έμβλημα του Πόρου
- Ο Ρωσικός Ναύσταθμος
Στα δυτικά του λιμανιού του Πόρου, πέντε χιλιόμετρα βόρεια, μέσα σε έναν πανέμορφο όρμο σώζονται τα ερείπια του αμφιθεατρικά κτισμένου Ρωσικού Ναυστάθμου. Μετά τη λήξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου οι Ρώσοι επέλεξαν το απήνεμο αυτό λιμάνι του Πόρου για τη δημιουργία σταθμού τροφοδοσίας του ρωσικού στόλου που έπλεε στα νερά του Αιγαίου. Έτσι έκτισαν εκεί το 1834 συγκρότημα που περιείχε σημαντικά μεγάλο αριθμό κτισμάτων για την παρασκευή γαλέτας και για την αποθήκευση υλικών, τροφίμων και γαιανθράκων που χρησίμευαν για τον ανεφοδιασμό του ρωσικού στόλου. Οι Ρώσοι διατήρησαν την ιδιοκτησία μέχρι το 1900. Στις αρχές του 20ού αιώνα, ταυτόχρονα με τη φθίνουσα πορεία του Ρωσικού Ναυτικού, ο τότε πρέσβης της Ελλάδας στη Ρωσία Αλέξανδρος Τομπάζης – Ποριώτης στην καταγωγή- εισηγήθηκε στον Τσάρο την παραχώρηση της κυριότητας του χώρου στο Ελληνικό Δημόσιο προς όφελος του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Ο Τσάρος συμφώνησε και έτσι ο Ρωσικός Ναύσταθμος περιήλθε στη δικαιοδοσία της Ναυτικής Υπηρεσίας που έδρευε τότε στον Πόρο. Τα επόμενα όμως χρόνια η εγκατάσταση έμεινε σε αχρηστία και έτσι ασυντήρητη άρχισε να ερειπώνεται. Από το 1989 χαρακτηρίστηκε ως ιστορικά διατηρητέο μνημείο, λόγω του μεγάλου αρχιτεκτονικού και ιστορικού ενδιαφέροντος.
Ο Ρώσικος Ναύσταθμος
- Το νησάκι Δασκαλιό
Απέναντι από τον Ρωσικό Ναύσταθμο βρίσκεται το μικρό νησάκι Δασκαλιό με το γραφικό εκκλησάκι της Κοίμησης της Θεοτόκου, σε έναν όμορφο και γραφικό όρμο. Πιθανώς να ονομάστηκε έτσι γιατί κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας λειτουργούσε ως «κρυφό σχολειό». Αυτό που κάνει όμως ιδιαίτερο το Δασκαλιό είναι το γεγονός πως αν το κοιτάξεις από ψηλά, φαίνεται ότι έχει το σχήμα καρδιάς εξ ου και ο χαρακτηρισμός του ως νησί του έρωτα!
Το νησάκι του έρωτα
- Το ιερό του Ποσειδώνα
Ο αρχαίος ναός του Ποσειδώνα βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του νησιού, στο κέντρο του Πόρου και πιο συγκεκριμένα στη θέση Παλάτια, ανάμεσα στη Βίγλα και τον Προφήτη Ηλία. Εκτιμάται ότι κατασκευάστηκε το 520 π.Χ. και είναι δωρικού ρυθμού με 6 κίονες κατά πλάτος και 12 κατά μήκος και με 2 εισόδους. Πρόκειται μάλιστα για ένα από τα τρία μεγάλα ιερά του Ποσειδώνα γύρω από τον Σαρωνικό. Ο ναός σχημάτιζε ισοσκελές τρίγωνο με τους ναούς Αφαίας Αίγινας και Ποσειδώνα Σουνίου. Ελάχιστα ερείπια απομένουν σήμερα από τον Δωρικό ναό (6ου αιώνα) που είναι κατασκευασμένος από γαλάζιο ασβεστόλιθο. Ωστόσο δεν παύει να αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της αρχαιότητας στην Αρχαία Καλαυρία, στο ωραιότερο ίσως σημείο του νησιού. Με έδρα άλλωστε το ιερό του Ναού του Ποσειδώνα στην Καλαυρία, ιδρύθηκε
