Ραφαέλα ΧαμπίπηΣτη θεατρική σκηνή των νεότερων ελληνικών χρόνων δύο ονόματα κυριάρχησαν και έθεσαν γερές βάσεις στο καλλιτεχνικό στερέωμα. Η Κυβέλη Αδριανού και η Μαρίκα Κοτοπούλη.
Οι φιλοδοξίες και οι πολιτικές προεκτάσεις μιας καλλιτεχνικής κόντρας. Η συνύπαρξη τους στο σανίδι τελικά συνέβη με ένα έργο δύο πρωταγωνιστικών ρόλων!
Μαρίκα Κοτοπούλη: Η Ελληνίδα τραγωδός
Η Μαρίκα Κοτοπούλη (1887) ήταν παιδί του θεάτρου. Οι γονείς της, αμφότεροι ηθοποιοί, περιόδευαν με το θίασό τους και η ηθοποιός ξεκίνησε έτσι την καριέρα της από τη βρεφική ηλικία. Σε ηλικία μόλις 15 ετών προσλαμβάνεται στο τότε Εθνικό Θέατρο (Βασιλικό Θέατρο) και γίνεται γνωστή στο ευρύ κοινό.
Έξι χρόνια μετά γίνεται και η ίδια θιασάρχης και ο ανταγωνισμός με το Εθνικό ήταν μεγάλος. Διακρίθηκε ως Ηλέκτρα, Ιφιγένεια αλλά και Στέλλα Βιολάντη. Η σχέση της με τον πολιτικό Ίωνα Δραγούμη υπήρξε θυελλώδης και διήρκησε μέχρι και τη δολοφονία του από υποστηρικτές του Ελευθέριου Βενιζέλου.
Ήταν φιλομοναρχική αν και οι πολιτικές της πεποιθήσεις δε την εμπόδισαν να προσφέρει πολλές φορές βοήθεια σε αριστερούς συναδέλφους της. Παρόλα αυτά η πολιτική ήταν το κύριο μήλο της έριδος για τη σχέση με την Κυβέλη!
Κυβέλη: Η εφάμιλλη commedienne
Η Κυβέλη Αδριανού, ή και απλώς Κυβέλη, ήταν και εκείνη γεννημένη το 1887 και επίσης μία από τις σημαντικότερες Ελληνίδες ηθοποιούς, ενώ κυριάρχησε τόσο σε δραματικούς όσο και σε κωμικούς ρόλους. Έγινε δεκτή στη σχολή του Βασιλικού Θεάτρου πριν κλείσει καν τα 15, άλλη μία ομοιότητα με τη διάσημη συνάδελφό της. Πρωταγωνιστεί πρώτη φορά ως Ιουλιέτα και η καριέρα της απογειώνεται. Από το 1906 έως και το 1932 είναι και η ίδια θιασάρχης. Παντρεύτηκε τρεις φορές με τελευταίο της σύζυγο τον Γ. Παπανδρέου. Ως σύζυγος του Έλληνα Πρωθυπουργού αποτελούσε επί χρόνια το επίκεντρο της κοινωνικής ζωής στην Αθήνα.
Ο Εθνικός Διχασμός στη θεατρική σκηνή
Οι δυο τους θεωρούνταν τα ιερά τέρατα του θεάτρου. Όταν κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού οι παραστάσεις αποτελούσαν αντίκτυπο πεποιθήσεων και περιείχαν πολιτικό μήνυμα, οι αντιδράσεις απέκτησαν ξεσηκωτικό χαρακτήρα. Οι βενιζελικοί έσπευδαν να χειροκροτούν την Κυβέλη και οι αντιβενιζελικοί τη Μαρίκα Κοτοπούλη. Οι θαυμαστές τους πολλές φορές προκαλούσαν επεισόδια, όταν συναντιόντουσαν μετά τις θεατρικές παραστάσεις στους αθηναϊκούς δρόμους.
Μαρία Στιούαρτ
Το 1931 οι θίασοί τους συνεργάζονται. Πώς θα ταραχθούν τα νερά; Με μια πολυπόθητη συνεργασία. Θα ήταν ποτέ δυνατόν να υπάρξει μία πρωταγωνίστρια; Ποια θα δεχόταν δεύτερο ρόλο; Ένα μόνο έργο ήταν ιδανικό για τον ιδιόμορφο αυτό θίασο.
«Μαρία Στιούαρτ», του Σίλερ. Η Μαρία Στιούαρτ είναι αιχμάλωτη στον Πύργο της Ελισάβετ της Δεύτερης και οι δυο τους συναντιούνται λίγο πριν την εκτέλεση της πρώτης. Δύο βασιλικοί πρωταγωνιστικοί δυναμικοί ρόλοι. Ανάλογοι και αντάξιοι των ερμηνευτριών τους. Η Κοτοπούλη εμφανίζεται ως Ελισάβετ και η Κυβέλη ως Μαρία.
Φημολογούταν πως η συνεργασία δε διακατεχόταν ποτέ από ηρεμία, με την Κυβέλη να κρίνει αυστηρά τους συντελεστές και να έχει υψηλές απαιτήσεις. Παρόλα αυτά καθώς ο κοινός, πλέον, θίασος άκμαζε, οι σχέσεις τους βελτιώθηκαν με την Κοτοπούλη μάλιστα να δωρίζει ένα βραχιόλι στη συνάδελφό της.
Κινηματογράφος
Οι δύο τους συνεργάστηκαν μία και μοναδική φορά στην 7η τέχνη, στο studio Ιπέκ της Κωνσταντινούπολης, για την ταινία «Κακός Δρόμος», η οποία ήταν βασισμένη σε μυθιστόρημα του Γρ. Ξενόπουλου.
Απολογισμός
Η Κυβέλη ήταν όμορφη, παντρεύτηκε τρεις φορές, έκανε παιδιά, έγινε σύζυγος πρωθυπουργού και μεγαλούργησε καλλιτεχνικά.
Η Κοτοπούλη δε φημιζόταν για την ομορφιά της και το μικρό της ανάστημα θα μπορούσε να αποτελέσει εμπόδιο. Δεν έκανε οικογένεια και η συντηρητική κοινωνία της εποχής της χρέωσε πολλές σχέσεις με γυναίκες συναδέλφους της αλλά και με πολλούς επώνυμους και μη άνδρες. Κατάφερε για πολλούς να επικρατήσει. Το όνομά της ακόμη και σήμερα προκαλεί δέος. Κοντά της μαθήτευσαν και αναδείχτηκαν ηθοποιοί που χάραξαν τομές στην υποκριτική τέχνη της χώρας, όπως η Μελίνα Μερκούρη, η Έλλη Λαμπέτη, η Μαίρη Αρώνη κ.α.
Αδικήθηκε η Κυβέλη μπροστά της λόγω ικανοτήτων ή υπερβολικής αίγλης και διαφήμισης γύρω από ένα όνομα; Σημαντικό είναι πως και οι δύο γυναίκες θα παραμείνουν τα σημεία αναφοράς στο νεότερο θέατρο της χώρας.
