Βράδυ Δευτέρας και ανυπομονώ να φτάσω στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης για να παρακολουθήσω την “Πορνογραφία της Φρίντα”, παράσταση βασισμένη στη ζωή της Μεξικανής Ζωγράφου Φρίντα Κάλο. Και μόνο αυτό ήταν αρκετό για να έχω εξ’ αρχής υψηλές προσδοκίες γι’ αυτό που θα παρακολουθούσα. Μπαίνω στην μικρή αίθουσα Black Box του Ιδρύματος και πιάνω αμέσως θέση σε μια από τις καρέκλες σκηνοθέτη της πρώτης σειράς. Αλλά ας αρχίσουμε από τα βασικά.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ:
Ένα σημερινό κορίτσι, μαθητευόμενη καλλιτέχνης, γοητεύεται εμμονικά από τη Φρίντα Κάλο. Η θραυσματική αναπαράσταση της ζωής της Φρίντα Κάλο εκφράζει τη δική της οπτική γωνία για τη ζωή της Μεξικάνας. Το πάσχον σώμα της Φρίντα, ο έρωτάς της για το Ντιέγο, η ανικανοποίητη επιθυμία της να κάνει παιδί, και βέβαια η ζωγραφική της, είναι οι άξονες της ζωής της, που γοητεύουν το σύγχρονο κορίτσι, τόσο που «γίνεται» η φανταστική φίλη της παιδικής ηλικίας της Φρίντα.
Η «πορνογραφία» του τίτλου είναι η πορνογραφία των σπλάχνων, και αυτό επιχειρεί και η γλώσσα του κειμένου, να είναι σπλαχνική. Η δομή του κειμένου είναι θραυσματική και η ίδια η σκηνική αναπαράσταση είναι μια performance, που διερευνά το σώμα και τη βία που του ασκείται. Όπως λέει η Φρίντα, «ήρθα σε σύγκρουση με όλες τις μηχανές του αιώνα μου». Μια παράσταση για το σώμα, τον πόνο και τη χαρά της ζωής. «Viva la vida». «Ζήτω η ζωή» λέει η Φρίντα.
Πρώτη μου σκέψη είναι ότι πρόκειται για μια απ’τις “παράξενες” εκείνες παραστάσεις, κυρίως από θέμα σκηνοθεσίας αλλά και θεματολογίας, που στο τέλος θα σε διχάσουν. “Μου άρεσε; Δε μου άρεσε. Όχι, μου άρεσε!”. Έτσι κι έγινε.
Τα σκηνικά πολύ απλά και λειτουργικά. Ένα πανί, μια κλωστή, πινέλα, ένας πάγκος και ακτινογραφίες, πολλές ακτινογραφίες, διασκορπισμένες παντού στο χώρο. Όλα τους όμως συνέβαλαν στο να μας μεταφέρουν στο χώρο και το χρόνο που εξελισσόταν η υπόθεση, κάτι το οποίο πολλές φορές κατά τη διάρκεια της παράστασης δε γινόταν άμεσα αντιληπτό, αλλά στο τέλος έβγαζε απόλυτο νόημα.
Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν το εξής: Το γεγονός του ότι οι ηθοποιοί παθιάζονταν με το ρόλο τους κυριολεκτικά σε μια απόσταση μικρότερη του ενός μέτρου από τη θέση που βρισκόταν ο θεατής. Το θεώρησα κάπως άβολο και περίεργο στην αρχή, σαν να σου δημιουργείται η απορία “ Που να κοιτάξω τώρα; Κατευθείαν στα μάτια της; Τους υπόλοιπους; Αλλού;”. Ωστόσο μετά από λίγο το αίσθημα αυτό εξαφανίζεται. Γίνεσαι μέρος του έργου. Ναι, στα μάτια της θα κοιτάς.