για εμπορικούς σκοπούς (εμπορικές συναλλαγές και επίλυση διαφορών μεταξύ των πόλεων) η Αμφικτιονία της Καλαυρίας, μια θρησκευτική και αργότερα πολιτική ομοσπονδία, όπου μέλη της ήταν επτά πόλεις: η Ερμιόνη, η Επίδαυρος, η Αίγινα, οι Πρασιές, η Αθήνα και ο Ορχομενός, η οποία γνώρισε μεγάλη ακμή από τα τελευταία προϊστορικά χρόνια μέχρι τον 5ο αι. π.Χ. Οικοδόμημα στα νοτιοδυτικά του ναού ενδέχεται να ήταν το Βουλευτήριο της πόλης της Καλαυρίας. Εκεί συσκέπτονταν και οι αντιπρόσωποι των επτά πόλεων που συμμετείχαν στην Αμφικτιονία της Καλαυρίας. Στα νοτιοδυτικά του Βουλευτηρίου υπήρχε ένα κτήριο (το μνημείο του Δημοσθένη ή το Ασκληπιείο). Για αυτό και στο ιερό αυτό λέγεται ότι κατέφυγε και ζήτησε άσυλο ο ρήτορας Δημοσθένης, διωκόμενος από τους Μακεδόνες και τον κυβερνήτη τους Αντίπατρο, οι οποίοι είχαν καταλάβει την Αθήνα. Στο τέλος, ο μεγάλος ρήτορας της αρχαιότητας, αυτοκτόνησε πίνοντας δηλητήριο (κώνειο) και θάφτηκε στον χώρο του ιερού το 322 π.Χ. Αποτελούσε, λοιπόν, ένα φημισμένο ιερό άσυλο που δεχόταν υπό την περιφρούρησή του τους καταδιωγμένους.
Ο ναός του Ποσειδώνα
Ο χώρος του Ιερού του Ποσειδώνα παραμένει ανοικτός χειμώνα-καλοκαίρι, επί εικοσιτετραώρου βάσεως. Η είσοδος είναι δωρεάν για όλους και αποτελεί κι έναν τόπο αναψυχής, ηρεμίας και γαλήνης εκτός από σημαντικό αρχαιολογικό χώρο.
- Το Μπούρτζι
Το μπούρτζι είναι ένα νησάκι που βρίσκεται στην ανατολική είσοδο του λιμανιού του Πόρου. Το μικρό κάστρο που βρίσκεται επάνω του αποτελεί διατηρητέο ιστορικό μνημείο που κρύβει μικρά μυστικά του 19ου αιώνα, αφού οι οχυρώσεις χτίστηκαν το μακρινό 1827 από τον Βαυαρό φιλέλληνα Έιντεκ για την προστασία του λιμανιού. Από το κάστρο αυτό οι Ποριώτες έλεγχαν τα πλοία που ερχόντουσαν από την Ύδρα. Βρίσκεται στον όρμο της Μονής κοντά στις ακτές της Πελοποννήσου και μπορεί να το επισκεφθεί κάποιος είτε κολυμπώντας είτε με κάποιο πλωτό μέσο. Σήμερα είναι ακατοίκητο.
Το Μπούρτζι
- Ο Φάρος «Ντάνα»
Ο Φάρος «Ντάνα», που δεσπόζει στην είσοδο του κόλπου του Πόρου, χτίστηκε το 1870 από τη Γαλλική Εταιρεία Οθωμανικών Φάρων. Είναι ένας από τους πιο όμορφους πετρόκτιστους τετράγωνους φάρους της Ελλάδας και αποτελεί ένα από τα νεότερα μνημεία της ναυτικής ιστορίας του τόπου. Το ύψος του πύργου του είναι 9 μέτρα και το εστιακό του ύψος είναι 32 μέτρα, ενώ απέχει λιγότερα από 6 χλμ από την πόλη του Πόρου. Το μονοπάτι από τον ασφαλτοδρωμένο δρόμο μέχρι τον φάρο είναι βατό και η διαδρομή δεν διαρκεί περισσότερο από δεκαπέντε λεπτά. Τι πιο ωραίο λοιπόν από το να περπατήσει κανείς για να φτάσει στον Φάρο από εκεί να θαυμάσει την όμορφη θέα στον Σαρωνικό και τη χερσόνησο των Μεθάνων.
