Τι απαντούν οι νέοι σχετικά με την ύπαρξη ή μη του θεϊκού στοιχείου; Ποιές είναι οι απόψεις τους για το Θεό, τη θρησκεία, την πίστη, αλλά και την εκκλησία;
«Πιστεύω πως υπάρχει κάτι ανώτερο από εμάς ! Δεν ξέρω τι ακριβώς είναι, αλλά σίγουρα όχι ο Θεός που διδάσκεται από την Εκκλησία. Ο Θεός αυτός είναι ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα που αντιπροσωπεύει πανανθρώπινες αξίες, ιδανικά και ηθική. Μας υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε ατρόμητοι, δεν είμαστε μόνοι σε αυτόν τον κόσμο και σίγουρα απέχουμε παρασάγγας από την έννοια του αλάνθαστου.
Υπάρχει, όμως, και κάτι που δεν έχει περάσει από το ανθρώπινο χέρι και δεν έχει διαμορφωθεί με βάση τα ανθρώπινα πρότυπα. Η φύση, για παράδειγμα. Η θετική ή αρνητική ενέργεια που μας διαπερνάει. Το πως δουλεύει ο κόσμος.
Αυτά είναι έξω από τον άνθρωπο και συγχρόνως τον θεμελιώνουν. Είναι ανώτερα γιατί αν και είμαστε μέρος τους, παραμένουν άγνωστα και ανεξερεύνητα προκαλώντας δέος σε αυτούς που έχουν τα μάτια να τα δουν» .
Χρύσα, 24 χρονών, ψυχολόγος
«Κατά τη γνώμη μου, η ανάγκη που αισθάνεται ο άνθρωπος για πίστη, πηγάζει από το φόβο που αισθάνεται για την ίδια του τη ζωή. Άλλωστε από τα αρχαία χρόνια, οι άνθρωποι όριζαν κάθε εντυπωσιακό και ίσως τρομακτικό χαρακτηριστικό της φύσης (θάλασσα, άνεμος, κεραυνός κλπ) ως Θεό.
Επίσης, η έλλειψη εμπιστοσύνης στις ίδιες τους τις δυνατότητες, καθώς και η επιθυμία να «πετάξουν» τις ευθύνες, για οτιδήποτε, από πάνω τους, οδηγεί στην αναζήτηση μίας ανώτερης δύναμής, που θα καθορίζει τη ζωή τους.
Δεν ξέρω αν πιστεύω σε Θεό. Θα ήθελα, όμως, να πιστεύω στους ανθρώπους».
Κώστας, 27 χρονών, καθηγητής
«Πιστεύω στο Θεό γιατί αισθάνομαι την ανάγκη να ανήκω κάπου. Θέλω να μπορώ να μιλήσω και να απευθύνομαι σε κάτι ανώτερο, που μας ξεπερνά. Το ότι πιστεύω, βέβαια, στο Θεό, δεν σημαίνει πως συμφωνώ και με το θεσμό της εκκλησίας, όπως έχει καταλήξει να είναι. Είμαι εντελώς αντίθετη με τους παπάδες. Θεωρώ πως δεν εκπροσωπούν αυτό που πρέπει να εκπροσωπήσουν, αυτό, δηλαδή, που ο Θεός τους ανέθεσε να κάνουν. Δεν επιτελούν, λοιπόν, το έργο τους, εκτός από ορισμένες μόνο περιπτώσεις.
Γενικά, ως άνθρωπος, πιστεύω πολύ στην έννοια της μοίρας, χωρίς ωστόσο να είμαι σε θέση να πω αν Μοίρα και Θεός ταυτίζονται. Σίγουρα πιστεύω ότι τα πάντα είναι προκαθορισμένα. Το τι θα συμβεί, πως θα εξελιχθούν τα πράγματα, οι ζωές μας, ο κόσμος γενικότερα. Τίποτα δεν γίνεται τυχαία.
Πάντως, έχοντας την σταθερά της πίστης στη ζωή μου, την οποία δεν βρέθηκε και κάποιος μέχρι στιγμής να μου την αναιρέσει, αλλά κι εγώ η ίδια δεν χρειάστηκε να την αμφισβητήσω, νιώθω καλά. Κι αν ακόμα, ο καθένας επιθυμεί να ορίζει διαφορετικά τον προσωπικό Του Θεό, δίνοντας Του διάφορα ονόματα, για μένα ο Θεός είναι ένα.»
Ζωή, 22 χρονών, μεταπτυχιακή φοιτήτρια
«Από την αυγή της ανθρώπινης ιστορίας, ο άνθρωπος προικισμένος από την φύση με οξύ πνεύμα και ερευνητική διάθεση, στράφηκε προς τον ουρανό και αναζήτησε εκεί απαντήσεις για όλα εκείνα τα ερωτήματά του σχετικά με τον κόσμο, τα οποία δεν κατάφερνε να λύσει με την βοήθεια της λογικής. Και πράγματι λύσεις βρήκε, μέσα σε θεότητες τις οποίες ο ίδιος δημιούργησε και τις οποίες θεώρησε υπεύθυνες για όλα εκείνα που τον απασχολούσαν. Έθεσε σε αυτές τις ελπίδες του, τους στόχους του, τα όνειρά του. Προσπάθησε να τις εξευμενίσει, να τις φέρει με το μέρος του και να τις χρησιμοποιήσει για να βρει παρηγοριά μέσα στους αγώνες του για εξέλιξη και επιβίωση. Στην προσπάθεια αυτή επιδόθηκε με ζήλο για αιώνες.
