Ελένη ΚαραβέλατζηΤο Καστελλόριζο εκπέμπει μια δική του μοναδική ενέργεια, που θα σε κατακλύσει αν απλά αφήσεις τον εαυτό σου να αφεθεί
Σίγουρα, θέλοντας και μη, το Καστελλόριζο έχει χαραχτεί βαθιά στη μνήμη όλων μετά το διάγγελμα του Γ. Παπανδρέου που μας έβαλε στο ΔΝΤ. Αλλά επειδή αυτή είναι μια κακή αρχή για όσα θέλω να συνεχίσω να λέω για τον υπέροχο αυτό τόπο, θα το πάμε από την αρχή, σαν μια νέα γνωριμία με το νησί.
Καστελλόριζο: Το λιμάνι από ψηλά
Το Καστελλόριζο, λοιπόν, είναι ένα μικρό νησί. Όχι χωριό, όχι κωμόπολη (γιατί τα έχουμε ακούσει κι αυτά κατά καιρούς) και βρίσκεται στο Νομό Δωδεκανήσου. Πιο συγκεκριμένα, είναι το ανατολικότερο άκρο της Ελλάδος. Απέχει 72 ναυτικά μίλια από την Ρόδο και περιτριγυρίζεται από άλλες μικρότερες βραχονησίδες και ακατοίκητα νησάκια. Στο νησί κατοικούν περίπου 150 κάτοικοι, που με τον στρατό, το λιμενικό κλπ φτάνουν κοντά τους 400 τον χειμώνα.
Τώρα ξέρεις τα βασικά γι’ αυτό, πράγματα που με μια απλή αναζήτηση στο google θα μάθεις. Αλλά εδώ δε θέλω να σου πω για αυτά, θέλω να σου πω για όλα εκείνα που δεν θα βρεις τόσο εύκολα για να μάθεις.
Καστελλόριζο: Σκαλιά κοντά στον ‘Βράχο’
Αν με ακούσεις να μιλάω για το νησί, σίγουρα θα αναφερθώ πολλές φορές στην ενέργεια, αυτό που θα λέγαμε αγγλιστί…vibe. Η ενέργεια του τόπου! Όχι την ενέργεια του κόσμου, αλλά η ενέργεια που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα από το χώμα, το βουνό, τη θάλασσα.
Στο νησί, αν αφήσεις τον εαυτό σου να πλανηθεί στο χώρο, πνευματικά, ψυχικά και σωματικά, μπορείς να δεις όλα όσα σου λέω. Αλλά θα σου μιλήσω μετά για το τι πρέπει να κάνεις και το τι πρέπει να περιμένεις από αυτό. Προς το παρόν, θα σου πω τι νιώθω εγώ.
Το Καστελλόριζο, λοιπόν, εκπέμπει μια δική του, μοναδική ενέργεια που σε κατακλύζει αν αφεθείς. Θα σου γεννήσει πρωτόγνωρα συναισθήματα, αισθήσεις που είχες πολύ καιρό θαμμένες και –ίσως- ξεχασμένες. Θα σου ξυπνήσει αναμνήσεις και θα σε παρασύρει…
Αν αφεθείς, ξεχαστείς και ακολουθήσεις την ενέργεια του θα δεις πως και το μυαλό σου θα κάνει το ίδιο. Θα έχεις χρόνο και χώρο, κάτι που στις μέρες μας δύσκολα βρίσκεις, να σκεφτείς ποιος είσαι, τι έχεις κάνει, θα θυμηθείς μια σκανδαλιά που έκανες μικρός και θα γελάσεις. Ναι, θα γελάσεις. Θα πιάσεις τον εαυτό σου να χαμογελά με χαζά πράγματα που θα δεις να έρχονται στο μυαλό σου με καταιγισμό.
