Σταύρος ΓεννίτσαρηςΗ ιστορία των Αρμενίων ξεδιπλώνεται στην παράσταση «Τα τετράδια της Ανζέλ»
«Τα τετράδια της Ανζέλ Κουρτιάν» είναι το οδοιπορικό επιβίωσης μίας μητέρας με τις τρεις κόρες της από την Προύσα, στο Αφιόν Καραχισάρ, στη Σμύρνη, στη Μυτιλήνη, στην Κρήτη, στα Χανιά, στα Καμίνια και τελικά στην Κοκκινιά. Μέσα από την ιστορία της οικογένειας της Ανζέλ Κουρτιάν ξεδιπλώνεται μέρος της ιστορίας μίας ολόκληρης εθνοτικής ομάδας, των Αρμενίων.
Το 1915, ο πατέρας της οικογένειας στέλνεται στα Αμελέ Ταμπουρού, τα τάγματα εργασίας και αρχίζει η γενοκτονία των Αρμενίων. Τότε ξεκινάει και το οδοιπορικό της οικογένειας που κινείται και ζει μεταξύ της χαράς και του πόνου, του ανθρώπινου δεσίματος και της απώλειας του θανάτου, του ριζωμού και της φυγής και των σχεδίων για τον μέλλον και της καταστροφής.
Ο εκτοπισμός, οι διωγμοί, οι αποχωρισμοί, οι εκτελέσεις, οι σφαγές, οι καταστροφές, τα πλιάτσικα, οι ταλαιπωρίες, η φωτιά, ο πόλεμος, η μάχη για την επιβίωση και ο θάνατος εναλλάσσονται με τις καθημερινές χαρές, τους αρραβώνες, τα παιχνίδια, τα σχέδια, τις επιθυμίες, τις παιδικές σκανταλιές και τις καλοσύνες.
Όλες αυτές οι αντιθέσεις, που χαρακτηρίζουν την ίδια τη ζωή και μεγεθύνονται όταν ο άνθρωπος χάνει τον έλεγχο και ο θάνατος παίρνει κεφάλι δίνονται με συγκλονιστικό τρόπο από την εξαιρετική απόδοση και ερμηνεία της Χριστίνας Αλεξανιάν. Η μουσική επένδυση και τα προβαλλόμενα στιγμιότυπα δένουν αρμονικά με το κείμενο και σε καθηλώνουν.
«Τα τετράδια της Ανζέλ Κουρτιάν» είναι ένας μονόλογος που δε μπορεί παρά να σε αφήσει συγκινημένο, καθώς η αφήγηση γίνεται από ένα κορίτσι που βρίσκεται στην πιο τρυφερή του ηλικία και βιώνει τον εκτοπισμό, την προσφυγιά, τον θάνατο και τον απόλυτο πόνο.
Μέσα από τα μάτια, τις παιδικές επισημάνσεις, τις πρώτες εντυπώσεις, τα μικρά πράγματα και τις ανάγκες και επιθυμίες της παιδικής της ηλικίας, ξεδιπλώνεται η ιστορία μιας γυναίκας που δεν επιβίωσε απλά μέσα σε πολέμους, αλλά έζησε μέσα σε πολέμους.
Γιατί ποιος μπορεί να αναρωτηθεί πιο αυθόρμητα από ένα παιδί:
«πως γίνεται άνθρωπος σε άνθρωπο να προξενεί τόσο πόνο και κακό;»
«Τα τετράδια της Ανζέλ Κουρτιάν» είναι μία παράσταση που σε αφήνει με πολλές σκέψεις και μεγάλα γιατί να τριγυρνούν στο μυαλό σου. Και τελικά δεν μπορείς να μην κάνεις τους παραλληλισμούς και τις αντιστοιχίες με το σήμερα.
Με τις σύγχρονες γενοκτονίες, όπως αυτές που συμβαίνουν στη λωρίδα της Γάζας ή την Υεμένη.
Με την προσφυγιά, που την ίδια ώρα που παρακολουθείς την παράσταση εκεί έξω υπάρχουν και οι πρόσφυγες, που πάλι από τη Μυτιλήνη περνούν.
Μετά από εκατό περίπου χρόνια, οι κυνηγημένοι και εκτοπισμένοι συναντούν πάλι κλειστές πόρτες, ξενοφοβία και ρατσισμό, αλλά και ανιδιοτελείς καλοσύνες.
Όπως τότε, έτσι και σήμερα οι μεγάλες δυνάμεις, που δεν εκπροσωπούν πολυάριθμους λαούς αλλά μεγάλα συμφέροντα κοιτούν από κοντινή απόσταση τις σύγχρονες καταστροφές και τις μαζικές σφαγές να συμβαίνουν.
Η συγκλονιστικότερη διαπίστωση αποδίδεται με μοναδική απλότητα από την ίδια την Ανζέλ Κουρτιάν απαντώντας στο πως γίνεται οι σκορπισμένοι, κατεστραμμένοι και πολλάκις ξεριζωμένοι να γλεντούν και να τραγουδούν.
Είναι η ελευθερία.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Θεατρική διασκευή του ομότιτλου βιβλίου – Σκηνοθεσία – Ερμηνεία: Χριστίνα Αλεξανιάν
Στα ηχογραφημένα τραγούδια της παράστασης συμμετέχουν:
Φωνή: Μαρία Σπυριδωνίδου
Πολίτικο λαούτο – Μπαγλαμάς: Κώστας Γεδίκης
Βοηθός Σκηνοθέτη – Οργάνωση Παραγωγής: Κώστας Καρασαββίδης
Σκηνικά – Κοστούμια: Μυρτώ Καραπιπέρη
Μοδίστρα: Πέννυ Τσομπανάκη
Φωτογραφίες: Δημήτρης Καλογερής
Trailer: Κώστας Κουφιόπουλος
Γραφίστας: Γεράσιμος Αμπάτης
Παραγωγή: Πολιτιστικός και Αθλητικός Οργανισμός Δήμου Νέας Σμύρνης
Το κείμενο γράφτηκε με αφορμή την παράσταση που δόθηκε στα πλαίσια του 9ου Φεστιβάλ Θεάτρου Αίγινας.