Ελευθερία ΜαρίνουΤι είναι τελικά ο χρόνος; Τεράστιος, σύντομος ή παλαβός; Και η φωτογραφία πού τοποθετείται μέσα σε αυτόν;
Γυρνάμε με μια μηχανή στο στέρνο, μαζεύουμε στιγμές και έπειτα τις περνάμε από λεζάντες με καθαρές επιγραφές “Καλοκαίρι 2014, Γενέθλια Μαρίας”, “Εκδρομή στη Θεσσαλονίκη, Άνοιξη 2016”…
Και έτσι καλλίγραφα που έχουν ταχθεί γράμματα και τόνοι, το ένα δίπλα στο άλλο, τακτοποιούμε τον χρόνο μας(!).
Και όταν μετά από καιρό ξεφυλλίζεις τα άλμπουμ, τι ειρωνία(!): ξεπηδάει η μια αναβίωση μετά την άλλη. Όλα όσα έζησες, όλα όσα ορκίστηκες πως ξέχασες, όλα όσα νοστάλγησες αλλά και λησμόνησες σμίγουν τους δείκτες όλων των ρολογιών…
Και είναι πράγματι εντυπωσιακό το πώς μουλιάζει μια ψυχή πάνω από ένα κομμάτι χαρτί γεμάτο χημικά και πόσες λεπτομέρειες ζεσταίνουν μια παγωμένη σκηνή…
- Η τσάκιση στα ρούχα, τότε που δεν πρόλαβες να τα σιδερώσεις επειδή ο πατέρας σου ήταν ήδη στο αμάξι και σε περίμενε.
- Το σκουλαρίκι που χάθηκε στο ταξίδι που μόλις είχες πάει. Εκείνο το ταξίδι που όλες οι κοσμοθεωρίες σου άλλαξαν…
- Το χαμόγελο που έκρυβε λύπη καθώς γνώριζες πως μετά την φωτογραφία κάποιος έπρεπε να φύγει…
- Τα χέρια που μάγκωσαν αγκαλιές που τώρα έχουν πια χαθεί…
Και ανατρέχεις, και τρέχεις… ώσπου φτάνεις στο σημείο εκείνο που αναρωτιέσαι:
Η δύναμη αυτού του στιγμιαίου ταξιδιού κρίνεται στο γεγονός ότι αποτυπώθηκαν όλα την κατάλληλη στιγμή ή στην ποιότητα των όσων έζησες;
Ο στίβος του φωτογράφου είναι πάντα ο χθεσινός κόσμος, παράδοξο αλλά η επικαιρότητα δεν είναι παρά ψευδαίσθηση. Αποτυπώνεις μια στιγμή και αυτή έχει περάσει στο Παρελθόν…
Η παρατήρηση, όμως, εξαρτάται από τον παρατηρητή…
Είτε είσαι ο φωτογράφος, είτε είσαι θεατής μιας φωτογραφίας, τότε σίγουρα ευθύνεσαι- ως σε ένα μεγάλο βαθμό, για τα όσα μπορείς και δεν μπορείς να δεις. Για τα όσα βλέπεις, φαντάζεσαι και αποκρύπτεις, γιατί… Ορώ σημαίνει και εποπτεύω, σημαίνει παρατηρώ και διαισθάνομαι, σημαίνει και διακρίνω.