Θα περάσουν ώρες, μέρες… Μακριά από υποχρεώσεις, με τον ήχο της θάλασσας συνέχεια μες τα αυτιά σου και τα γλυκά εποχικά αεράκια να σε χτυπάνε, θα ξεχάσεις και τι μέρα είναι. Στο δωμάτιο σου λογικά θα βρεις μια τηλεόραση, μην την ανοίξεις, βγάλε το ρολόι από το χέρι σου και κλείσε το κινητό σου. Αφήσου να ξεχάσεις. Εγώ, τουλάχιστον, αυτό κάνω και πράγματι, όταν θα έρθει η ώρα να πρέπει να υπενθυμίσεις σε κάποιον τι μέρα είναι, θα καταλάβεις πως και συ ο ίδιος δεν θυμάσαι. Και θα γελάσεις.
Η ενέργεια, όπως σου είπα, είναι παντού, αρκεί να αφεθείς. Δοκίμασε να αφήσεις τις παντόφλες σου δίπλα στην ξαπλώστρα και να περπατήσεις μέχρι το μπαρ ξυπόλητος. Μετά, δοκίμασε το και στην αυλή του δωματίου σου. Ίσως καείς λίγο, λόγω του ήλιου που χτυπά όλη μέρα το δάπεδο, αλλά εμπιστέψου με, τον νιώθεις διαφορετικά τον τόπο όταν δεν σε προστατεύει η σόλα του παπουτσιού σου. Η κάψα του εδάφους, τα μικρά πετραδάκια να νιώθεις να σου σκίζουν το πόδι και ίσως το γυαλάκι που δεν πρόσεξες και τελικά σε έκοψε λιγάκι. Δεν τα νιώθεις αυτά μέσα στην προστασία των παπουτσιών σου. Και αλήθεια, θες να τα νιώσεις. Νιώθεις ελεύθερος, ή τουλάχιστον εγώ αυτό νιώθω.
Ο οικισμός στο νησί είναι μικρός. Περπατιέται γρήγορα και εύκολα. Δεν θες πάνω από μια ημέρα για να περπατήσεις τα στενάκια και τους δρόμους.
Εκεί που πρέπει να πας είναι στο βουνό, γι’ αυτό βεβαιώσου ότι θα φέρεις αθλητικά μαζί σου. Η θέα, το πρώτο που περιμένεις ίσως να δεις ανεβαίνοντας, θα σε μαγέψει. Η θάλασσα, με κύματα ή χωρίς, θα αλλάξει την αντίληψη σου για το πόσες αποχρώσεις μπορεί να έχει το μπλε. Κοντοστάσου και νιώσε το αεράκι να σε χτυπά, άσε τον ιδρώτα να κυλήσει και χάζεψε τη θέα καθισμένος σε ένα βραχάκι. Μείνε 2-3 λεπτά, κλείσε τα μάτια και ξανάνοιξε τα. Δεν υπάρχει ωραιότερη αίσθηση στη γη από εκείνη.
Αλλά για καθετί σε αυτή τη ζωή υπάρχει και τίμημα. Τα μονοπάτια δεν είναι πάντα καθαρισμένα, ούτε ασφαλτοστρωμένα (και το χαίρομαι αυτό!). Θα γεμίσεις χώμα τα παπούτσια σου, ιδρώτα την μπλούζα σου και θα γρατζουνιστείς. Αλλά εκεί είναι η γλυκάδα!
Αν απολαμβάνεις τις παραλίες και την ψιλή άμμο, ερχόμενος εδώ… ξέχασε τα! Στο νησί δεν υπάρχουν παραλίες. Ναι, είναι ένα νησί χωρίς παραλίες. Και αναρωτιέσαι, μα πώς κάνεις μπάνιο; Αν θες να κολυμπήσεις μέσα στο νησί, τότε μπαίνεις με σκάλα. Αλλά κατ’ εμέ, γιατί σκάλα; Δοκίμασε να βουτήξεις. Εμπιστεύσου με, θα σου αρέσει.
