Δημήτρης ΚούλαληςΈχοντας αρχίσει να νυχτώνει και με την ανάγκη για ένα ‘’shaken -not stirred’’, vodka martini (ναι, μεγαλοπιάστηκα) να με κυριεύει κατηφόρισα μετά της συνοδού μου στο gazzetta. Στο μαγαζί οπού κάθε ‘’ερασμιακός’’ φοιτητής που θέλει να τον υπολύπτονται, πρέπει να διαθέτει στο βιογραφικό του τουλάχιστον δυο check in εκεί. Παραδόξως δεν περιμέναμε πολύ ώρα για κάποιο τραπέζι, κάτι που κράτησε την φλόγα της συζήτησης μας σταθερή. Παρήγγειλα το ποτό μου, με ύφος που θα ζήλευε και ο Σον Κόνερι στο ‘’πράκτωρ 007 εναντίον Δρ. Νο και με την ‘’beretta 950’’ μου, σημαδεύω εκ νέου το αρραγές μέτωπο γνώσεων και πεποιθήσεών της.
the ” classic” vodka martini…
« Ωραίες μεγαλόστομες γενικολογίες και αναλύσεις για αξίες και ευσυνειδησία του κόσμου, που δεν έχουν όμως κανένα αντίκρισμα στην πραγματικότητα. Ο κόσμος στον οποίο εσύ και εγώ απολαμβάνουμε το ποτό μας, συζητώντας για φιλοσοφία, δεν έχει καμία σχέση μ’ αυτόν που – πάντα υπό την επήρεια της χαιντεγκεριανής ‘’ έκστασης ‘’- ευαγγελίζεσαι. Τέτοιου είδους δυσκολονόητες, σχεδόν ουτοπικές θεωρήσεις μήπως τελικά έρχονται να επιβεβαιώσουν μια νιτσεική(!) ρήση, περί ύπαρξης μια κατάστασης στην οποία «όλες οι μεγάλες λέξεις, όπως ελευθερία, κόσμος, ιδανικά, δεν έχουν αξία παρά μόνο ως σημαίες; Όχι σαν πραγματικότητες, αλλά σαν λέξεις γιορτιάτικες για να σημαίνουν κάθε άλλο».
Πίνοντας λίγο από το Daquiri ανανά της, κοιτάζοντας με αυστηρά, σαν χαρακτήρας του Μαλό, φαίνεται να προσπαθεί να βάλει την σκέψη της σε τάξη. Οργή ή θαυμασμός: Διαφώνησε τόσο πολύ που κοκκίνισε σαν τον Ομπράντοβιτς ή η ερυθρότητα των μαγούλων της οφείλεται στην πειθώ της αρσενικής Αρβελέρ, του υποφαινόμενου δηλαδή; Δυστυχώς ‘’ο βασιλιάς Ληρ για άλλη μια φορά ξεψύχησε’’.
«Εν πρώτοις, η αναφορά σου στο Νίτσε δηλώνει την έμπλεη ταύτιση σου με τον Χάιντεγκερ. Καλό θα ήταν, όταν συλλέγεις πληροφορίες για κάποιον και ιδίως όταν πρόκειται για κάποιον τόσο σημαντικό, να είσαι πιο προσεκτικός. Εν δευτέροις, αν προσπαθείς, εσύ ο κατά τα άλλα θαυμαστής του, να ακυρώσεις την συνεισφορά του στο παγκόσμιο νοητικό στερέωμα, είναι σαν να απαρνιέσαι και να μηδενίζεις την συμβολή του Πλάτωνα στην φιλοσοφική σκέψη. Ο υπαρξιστής Χάιντεγκερ, βαθιά επηρεασμένος από τον μαθητή του Σωκράτη, ασχολήθηκε με την γενεσιουργό αιτία παρακίνησης της υπαρξιακής αναζήτησης… τις Ιδέες. Ως τέτοιες ορίζει όσες προσδιορίζουν –ουσιαστικά- την ουσία του ‘’Είναι’’ , έχοντας αντιληφθεί το εφήμερο της ζωής, προσπαθώντας να αναδείξει έτσι την ανάγκη ποιοτικοποίησης της ύπαρξης μας. Μέσα από την πνευματική καθαρότητα –ενάργεια- οδηγώντας μας στην αντιμετώπιση του κόσμου, μέσα από την δημιουργία μιας κοσμοεικόνας, έξω από τα στενά πλαίσια των αισθήσεων».