Ο φάρος ”Ντάνα”
- Το Διαβολογέφυρο
Το Διαβολογέφυρο είναι μια απόκρημνη περιοχή με άγρια ομορφιά που βρίσκεται μετά το χωριό της Τροιζήνας. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή χαράδρα, με πυκνή και πλούσια βλάστηση, γεμάτη από πλατάνια, πικροδάφνες και αιωνόβια δέντρα. Στο βάθος της τρέχει ένα ποταμάκι, το οποίο κατηφορίζει από το βουνό και δημιουργεί σε διάφορα σημεία καταγάλανες μικρές λίμνες ανάμεσα στους τεράστιους βράχους. Το φαράγγι είναι καταπράσινο, χωρίς ίχνος πολιτισμού και είναι αξιοζήλευτο για περπάτημα και φυσικά για εξερεύνηση.
Διαβολογέφυρο
- Το Λεμονοδάσος του Γαλατά
Το Λεμονοδάσος αποτελεί μια έκταση με περισσότερες από 30.000 λεμονιές και πορτοκαλιές, και πολλές ταβέρνες, που βρίσκεται απέναντι από τον Πόρο στον Γαλατά που έχει μάλιστα ανακηρυχθεί προστατευόμενη περιοχή από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια απόδραση, λοιπόν, με το βαρκάκι στην απέναντι ακτή της Πελοποννήσου που διαρκεί μόλις με 10 λεπτά είναι ότι πρέπει για να θαυμάσει κανείς το μαγευτικό δάσος με τις καταπράσινες λεμονιές και πορτοκαλιές, που ανθίζουν την άνοιξη και μοσχοβολούν, κάνοντας έναν ρομαντικό περίπατο και βλέποντας τους νερόμυλους. Το δάσος άλλωστε καταλήγει στις αμμουδερές παραλίες με αβαθή νερά της Πλάκας και των Αλυκών, προσφέροντας μια πανέμορφη θέα των ανθισμένων δέντρων μέσα από το νερό και έχοντας μπροστά τους το νησάκι Μπούρτζι. Από την κορυφή η θέα που παρουσιάζει το Λεμονοδάσος είναι πανοραμική για αυτό και δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτό ακριβώς το μέρος του Πόρου που υπήρξε πηγή έμπνευσης πολλών διακεκριμένων λογοτεχνών. O Κ.Πολίτης, λόγου χάριν, έγραψε: «Το φαντάζομαι (Το λεμονοδάσος) πυκνό, με δέντρα τεράστια, υπερφυσικά που δεν αφήνουν να ξαναγενιστούν οι μυρωδιές. Κάτι το μυθικό, το απόκοσμο».
Το λεμονοδάσος
- Η αρχαία Τροιζήνα
Η Αρχαία Τροιζήνα βρίσκεται περίπου 7 χλμ. έξω από τον Γαλατά. Υπήρξε κατά τη μυθολογία πατρίδα του Θησέα. Η αρχαία Τροιζήνα ήταν κτισμένη στη βόρεια πλαγιά του όρους Αδέρες και σε τμήμα της προσχωσιγενούς πεδιάδας βόρεια αυτού. Τα αρχαιολογικά ευρήματα βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου. Ενώ τρία χιλιόμετρα μακριά από τον Γαλατά, στον δρόμο προς την Τροιζήνα, βρίσκονται οι Βασιλικοί Τάφοι της Μαγουλάς, θολωτά δηλαδή μνημεία από τα μυκηναϊκά χρόνια που αποτελούν σημαντικό δείγμα του Μυκηναϊκού Πολιτισμού. Έχουν ανακαλυφθεί τρεις θολωτοί τάφοι, ο πρώτος είναι του 16ου αιώνα π.Χ., ο δεύτερος και μικρότερος του 15ου αιώνα π.Χ, και ο τρίτος του 13ου αιώνα π.Χ.
