Κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του τρόπο να αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα, να σκέφτεται, να αισθάνεται και να συμπεριφέρεται…

Για παράδειγμα, υπάρχουν άνθρωποι που τείνουν να ελαχιστοποιούν τα προβλήματα και να τα αντιμετωπίζουν με ψυχραιμία, ενώ άλλοι τα μεγιστοποιούν. Ωστόσο, και οι δύο αυτοί τύποι προσαρμόζονται, ο καθένας βέβαια με τον δικό του τρόπο, στην πραγματικότητα. Αντίθετα, οι άνθρωποι με διαταραχές προσωπικότητας δεν μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτήν.

Είναι αρκετά δύσκαμπτοι και δυσλειτουργικοί και μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην κοινωνική, επαγγελματική ή προσωπική τους ζωή.

Τα άτομα με διαταραχές προσωπικότητας συνήθως δεν συνειδητοποιούν την ακαταλληλότητα των πράξεων, των συμπεριφορών ή και του τρόπου σκέψης τους. Επιπλέον, για να διαγνωσθεί ένα άτομο με διαταραχή προσωπικότητας πρέπει να είναι άνω των 18 ετών και τα χαρακτηριστικά-συμπτώματα της διαταραχής να είναι σταθερά.

Οι διαταραχές προσωπικότητας στο DSM-IV είναι δέκα και κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες, καθορισμένες βάσει περιγραφικών ομοιοτήτων.

διαταραχές προσωπικότητας

Ξεκινάμε λοιπόν!

Στις επόμενες σελίδες θα βρεις μια μικρή κλινική εικόνα και τα διαγνωστικά κριτήρια κάθε διαταραχής σύμφωνα με τo Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, 4η έκδοση (DSM-IV).

Κατηγορία Α’: Εκκεντρικοί, παράξενοι, περίεργοι

Παρανοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας

Οι άνθρωποι με παρανοϊκή προσωπικότητα χαρακτηρίζονται από έντονη δυσπιστία και καχυποψία. Συνήθως είναι ψυχροί και απόμακροι, ενώ αν και συνήθως εργάζονται σε σχετική απομόνωση, η αποδοτικότητα και η ευσυνειδησία τους μπορεί να είναι υψηλή.  Εμφανίζεται στο 0,5% – 2,5% του γενικού πληθυσμού και είναι πιο συχνή στους άντρες.

Διαγνωστικά κριτήρια

  1. υποπτεύεται αδικαιολόγητα ότι οι άλλοι προσπαθούν να τον κοροϊδέψουν, να τον εκμεταλλευτούν ή να τον εξαπατήσουν
  2. ασχολείται συνεχώς με ανυπόστατες αμφιβολίες για την πίστη ή την αξιοπιστία των φίλων ή συνεργατών του
  3. είναι απρόθυμος να εμπιστευτεί προσωπικά θέματα σε κάποιον άλλον εξαιτίας του αδικαιολόγητου φόβου πως ό,τι μοιραστεί θα χρησιμοποιηθεί κακόβουλα εναντίον του
  4. διακρίνει κρυμμένες, μειωτικές ή απειλητικές σημασίες σε καλοήθη μηνύματα ή γεγονότα
  5. κρατά επίμονα κακία, δεν συγχωρεί προσβολές, τραυματισμούς ή υποτιμήσεις
  6. αντιλαμβάνεται επιθέσεις κατά του χαρακτήρα, οι οποίες δεν είναι εμφανείς στους άλλους
  7. αμφισβητεί επίμονα και χωρίς δικαιολογία την πίστη του/της συζύγου ή συντρόφου


Σχιζοειδής Διαταραχή Προσωπικότητας

Τα άτομα με σχιζοειδή προσωπικότητα είναι συναισθηματικά ψυχρά και κοινωνικά απόμακρα. Είναι μοναχικά και δείχνουν μικρή ή καθόλου επιθυμία για στενές σχέσεις ή για κοινωνικές συναναστροφές. Εμφανίζεται στο 7,5% του γενικού πληθυσμού και σε διπλάσια αναλογία στους άντρες από τις γυναίκες.

Διαγνωστικά κριτήρια

  1. δεν αναζητεί ούτε ευχαριστιέται τις στενές σχέσεις, συμπεριλαμβανομένης και τις οικογενειακές
  2. επιλέγει σχεδόν πάντα μοναχικές δραστηριότητες
  3. ενδιαφέρεται λίγο ή καθόλου να έχει σεξουαλικές εμπειρίες με κάποιο άλλο άτομο
  4. αντλεί ευχαρίστηση από λίγες δραστηριότητες ή και από καμία
  5. δεν έχει στενούς ή έμπιστους φίλους εκτός από συγγενείς πρώτου βαθμού
  6. φαίνεται αδιάφορο στον έπαινο ή την κριτική των άλλων
  7. δείχνει συναισθηματική ψυχρότητα


Σχιζοτυπική Διαταραχή Προσωπικότητας

Τα βασικά χαρακτηριστικά της διαταραχής αυτής είναι και εδώ η συναισθηματική και κοινωνική απομόνωση αλλά και εκκεντρικότητες στη σκέψη, στην αντίληψη και στην επικοινωνία.

Παρόλο που οι εκκεντρικότητες αυτές είναι όμοιες με εκείνες που παρουσιάζουν τα άτομα με σχιζοφρένεια, οι περισσότεροι ενήλικοι με σχιζοτυπική ΔΠ δεν αναπτύσσουν σχιζοφρένεια. Συμβαίνει σε περίπου 3% του πληθυσμού.

Διαγνωστικά κριτήρια

  1. έχει ιδέες συσχέτισης
  2. έχει παράδοξες πεποιθήσεις ή μαγική σκέψη που επηρεάζουν τη συμπεριφορά και που είναι ασύμβατες με τις πολιτισμικές σταθερές (π.χ. δεισιδαιμονία, πίστη σε μαντική ικανότητα, τηλεπάθεια ή «έκτη αίσθηση» σε παιδιά και εφήβους, αλλόκοτες φαντασιώσεις ή ενασχολήσεις)
  3. έχει ασυνήθιστες αντιληπτικές εμπειρίες που συμπεριλαμβάνουν και σωματικές παραισθήσεις
  4. αλλόκοτος τρόπος σκέψης και λόγος (πχ. ασαφής, μεταφορικός, υπερεπεξεργασμένος ή στερεότυπος)
  5. καχυποψία ή παρανοειδής ιδεασμός
  6. απρόσφορο ή συρρικνωμένο συναίσθημα
  7. παρουσιάζει παράξενη, εκκεντρική ή περίεργη συμπεριφορά ή εμφάνιση
  8. έλλειψη στενών ή έμπιστων φίλων εκτός από συγγενείς πρώτου βαθμού
  9. παρουσιάζει υπερβολικό κοινωνικό άγχος που δεν μειώνεται με την οικειότητα και τείνει να συνδέεται με παρανοειδείς φόβους παρά με αρνητική εκτίμηση για τον εαυτό του

Σελίδες: 1 2 3

Σχόλια

1 2 3