Στέλλα ΧρίστουΜάθε τις βασικές αλήθειες γύρω από την υπνική παράλυση. Γιατί είναι τόσο άσχημη εμπειρία για όσους τη βιώνουν; Πώς μπορείς να την αντιμετωπίσεις;
Η κύρια αλήθεια είναι ότι δεν είναι καθόλου ευχάριστη εμπειρία! Δυστυχώς πολλοί δεν έχουν ιδέα τι είναι παρ’όλο που αφορά περίπου 4 στους 10 ανθρώπους. Είναι αυτοί που δεν την έχουν βιώσει ποτέ, άλλοι που την βιώνουν και έχουν γνώση του τι συμβαίνει και… η κατηγορία στην οποία κάποτε ανήκα και εγώ. Αυτοί που την πρώτη φορά που τους είχε συμβεί δεν είχαν ιδέα και απλά νόμιζαν ότι είχαν πεθάνει. Για να μην βρεθείς ποτέ σε αυτή τη θέση, διάβασε όσα πρέπει να ξέρεις!
1. Τι είναι ακριβώς;
Η υπνική παράλυση ή αλλιώς “Μόρα”, πρακτικά είναι μια κατάσταση όπου ενώ κοιμάσαι είσαι ταυτόχρονα ξύπνιος και δεν μπορείς να κουνηθείς, να μιλήσεις, να αντιδράσεις. Η επιστημονική εξήγηση είναι ότι η υπνική παράλυση συμβαίνει όταν ο ύπνος REM (Rapid Eye Movement) συμβαίνει, ενώ είμαστε ξύπνιοι.
Το στάδιο ύπνου REM, είναι ένα στάδιο όπου το σώμα δεν μπορεί να κινηθεί εκτός από τα μάτια και τους μυς που χρησιμοποιούνται στην αναπνοή. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται “ατονία”.
Έτσι λοιπόν, ουσιαστικά είναι σαν να ξυπνάς και να βρίσκεσαι ακόμα στον ύπνο. Περίεργο ε;
2. Πότε συμβαίνει;
Μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια των μεταβάσεων στον κύκλο του ύπνου. Δηλαδή, τη στιγμή που σε παίρνει ο ύπνος (όταν το σώμα πρέπει να μεταβεί σε ύπνο REM) και τη στιγμή που είσαι έτοιμος να ξυπνήσεις (όταν το σώμα πρέπει να βγει από τον ύπνο REM).
O λόγος όμως που το σώμα δυσκολεύεται να κάνει αυτές τις μεταβάσεις δεν είναι πλήρως εξακριβωμένος!
3. Τι μπορεί να την προκαλεί;
Υπάρχουν πολλές συνθήκες που μπορεί να προκαλέσουν επεισόδια υπνικής παράλυσης. Για παράδειγμα, οι ακανόνιστες ώρες ύπνου ή η στέρησή του παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο. Σε ορισμένες περιπτώσεις αποτελεί σύμπτωμα διαταραχών του ύπνου όπως είναι η ναρκοληψία. Επίσης, πολύ σημαντικός παράγοντας είναι το άγχος.
4. Ναι. Μπορεί να έχεις τρομακτικές παραισθήσεις.
Είναι πιθανό να νιώσεις ότι αιωρείσαι ή επιπλέεις. Προφανώς δεν θα ισχύει. Απλώς, ο εγκέφαλος σου τη δεδομένη στιγμή δεν έχει πραγματική κατανόηση των σωματικών αισθήσεων.
Επίσης είναι πολύ κοινό κάποιοι να ακούνε βήματα ή να νιώθουν ότι κάποιος τους πιέζει το στήθος και δεν τους αφήνει να αναπνεύσουν. Αυτά σχετίζονται ουσιαστικά με την αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου και τους χτύπους της καρδιάς τα οποία επίσης ο εγκέφαλος δεν μπορεί να αξιολογήσει σωστά. Να είσαι ψύχραιμος και σίγουρος ότι εκείνη τη στιγμή αναπνέεις.
Το να βλέπεις “κακές οντότητες” και να νιώθεις την ύπαρξη κάποιου στο δωμάτιο είναι πάρα πολύ φυσιολογικό αλλά ταυτόχρονα όχι αληθινό. Να θυμάσαι ότι, οτιδήποτε βλέπεις ή αισθάνεσαι τη δεδομένη στιγμή αποτελεί ένα παιχνίδι του μυαλού. Είναι απλά σαν να έχεις ξυπνήσει σε έναν εφιάλτη. Στον οποίο παρεμπιπτόντως είσαι παράλυτος. Ναι, αυτό ισχύει εφόσον για ένα διάστημα όντως το σώμα σου βρίσκεται σε ατονία REM.
5. Μπορείς να την σταματήσεις την ώρα που συμβαίνει!!!
Υπάρχουν μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείς να ξεγελάσεις την κατάσταση.
Αρχικά, είναι απαραίτητο να παραμείνεις ήρεμος προσπαθώντας να αναπνέεις κανονικά. Ο πανικός πολλές φορές δυσκολεύει την κατάσταση και μπορεί να οδηγήσει σε τρομακτικές ψευδαισθήσεις. Βοηθάει επίσης, ειδικά όταν συνοδεύεται από τρομακτικές εικόνες, η θετική σκέψη και το να προσπαθείς να φέρεις στο μυαλό σου όμορφες εικόνες.
Κάτι επίσης πολύ πρακτικό είναι να προσπαθήσεις μέσα από μικροκινήσεις να ξυπνήσεις τον εγκέφαλο βοηθώντας τον να καταλάβει ότι πρέπει να βγει από τον ύπνο REM. Αυτό μπορείς να το πετύχεις με διάφορους τρόπους όπως με το κούνημα των δακτύλων του ποδιού και το ανοιγοκλείσιμο των ματιών. Επίσης, προσπαθώντας να κουνήσεις μυς του προσώπου όπως για παράδειγμα ανοιγοκλείνοντας το στόμα.
Και κάτι που μπορεί να μην ήξερες: Η υπνική παράλυση έχει τη θέση της σε πολλούς πολιτισμούς ως δαίμονες, φαντάσματα, εξωγήινοι κτλ. Λέγεται ότι μπορεί να ευθύνεται για περιγραφές εξωγήινων απαγωγών. Δεν είναι καθόλου περίεργο εφόσον αυτά που μπορεί να βιώσεις είναι πραγματικά αληθοφανή.