- Το Αρχαιολογικό Μουσείο
Το Αρχαιολογικό Μουσείο του Πόρου βρίσκεται στην Πλατεία Κορυζή και εκεί εκτίθενται γλυπτά, επιγραφές και αρχιτεκτονικά μέλη, αγάλματα της κλασσικής περιόδου και αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής, τα οποία προήλθαν από τις ανασκαφές του Ναού του Ποσειδώνα (του 6ου π.Χ. αιώνα), της Αρχαίας Τροιζήνας (πατρίδας του μυθολογικού ήρωα Θησέα), των Βασιλικών Τάφων της Μαγούλας (που αποτελούν δείγμα του μεγάλου μυκηναϊκού πολιτισμού), της Απάθειας, της Καλαυρίας, από το Μόδι και τον Αγ. Κωνσταντίνο Μεθάνων. Η έκθεση του Μουσείου εκτείνεται σε δύο αίθουσες, μία στο ισόγειο και μία στον όροφο του κτηρίου, ενώ στην αίθουσα τέχνης του Πόρου φιλοξενούνται πολλές εκθέσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες.Από τα σημαντικότερα εκθέματα είναι ένα μεγάλο ανάγλυφο με παράσταση σκύλου, το οποίο υπήρξε ενσωματωμένο σε αρχαίο οικοδόμημα, ένα γύψινο εκμαγείο της γνωστής ενεπίγραφης στήλης από την Τροιζήνα με το κείμενο του αθηναϊκού ψηφίσματος που πρότεινε ο Θεμιστοκλής το 480 π.Χ. για την αντιμετώπιση της περσικής εισβολής, ένα αρχαϊκό επίγραμμα (600 π.Χ. περίπου) από επιτάφειο σήμα που βρέθηκε στα Μέθανα, ένα τιμητικό ψήφισμα της πόλης της Τροιζήνας (369 π.Χ.) και το ενεπίγραφο βάθρο ενός χάλκινου ανδριάντα του αυτοκράτορα της Ρώμης Μάρκου Αυρηλίου, ανάθημα της πόλης των Μεθάνων (175-180 μ.Χ.). Και κάπως έτσι τα εκθέματα του μουσείου συνθέτουν μια πλούσια συλλογή που καλύπτει όλες τις χρονικές περιόδους, από τη Μυκηναϊκή Εποχή έως τα ρωμαϊκά χρόνια και τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες.
Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου
- Λαογραφικό Μουσείο Πόρου
Το Λαογραφικό Μουσείο του Πόρου αποτελεί δημιούργημα των μελών του Πολιτιστικού Συλλόγου Γυναικών Πόρου «ΠΟΡΙΩΤΙΣΣΑ» και το λαογραφικό υλικό συγκεντρώθηκε από δωρεές μελών και φίλων και από αγορές. Μια ματιά λοιπόν στην παράδοση και την ενδιαφέρουσα συλλογή από οικιακά σκεύη, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, εργαλεία της αγροτικής ζωής, έπιπλα της λαϊκής κατοικίας, αργαλειό, κεντήματα, υφαντά, κάθε είδους εργόχειρα, στολές, φορεσιές, φωτογραφίες κπλ ποτέ δεν ξέρεις τι μνήμες θα ανασύρει…
Λαογραφικό Μουσείο Πόρου
- Έκθεση «Κοχύλια και Θάλασσα»
Στο ισόγειο της Χατζοπουλείου δημοτικής βιβλιοθήκης στεγάζεται η μόνιμη έκθεση «Κοχύλια & Θάλασσα», που έχει επιμεληθεί και εγκατασταθεί από το τμήμα Ιστορικής Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η μουσειακή αυτή έκθεση είναι εμπλουτισμένη και με κάποια γεωλογικά, ηφαιστειολογικά και αρχαιολογικά στοιχεία κυρίως από την ευρύτερη περιοχή του νοτίου Αιγαίου, καθώς και με μια σειρά από επιστημονικές φωτογραφικές απεικονίσεις των γύρω βυθών. Στην Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική μέχρι τώρα έκθεση για το Κοχύλι, φυσικά με πληρότητα στο αντικείμενο, επιστημονική αρτιότητα και πλούτο εικόνων και πληροφοριών.
