Σταύρος ΓεννίτσαρηςΤο δεύτερο μέρος μίας λίστας, που σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις και εφευρέσεις χρησιμοποιήθηκαν ενάντια στην ανθρωπότητα.
«Ξέρετε, τίποτα που κάνετε στην επιστήμη δεν εγγυάται ότι θα έχει οφέλη για την ανθρωπότητα. Οποιαδήποτε ανακάλυψη, πιστεύω, είναι ηθικά ουδέτερη και μπορεί να χρησιμοποιηθεί, είτε με εποικοδομητικές συνέπειες, είτε με καταστροφικές συνέπειες. Αυτό δεν είναι λάθος της επιστήμης.»
~Arthur Galston
Πυραυλοι
Η κατασκευή του πυραύλου αποτελούσε το όνειρο του παθιασμένου με την αστρονομία Wernher von Braun. Πίστευε πως οι πύραυλοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την εξερεύνηση του διαστήματος.
Τελικά, οι γνώσεις του Wernher von Braun χρησιμοποιήθηκαν για την παραγωγή του ναζιστικού πυραύλου V2 που σκότωσε 7.250 στρατιώτες και αμάχους και περίπου 20.000 αιχμαλώτους εργάτες κατά τη διάρκεια της κατασκευής του.
Αργότερα ανέπτυξε μια σειρά από πυραύλους ICBM με τη δυνατότητα μεταφοράς πολλαπλών πυρηνικών κεφαλών σε ολόκληρο τον πλανήτη για λογαριασμό των ΗΠΑ. Τελικά, έσωσε τη φήμη του με την κατασκευή του πυραύλου Saturn V, που μετέφερε ανθρώπους στο φεγγάρι.
Σπρει Πιπεριου
Το σπρέι πιπεριού ένα μία χαρακτηριστική περίπτωση, όπου ξεκίνησε με καλές προθέσεις. Στην αρχική του μορφή δημιουργήθηκε περίπου το 1960 για λογαριασμό των αμερικανικών ταχυδρομείων, ως αποτρεπτικό για τα σκυλιά, που δάγκωναν τους διανομείς τους. Σε αυτή την πρώτη της μορφή, η εφεύρεση ήταν επιτυχημένη.
Κάτι που δεν ξέφυγε από το FBI, το οποίο ζήτησε από τον δημιουργό του Kamran Loghman να αναπτύξει μία έκδοση του σπρέι πιπεριού για στρατιωτικούς σκοπούς. Έτσι, το 1980 ο Kamran Loghman ανακάλυψε την ουσία oleoresin capsicum (OC), έναν μη θανατηφόρο παράγοντα που προέρχεται από την ίδια ένωση που ευθύνεται για το χαρακτηριστικό κάψιμο των πιπεριών τσίλι.
Το σπρέι πιπεριού παρέχει πολύ υψηλή συγκέντρωση θερμότητας, στα επίπεδα των 5,3 εκατομμυρίων μονάδων Scoville, πέντε φορές μεγαλύτερη από την ένταση του πιο καυτερού φυσικού πιπεριού στον κόσμο.
Ο Loghman θεωρούσε το OC ως ασφαλές αποτρεπτικό μέσο που μπορούσε να χρησιμοποιήσει η αστυνομία κατά των βίαιων παραβατών, καθώς τα αποτελέσματά του- προσωρινή τύφλωση, οι αναπνευστικές δυσκολίες, η μακροχρόνια αίσθηση καψίματος και ο σοβαρός βήχας- ήταν αποτελεσματικά, αλλά προσωρινά. Είχε επίσης βοηθήσει στην συγγραφή των οδηγιών για τη χρήση του σπρέι για τα αστυνομικά τμήματα. Ο Loghman πιστεύει πως αυτή η έκδοση του σπρέι του έσωσε εκατοντάδες ζωές την τελευταία εικοσαετία.
Αυτό άλλαξε το 2011, όταν είδε το σπρέι πιπεριού να χρησιμοποιείται εναντίον ειρηνικών διαδηλωτών στις διαμαρτυρίες του κινήματος Occupy Wall Street. Τότε αναγκάστηκε κατά κάποιο τρόπο να απολογηθεί για αυτό και μία από τις χαρακτηριστικές δηλώσεις του ήταν:
«Το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό δεν είναι η αστυνομία ή οι σπουδαστές, είναι τα δικά μου παιδιά να κάθονται κάτω, να έχουν γνώμη και να την εκφράζουν και να πυροβολούνται και να καταστέλλονται από χημικές ουσίες. Η χρήση του σπρέι πιπεριού ήταν απολύτως εκτός των προδιαγραφών και δεν ήταν σύμφωνη με καμία εκπαίδευση ή πολιτική οποιουδήποτε τμήματος για το οποίο γνωρίζω. Εγώ προσωπικά πιστοποίησα 4.000 αστυνομικούς στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και του ’90 και δεν το έχω δει ποτέ πριν… Νομίζω ότι είναι καθήκον μου να εξηγήσω στο κοινό ότι αυτό δεν είναι αυτό για το οποίο αναπτύχθηκε το σπρέι πιπεριού»
Δυναμιτης
Οι περισσότεροι γνωρίζουμε τον Alfred Nobel ως εκείνον που έδωσε το όνομα του στα βραβεία Nobel και όχι ως τον εφευρέτη του δυναμίτη. Ο δυναμίτης, πατενταρισμένος το 1867 από τον Nobel, προέκυψε ως η μία πιο ασφαλής και σταθερή εκδοχή της νιτρογλυκερίνης- που είχε σκοτώσει τον μικρότερο αδερφό του- προσθέτοντας σε αυτήν σταθεροποιητές.
