Ο Κώστα Γαβράς, πενήντα χρόνια μετά την ταινία του «Ζ», που έγινε σύμβολο στην ιστορία του ελληνικού σινεμά αλλά και του αριστερού κινήματος, επανέρχεται με μια ταινία, που διαπραγματεύεται την αρχική περίοδο της «πρώτη φορά» αριστερής διακυβέρνησης της χώρας.

Το σενάριο του «Ζ» είχε βασιστεί σε ομώνυμο βιβλίο του συγγραφέα Βασίλη Βασιλικού, ενώ το «Ενήλικοι στην Αίθουσα» βασίστηκε στο βιβλίο «Ανίκητοι ηττημένοι» του πρώην υπουργού οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη.

Ο Κώστας Γαβράς στα γυρίσματα της ταινίας

Μετά από μια μεγάλη καριέρα στο εξωτερικό, ο διάσημος σκηνοθέτης επέστρεψε στην πατρίδα του σε ηλικία 86 ετών και συγκέντρωσε το ενδιαφέρον με ένα σύγχρονο πολιτικό θρίλερ που έκανε πρεμιέρα στο 76ο Φεστιβάλ Βενετίας. Πριν όμως από την προβολή της στην Ελλάδα η ταινία είχε ήδη προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων.

Αυτό σχετίζεται με το ότι αντλεί το θέμα της από την πρόσφατη πολιτική κατάσταση και ιδιαίτερα την πρώτη κρίσιμη περίοδο των διαπραγματεύσεων, μεταξύ αριστερής κυβέρνησης και Eurogroup, για το 4ο μνημόνιο, μέχρι το δημοψήφισμα του 2015.  

Η ταινία δεν ηρωοποιεί ούτε καταβαραθρώνει το πολιτικό χώρο της αριστεράς. Άλλωστε οι ταμπέλες, δεξιός, αριστερός κτλ, ανήκουν σε έναν παλιομοδίτικο ιδεολογικό δογματισμό, ξεπερασμένο στην σύγχρονη κινηματογραφική γραφή. Το ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στις προσωπικότητες του υπουργού οικονομικών και του πρωθυπουργού καθώς και στις μεταξύ τους συγκρούσεις κάτω από την ασφυκτική πίεση των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές.

Ο φέρελπις πρωθυπουργός είχε δεσμευτεί για πολλά. Όμως δεν κατάφερε να διαχειριστεί σύμφωνα με τις εξαγγελίες του, τη δύναμη που του έδωσε ο λαός και το δημοψήφισμα. Ο υπουργός των οικονομικών από την άλλη έδωσε τη μάχη και εγκατέλειψε το πλοίο της κυβέρνησης όταν αυτό έκανε πλήρη στροφή προς έναν άνευ όρων συμβιβασμό. Το σενάριο αναδεικνύει το λόγο του Γ. Βαρουφάκη ως αληθινό μεν αλλά εκτός τόπου και χρόνου σε σχέση με τα κυρίαρχα συστήματα εξουσίας. 

Η αφήγηση των γεγονότων οδηγεί στη ανάπτυξη ενός συλλογισμού, στα πλαίσια της κινηματογραφικής λογικής, για την οικονομική δυσκολία της Ελλάδος και την κρίση του ευρωπαϊκού ιδεώδους. Διαπραγματεύσεις χωρίς αρχές ισοτιμίας και ηθικής, πίσω από τις επίσημες πόρτες των θεσμών της ΕΕ. Άνθρωποι σε θέσεις κλειδιά που κινούν τα νήματα και αποφασίζουν για την επιβίωση ολόκληρων λαών. Παιχνίδια εξουσίας και επιβολής σε πληθυσμιακές ομάδες με όρους στατιστικής, αδιαφορώντας για τις ψυχές που εκπροσωπούν οι αριθμοί.

Η οικονομική κρίση της Ελλάδας τα τελευταία δέκα χρόνια ανέδειξε βαθμιαία την ευρωπαϊκή κρίση. Πριν πέντε χρόνια το Eurogroup έθεσε στην Ελλάδα ένα πρωτόγνωρο μέχρι τότε δίλημμα, «αποδοχή άνευ όρων του μνημονίου ή έξοδος» από την Ευρωζώνη.

Σήμερα η Μεγάλη Βρετανία είναι σε διαδικασία αποχώρησης από την ΕΕ οικειοθελώς. Η ταινία καταδεικνύει τις αντιφάσεις των φαινομενικά στέρεων πολιτικών του Eurogroup και τις ανισότητες στη διαχείριση των κρατών μελών της.       

Ο χαρισματικός πρωταγωνιστής, Χρήστος Λούλης, με την ερμηνεία του καταφέρνει να κερδίσει τις εντυπώσεις και να αναδείξει με τον πιο πειστικό τρόπο το χαρακτήρα που υποδύεται. Με γυρίσματα στο Παρίσι, το Λονδίνο, τις Βρυξέλλες, τη Φρανκφούρτη, το Βερολίνο, τη Ρίγα και την Αθήνα, η παραγωγή δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από αντίστοιχες χολιγουντιανές.

Ανεξάρτητα από τα πολιτικά πάθη τα οποία εγείρει η ταινία στη Ελλάδα που τα πολιτικά ήθη επηρεάζονται ακόμα από τον αστερισμό του διχασμού, είναι ευτύχημα που ο διεθνής Γορτύνιος Κώστας Γαβράς, ανοίγει ξανά το δρόμο για τον κινηματογραφικό στοχασμό πάνω στην πολιτική επικαιρότητα.      

Σχόλια