Θάνος - Δανιήλ ΑλεξανδρίδηςΜία νεανική ορχήστρα συμπράττει με ένα νέο μαέστρο μαζί με νέες και νέους τραγουδιστές σε ένα οπερατικό ρεπερτόριο πλημμυρισμένο από διαχρονικές μελωδίες σε όλους μας γνωστές.
Ποιος είναι ο ρόλος του μαέστρου και τι πρέπει να εμπνέει στους μουσικούς της ορχήστρας αλλά και στο κοινό του?
Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα αμφίδρομο συνεχόμενο σύστημα που έχει ως βασικό του χαρακτηριστικό την αντίδραση. Σε μία τέτοια σχέση, όπως και σε κάθε υγιή σχέση, ο μαέστρος τροφοδοτεί συνεχώς τους μουσικούς με ερεθίσματα στα οποία εκείνοι καλούνται να αντιδράσουν με απότερο σκοπό να επικοινωνήσουν. Αυτό το σημείο όμως συχνά παρεξηγείται – ο μαέστρος είναι υποχρεωμένος να δημιουργεί έναν ασφαλή χώρο μέσα στον οποίο οι μουσικοί μπορούν να επικοινωνήσουν/εκφραστούν, να λειτουργεί δηλαδή σαν ένας λευκός καμβάς. Ως εκ τούτου, η ιδανική ερμηνεία βρίσκεται στο ενδιάμεσο μεταξύ της αισθητικής πρόθεσης του μαέστρου και της ορχήστρας. Διαφορετικά μιλάμε για ένα αυταρχικό διαγωνισμό όπου ένας επιβάλλεται στον άλλο, το οποίο με θλίβει και με τρομάζει. Κάθε φορά που βρίσκομαι μπροστά σε ένα σύνολο, ένα ενστικτώδες αίσθημά μου με προσκαλεί να ακούσω παραπάνω τί έχει να καταθέσει ο κάθε μουσικός, πολλές φορές αγνοώντας το πως σκέφτομαι εγώ μία φράση ή μέχρι και ένα ολόκληρο μέρος. Η επιστήμη της διεύθυνσης είναι μία μυσταγωγική διαδικασία. Πίστεύω όμως ότι οφείλει να προκύπτει από την ανάγκη της επικοινωνίας. Συναισθήματα όπως ο εγωισμός δεν έχουν θέση στο πόντιουμ.
Όσο για τον ρόλο του μαέστρου σε σχέση με το κοινό, πριν χρόνια σε μία αίθουσα συναυλιών στην Αμερική, δίπλα μου καθόντουσαν δύο κυρίες μεγάλης ηλικίας. Πριν αρχίσει η συναυλία η μία ρώτησε την άλλη – ”Αυτός που κάθεται μπροστά τους τί ακριβώς κάνει;” Δεν πήρε καμμία απάντηση από την υπερήλικη φίλη της. Αφού έπεσε η αυλαία για το διάλειμμα η μία λέει στην άλλη – ”Δεν ξέρω τί κάνει αλλά όταν τον βλέπω είναι σαν να ακούω τί θα ακουστεί πρίν το παίξουν”.
Η επιστήμη της διεύθυνσης είναι μία μυσταγωγική διαδικασία
Στην χώρα που γεννήθηκε η αρχαία τραγωδία, η μητέρα τέχνη που είναι η τραγωδία μπορεί να συνυπάρχει με την αναβίωση αυτής όπου είναι η όπερα ?
Φυσικά και μπορεί. Στη χώρα μας τα οπερατικά δρώμενα είναι πολύ υψηλού επιπέδου. Εντούτοις, οι δυνατότητες που δίνονται σε νέους τραγουδιστές είναι λίγες, και με αφετηρία αυτή την ανάγκη δημιουργήθηκε η ιδέα της ίδρυσης μίας ομάδας όπερας νέων στο Πανεπιστήμιο.