Απόρροια του ζήλου αυτού είναι όλες οι θρησκείες οι οποίες γνωρίζουμε σήμερα. Η μοναδική διαφορά της σημερινής εποχής με την υπόλοιπη ανθρώπινη ιστορία, είναι ότι η στάση απέναντι στο θείο έχει αλλάξει κατά πολύ. Έχοντας δραπετεύσει από την μονομέρεια του Μεσαίωνα της Δεισιδαιμονίας και της θρησκευτικής εκμετάλλευσης, το ανθρώπινο γένος έχει πλέον αφοσιωθεί στον αγώνα της τεχνολογικής του ανάπτυξης αφήνοντας την αντιμετώπιση των θρησκευτικών ζητημάτων στα χέρια των κληρικών και των θεωρητικών.
Ωστόσο το μυστήριο που βρίσκεται πίσω από την θρησκεία έχει απασχολήσει μεγάλες σύγχρονες μορφές της ανθρωπότητας. Η ιδέα μιας ανώτερης οντότητας παρόλα αυτά, η οποία κατευθύνει και ρυθμίζει την τύχη των ανθρώπων σύμφωνα με τα ιδανικά εκείνα του παρελθόντος, μάλλον μοιάζει ξεπερασμένη για τις περισσότερες από αυτές.
Σύμφωνα με τις θεωρίες πολλών φιλοσόφων, η στροφή προς το θείο είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης ανασφάλειας και αδυναμίας να ελέγξει την ζωή του. Είναι ένας τρόπος για να αποποιείται των πράξεων του και να αποδίδει την τύχη του σε κάτι προκαθορισμένο από κάποιον ή κάτι, που βρίσκεται πέρα από τις δυνάμεις του. Ένας καλός τρόπος για να απαλύνει τον πόνο του σε στιγμές μεγάλης θλίψης και ένας φορέας ελπίδας για καλύτερο μέλλον. Όπως και να έχει, η πίστη αποτελεί για τον καθένα προσωπικό ζήτημα καθώς δεν μοιραζόμαστε όλοι την ίδια ψυχοσύνθεση. Αποτελεί ένα ιδανικό το οποίο βρίσκεται πάντα παρόν σε κάθε στιγμή της ζωής μας και είναι επιλογή μας αν θα το ακολουθήσουμε ή όχι. Πάντως, μακάρια ζει κάποιος κάτω από την επιρροή του ναρκωτικού εκείνου που ονομάζεται θρησκεία».
Νώντας, 17 χρονών, μαθητής Λυκείου
«Πιστεύω πως δεν είναι τόσο σημαντικό να δώσουμε απάντηση στο αν υπάρχει ο Θεός, αλλά στο τι κάνει τον άνθρωπο να στρέφεται σ’ αυτόν. Άλλοι βρίσκουν παρηγοριά στην ύπαρξη ενός Θεού, άλλοι νιώθουν ενοχές, αποδίδουν τα προβλήματά τους σε τιμωρία από το θεό ή καταφεύγουν σε πράξεις βίας κατά αλλόθρησκων στο όνομα της θρησκείας τους.
Σε προσωπικό επίπεδο, πιστεύω στην ύπαρξη του Θεού, όχι όμως στο Θεό που εκπροσωπεί πλέον η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία διδάσκει ηθική, σεβασμό και αγάπη θεωρητικά, πρακτικά όμως είναι μακριά από αυτά. Πιστεύω στο Χριστό που θύμωσε με την εμπορευματοποίηση της πίστης, που αγκάλιασε τους πάντες και κυρίως τους αμαρτωλούς, που έδωσε το μήνυμα “Αγαπάτε αλλήλους” χωρίς όρους, όρια και προϋποθέσεις, που έζησε τη ζωή του με απλό τρόπο, κάνοντας το καλό σε όποια ευκαιρία του δινόταν, που έβλεπε το καλό στους άλλους και θυσιάστηκε για να μας διδάξει την έννοια της πραγματικής αγάπης.
Πιστεύω σε ένα Θεό αγάπης, αλληλεγγύης και συγχώρεσης. Έναν Θεό που μας εμπιστεύτηκε με το δώρο της ελεύθερης βούλησης και σαν πατέρας μάς μαθαίνει να γινόμαστε καλύτεροι μέσα από τις συνέπειες των πράξεών μας.
Πιστεύω στη δύναμη της πίστης είτε αυτή είναι σε ένα Θεό, είτε στη φύση, είτε στο τίποτα, είτε στον εαυτό μας και μόνο. Γιατί κι εμείς οι ίδιοι όταν συνεργαζόμαστε, όταν αγαπάμε ο ένας τον άλλον, όταν ενδιαφερόμαστε για το κοινό καλό και λειτουργούμε με βάση αυτό, είμαστε μικροί θεοί και πραγματοποιούμε καθημερινά θαύματα».
- Πρόταση για ανάγνωση: Steven Reis – The 16 Strivings for God
- Πρόταση για σειρά με θέμα τη δύναμη της πίστης: The OA
Ντίνα, 32 χρονών, σύμβουλος Ψυχικής υγείας