Η κα Νάντια Καβουλάκου ως Φρίντα Κάλο την ημέρα του γάμου της με τον Ντιέγο Ριβέρα
Στο σημείο αυτό είναι πρέπον να αναφερθώ στην ερμηνεία της κας Νάντιας Καβουλάκου που είναι πολύ απλά καθηλωτική. Ως Φρίντα, κατάφερε να αποδώσει πιστά το χαρακτήρα της εκκεντρικής αυτής ζωγράφου, μέσα απ’ το πρίσμα της καθημερινότητας της, των σημαντικών στιγμιοτύπων της καριέρας της και φυσικά του θυελλώδους έρωτά της για τον Ντιέγο Ριβέρα. Σε μια από τις πολλές ερωτικές επιστολές της προς τον Ντιέγο διαβάζουμε: “…Ντιέγο- αρχή Ντιέγο-δημιουργέ Ντιέγο-παιδί μου Ντιέγο- ζωγράφε Ντιέγο-εραστή μου Ντιέγο-άντρα μου Ντιέγο-φίλε μου Ντιέγο-μητέρα μου Ντιέγο-πατέρα μου Ντιέγο-αδερφέ μου Ντιέγο-εγώ Ντιέγο-σύμπαν…”
“…Diego-principio Diego-constructor Diego-mi niño Diego-pintor Diego-mi amante Diego-mi esposo Diego-mi amigo Diego- mi madre Diego-mi padre Diego-mi hijo Diego-yo Diego- universo…”
Όλο το έργο λοιπόν περιστρέφεται γύρω από την πολυτάραχη ζωή της Φρίντα, τον έρωτα της, τον πόνο του σώματος της μετά από το ατύχημα που είχε, κατά το οποίο, πέρα από όλα τα άλλα τραύματα που υπέστη, ένα σίδερο τρύπησε τη μήτρα της. Τη μήτρα της, το κέντρο και την πηγή ζωής του γυναικείου σώματος, καθιστώντας την έτσι ανίκανη να φέρει στον κόσμο το παιδί που τόσο ήθελε.
“Προσπάθησα να πνίξω τους καημούς μου, αλλά οι μπάσταρδοι έμαθαν να κολυμπούν.”
― Frida Kahlo
Συνοπτικά, δεν πρόκειται για μια ανάλαφρη παράσταση απλά για να περάσει κάποιος ένα όμορφο βράδυ και να ξεφύγει από τις έννοιες του. Πραγματεύεται ευαίσθητα ζητήματα όπως την αρρώστια του σώματος, το θάνατο, τη μητρότητα, τη σεξουαλικότητα, την απιστία και τα δικαιώματα της γυναίκας πάνω στο ίδιο της το σώμα, οπότε αναμφισβήτητα θα φέρει το θεατή απέναντι σε έντονους προβληματισμούς. Θα την πρότεινα σε εκείνους που έχουν τη διάθεση παρακολούθησης “εναλλακτικών παραστάσεων” , φυσικά στους λάτρεις του έργου και της προσωπικότητας της Φρίντα Κάλο και στους φίλους του “δράματος” με αυτή καθ’ αυτή την έννοια. Η παράσταση είναι κατάλληλη για άτομα άνω των 15 ετών.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Κείμενο – Σκηνοθεσία: Κυριακή Σπανού
Σκηνικός χώρος – κοστούμια: Ολυμπία Σιδερίδου
Κίνηση: Εριφύλη Δαφέρμου
Μουσική επιμέλεια: ο θίασος
Βοηθός σκηνοθέτη: Σταματία Καγκελάρη
Παίζουν: Τάσος Αντωνίου, Νάντια Καβουλάκου, Ισμήνη Κυρίτση, Δημήτρης Μαμιός
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ:
Από Δευτέρα, 16 Νοεμβρίου έως Τρίτη, 8 Δεκεμβρίου 2015
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 21:30
Αίθουσα: Black Box
Τιμές εισιτηρίων: 10 € κανονικό και 5€ Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ) / ΑμΕΑ / Ατέλειες (Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Θεατρολόγοι)
Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης πατώντας εδώ