Μαρία ΜακράκηΣτις 27 Μαΐου ξεκίνησε το Ραμαζάνι, μία από τις ιερότερες εορτές των μουσουλμάνων. Πάμε να μάθουμε περισσότερα για το τι είναι και σε ποιους απευθύνεται.
Πρόκειται για τον ένατο μήνα του μουσουλμανικού έτους, στον οποίο, σύμφωνα με την μουσουλμανική παράδοση, δόθηκε το Κοράνι στους ανθρώπους ώστε εκείνοι να αφομοιώσουν τους κανόνες του και να τους ακολουθούν σε όλη τους τη ζωή. Το ραμαζάνι αποτελεί έναν από τους πέντε στύλους του Ισλάμ με χαρακτήρα υπακοής, εξιλασμού και προσευχής προς το Θεό και ένα από τα πέντε κύρια καθήκοντα του καλού μουσουλμάνου.
Από πού προέρχεται η λέξη «Ραμαζάνι»;
Ως μεταφρασμένη στα ελληνικά λέξη το «Ραμαζάνι» προέρχεται τόσο από την τούρκικη όσο και από την αραβική γλώσσα. «Ραμαζάν» στα τούρκικα και «Ραμαντάν» στα αραβικά. Όσον αφορά την αραβική λέξη Ραμαντάν (Ramadan) αυτή προέρχεται από την Αραβική ρίζα αλ-ραμάντ που σημαίνει καψαλίζω τη ζέστη ή την ξηρασία.
Αποτελεί έναν από τους πέντε πυλώνες που στηρίζεται το Ισλάμ και οι υπόλοιποι είναι η Πίστη, η Προσευχή, η Ελεημοσύνη και το Ιερό Προσκύνημα Χατζ. Ο μήνας Ραμαντάν είναι ο ένατος μήνας του Ισλαμικού σεληνιακού ημερολογίου και ο ιερότερος από τους τέσσερις ιερούς μήνες.
Με ποιον τρόπο οι μουσουλμάνοι εφαρμόζουν το ραμαζάνι;
Το ραμαζάνι διαρκεί ένα μήνα και κατά το χρονικό αυτό διάστημα οι πιστοί μουσουλμάνοι απέχουν υποχρεωτικά, από την ανατολή μέχρι τη δύση του Ηλίου, από κάθε είδους τροφή ακόμη και από το νερό, και φυσικά πρέπει να απέχουν πολύ περισσότερο από το κάπνισμα, το ποτό, τα αρώματα και τις σεξουαλικές επαφές. Οι απαγορεύσεις αυτές όμως δεν ισχύουν και στο υπόλοιπο διάστημα μέχρι την ανατολή του Ηλίου. Οι απαγορεύσεις όμως που προαναφέρθηκαν αφορούν τις «εξωτερικές» απαγορεύσεις του σώματος.
Όσον αφορά τις «εσωτερικές» απαγορεύσεις, ό,τι έχει να κάνει δηλαδή με την ψυχή και το πνεύμα, το Ραμαζάνι απαγορεύει το ψέμα, το κουτσομπολιό, την κακία, την εξαπάτηση, την ψευδομαρτυρία, τη ζηλοφθονία, την πλεονεξία και γενικά κάθε αρνητικό χαρακτηριστικό που μπορεί να διέπει την ανθρώπινη ψυχή και να τη «μολύνει».
Όπως ορίζει και το ίδιο το Κοράνι, κατά τη διάρκεια αυτή της σωματικής και πνευματικής νηστείας, οι πιστοί επιδιώκουν το υψηλότερο επίπεδο συνειδητοποίησης του Θείου. Επίσης, καλό είναι οι πιστοί να παρευρίσκονται και στις πέντε προσευχές της ημέρας και να ανατρέχουν στο Κοράνι κάθε βράδυ λίγο πριν τη λήξη της νηστείας.
Τι επιδιώκει το Ραμαζάνι;
Ο μήνας Ραμαντάν (όπως ονομάζεται διαφορετικά το Ραμαζάνι) έχει ως στόχο να φέρει το καλό πιο κοντά στους πιστούς, δίνει την ευκαιρία για περισσότερη προσευχή αλλά και ανασκόπηση των πράξεών τους. Είναι ένα χρονικό διάστημα κατά το οποίο η οικογένεια αλλά και οι φίλοι έρχονται πιο κοντά, ενώ δίνεται η ευκαιρία για την πραγματοποίηση καλών πράξεων.
Όσον αφορά τη νηστεία, αυτή έχει ως στόχο να βοηθήσει τους μουσουλμάνους να μάθουν την αυτοπειθαρχία, την εγκράτεια, τη γενναιοδωρία αλλά και την υπομονή. Παράλληλα, τους θυμίζει το πόσο υποφέρουν οι φτωχοί, εκείνοι που σπάνια τρέφονται καλά, με σκοπό να εκτιμήσουν καθετί που τους προσφέρεται απλόχερα στη ζωή. Επιπλέον, τον μήνα αυτόν οι πιστοί μπορούν να αφιερώσουν τον χρόνο τους ώστε να διαβάσουν ολόκληρο το Κοράνι το οποίο είναι σκόπιμα χωρισμένο σε 30 μέρη, όσες είναι και οι μέρες του Ραμαζανίου.
