Χριστίνα ΑμπαζάιΟ ναρκισσισμός συχνά συνδέεται με την εικόνα ενός ατόμου που αναζητά συνέχεια την προσοχή, με την επιφανειακή γοητεία και έλλειψη αξιοπιστίας, με παραβίαση ορίων, χειραγώγηση, και πολλά άλλα χαρακτηριστικά. Αυτή η εικόνα ωστόσο αφορά του μισούς ναρκισσιστές εκεί έξω. Το άλλο μισό; Συγκαλυμμένος ναρκισσιστής ή εσωστρεφής ή υπερευαίσθητος ναρκισσιστής.
Συγκαλυμμένος ναρκισσιστής ή εσωστρεφής ή υπερευαίσθητος ναρκισσιστής
Αυτός ο τύπος ναρκισσιστή είναι ντροπαλός, εσωστρεφής, απομονωμένος ενώ παλεύει ανάμεσα σε αισθήματα κατωτερότητας και ανωτερότητας.
Πιο συγκεκριμένα:
- Είναι επίπονα συνειδητοποιημένος, έχει επίγνωση του εαυτού του και των υποβοσκόντων αισθημάτων ντροπής και κατωτερότητας (σε αντίθεση με τον ναρκισσιστή – επιδειξία, που θα κάνει τα πάντα ώστε να μην έρθει σε επαφή με τα αισθήματα αυτά).
- Εκδηλώνει τη μεγαλομανία του με πιο «ήρεμο» τρόπο, μέσα από το πόσο αυτοαναφορικός και εγωκεντρικός είναι. Όλα έχουν να κάνουν μόνο με αυτόν, τις σκέψεις του, τα συναισθήματά του, την ευαισθησία του, τις απόψεις του.
- Η υπερβολική αυτοαναφορικότητα του δημιουργεί υπερευαισθησία στην κριτική. Μπορεί πολύ εύκολα να βρει, να αντιληφθεί ή ακόμα και να δημιουργήσει στα λεγόμενα ή στις πράξεις κάποιου κάτι σαν κριτική ή προσβολή.
- Η έδρα ελέγχου του είναι εξωτερική. Πιστεύει πως είναι ανώτερος από τους άλλους αλλά κάτι έφταιξε (πχ. τύχη) και δεν έφτασε στην επιτυχία. Συνήθως παρουσιάζει τον εαυτό του σαν το μεγάλο ταλέντο, ή τη μεγάλη ιδιοφυία που όμως η κοινωνία τον αδίκησε ή είχε μια μεγάλη κακοτυχία (π.χ. ατύχημα) που δεν του επέτρεψε να εκπληρώσει το μεγαλείο του.
- Βλέπει τον κόσμο από κάτω προς τα πάνω (σε αντίθεση με τον επιδειξία που θεωρεί τον εαυτό ανώτερο όλων και βλέπει τον κόσμο από πάνω προς τα κάτω) και επιδίδεται σε κοινωνικές συγκρίσεις με αποτέλεσμα να ζηλεύει και να φθονεί οποιονδήποτε ιεραρχικά ανώτερο από εκείνον. Γενικά, περιφρονεί και απεχθάνεται τις ιεραρχίες κυριαρχίας, καθώς του θυμίζουν πως δεν βρίσκεται στην κορυφή και κατ’επέκταση το αίσθημα κατωτερότητας του.
Στις σχέσεις του:
- Παίζει το θύμα, κερδίζει τη προσοχή των ανθρώπων με το να κερδίζει τη συμπάθεια τους.
- Στις ερωτικές του σχέσεις, θα αφηγηθεί και πολύ νωρίς μάλιστα, ατελείωτες ιστορίες παιδικής ηλικίας ή παλαιότερων ερωτικών σχέσεων στις οποίες φυσικά ήταν το θύμα, προκαλώντας συναισθήματα συμπόνιας και κατανόησης.
- Παρουσιάζεται ως ταπεινός και ηθικός. Έχει τρομερή επίγνωση των κοινωνικών νορμών ενώ ο φόβος και η ευαισθησία του στην κριτική και την αρνητική αξιολόγηση τον οδηγούν να δείχνει εξωτερικά υψηλό κοινωνικό κομφορμισμό, ενώ εσωτερικά νιώθει θυμό καθώς απεχθάνεται να προσαρμόζεται στις κοινωνικές επιταγές. Τον θυμό και την αγανάκτησή του δεν πρόκειται να την εκφράσει, παρά μόνο αν του εγγυηθεί 100% ανωνυμία, δρώντας επιθετικά.
- Είναι ζηλιάρης, παθολογικός ψεύτης και δε συγχωρεί ενώ είναι μάστερ του σαρκασμού και της διφορούμενης φιλοφρόνησης (προσβολή μεταμφιεσμένη ως κομπλιμέντο).
Σε αντίθεση με τον επιδειξία νάρκισσο, υπάρχει έντονη αρνητικότητα η οποία αναβλύζει κυρίως από το αίσθημα ανεκπλήρωτης μεγαλοπρέπειας. Νιώθει μοναδικός, υποφέρει από την αδικία και φοβάται την αρνητική κριτική.
Κύρια συναισθήματα που βιώνει συχνά: το άγχος, ο φθόνος, η περιφρόνηση, το μίσος, η απέχθεια. Ενώ, πολλές φορές παίρνει ευχαρίστηση ή χαρά από τη δυστυχία κάποιου άλλου.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως ο συγκαλυμμένος ναρκισσιστής δεν καλύπτει ή «κρύβει» τον ναρκισσισμό του συνειδητά. Αντίθετα και όπως θα κατάλαβες μέχρι τώρα από το πρώτο κιόλας χαρακτηριστικό, είναι η δομή της προσωπικότητας του που δεν διευκολύνει την εκδήλωση του με πιο ανοιχτό, μεγαλοπρεπή και ανώτερο τρόπο.