Έκθεση “Κοχύλια και Θάλασσα”
- To μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής
Το Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής που χρονολογείται τον 18ο αιώνα είναι κτισμένο πάνω σε καταπράσινη πλαγιά, με θέα προς τη θάλασσα, σε απόσταση 4 χλμ μέτρων από το κέντρο του Πόρου και αποτελεί δείγμα της μοναδικής νησιωτικής μοναστηριακής αρχιτεκτονικής, απόλυτος συνδυασμός γαλήνης, απλότητας και συνάμα γραφικότητας. Στην είσοδο της Μονής υπάρχει η μοναδική και φημισμένη πηγή για τις θεραπευτικές της ιδιότητες, από την οποία πήρε άλλωστε και το όνομα της η Μονή που βρίσκεται στην πλευρά ενός χειμάρρου, κάτω από πανύψηλα πλατάνια και πάνω από τη θάλασσα. Ιδρύθηκε και κατασκευάστηκε από τον Μητροπολίτη Αθηνών Ιάκωβο Β’ με δική του δαπάνη και από διάφορες εισφορές κατοίκων του Πόρου στη θέση του παλιού Μοναστηριού των Ταξιαρχών (πιθανόν 14ου αι.). Ο ναός είναι τύπου Βασιλικής με τρούλο και στο εσωτερικό του εντυπωσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο που φιλοτεχνήθηκε στην Καππαδοκία της Μικράς Ασίας τον 17ο αιώνα, ο Επισκοπικός θρόνος και η περίφημη εικόνα της Ζωοδόχου Πηγής, που ζωγράφισε γύρω στα 1850 ο Ιταλός ζωγράφος Ραφαήλ Τσέκολι. Σύμφωνα με την παράδοση ο ζωγράφος αυτός ήρθε στο Μοναστήρι μαζί με την άρρωστη κόρη του, η οποία τελικά πέθανε και ετάφη στο προαύλιο της εκκλησίας, ο τάφος της οποίας υπάρχει εκεί μέχρι σήμερα. Τότε ο Τσέκολι λέγεται ότι ζωγράφισε την εικόνα της Θεοτόκου με τη γλυκιά και όμορφη μορφή της αγαπημένης του κόρης. Επίσης στον πρόναο βρίσκονται οι τάφοι των ναυάρχων της επανάστασης του 1821 Μανώλη Τομπάζη και Νικολάου Αποστόλη. Εκτός, λοιπόν, από την αρχιτεκτονική του ναού εντυπωσιάζουν οι σπάνιες εικόνες και τα εκθέματα, τα ψηλά και ισχυρά τείχη, κι η μαγευτική θέα.
Το Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής
- Ο ναός του Αγίου Γεωργίου
Ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στο κέντρο της απάνω πόλης του Πόρου, ο οποίος μάλιστα είναι ευρέως γνωστός εξ αιτίας των αγιογραφιών που έχει φιλοτεχνήσει ο Κώστας Παρθένης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους. Η παλαιότερη γραπτή αναφορά που γίνεται από τα σωζόμενα έγγραφα για τον ναό είναι στην απογραφή πληθυσμού του νησιού του έτους 1828 επί των ημερών του Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια. Ο ναός στη μικρή λιθόστρωτη πλατεΐτσα του Αϊ-Γιώργη συνυπάρχει με έναν πλάτανο ηλικίας 200 χρόνων, κάτω από τον οποίο βρίσκεται η γραφική ταβέρνα “Πλάτανος”, όπου βρισκόταν παλαιότερα το πρώτο υδραγωγείο του Πόρου, από το οποίο έπαιρναν νερό οι Ποριώτες.