Η όπερα είναι ένα υπερθέαμα με πολλές συγκινήσεις και εντυπωσιακές εναλλαγές αισθημάτων & διαθέσεων.
Περι μουσικής με τον Μαέστρο Παύλο Κόρδη
Σε αντίθεση όμως με την Αρχαία Τραγωδία, η όπερα πολλές φορές γίνεται κλισέ – οι χαρακτήρες συχνά μεταμφιέζονται, συμβαίνουν grotesque καταστάσεις ή το ”ηθικό” δίδαγμα του τέλους μπορεί να είναι λίγο φθηνό. Οι ποιότητες της αυτές όμως την κάνουν ελκυστική!
Αν δεν κάνω λάθος δεν είναι η πρώτη σας συνεργασία με την ΑΣΟΝ, και όπως και τώρα πάλι ο Μότσαρτ κυριαρχεί στο πρόγραμμα, διακρίνουμε μία συμπάθεια στο συγκεκριμένο συνθέτη ?
Είχα την τιμή να συμπράξω με την ΑΣΟΝ τον προηγούμενο Μάιο σε μία υπέροχη συναυλία με τρία Κοντσέρα για Πίανο του Μότσαρτ, στα πλαίσια του εξαιρετικού φεστιβάλ Το piano στα forte του, και τρεις εμβληματικούς σολίστες! Είμαι πολύ χαρούμενος που είχα αυτή την ευκαιρία. Όσο για τον Μότσαρτ, με πιάσατε στα πράσα! (γελάει) Διακρίνετε μία συμπάθεια που φυσικά και υπάρχει. Από πολύ μικρός με εντυπωσίαζε η ωραιότητα της απλότητας στη μουσική του. Αγαπώ ιδιαίτερα την όπερα Cosi fan Tutte, της οποίας θα παρουσιάσουμε το Φινάλε της πρώτης πράξης: εκεί ο Μότσαρτ επέλεξε να γράψει την πιο σύνθετη μουσική για την πιο αφελής πλοκή. Όχι τυχαία βέβαια! Με πρόφαση μία ανόητη φάρσα, ο μοναδικός Da Ponte (λιμπρετίστας), καταφέρνει να καταθέσει, και να σχολιάσει τις πιο σημαντικές ιδέες για τον έρωτα και την ζωή στην Βιέννη της εποχής. Έτσι μία φάρσα μετατρέπεται σε έναν κοινωνικό πείραμα.
Ποια είναι η γνώμη σας για την ΑΣΟΝ το έργο της και η συνεργασία μαζί της?
Δεν ξέρω από πού να ξεκινήσω! Θαυμάζω την ΑΣΟΝ, το έργο της, τις αξίες που πρεσβεύει, και φυσικά τον Παύλο Σεργίου, έναν πραγματικά ακούραστο εργάτη της Μουσικής. Το έργο της είναι εντυπωσιακό και μοναδικό – οι μουσικοί που έχουν περάσει από τα αναλόγια της ορχήστρας είναι κάποιοι από τους καλύτερους μουσικούς της χώρας. Παράλληλα, το εκπαιδευτικό της έργο είναι τεράστιο. Η συμμετοχή σε μία νεανική συμφωνική ορχήστρα έχει καλλιτεχνικό και κοινωνικό σκοπό – Η ατμόσφαιρα στις πρόβες ειναι εξαιρετική και είναι πραγματικά ευχαριστησή μου είμαι μέρος της αυτής διαδικασίας. Περιμένω με πολύ μεγάλη χαρά της συναυλία μας στις 25 του μήνα.
Η συμμετοχή σε μία νεανική συμφωνική ορχήστρα έχει καλλιτεχνικό και κοινωνικό σκοπό.
Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας και την τιμή που είχα να μιλήσουμε.
Η Αθηναϊκή Συμφωνική Ορχήστρα Νέων-ΑΣΟΝ μας ταξιδεύει μουσικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών!
photo credits: Δημήτρης Μαυροφοράκης RGB Studios