Η αρχική του ελπίδα και πεποίθηση ήταν πως κάνοντας πιο σταθερή τη νιτρογλυκερίνη και φτιάχνοντας τον δυναμίτη θα συνέβαλε καθοριστικά στο τέλος του πολέμου.
«Ίσως, τα εργοστάσιά μου να θέσουν τέλος στον πόλεμο νωρίτερα από τα συμβούλια σας. Την ημέρα που δύο στρατιωτικά σώματα θα μπορούν να εκμηδενιστούν αμοιβαία σε ένα δευτερόλεπτο, όλα τα πολιτισμένα έθνη σίγουρα θα υποχωρήσουν με τρόμο και θα διαλύσουν άμεσα τα στρατεύματά τους.»
Όπως ξέρουμε, η ελπίδες του Nobel δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ. Αντίθετα, οι στρατοί πολύ γρήγορα συνειδητοποίησαν την ευκαιρία που προέκυπτε με την αξιοποίηση του δυναμίτη για την κατασκευή όπλων, με αποτέλεσμα ο δυναμίτης να ευθύνεται για μεγάλο αριθμό θανάτων.
Ο δυναμίτης είναι κατά κάποιο τρόπο και υπεύθυνος για τη θέσπιση του βραβείου Nobel. Αιτία υπήρξε η ανακριβής δημοσίευση του θανάτου του Alfred Nobel σε μία εφημερίδα με τίτλο «Ο έμπορος του θανάτου είναι νεκρός» και γράφοντας:
«Ο κύριος Alfred Nobel, που έγινε πλούσιος με την εξεύρεση τρόπων να σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους γρηγορότερα από ποτέ, πέθανε χθες.»
Ο Νόμπελ αναστατώθηκε από το δημοσίευμα και το μόνο που δεν ήθελε ήταν το όνομα του να γίνει συνώνυμο του θανάτου.
Κάπως έτσι, θεσπίστηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, που χρηματοδοτείται από την περιουσία του Alfred Nobel και απονέμεται ως η υψηλότερη τιμή για «όσους, κατά το προηγούμενο έτος, θα έχουν προσφέρει το μεγαλύτερο όφελος στην ανθρωπότητα».
Κανονι Gatling
Ο Richard Jordan Gatling εφηύρε το κανόνι Gatling αφού παρατήρησε πως η πλειοψηφία των νεκρών από τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο είχαν πεθάνει από ασθένεια και όχι από πυροβολισμούς.
Το 1877, έγραψε: «Μου προέκυψε η ιδέα πως αν μπορούσα να εφεύρω ένα μηχάνημα- ένα όπλο- το οποίο θα μπορούσε με την ταχύτητα ενός πυροβολισμού, να επιτρέψει σε έναν άνθρωπο να ασκήσει τα καθήκοντα μάχης εκατό ανθρώπων. Τότε θα εξέλιπε σε μεγάλο βαθμό η ανάγκη των μεγάλων στρατών και κατά συνέπεια η έκθεση στη μάχη και στις ασθένειες θα μειωνόταν σε μεγάλο βαθμό».
Το σκεπτικό του ήταν παρόμοιο με διάφορους επιστήμονες και εφευρέτες που παρέλασαν σε αυτή τη λίστα. Και η πραγματικότητα εξελίχθηκε λίγο διαφορετικά. Το κανόνι Gatling χρησιμοποιήθηκε με τεράστια επιτυχία για την επέκταση των ευρωπαϊκών αποικιακών αυτοκρατοριών με το ανελέητο γάζωμα των ιθαγενών φυλών, που ήταν οπλισμένες με πρωτόγονα όπλα.
Στα δύο αυτά άρθρα προσπάθησα να μαζέψω μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις που η επιστήμη στράφηκε ενάντια στην ανθρωπότητα. Οι περιπτώσεις είναι αμέτρητες. Αν νομίζεις πως έχω παραλείψει κάποια σημαντική, γράψε στα σχόλια!
Επιστημονικές ανακαλύψεις ενάντια στην ανθρωπότητα (Μέρος 1ο)