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου
- Νεοκλασικά κτίρια
Πολλά από τα σπίτια του νησιού είναι νεοκλασικού ρυθμού, μεγάλα, με κεραμιδένιες σκεπές, μακριά πολύχρωμα παράθυρα και πόρτες, ασβεστωμένους ή χρωματιστούς τοίχους στα χρώματα της ώχρας, μπαλκόνια και κεραμικά που διακοσμούν το μπροστινό μέρος της σκεπής τους. Σύμφωνα με την ιστορία του Πόρου οι πρώτες κατοικίες κτίστηκαν το 1463 στην περιοχή γύρω από το Ρολόι. Από τα ωραιότερα σπίτια του Πόρου που ξεχωρίζουν είναι η ρομαντική και πολύ όμορφη Βίλα Γαλήνη, κτίριο του 1892, που κατά καιρούς φιλοξένησε μεγάλες προσωπικότητες της Τέχνης και του Λόγου, μεταξύ των οποίων και τον Γιώργο Σεφέρη, όσο καιρό έγραφε την «Κίχλη». Κάποια εξίσου σημαντικά δείγματα της ντόπιας νεοκλασικής αρχιτεκτονικής είναι το κτίριο Δεϊμέζη, που είναι φτιαγμένο από ωραία γκρι και κόκκινη πέτρα και το θαυμάσιο μαγαζί του Γρίβα, με τις τεράστιες πόρτες του και το πολύ όμορφο εσωτερικό του διάκοσμο, που παραμένει διατηρητέο στην πλατεία του Αϊ-Γιώργη.
Η Βίλα Γαλήνη στον Πόρο
- Ο παλιός ανεμόμυλος
Στην κορυφή του λόφου της Σφαιρίας βρίσκεται ένας παλιός ανεμόμυλος δίπλα στη δεξαμενή, που τροφοδοτεί με νερό την πόλη και από όπου ξεκινάει το λαξευμένο στον βράχο μονοπάτι, με αραιή βλάστηση και καταπληκτική θέα. Διασχίζοντάς το κανείς καταλήγει στο εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων από όπου η θέα σε όλο τον κόλπο και το νησί είναι αναμφισβήτητα η καλύτερη που υπάρχει.
- Και κάτι ακόμα…
Στο Προγυμναστήριο υπήρχε η εξοχική κατοικία του Όθωνα, ενώ μέχρι και λίγο καιρό πριν εκεί γινόταν η κατάταξη και η προπαίδευση των ναυτών.
Στο Εκκλησάκι της Παναγίας της Αγίας Ζώνης, που βρίσκεται μετά το Συνοικισμό σε μια χαράδρα με πλατάνια και τρεχούμενο νερό η θέα είναι εξίσου μαγευτική. Όπως επίσης μετά τον Συνοικισμό και ακολουθώντας τον ελικοειδή δρόμο ανάμεσα σε μεγάλα πεύκα, φτάνουμε στο Εκκλησάκι της Εσθήτας της Παναγίας. Βρίσκεται ανάμεσα σε μια καταπράσινη χαράδρα με πλατάνια και τρεχούμενα νερά και θεωρείται κι αυτό μια από τις ωραιότερες τοποθεσίες του Πόρου.
Οι μαγευτικές Παραλίες του Πόρου
Παρά το μικρό του μέγεθος, ο Πόρος διαθέτει αρκετές παραλίες, εύκολα προσβάσιμες, καθώς οι περισσότερες είναι κοντά στην Πόλη και έτσι μπορεί κάποιος να πάει σε αυτές μέσα σε λίγη ώρα με το αυτοκίνητο, το λεωφορείο, το ποδήλατο ή με τα πόδια, αλλά και με βαρκάκια από το λιμάνι. Οι περισσότερες βρίσκονται στην Καλαυρία, στο δεύτερο νησί του Πόρου, κατά μήκος της νότιας και δυτικής πλευράς και είναι οργανωμένες, ενώ σχεδόν σε όλες τις παραλίες η πυκνή βλάστηση φτάνει μέχρι τη θάλασσα, προσφέροντας έτσι φυσική σκιά στους παραθεριστές που προτιμούν τις ανοργάνωτες με την απλή φυσική ομορφιά. Ένα ηφαιστειογενές νησί, λοιπόν, με πυκνή βλάστηση, γραφικούς κόλπους, καταγάλανα και κρυστάλλινα νερά κρύβει πολλές παραδεισένιες παραλίες που συνδυάζουν άμμο με ψιλό βοτσαλάκι! Ενδεικτικά μερικές από τις ωραιότερες παραλίες του Πόρου είναι:
- Το Ασκέλι η μεγαλύτερη σε έκταση παραλία, οργανωμένη, αμμουδερή, με πανύψηλα δέντρα, σχολή για σκι και εγκαταστάσεις για θαλάσσια σπόρ, και φυσικά με θέα στο ανοικτό πέλαγος.
