Ζουάν Μιρό

Ένας άλλος καλλιτέχνης που δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από τις καταστροφές του Εμφυλίου ήταν ο Ζουάν Μιρό (Joan Miró). Όντας Καταλανός βίωσε έντονα την περίοδο αυτή. Το 1936 σε μία συνέντευξή του μίλησε για την ανάγκη «να επαναστατήσουν όλες οι κοινωνίες…αν ο σκοπός είναι να επιβάλλουν τις απαιτήσεις τους».

«Η λέξη Ελευθερία έχει νόημα για μένα και θα την υπερασπιστώ με κάθε κόστος». Αυτό το αίσθημα της ατομικής ελευθερίας είναι ένα χαρακτηριστικό που γενικά παρατηρούμε στους πίνακες και τα γλυπτά του. Η λεγόμενη «Γκερνίκα» του Μιρό είναι ο παρακάτω πίνακας με τίτλο «Still-Life with Old Shoe», «Νεκρή Φύση με Παλιό Παπούτσι».

Οικογενειάρχης πλέον και εξόριστος στο Παρίσι αισθάνεται την ελευθερία του να περιορίζεται. Όταν επέστρεψε στην πόλη το 1934 δήλωσε «Είχα ένα ασυνείδητο αίσθημα σχετικά με την επικείμενη καταστροφή»… «Όπως πριν βρέξει που αισθάνεσαι βάρος στο κεφάλι, πόνο στα κόκκαλα και μία ασφυκτική υγρασία». Από την αρχή αυτού του χρόνου, ο Μιρό δεν μπορούσε να ζωγραφίσει κάτι άλλο, πέραν από τερατώδεις ανθρώπινες μορφές.

«Νεκρή φύση με παλιό παπούτσι» (1937)- Ζουάν Μιρό, MoMA, Νέα Υόρκη

The reaper (ή El campesino catalán en rebeldía)

Ο επαναστατημένος Καταλανός χωρικός ήταν μία μεγάλη τοιχογραφία του Ζουάν Μιρό που δημιουργήθηκε το 1937 στο Παρίσι. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα έργα του, ύψους 5.5 μέτρων.

Το έργο αυτό απεικονίζει έναν Καταλανό χωρικό που φοράει τη barretina του (είδος καπέλου-σύμβολο της καταλανικής ταυτότητας της εποχής) και κρατά στο ένα χέρι ένα δρεπάνι.

Αν και το δρεπάνι θεωρείται συχνά σύμβολο των Κομμουνιστών, σύμφωνα με τον Μιρό, εδώ αντικατοπτρίζει ένα παραδοσιακό εργαλείο των χωρικών. Με το άλλο χέρι, σχηματίζει τον δημοκρατικό χαιρετισμό της γροθιάς και στο πρόσωπό του είναι έκδηλη η κραυγή της απελπισίας.

Όπως τονίζει ο γιος του Μιρό, στο πρόσωπο του θεριστή απεικονίζεται ο πόνος και ο φόβος των Καταλανών για την πορεία της εθνικής τους ταυτότητας, της γλώσσας τους και της κουλτούρας τους σε περίπτωση νίκης των Εθνικιστών.

Δυστυχώς, το έργο αγνοείται από το 1938 και μόνο ορισμένες ασπρόμαυρες φωτογραφίες έχουν διασωθεί από αυτό. Υποστηρίζεται ότι η τοιχογραφία αυτή ήταν κυρίως μαύρη (στα μάτια, στα δόντια, στα αυτιά και στο αριστερό χέρι), λευκή (στο μέτωπο, στη μύτη και το λαιμό), κόκκινη (στο δεξιό χέρι, στο κεφάλι και σε κάποια σημεία ακόμη του προσώπου) και η υπόλοιπη τοιχογραφία περιείχε επίσης, αποχρώσεις του πράσινου, του κίτρινου και του μπλε.

Σαλβαδόρ Νταλί

Συνεχίζοντας, δεν θα μπορούσε να λείπει από αυτό το άρθρο ο Σαλβαδόρ Νταλί (Salvador Felip Jacint Dalí). Από τους σημαντικότερους Ισπανούς ζωγράφους. Συνδέθηκε με το καλλιτεχνικό κίνημα του υπερρεαλισμού. Αποτελεί έναν από τους πιο γνωστούς ζωγράφους του 20ου αιώνα και μια πολύ εκκεντρική φυσιογνωμία της σύγχρονης τέχνης.