Μετά το πρώτο σάστισμα που μου προκάλεσε η χειμαρρώδης και με ιταμό ύφος απάντηση της, επανέκτησα τις δυνάμεις μου και με ευπροσήγορο πλην θαρραλέο τρόπο ανταπάντησα: «το φιλοσοφικό γίγνεσθαι της ύπαρξης των ιδεών, θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτελεί μία άχρωμη και ανούσια προσέγγιση αυτού που ονομάζουμε Κόσμος. Η αντιμετώπιση της ύπαρξης από τον Χάιντεγκερ και τους ομοίους του, μήπως αποτελεί εν τέλει ένα εργαλείο κνούτου στην προσπάθεια αντιμετώπισης του αισθητού μέσα από μία ‘’ιησουιτιστική’’ ματιά μιας διανοουμενίστικης κλίκας; Εν ολίγοις, μήπως η υπαρξιακή φιλοσοφία οφείλει να καταθέσει στο παλμαρέ την μεταφυσική και επιτέλους να ξεφύγει από το ‘’φάντασμα’’ του Καρτέσιου»;
« Αγαπητέ μου ‘’ Μισκίν’’, μάλλον όταν διάβαζες Χάιντεγκερ το μυαλό σου ήταν στην Σκάρλετ Γιόχανσον και ως απόρροια τούτου καθιστάς τα λόγια του Φιοντόρ στο ‘’ ο Ηλίθιος’’ πιο επίκαιρα από ποτέ. Εξαπολύεις μύδρους κατά του υπαρξισμού, έτσι όπως τον ορίζει ο Χάιντιγκερ , ενώ αν παρατηρούσες στο ‘’ Είναι και Χρόνος’’, αλλά και στο ‘’Εισαγωγή στη μεταφυσική’’ ο φιλόσοφος καθαίρει την ερμηνευτική φαινομενολογία από τον θώκο της, επιχειρώντας παράλληλα μια τομή. Συστρατευόμενος με τους προ-σωκρατικούς χαρακτηρίζει το ‘’Είναι’’ της ύπαρξης με βάση την αποδοχή του γεγονότος από το πρόσωπο και την υποκειμενοποίηση μαζί του. Ο Χάιντεγκερ έναντι του καρτεσιανού στοχασμού, αναδεικνύει την ευρύτητα της έννοιας κόσμος και μάλιστα έξω από το φυσικό εμπράγματο, ξεφεύγοντας από την απλότητα της ανθρώπινης σκέψης. Εν ολίγοις, ο Χάιντεγκερ στόχευσε στην αντίληψη του ‘’άπειρου’’, του ‘’παντοτινά ξένου’’, αποτελώντας έτσι τον τροφοδότη των μετέπειτα στοχαστών όπως του Μπαντιού και άλλων, παρουσιάζοντας εν παραλλήλω την πολλαπλότητα του ‘’Είναι’’, την σύσχεση του με το ‘’Εν’’ καθώς και με το θάνατο.
Ο θάνατος για τον Χάιντεγκερ αποτελεί το τέλος του φθαρτού και μη αιωνίου ‘’Εν’’ και την γένεση του πληθυντικού ‘’Είναι’’, που οδηγεί στο μεταφυσικό επίπεδο εκεί όπου η φύση υπάρχει εν αρμονία με τον κόσμο των Ιδεών. Τέλος, θα πρέπει η προσηνής μου αναφορά προς το πρόσωπο του, να εμπεριέχει και μια ακόμη διαπίστωση. Ο Χάιντεγκερ αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πνευματικότητας του 20ου αιώνα και όχι μόνο. Από τον Ντεριντά και τον Σαρτρ (η ύπαρξη προηγείται της ουσίας), μέχρι τον Τσελάν (ποιητής) και τον Λεβινάς, όλοι τους βασίστηκαν στο χαιντιγκεριανό γίγνεσθαι, προσπαθώντας να κάνουν ‘’ένα βήμα προς το φώς’’.
Την κοίταξα στα μάτια, της έσφιξα το χέρι, το άσπρο απαλό της χέρι και ένιωσα τα λόγια του Σαίξπηρ στον αιώνιο ύμνο της αγάπης, Ρωμαίος και Ιουλιέτα, να φωλιάζουν στην καρδιά μου : « η λάμψη του μετώπου της θα θάμπωνε τα αστέρια, καθώς θαμπώνει λύχνο φως την λάμψη της ημέρας». Φύγαμε μαζί κατά την μία, την άλλη μέρα πήρα το δρόμο της επιστροφής. Όταν ξαναγύρισα είχε πια φύγει, δεν την ξαναείδα ποτέ.
Η ”νυχτερινή” Γκρενόμπλ…