Συνεπάγεται η αποφοίτηση από μια σχολή επιχειρήσεων ότι είναι κάποιος πιόνι του καπιταλισμού ή πρόκειται για υπερβολική γενίκευση;
Από τότε που είχα πρωτοαναφέρει πως ήθελα να περάσω σε σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, πολλοί ήταν αυτοί που είχαν σχολιάσει πως οι απόψεις μου σχετικά με τον ανθρωπισμό και τη διάπλαση των κοινωνιών δε θα μπορούσαν να συμβαδίσουν με αυτές της εν λόγω σχολής.
Πολλοί, επίσης, είπαν πως θα κουραζόμουν καθώς κάτι τέτοιο δεν θα άφηνε τη δημιουργικότητα μου να ανθίσει.
Ενώ, πολλοί ήταν και αυτοί –κυρίως άτομα που γνώρισα αφότου πέρασα και μιλούσαμε για τις σχολές μας- που άρχισαν να μιλούν για το πόσο πιόνια του κακού καπιταλισμού θα ήμασταν κυρίως εμείς που θα αποφοιτούσαμε από τέτοιες σχολές.
Έχοντας, λοιπόν, ακούσει αυτά και άλλα πολλά, είπα να μιλήσω λίγο σχετικά με τις Σχολές Επιχειρήσεων και να καταρριφθούν κάποιοι μύθοι, προσπαθώντας να δούμε λίγο καλύτερα τι ισχύει.
Ξεκινώντας, λέω πιάσω το θέμα από την αρχή, μιλώντας για το τι σημαίνει να σπουδάζει κανείς σε σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων. Αυτές, λοιπόν, αποτελούν Οικονομικές σχολές, στις οποίες κανείς θα αποκτήσει γνώσεις γενικές πάνω στα οικονομικά, χρηματοοικονομικά, λογιστική, αλλά βέβαια και το μάνατζμεντ και μάρκετινγκ.
Γι’ αυτό και από μια σχολή όπως αυτή, μπορεί κανείς να δουλέψει τόσο σε επιχειρήσεις αλλά και ως οικονομολόγος ή λογιστής (με κάποια περαιτέρω εκπαίδευση στο συγκεκριμένο κλάδο). Βέβαια, υπάρχει ιδιαίτερη εμβάθυνση στις επιχειρήσεις και το μάνατζμεντ, όπως είναι λογικό.
Συχνά, λοιπόν, πολλά άτομα συνδέουν τις οικονομικές σχολές και ειδικά αυτές της Διοίκησης Επιχειρήσεων με τον καπιταλισμό, θεωρώντας αυτές φορείς του. Κάτι που βέβαια ισχύει, αλλά όχι με το τρόπο που πολλοί θέλουν να το αναφέρουν ή να νομίζουν ότι εκπαιδευόμαστε.
Πολλοί θεωρούν πως φοιτώντας και έπειτα βγαίνοντας από μια σχολή Επιχειρήσεων, μεταμορφωνόμαστε σε όντα που μοναδικό σκοπό έχουν να φτιάξουν μια πετυχημένη οικονομικά επιχείρηση που θα «ρουφάει» το αίμα των εργατών της και θα εκμεταλλεύεται τους καταναλωτές της, κάτι που δεν ισχύει ούτε στο ελάχιστο.
Τώρα, θα αναρωτιέστε τι είδους οικονομικών αντιλήψεων είναι τα άτομα που μπορεί να σκέφτονται κάτι τέτοιο και θα επιβεβαιώσω τις υποψίες σας πως είναι κυρίως αριστερών απόψεων, αλλά το ίδιο λάθος αντιλήψεις βλέπω και από άτομα που δεν ασπάζονται αριστερές απόψεις.
Όντας σε μια τέτοια σχολή μαθαίνουμε πως να οργανώνουμε και να διοικούμε μια επιχείρηση. Μια επιχείρηση έχει πολλά διαφορετικά μέρη από τα οποία αποτελείται και με διαφορετικά μαθήματα για το καθένα μαθαίνουμε πώς να διοικούμε και να οργανώνουμε το καθένα από αυτά, καθώς και το τι ανάγκες έχει το καθένα. Τα μαθήματα που μας μαθαίνουν όλα τα παραπάνω αποτελούν το Μάνατζμεντ, στο οποίο διδασκόμαστε στο Α’ εξάμηνο τις γενικές αρχές του και μετά για το κάθε τμήμα ξεχωριστά.
Ο περισσότερος κόσμος, λοιπόν, πιστεύει ότι πρώτος και πιο σημαντικός στόχος μας ως μάναντζερς είναι το κέρδος, κάτι που είναι εντελώς λάθος. Αυτό που διδασκόμαστε από την αρχή της φοίτησης μας είναι πως αυτό για το οποίο θα εργαστούμε στο μέλλον είναι να παράγουμε μέσα από την επιχείρηση αξία, για την οποία και οι καταναλωτές θα προτιμούν το προϊόν/τις υπηρεσίες μας.