Ο Νταλί συμμετέχει στην πρώτη μεγάλη υπερρεαλιστική έκθεση στην Αμερική, το 1932, όπου και αποσπά διθυραμβικές κριτικές. O Αντρέ Μπρετόν όμως, λόγω των πολιτικών θέσεων του, τον διαγράφει από το υπερρεαλιστικό κίνημα, κυρίως σε ότι αφορά την υποστήριξη που φαίνεται να παρέχει στον Φράνκο της Ισπανίας.

Το «Πρόσωπο του Πολέμου»


Το «Πρόσωπο του Πολέμου» (1940)- Σαλβαδόρ Νταλί

Το «Πρόσωπο του Πολέμου»  (1940) είναι ο πίνακας που δημιούργησε ο Ισπανός  ζωγράφος επηρεασμένος από τη φρίκη του Εμφυλίου Πολέμου και τον επερχόμενο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο πίνακας απεικονίζει μια εξωπραγματική γιγαντιαία μορφή του πολέμου που αιωρείται μέσα σε ένα άγονο τοπίο της ερήμου. Στο άνυδρο αυτό περιβάλλον, το αποσκελετωμένο ανθρώπινο πρόσωπο μαραίνεται περικυκλωμένο από ερπετά. Πρόκειται για μια τρομαχτική εικόνα του κεφαλιού μιας μέδουσας σε αποσύνθεση, με τα φιδίσια μαλλιά της να της επιτίθενται και από τις δυο πλευρές.

Στην κοιλότητα των ματιών και του στόματος εμφανίζονται άλλα κρανία, τα όποια με τη σειρά τους έχουν νεκροκεφαλές στη θέση των ματιών και του στόματος, γεγονός επαναλαμβανόμενο.

Απαλή κατασκευή με βρασμένα φασόλια

«Soft Construction with Boiled Beans (Premonition of Civil War) »- Salvador Dali, 1936

Ένας άλλος πίνακας του Νταλί με σαφείς επιρροές από τον Ισπανικό Εμφύλιο στην ελληνική απόδοση έχει τίτλο «Απαλή κατασκευή με βρασμένα φασόλια». Τον συγκεκριμένο πίνακα τον δημιούργησε έξι μήνες πριν την αρχή του πολέμου, καθώς όπως αναφέρει ήξερε σχετικά με τον επερχόμενο πόλεμο. Εξού και η μετονομασία του πίνακα μετά το τέλος του πολέμου σε «Προμήνυμα Εμφυλίου Πολέμου».

Στον συγκεκριμένο πίνακα απεικονίζεται ένα ενιαίο σώμα να αυτοδιαμελίζεται. Το σώμα αυτό αποτελεί μια παρομοίωση της Ισπανίας, πατρίδας του Νταλί. Το γεωμετρικό «τέρας» που απεικονίζεται παρομοιάζει τα επερχόμενα δεινά του εμφυλίου και μεταδίδει στον θεατή το αίσθημα της φρίκης.

Espana (1938)

Ακόμη ένας πίνακας του Νταλί εμπνευσμένος από τη φρίκη του Εμφυλίου Πολέμου, είναι ο πίνακας Espana του 1938. Φανερά επηρεασμένος από το έργο του Ντα Βίντσι, ο Νταλί απεικονίζει την Ισπανία σαν μια γυναικεία φιγούρα, που στηρίζεται πάνω σε ένα κομοδίνο.

Οι μαχόμενοι πολεμιστές στο βάθος -που αντικαθιστούν τις θηλές στο στήθος της γυναίκας- υποδηλώνουν την εμφύλια σύγκρουση (αδέλφια και συμπατριώτες σφάζονται στα «πόδια της μητέρας Πατρίδας»), ενώ το λιοντάρι που κουνάει τη γλώσσα είναι σύμβολο της αγριότητας του πολέμου. Το κόκκινο κρέας που προεξέχει από τα συρτάρια του κομοδίνου αντιπροσωπεύει το μακελειό του πολέμου.

Σελίδες: 1 2 3 4

Σχόλια

1 2 3 4