Γιάννης ΖαραμπούκαςΦαύλος Κύκλος: «Ένα κοινωνικό μυθιστόρημα με διαχρονικό χαρακτήρα».
«Φαύλος Κύκλος» τιτλοφορείται το -πρώτο που μεταφράστηκε στα ελληνικά από την κυρία Ισμήνη Ραντούλοβιτς- μυθιστόρημα του Κροάτη συγγραφέα Ίβαν Σέρσεν και κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Πρόκειται για ένα καθαρά κοινωνικό μυθιστόρημα με διαχρονικό χαρακτήρα, αφού πραγματεύεται το κοινωνικό φαινόμενο της μετανάστευσης και συγκεκριμένα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας μετανάστης, είτε οικονομικός, είτε πρόσφυγας πολέμου, στην Ευρώπη με τα γραφειοκρατικά ζητήματα που αφορούν τη νομιμοποίηση της παραμονής του στην εκάστοτε ευρωπαϊκή χώρα.
Συγκεκριμένα, ο συγγραφέας συνθέτει μία ενδιαφέρουσα ιστορία με πρωταγωνίστρια την Ουχουνόμα, μία νεαρή κοπέλα με καταγωγή από τη Νιγηρία. Η Ουχουνόμα αφήνει τη χώρα της ελπίζοντας πως στην Ευρώπη θα καταφέρει να χτίσει μία καλύτερη ζωή όσον αφορά την ποιότητα της. Ωστόσο, ερχόμενη σε ευρωπαϊκά εδάφη, η Ουχουνόμα θα έλθει αντιμέτωπη με το σκληρό γραφειοκρατικό σύστημα, το οποίο όχι μόνο εμποδίζει την νομιμοποίηση της, αλλά ταυτόχρονα την αποκλείει τόσο από τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και υγείας, όσο και από τη δυνατότητα να ταξιδέψει και να μετακινηθεί ελεύθερα και με τρόπο νόμιμο στην υπόλοιπη Ευρώπη. Γεγονός που έχει ως συνέπεια, η Ουχουνόμα να βρεθεί κλεισμένη σε μία βαυαρική φυλακή.
Μία φυλακή στην οποία θα συναντήσει μία πλειάδα γυναικών με καταγωγή από αφρικανικές χώρες, από χώρες της πρώην ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, αλλά κι από χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Το σκληρό περιβάλλον της φυλακής γίνεται ο τόπος όπου εκτυλίσσεται το μυθιστόρημα του Ίβαν Σέρσεν κι η Ουχουνόμα καλείται να υπερπηδήσει τις αντιξοότητες με τις οποίες θα έλθει αντιμέτωπη και να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες της ζωής της, για να επιβιώσει!
Ο χρόνος έχει τη δική του υπόσταση μέσα στο χώρο της φυλακής. Τα λεπτά διογκώνονται, οι ώρες ξεχειλώνουν κι ο χρόνος περνά βασανιστικά αργά. Ωστόσο, η πρωταγωνίστρια του βιβλίου, η Ουχουνόμα, τις ώρες εκείνες που τα γρανάζια του χρόνου μαγκώνουν βρίσκει καταφύγιο στις αναμνήσεις των παιδικών της χρόνων. Οι αναδρομές αυτές επικουρούν τη διατήρηση της προσωπικότητας και κατ’ επέκταση της ταυτότητας της σε ένα περιβάλλον αρκετά διαβρωτικό, όπως η φυλακή. Παράλληλα, οι αναδρομές αυτές στο ανέφελο παρά τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης παρελθόν της, βοηθούν τον αναγνώστη στο να γνωρίσει βαθύτερα την Ουχουνόμα, να τη συμπονέσει και ίσως να ταυτιστεί μαζί της.
Ο συγγραφέας συνθέτει μία μυθιστορηματική ηρωίδα, η οποία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως άτομο ήρεμο, διακριτικό, που προσπαθεί να παραμένει στη σκιά διατηρώντας ένα ήσυχο προφίλ απέναντι στις συγκρατούμενες του, αποφεύγοντας κάθε είδους καβγά. Όμως, κάθε άνθρωπος έχει την ουδό της ανεκτικότητας του… Έτσι, βλέπουμε όταν οι καταστάσεις το επιβάλλουν την Ουχουνόμα να εμφανίζει κάποιες ποιότητες χαρακτήρα που μέχρι τη στιγμή εκείνη παρέμειναν θαμμένες. Βλέπουμε να θωρακίζεται κατά κάποιον τρόπο και να σκληραίνει, σε μια προσπάθεια να προστατέψει τον ίδιο της τον εαυτό.
Καθοριστικό ρόλο σε αυτή την αλλαγή της θα διαδραματίσουν δύο πρόσωπα με τα οποία συγχρωτίζεται με την ένταξή της στη φυλακή. Η καινούρια συγκρατούμενη της, που θα ταράξει την ηρεμία της, καθώς κι ο ιερέας της φυλακής, ο πατέρας Εμπερμάιρερ. Ένας ιερέας διεφθαρμένος, που αγαπά υπερβολικά την εξουσία που του χαρίζει το αξίωμα του. Αξίωμα που εκμεταλλεύεται και στερεί μέσω αυτής από τις ήδη φυλακισμένες γυναίκες τις ελάχιστες ελευθερίες που τους χαρίζουν τα δικαιώματα τους.
Η αλλαγή αυτή στη συμπεριφορά της Ουχουνόμα, που θα διεξαχθεί μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, προξενεί περίσσιο ενδιαφέρον στη διαδικασία της ανάγνωσης, το οποίο σε συνδυασμό με τον τρόπο που γράφτηκε το βιβλίο, δημιουργούν όλες τις προϋποθέσεις για ένα απολαυστικό αναγνωστικό ταξίδι, το οποίο ταυτόχρονα θα σπείρει γόνιμες σκέψεις σε αυτόν που θα συμμετάσχει σε αυτή τη διαδικασία.
Ολοκληρώνοντας, λοιπόν, ο ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ του Ίβαν Σέρσεν είναι ένα μυθιστόρημα που αξίζει να διαβαστεί από το αναγνωστικό κοινό, μιας κι ο συγγραφέας πραγματεύεται μέσα απ’ τις σελίδες του ένα διαχρονικό κοινωνικό ζήτημα, με τρόπο ισορροπημένο, δίχως μελοδραματισμούς κι υπερβολές, διεγείρει τον προβληματισμό του αναγνώστη και παράλληλα καλλιεργεί την ενσυναίσθηση του προς την κεντρική ηρωίδα του βιβλίου και κατ’ επέκταση προς την κοινωνική ομάδα στην οποία αυτή ανήκει!