Παραλία Ασκέλι
- Η Βαγιωνιά ένας κλειστός μικρός όρμος, πολύ γραφικός με άμμο και βότσαλο.
Παραλία Βαγωνιά
- Το Λιμανάκι της Αγάπης ένας πολύ ρομαντικός όρμος, στον οποίο μπορεί κανείς να απολαύσει το πράσινο και τα γαλαζοπράσινα σμαραγδένια νερά κάνοντας μπάνιο κάτω από τα πεύκα.
Παραλία το Λιμανάκι της Αγάπης
- Το Νεώριο η δεύτερη μεγαλύτερη παραλία σε έκταση, αμμουδερή, όπου τα πεύκα αγκαλιάζουν την παραλία και δίνουν το πράσινο χρώμα στα κρυστάλινα νερά που δημιουργούν την ψευδαίσθηση ενός τεράστιου καθρέπτη.
Παραλία Νεώριο
- Ο Ρωσικός Ναύσταθμος ένας όμορφος και γραφικός όρμος, που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέο μνημείο, λόγω του μεγάλου αρχιτεκτονικού και ιστορικού ενδιαφέροντος.
Παραλία του Ρωσικού Ναυστάθμου
- Το Κανάλι μία όμορφη αμμουδερή, οργανωμένη παραλία στο βάθος του κόλπου του Ασκελίου, με θέα στο ανοικτό πέλαγος.
Παραλία Κανάλι
- Το Μοναστήρι μια ήσυχη και οργανωμένη παραλία με πεντακάθαρα νερά, δίπλα σε πευκόφυτο δάσος.
Παραλία Μοναστήρι
- Η Καλυψώ μια όμορφη παραλία με καταγάλανα νερά κάτω από τα καταπράσινα δέντρα, από τις πιο πολυσύχναστες οργανωμένες παραλίες του νησιού.
Παραλία Καλυψώ
- Η Πέρλια μια ακόμη γραφική παραλία με πεντακάθαρα νερά.
Παραλία Πέρλια
- Η Πλαζ ή Πλάκα μια αμμουδερή οργανωμένη παραλία, στο γεφυράκι που ενώνει Καλαυρία και Σφαιρία με ήσυχα και καθαρά νερά.
Παραλία Πλάκα ή Πλαζ
- Το Γερολιμάνι μια απόμερη παραλία με βότσαλα, που έχει απέναντι τη βραχονησίδα Πέτρα.
Παραλία Γερολιμένας ή Γερολιμάνι
- Η Αλυκή μια πολύ όμορφη οργανωμένη παραλία με αμμουδιά μέσα, έξω που καταλήγει σε μια μικρή λιμνοθάλασσα και έχει αβαθή νερά, τα οποία έχουν μπροστά τους το νησάκι Μπούρτζι με το κάστρο του Εϊντεκ, που παίζει τον ρόλο του φυσικού λιμενοβραχίονα.
Παραλία Αλυκή
Βέβαια υπάρχουν πολλές ακόμα πανέμορφες παραλίες τις οποίες μπορεί να ανακαλύψει κανείς εξερευνώντας το νησί…Τι πιο αναζωογονητικό, λοιπόν, από το να βάλει κανείς το μαγιό του και να βουτήξει στα γαλαζοπράσινα αυτά νερά! Κι αν αυτό δεν είναι αρκετό τι πιο ωραίο από το να ψάξει για κοχύλια, «τα κοσμήματα της θάλασσας», περπατώντας στις παραλίες εκεί που σκάει το κύμα.