Πάνω σε αυτό το ρήμα, κατακτούμε τις λεπτομέρειες, τις ανατρέφουμε και ορθώνουμε ήπιους ορίζοντες στα διαστήματα του χρόνου:
– Παρελθόν – Παρόν – Παύση – Μέλλον –
Για τον φωτογράφο, ο Παρών χρόνος είναι ο μετέπειτα παντοτινός χρόνος που συναντά τον παρελθόντα, αλλά στιγμιαία ανακαλύπτεις μια μικρή αιωνιότητα, την Παύση…
“Ανάμεσα στο ήδη και στο Μετά έμαθα τι σημαίνει να πεθαίνει κανείς για έναν έρωτα. Χάρη σε αυτή τη γλυκιά Παύση επιθυμούμε να έχουμε φωτογραφίες εκείνων που άδολα μας χάιδεψαν, τριγύρισαν, φίλησαν, αγκάλιασαν και ευθύς χάθηκαν…”
Και εν τέλει, οι εικόνες ολοκληρώνονται στο όνομα της αμνησίας γιατί η φωτογραφία επιβεβαιώνει την αιφνίδια νοσταλγία για το στιγμιαίο Ήδη και συνάμα την ακούσια λήθη για το ήδη Μετά…
Η Επιμονή της Μνήμης ζωγραφίστηκε στη μέση μιας ψευδαίσθησης.
Η Επιμονή της Μνήμης, είναι μακράν ο πιο αναγνωρίσιμος πίνακας του Σαλβαδόρ Νταλί.Η γενική ερμηνεία του πίνακα είναι η απόρριψη του χρόνου ως μια στερεή και ντετερμινιστική επιρροή.
Και αν υπήρχε ένα παράθυρο στον χρόνο;
Ένα νέο “κύμα” είναι αυτό που φέρει το όνομα Υπολογιστική Επανα-φωτογράφιση ή αλλιώς Computational Rephotography σύμφωνα με το οποίο φωτογραφίες δύο χρόνων: παρόν και παρελθόν, με την ίδια οπτική γωνία, γίνονται ένα. Το υπολογιστικό κομμάτι έχει να κάνει με την βοήθεια του λογισμικού που παρέχει τη δυνατότητα να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτελέσμα.
Οι ερευνητές στο MIT βρήκαν έναν τρόπο αυτοματοποίησης της διαδικασίας όπου το σύστημα συγκρίνει την απεικονιζόμενη σκηνή με μια ιστορική φωτογραφία και στη συνέχεια επεξεργάζεται τη διαφορά μεταξύ των δύο και δίνει στους χρήστες οδηγίες προς διόρθωση. Όλα στα πλαίσια της ελεύθερης δημιουργίας που παρέχει το σύγχρονο digicam.
Το πεπρωμένο είναι πάντα νεανικό.
Όσβαλντ Σπένγκλερ
Ακόμη, υπάρχει το Historypin, ένα ψηφιακό εργαλείο όπου οι χρήστες μπορούν να μοιράζονται φωτογραφίες και ιστορίες από τους τόπους που έχουν βρεθεί. Οι ίδιοι έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την τοποθεσία και την ημερομηνία του περιεχομένου τους για να εντοπίσουν την τοποθεσία στους Χάρτες της Google.
Παρά τις επιστημονικές ανακαλύψεις και τις όποιες προσεγγίσεις, υπάρχει και μια άλλη άποψη για τον χρόνο, ότι Δεν υπάρχει!
Συγκεκριμένα, ο Albert Einstein, διατύπωσε πως:
“Ο χρόνος δεν υπάρχει, είναι μια ανθρώπινη επινόηση και εξυπηρετεί ανθρώπινες ανάγκες.”
Στην πραγματικότητα, όμως, κανείς δεν μπορεί να ορίσει πιστά την γενική και αντικειμενική αλήθεια, αφού υπάρχει μονάχα η υποκειμενική, η εξ ολοκλήρου καθαρή και αδιαμφισβήτητη αλήθεια, αυτή του καθενός.
Ένα πράγμα, όμως, είναι βέβαιο: όταν πραγματώνεται μια αναβίωση, τότε κάπου στα μισά
θα συναντήσεις τον Νόστο. Από την λέξη αυτή, προέρχεται η Νοσταλγία, ο ψυχικός πόνος της προσμονής και της λαχτάρας. Προέρχεται όμως και η λέξη Νόστιμος.
Μια τυχαιότητα που στοχεύει στο πεπρωμένο των ανθρώπων:
Να λησμονούν την πατρίδα των αισθήσεων και να επιστρέφουν
όσο γλυκό-πικρη γεύση και αν έχει…!