Θάνος ΕζίρογλουΗ Αρίθα Φράνκλιν και ο ύμνος του φεμινισμού!
Το πιο συναρπαστικό με την τέχνη είναι η ανατροπή που γεννά και μόνο τότε θεωρείται επιτυχημένη. Όταν καταργεί αντιθέσεις, αδικίες και προβλήματα κάθε κοινωνικού στερεότυπου. Αυτή την τέχνη υπηρέτησε η Αρίθα Φράνκλιν που απεβίωσε πριν από λίγο καιρό. Υπηρέτησε πολλά μουσικά είδη με κυρίαρχο αυτό της soul αλλά και της τζαζ, blues, ροκ και όπερας.
Ο James Blanchard, κυβερνήτης του Μίσιγκαν την χαρακτήρισε ως «εθνικό αγαθό». Θα παραβλέψω τη φωνή -που είναι μια από τις καθαρότερες που ανέδειξε ποτέ η παγκόσμια μουσική σκηνή- και θα επικεντρωθώ στην φεμινιστική της δράση.
Δείχνει τη δυναμική της και την ικανότητα της να αναλάβει ό,τι μπορεί να κάνει και ένας άνδρας.
Ο φεμινισμός ως κοινωνικό κίνημα ήρθε να ανατρέψει τον πατριαρχισμό και την ανδροκρατία, τις κρατούσες αντιλήψεις γύρω από το φύλο ως sex gender -την παθητικότητα, την έλλειψη αντίδρασης και δράσης της γυναίκας- προτείνοντας μια γυναίκα αγωνίστρια για την ίδια τη ζωή της, τα δικαιώματά -εργασιακά και πολιτικά- φέρνοντας την στο προσκήνιο.
Οι φεμινιστικές δράσεις της Φράκλιν εντοπίζονται στον ύμνο -για πολλούς- των γυναικών, το τραγούδι Respect. Με αυτό, το μόνο που ζητάει η ίδια και πολλές άλλες είναι σεβασμός σε μια γυναίκα. Εμφανίζεται δυνατή αλλά με τρωτά σημεία καθώς είναι έτοιμη να δώσει στον άνδρα λεφτά με σκοπό να κερδίσει σεβασμό και τα απαραίτητα που επιθυμεί κάποιος ως άνθρωπος.
Βέβαια, το σαρκαστικό στοιχείο υπάρχει σε όλο το τραγούδι με την Αρίθα να τον αποκαλεί χλευαστικά mister. Δεν του υποτάσσεται αλλά προσπαθεί να εξισωθεί με αυτόν. Είναι αδύνατον για την ίδια να εξουσιαστεί λόγω του φύλου της και αυτό είναι το πιο σημαντικό.
Η Αρίθα το ηχογραφεί το 1967, στα μέσα περίπου μιας δεκαετίας στη διάρκεια της οποίας οι γυναίκες πέτυχαν αρκετά. Τρία χρόνια νωρίτερα, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Κένεντι είχε υπογράψει τον νόμο για την ισότητα μισθού των δύο φύλων, ενώ ένα χρόνο πριν την δημιουργία του τραγουδιού είχε συσταθεί στην Ουάσινγκτον οργανισμός από 49 άνδρες και γυναίκες με σκοπό την δίκαιη μεταχείριση όλων ανεξαρτήτως βιολογικού καθορισμού.
Το τραγούδι, λοιπόν, κινείται μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα αλλά το πιο σπουδαίο είναι πως το 1965 είχε ηχογραφηθεί από έναν άνδρα, τον Otis Redding. Η διπλωματικότητα της Φράνκλιν δεν έχει προηγούμενα καθώς χτυπάει μια φαλλοκρατική κοινωνία όχι τόσο με τους στίχους του τραγουδιού, όσο με το γεγονός της απόφασης της να το τραγουδήσει.
Με αυτό εκτοπίζει τον άνδρα και κυριαρχεί η ίδια. Αλλά μήπως δεν είναι κυριαρχία;
Σε καμιά περίπτωση δεν τον υποβιβάζει -όπως μπορεί να κάνουν άλλοι για αυτήν καθώς είναι μια μαύρη και μια γυναίκα για εκείνη την εποχή- αλλά δείχνει τη δυναμική της και την ικανότητα της να αναλάβει ό,τι μπορεί να κάνει και ένας άνδρας. Γιατί φεμινισμός σημαίνει ίση αντιμετώπιση και όχι ανύψωση των γυναικών υποβιβάζοντας τους άνδρες.
Το μόνο που θέλει είναι σεβασμός και να την αντιμετωπίζουν έτσι όπως είναι, ως μια φυσιολογική γυναίκα. Αυτό δηλώνει και στο παρακάτω τραγούδι.
Μακάρι όλοι οι καλλιτέχνες να είχαν αυτή τη ρώμη και την εξυπνάδα της Φράνκλιν. Να χρησιμοποιούν την τέχνη με σκοπό τον άνθρωπο και όχι τον άνθρωπο για την τέχνη!