Πώς να πας στον Πόρο
Λόγω της κοντινής απόστασης, από το λιμάνι του Πειραιά αναχωρούν καθημερινά “flying dolphin” (διάρκεια ταξιδιού περίπου 1 ώρα) και “flying cat” (διάρκεια ταξιδιού περίπου 1 ώρα και 20 λεπτά), καθώς και Aegean flying dolphins για τον Πόρο, τα οποία παίρνουν μόνο επιβάτες και όχι αυτοκίνητα. Το flying dolphin που εκτελεί το δρομολόγιο “Πειραιάς – Αίγινα – Αγκίστρι – Μέθανα – Πόρος” διαρκεί περίπου 1 ώρα και 45 λεπτά. Από το λιμάνι του Πειραιά αναχωρούν όμως και Ferry boats για τον Πόρο, τα οποία παίρνουν εκτός από επιβάτες, αυτοκίνητα και μοτοποδήλατα (διάρκεια ταξιδιού 2 ώρες και 30 λεπτά). Με ενδιάμεσους σταθμούς το Ferry boat προσεγγίζει πρώτα το λιμάνι της Αίγινας, στη συνέχεια το λιμάνι των Μεθάνων και τέλος φθάνει στον Πόρο. Τα εισιτήρια μπορεί κανείς να τα εκδώσει από τα πρακτορεία του λιμανιού.
Φυσικά υπάρχει και η οδική συγκοινωνία, γεγονός που καθιστά το νησί ιδιαίτερα προσιτό, αφού καθημερινά αναχωρεί από τον σταθμό Πελοποννήσου λεωφορείο των ΚΤΕΛ που φτάνει στο Γαλατά, περίπου σε 2 ώρες και 30 λεπτά.
Αν πάλι κάποιος διαθέτει δικό του αυτοκίνητο ή αν έχει νοικιάσει, τότε μπορεί να έρθει εύκολα από την Αθήνα (περίπου σε 2 ώρες και 15 λεπτά), καθώς απέχει μόλις 150 χλμ από τον Γαλατά όπου φτάνει κανείς ακολουθώντας την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου, αμέσως μετά τον Ισθμό έξοδος προς Επίδαυρο, έξοδος προς Παλαιά Επίδαυρο και στη συνέχεια τον δρόμο προς Πόρο – Γαλατά και από εκεί μπορεί να περάσει στο νησί είτε με τα μικρά ferry boat (με ή χωρίς το αυτοκίνητο) που αναχωρούν κάθε 30 λεπτά, είτε με βάρκες που αναχωρούν όλο το εικοσιτετράωρο ανά 15′ λεπτά.
Λόγω της θέσης του ο Πόρος αποτελεί και ιδανική επιλογή για island-hopping στα νησιά του Αργοσαρωνικού αλλά και την Πελοπόννησο! Άλλωστε ο Πόρος συνδέεται ακτοπλοϊκά εύκολα, γρήγορα και οικονομικά, με την Ύδρα, τις Σπέτσες, την Αίγινα, τα Μέθανα, τον Γαλατά, την Ερμιόνη και το Πόρτο Χέλι. Να μια ευκαιρία, λοιπόν, για να εξερευνήσει κανείς και τα «μυστικά» κι άλλων μικρών παραδείσων.
Και όσον αφορά τη μετακίνηση μέσα στο νησί τα δρομολόγια των λεωφορείων είναι αρκετά συχνά (ανά 30 λεπτά) από την κεντρική πλατεία στο λιμάνι (εξυπηρετούν τα δρομολόγια Πόρος – Πέρλια – Μικρό Νεώριο – Μεγάλο Νεώριο – Λιμανάκι Αγάπης – Ρώσικος Ναύσταθμος και Πόρος – Κανάλι – Ασκέλι – Μοναστήρι), οπότε και αυτοκίνητο να μην διαθέτει κάποιος τίποτα δεν θα τον εμποδίσει να επισκεφθεί τις υπέροχες παραλίες του νησιού, ενώ όλο το εικοσιτετράωρο υπάρχει διαρκής πρόσβαση σε ταξί.
Παραλίες Πόρου
Χρήσιμα τηλέφωνα:
Αριθμός εκτάκτου ανάγκης Δήμου Πόρου: 15303
Αρχαιολογικό Μουσείο: 2298023276
Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο: 2298029120
Λιμεναρχείο: 2298022274
Ταξί: 2298023003
ΤΟΕΒ Λεμονοδάσους: 2298025184