Ευαγγελία ΔημηνάκηΗ Δωρεά Οργάνων καθώς και το θέμα των Μεταμοσχεύσεων παραμένει ένα ακόμα θέμα ταμπού στην Ελλάδα του 2016!
Oι μεταμοσχεύσεις στην χώρα μας όχι απλώς έχουν πάρει την κατιούσα αλλά πλέον δυστυχώς τείνουν να εκλείψουν. Σήμερα, λοιπόν, Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων & Μεταμοσχεύσεων ας ξανασκεφτούμε τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για αυτό…
Ας ξεκινήσουμε όμως από τα βασικά τι διαφορά έχει ο δότης οργάνων από τον δωρητή;
Δωρητής οργάνων είναι ο ενήλικος πολίτης που δηλώνει εν ζωή ότι μετά τον θάνατό του θα ήθελε να βοηθήσει ασθενείς συνανθρώπους του, προσφέροντας τα όργανά του προς μεταμόσχευση. Ο δωρητής οργάνων κατέχει την «Κάρτα Δωρητή Οργάνων».
Δότης οργάνων είναι ο εκλιπών από τον οποίο αφαιρείται τουλάχιστον ένα όργανό του προς μεταμόσχευση, ή, ο εν ζωή πολίτης που δίνει ένα όργανό του ή ιστό του προς μεταμόσχευση σε συγγενή του, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.
Έχοντας αυτό στο μυαλό μας, ψάχνοντας τα στατιστικά στοιχεία του 2015 βλέπουμε ότι στην Ελλάδα υπάρχουν μόνο 3 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού, γεγονός πλήρως απογοητευτικό όταν στην Ευρώπη κατά μέσο όρο ο αριθμός ανέρχεται στους 20!
Με απλά λόγια την Ελλάδα του 2015 έγιναν μόλις 80 μεταμοσχεύσεις από πτωματικό δότη, ενώ το 2014 ο αριθμός είχε ανέλθει στις 120!
Που οφείλεται αυτό το γεγονός; Κυρίως στην έλλειψη ενημέρωσης και παιδείας των πολιτών. Όταν επί σειρά ετών κυκλοφορούσαν φήμες περί απαγωγών των υποψήφιων δωρητών οργάνων, αλλά ακόμα και φήμες περί αγοραπωλησίας οργάνων μέσα στα νοσοκομεία είναι απόλυτα λογικό οι πολίτες να μην γίνονται δωρητές, αλλά και οι οικογένειες των εκλιπόντων να μην προχωράνε σε δωρεά.
Το παραπάνω γεγονός οδήγησε πολλούς Έλληνες ασθενείς να μεταβούν στο εξωτερικό ώστε να κάνουν μεταμόσχευση. Την τετραετία 2010-2014 οι περιπτώσεις αυτές ανήλθαν στις 180 και κόστισαν 50 εκατομμύρια ευρώ στο Ελληνικό κράτος. Η λύση αυτή δεν είναι πανάκεια αφού ήδη χώρες όπως η Αυστρία έχουν δηλώσει ότι από την στιγμή που δεν υπάρχει ανταποδοτικός χαρακτήρας θα σταματήσουν να κάνουν μεταμοσχεύσεις σε Έλληνες ασθενείς.
Σκεπτόμενο το γεγονός αυτό η εκάστοτε κυβέρνηση ωφέλιμο θα ήταν να εντατικοποιήσει την διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων, καμπανιών κτλ όσον αφορά την δωρεά οργάνων.
Όσον αφορά την διαδικασία, την οποία πρέπει να ακολουθήσουμε ώστε να γίνουμε δωρητές οργάνων είναι πολύ απλή, μια αίτηση στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων αρκεί.
Με την αίτηση ο υποψήφιος δωρητής οργάνων παραλαμβάνει μια την κάρτα δωρητή. Η απόφαση αυτή είναι ανακλητή οπότε αν ο δωρητής αποφασίσει ότι δεν επιθυμεί την συμμετοχή του στο Μητρώο Δωρητών Οργάνων μπορεί να διαγραφεί.
Επιπλέον, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι υπογράφοντας την αίτηση το εκάστοτε άτομο συναινεί στην δωρεά όλων του των οργάνων και όχι επιλεκτικά κάποιων (αν φυσικά υπάρχουν μετά θάνατον όργανα ικανά προς μεταμόσχευση).
