FrapressΝομίζεις ότι έχεις το κατάλληλο σχήμα προσώπου για να θεωρηθείς αξιόπιστος;
Επιμέλεια: Κυριάκος Βλάχος
«Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ικανότητα να εκτιμήσει την αξιοπιστία ενός προσώπου ακόμα και αν δεν το βλέπει ενσυνείδητα», υποστηρίζει μια ομάδα επιστημόνων μετά από μελέτες και πειράματα που διεξήχθησαν ως συνέχεια προηγούμενων σχετικών ερευνών, δίνοντας έμφαση στην αυτόματη ανταπόκριση του εγκεφάλου του υποκειμένου πριν την συνειδητή αντίληψή του αντικειμένου.
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στην λειτουργία της αμυγδαλής του εγκεφάλου, η οποία σχετίζεται με την κοινωνική και συναισθηματική συμπεριφορά του ανθρώπου, έχοντας ως ζητούμενο την αξιολόγηση της ικανότητάς της να φιλτράρει περίπλοκα κοινωνικά σήματα, χωρίς αυτά να απαιτούν την αντιληπτική ικανότητα του δεύτερου.
Τα πειράματα που έλαβαν χώρα εξέταζαν την δραστηριότητα της αμυγδαλής του υποκειμένου κατά την έκθεσή του σε εικόνες διάφορων προσώπων. Οι εικόνες αυτές ήταν είτε φωτογραφίες αγνώστων είτε τεχνητά δημιουργημένα πρόσωπα των οποίων τα χαρακτηριστικά που, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες, δηλώνουν την αξιοπιστία ενός προσώπου ήταν πειραγμένα (π.χ. το εξέχων εσωτερικό φρύδι υποδηλώνει ένα πιο αξιόπιστο πρόσωπο απ’ αυτό που βρίσκεται χαμηλότερα κτλ).
Οι εικόνες αυτές αρχικά δόθηκαν προς παρατήρηση σε μια ξεχωριστή ομάδα ανθρώπων, στους οποίους ζητήθηκε να αξιολογήσουν την αξιοπιστία τους. Έπειτα η ομάδα των υποκειμένων που βοήθησαν στην διεξαγωγή των πειραμάτων εκτέθηκαν για κλάσματα του δευτερολέπτου στα ίδια πρόσωπα χρησιμοποιώντας τεχνικές που αναστέλλουν την συνειδητή αντιληπτική ικανότητα των αντικειμένων. Στο πρώτο πείραμα οι ερευνητές εξέτασαν την δραστηριότητα της αμυγδαλής ως προς τρία επίπεδα αξιοπιστίας ενός προσώπου: χαμηλή, μέτρια, υψηλή. Στο δεύτερο πείραμα αξιολόγησαν την δραστηριότητα της αμυγδαλής σε ένα εντελώς αδιάκοπο φάσμα αξιοπιστίας.
Μέσα από τα δύο αυτά πειράματα οι ερευνητές κατέληξαν στο ότι συγκεκριμένες περιοχές μέσα στην αμυγδαλή έδειξαν ανταπόκριση στο πόσο αξιόπιστο δείχνει ένα πρόσωπο, ενώ άλλες εκτίμησαν τα σήματα αξιοπιστίας που εκπέμπει ένα πρόσωπο συνολικά (δηλαδή αν είναι ή όχι αξιόπιστο) – μολονότι τα υποκείμενα δεν αντιλήφθηκαν συνειδητά κανένα από τα πρόσωπα. Εν τέλει, όπως ο Jonathan Freeman, επίκουρος καθηγητής του τμήματος Ψυχολογίας του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, παρατηρεί «η αμυγδαλή έχει την ικανότητα να εκτιμήσει πόσο αξιόπιστο είναι ένα πρόσωπο χωρίς να το αντιλαμβάνεται συνειδητά».