Τα γεύματα που περιλαμβάνονται στο Ραμαζάνι
Τα δύο κύρια γεύματα της μουσουλμανικής αυτής εορτής είναι το Σουχούρ πριν την ανατολή και το Ιφτάρ μετά τη δύση. Τα γεύματα αυτά περιλαμβάνουν χουρμάδες ακολουθώντας το παράδειγμα του Προφήτη Μοχάμεντ. Μετά το Ιφτάρ και μέχρι το Σουχούρ την άλλη μέρα ο καθένας μπορεί να φάει ό, τι επιθυμεί από φαγητό, γλυκά και ποτά, αλλά εκτός από αλκοόλ και χοιρινό κρέας (είναι απαγορευμένα από το θεό και αναφέρονται επίσημα και στο Κοράνι).
Η λήξη του Ραμαζανιού
Το ραμαζάνι λήγει με μία τριήμερη περίοδο που ονομάζεται «Αΐντ αλ Φίτρ», δηλαδή, η «Γιορτή της διακοπής της Νηστείας». Είναι μια χαρούμενη περίοδος η οποία ξεκινάει με μία ειδική προσευχή νωρίς το πρωί και αργότερα ακολουθούν εορτασμοί, τραπέζια και μοίρασμα δώρων και χρημάτων στα παιδιά. Παράλληλα, όταν ο μήνας Ραμαντάν τελειώνει οι μουσουλμάνοι δίνουν ένα συγκεκριμένο ποσό που έχει υπολογιστεί ώστε αυτό να μπορέσει να ταΐσει έναν φτωχό της περιοχής για μία ημέρα.
Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως «φίτρα» και στόχο έχει να υπενθυμίσει ότι υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν και πρέπει να τους βοηθήσουμε. Πολλοί επίσης με αφορμή την εορτή αυτή πληρώνουν την ετήσια «Ζακάτ» τους που αποτελεί την υποχρεωτική ελεημοσύνη στους έχοντες ανάγκη και αφορά το 2,5% επί των ετήσιων σταθερών αποταμιεύσεων.
Άτομα που εξαιρούνται από τη νηστεία
Όπως είναι φυσικό κάποια άτομα πρέπει να εξαιρεθούν από τη διαδικασία της νηστείας, καθώς για κάποιους μπορεί να είναι κάθαρση ψυχής αλλά για εκείνους που πάσχουν από θέματα υγείας μπορεί να αποτελέσει επιβάρυνση της κατάστασής τους. Για αυτό λοιπόν από το Ραμαζάνι εξαιρούνται οι πάσχοντες από κάποια νόσο ή οι ταξιδιώτες, οι οποίοι όμως θα πρέπει μετά τη θεραπεία ή το ταξίδι τους να νηστέψουν τις μέρες που χάσανε.
Επίσης αποτελούν και οι γυναίκες οι οποίες έχουν την μηνιαία τους περίοδο, καθώς και οι γυναίκες οι οποίες κυοφορούν. Επίσης ο κάθε ένας που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα υγείας (π.χ. διαβήτης, καρδιά) δικαιολογείται να απέχει όλο το μήνα. Εκείνοι όμως οι ενήλικες μουσουλμάνοι ή όσοι δεν είναι μουσουλμάνοι που τρώνε σε δημόσιους χώρους κατά τη διάρκεια της ημέρας στο Ραμαζάνι, μπορεί να τιμωρηθούν με πρόστιμο ή ακόμα και με φυλάκιση σε κάποιες χώρες της Μέσης Ανατολής όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Το ραμαζάνι λοιπόν αποτελεί μία από τις σημαντικότερες και ιερότερες εορτές των μουσουλμάνων. Αποτελεί μια περίοδο χαράς κατά την οποία το σώμα και το πνεύμα των πιστών καθαρίζει από καθετί αρνητικό και δίνει την ευκαιρία στην οικογένεια και στους φίλους να καλυτερεύσουν τις σχέσεις τους και να γιορτάσουν όλοι μαζί αυτή τη μεγάλη γιορτή.
Ο μήνας Ραμαντάν είναι ένας μήνας αγάπης και ένωσης όλων των μουσουλμάνων, γεμάτος από μαθήματα ζωής και υπενθύμισης της ζωής των φτωχών χωρίς φαγητό, με σκοπό την εκτίμηση κάθε μικρής καθημερινής στιγμής. Όταν η πρώτη φλούδα από την Νέα Σελήνη γίνει ορατή, ο μήνας του Ραμαντάν λήγει και ξεκινά ο μήνας Σαουάλ.
* Το 2017 το Ραμαζάνι αρχίζει στις 27 Μαΐου και τελειώνει στις 25 Ιουνίου.
11 έθιμα που χρειάζεται να ξέρεις πριν επισκεφθείς την Τουρκία