Βασισμένο στη Θυσία του Αντρέι Ταρκόφσκι, το κύκνειο άσμα του σκηνοθέτη το οποίο αποτελεί φόρο τιμής στον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν.

Λίγα λόγια για την ταινία

Στην αρχή της ταινίας ο Αλεξάντερ λέει στο γιο του επίμονα «εν αρχή ην ο λόγος». Η ιστορία εκτυλίσσεται σε μια ήσυχη και απομονωμένη περιοχή της Σουηδίας, όπου ο Αλεξάντερ με την παράξενη οικογένειά του γιορτάζουν τα γενέθλιά του. Ξαφνικά πληροφορούνται πως ξεκινάει πόλεμος.

Παρότι ο Αλεξάντερ δεν πιστεύει στο θεό, μετά τα άσχημα μαντάτα σε μια παραληρηματική προσπάθεια να σώσει τον κόσμο διατίθεται να προσφέρει στο θεό τα πάντα, την οικογένειά του, το σπίτι του και το γιο του. Ο ήρωας μέσα σε αυτήν του την προσπάθεια αναζητά την «αλήθεια» και είναι έτοιμος να θυσιάσει τον εαυτό του κι όχι μόνο για εκείνη.

“Εν αρχή είναι ο λογος”

Ίσως γι’αυτήν τη θυσία μας μιλά ο μεγάλος σκηνοθέτης, ο ιδρυτής της λεγόμενης «γλυπτικής του χρόνου».

Θα ‘λεγα πως ένα μικρό παιδί παλεύει να καταλάβει πρώτου καν μιλήσει, είναι σαν σφουγγάρι που ρουφά ό,τι υπάρχει τριγύρω. Λέξεις από τους Μεγάλους, εικόνες και συμπεριφορές.

Όπως είναι φυσικό υπάρχουν κενά στα  νοήματα του, είναι όλα αποσπάσματα, κυλούν αργά. Μπερδεύεται και πρέπει να φτιάξει μιαν αλήθεια, την αλήθεια του! Γεμίζει τα κενά με ό,τι μπορεί, μ’ ό,τι απέκτησε.

Αυτή είναι κι η θυσία. Το ακέραιο εγώ του, το συμπαγές και ανέγγιχτο, τώρα το άγγιξαν πολλά χέρια με συνέπειες ανεξίτιλες. Για να φτιάξει αυτήν την αλήθεια του, για να μπορέσει να δώσει ένα νόημα ώστε να επικοινωνεί με τους άλλους από κάποιες θέσεις, θυσιάζει αυτήν την ακεραιότητα στο βωμό της συμβολικής ζωής του, στο βωμό της ομιλίας.

Το κέρδος του απ’ όλα αυτά το ξέρει ο καθένας καλύτερα μόνος του, μα η θυσία του παραμένει, η θυσία αυτή για όλους μας είναι ένα ξεχασμένο φορτίο που μάθαμε πρωτού τις πρώτες μας μνήμες να κουβαλάμε.

Φυσικά δεν είναι για όλους ίδια τα κενά, ούτε σε περιεχόμενο ούτε σε μέγεθος.  Αυτά που καλείται ο καθένας να γεμίσει είναι πολύ πιο περίπλοκα από μιαν απλή πρόταση ή ένα απλό κείμενο. Όλη αυτή η αλήθεια που με κόπο ο καθένας προσπαθεί (αν προσπαθεί) να πιάσει είναι μια προσέγγιση. Όλα αυτά είναι κρυμμένα στο βάθος αυτού που θα λέγαμε ψυχή.

Σαν Μεγάλος κι εκείνο το παιδί πλέον ο,τι έπαθε έπαθε κι ό,τι έφτιαξε έφτιαξε. Με πυγμή και θάρρος άπειρου δύτη αν το θέλει μπορεί να βουτήξει και να κολυμπήσει στο βάθος της ψυχής του και να δει με τα μάτια αυτά ο,τι καταφέρει και θελήσει…

Σχόλια