Βέβαια τον τελευταίο λόγο φέρει η οικογένεια του εκλιπόντος αφού σε περίπτωση που δεν υπάρξει συγκατάθεση δεν μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία της μεταμόσχευσης.
Δωρητές οργάνων μπορούν να γίνουν όλοι ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, άλλωστε η τελική επιλογή των κατάλληλων δοτών θα γίνει μετά θάνατον. Συνήθως απορρίπτονται με μη ικανοποιητική βιολογική ( όχι χρονολογική) ηλικία οργάνων, οι έχοντες μεταδοτικές ασθένειες από ΑIDS και οι έχοντες κάποια κακοήθεια.
Κατά το παρελθόν έχουν υπάρξει πολλές φήμες ότι όταν κάποιος είναι δωρητής οργάνων δεν αντιμετωπίζεται το ίδιο από το θεραπεyτικό προσωπικό. Ο ισχυρισμός αυτός φυσικά και δεν ισχύει αφού όπως αναγράφεται στην επίσημη ιστοσελίδα του ΕΟΜ «η δωρεά οργάνων έρχεται πάντα δεύτερη σε σχέση με τους βασικούς ιατρικούς χειρισμούς. Προέχει η επιβίωση του ασθενούς και όλες οι προσπάθειες εστιάζονται σε αυτό».
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο οι διαδικασίες μεταμόσχευσης ανακινούνται μόνο σε περίπτωση εγκεφαλικού θανάτου που έχει λάβει χώρα σε ΜΕΘ νοσοκομείου και όχι σε περίπτωση που ένας ασθενής παραμένει σε κώμα η είναι σε κατάσταση φυτού.
Την τελική απόφαση σχετικά με την καταλληλότητα ή όχι των οργάνων του εκλιπόντος την παίρνουν ο θεράπων ιατρός, ένας νευρολόγος ή νευροχειρουργός και ο αναισθησιολόγος, οι οποίοι δεν σχετίζονται με την ομάδα ιατρών η οποία θα προβεί στην αφαίρεση των οργάνων. Όπως έχει προαναφερθεί αυτό γίνεται μόνο έπειτα από τον εγκεφαλικό θάνατο του ατόμου.
Παρόλο που η Εκκλησία πολλές φορές στο παρελθόν έχει σπείρει την διχόνοια και έχει γιγαντώσει τα ταμπού της Ελληνικής κοινωνίας (πχ. Καύση Νεκρών) όσον αφορά το θέμα των μεταμοσχεύσεων και την δωρεά οργάνων έχει τοποθετηθεί ως εξής: «H δωρεά οργάνων από εγκεφαλικώς νεκρούς δότες καθώς και η νηφάλια και συνειδητή απόφασις υγιούς ανθρώπου όπως προσφέρει κάποιο όργανό του εις πάσχοντα συνάνθρωπον, ως πράξεις φιλαλληλίας και αγάπης, είναι σύμφωνοι με την διδασκαλίαν και το φρόνημα της Εκκλησίας μας». Έτσι ακόμα και οι φήμες περί βεβήλωσης του νεκρού καταρρίπτονται πανηγυρικά και αυτή την φορά δια στόματος της Εκκλησίας.
Ακόμα σε ότι αφορά την ταυτότητα του νεκρού δότη καθώς και του λήπτη και οι δύο προστατεύονται από τον νόμο. Σε περίπτωση που ο λήπτης θελήσει να μάθει την ταυτότητα του δότη μεσολαβεί ο ΕΟΜ και αν υπάρχει η συναίνεση από την οικογένεια του δότη τότε μόνο μπορούν να έρθουν σε επαφή οι δύο οικογένειες.
Κλείνοντας, θα ήθελα να προσθέσω ότι η Δωρεά Οργάνων είναι μια πράξη αλτρουισμού η οποία δεν κοστίζει τίποτα σε εμάς η στην οικογένεια μας. Άλλωστε έχετε σκεφθεί πόσες πιθανότητες έχουμε εμείς ως άνθρωποι να βρεθούμε στην λίστα αναμονής περιμένοντας ένα μόσχευμα που θα μας βοηθήσει να ζήσουμε από την αρχή;
Καύση νεκρών: Ένα απο τα αναρίθμητα ταμπού στην Ελλάδα του 2015.