Και βέβαια, για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει κάθε κομμάτι της επιχείρησης μας να δουλεύει σωστά. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει και τα άτομα που την αποτελούν, οι εργαζόμενοι, να έχουν διαλεχθεί σωστά ώστε να ταιριάζουν με τη πολιτική και το όραμα της επιχείρησης και βέβαια να είναι ευχαριστημένοι με τη δουλειά τους για να μπορούν να είναι και αποδοτικοί.
Με λίγα λόγια, το να εκμεταλλευόμαστε το ανθρώπινο δυναμικό μας είναι σε αυτά που απαγορευτικά δε πρέπει να κάνουμε και μάλιστα είναι μέσα στις υποχρεώσεις μας, αν δουλέψουμε στο αντίστοιχο τμήμα του ανθρώπινου δυναμικού, να βρούμε τους καλύτερους δυνατούς τρόπους για να τους εξασφαλίσουμε καλό εργασιακό περιβάλλον ώστε να είναι πάντα ευχαριστημένοι.
Είναι σαφές, λοιπόν, πως οτιδήποτε αντίθετο από αυτό αντιβαίνει στις αρχές μας ως μάνατζερς και είτε θα οδηγήσει την επιχείρηση στη καταστροφή, αργά ή γρήγορα είτε εμείς θα χάσουμε τη δουλειά μας. Κι αν ποτέ μάνατζερς σε επιχειρήσεις μπορεί να κάνουν ό,τι είναι δυνατό για το κέρδος και την ευημερία της επιχείρησης, εις βάρος των υπολοίπων (εργαζομένων ή καταναλωτών), σίγουρα δε σημαίνει πως αυτό είναι καλό αλλά και ούτε πως εκπαιδευτήκαμε έτσι. Και σίγουρα αυτή θα είναι μια κακή περίοδος για την επιχείρηση από όλες τις απόψεις.
Μια καλή επιχείρηση φροντίζει να παράγει αξία, έχοντας κέρδος για να ζει και να αναπτύσσεται αφήνοντας όμως και τους εργαζομένους και τους καταναλωτές της ευτυχείς. Οπότε δεν μπορεί να γίνεται λόγος για εκμετάλλευση κάπου. Άλλωστε, δε χρειάζεται να έχεις σπουδάσει μάνατζμεντ για να κάνεις κάτι τέτοιο.
Έπειτα, όσον αφορά τη δημιουργικότητα γύρω από την Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων, υπάρχει και γι’ αυτό λανθασμένη εικόνα. Για να μπορέσει κανείς να διοικήσει και να οργανώσει μια επιχείρηση με επιτυχία, διοικώντας οποιοδήποτε τμήμα μέσα σε αυτή και κάνοντας την επιτυχημένη, απαιτούνται ιδέες και όραμα. Για να υπάρξουν αυτά, πρέπει το άτομο που θα τα αναλάβει όλα αυτά να είναι δημιουργικό. Δε νομίζω πως μπορώ να το εξηγήσω καλύτερα από αυτό.
Ένας μάνατζερ για να μπορέσει να διοικήσει τους εργαζόμενους κάτω από αυτόν, να τους εμπνεύσει, να βρει τρόπους για να είναι ευέλικτο το τμήμα του, να προβλέψει τις εξελίξεις και άλλα πολλά, πρέπει να είναι δημιουργικό, ή τουλάχιστον εγώ έτσι το αντιλαμβάνομαι. Θεωρώ πως για να μπορέσει να είναι επιτυχημένος και να αποκτήσει κανείς μια υψηλόβαθμη θέση σε μια επιχείρηση, τότε θα πρέπει να είναι και δημιουργικό, η σκληρή δουλεία είναι επίσης απαραίτητη, αλλά οι ιδέες θα κάνουν τη διαφορά.
Συνοψίζοντας, βγαίνοντας από μια σχολή Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και διοικώντας στο μέλλον μια επιχείρηση, ο καθένας από εμάς θα έχει την ευκαιρία να βάλει το λιθαράκι του στο κοινωνικό οικοδόμημα κάνοντας τη κοινωνία καλύτερη ή και χειρότερη. Οι γνώσεις και οι αξίες που οι καθηγητές μας προσπαθούν να μας μεταδώσουν είναι υψηλές, ώστε με την ίδια ηθική να αντιμετωπίσουμε κι εμείς αργότερα τις απαιτήσεις σε μια επιχείρηση. Αν αρκετοί δεν το υιοθετήσουν είναι θέμα ηθικής και όχι του τι έχουμε μάθει.
Κι έπειτα, οι σύγχρονες κοινωνίες όπως και τα κοινωνικά ζητήματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις επιχειρήσεις, που τα επηρεάζουν, οπότε το να φτιάξουμε/αναπτύξουμε μια υγιή επιχείρηση με ευχαριστημένους εργαζομένους και καταναλωτές, κάνει και τη κοινωνία καλύτερη, αφού παράγεται αξία εντός και εκτός αυτής. Ένας ηθικός μάνατζερ θα εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία για καλό, ένας ανήθικος για κακό. Δεν είναι ο μάνατζερ, λοιπόν, το πρόβλημα, αλλά η ηθική των ανθρώπων. Ας μην τα μπερδεύουμε στο εξής.