Αν τώρα θες να δεις κι άλλα, που για μένα, θες και πρέπει να δεις, φρόντισε να πας στις Πλάκες, τον Αι-Γιώργη του Νησιού, στα Σφαγεία, στο Βράχο και τον Αγ. Στέφανο για μπάνιο. Αλλού έχει πλάκες και βότσαλα, αλλού ίσως βρεις λίγη άμμο αν κολυμπήσεις λίγο, αλλού θα βρεις μόνο βράχια. Σου το είπα, θα γρατζουνιστείς!
Καστελλόριζο: Μια γωνιά με λίγη άμμο εκτός λιμανιού
Αλλά τι είναι ένα ταξίδι χωρίς φαγητό! Δοκίμασε το ντόπιο ψάρι, φτιαγμένο με μεράκι σε κάποιες ταβέρνες. Θα βρεις ωραίο ψάρι. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο.
Αλλά αυτό που δεν πρέπει να ξεχάσεις πριν φύγεις, είναι να δοκιμάσεις τα παραδοσιακά γλυκά. Αυτά είναι τρία. Ο «χαλβάς της νύφης», τον οποίο μάλλον θα βρεις πιο δύσκολα. Αλλά είναι υπέροχος. Ψάξε και ίσως κάποια μαστόρισσα να φτιάχνει εκείνες τις μέρες ή να δεχτεί να φτιάξει για σένα. Τα «Στραβά», τα οποία λέγονται έτσι λόγω του κοψίματος τους και είναι πραγματικά υπέροχα. Αλλά αυτό που –εμένα τουλάχιστον- με μαγεύει περισσότερο, είναι το «Κατουμάρι». Είμαι βαθιά πεπεισμένη πως αν ο παράδεισος είχε γεύση, θα ήταν ακριβώς αυτή! Για μένα, είναι ίσως το ωραιότερο γλυκό στο κόσμο. Ξεροψημένα φύλλα ζυμαριού, με τέχνη φτιαγμένα και πασπαλισμένα με ζάχαρη. (Η παραγωγή σάλιου αυτή τη στιγμή νομίζω έχει αυξηθεί κατά πολύ στο στόμα μου.) Πιθανότατα να βρεις τα παραπάνω να πουλιούνται και σε καφετέριες, αλλά για μένα, αναζήτησε τις μαστόρισσες.
Κατουμάρι: Παραδοσιακό γλυκό του Καστελλορίζου
Θα ερωτευτείς! Αν δεν σου φτάνουν τα γλυκά, τότε πρέπει να δεις την ανατολή πάνω από το Κάστρο. Μετά από μια μεγάλη νύχτα στο νησί, πήγαινε στο κάστρο και περίμενε τον ήλιο να βγει. Δεν θα υπάρξει καλύτερος επίλογος για την ημέρα σου απ’ αυτή! Θα δεις τον ουρανό να αρχίζει να χρωματίζεται ροζ, κίτρινος και πορτοκαλί, προμηνύοντας ένα θαύμα του κόσμου… την ανατολή! Άλλη μια μέρα ξεκινά, κι εσύ μπορείς να δεις όλη τη τελετουργία. Τι πιο μαγικό! Και ο ήλιος σκίζει τον ορίζοντα και απλώνει το φως του στην θάλασσα, στις μικρές βραχονησίδες και σιγά-σιγά στο Καστελλόριζο. Μαζί βλέπεις τους ψαράδες να σκίζουν με τις βάρκες τους τα νερά. Τους ζηλεύω για λίγο, τι ευλογία να αντικρίζεις κάθε μέρα τούτο τo σκηνικό!
Καστελλόριζο: Θέα του λιμανιού από Αγ. Μαρίνα -Παλαιόκαστρο
Μετά, η περίσταση επιβάλλει μια επίσκεψη στο φούρνο του νησιού. Μετά από το ξενύχτι χρειάζεται ένα καλό πρωινό. Περπατώντας προς τα εκεί θα μυρίσεις όλα όσα ψήνει και θα νιώσεις τα πόδια σου να θέλουν να τρέξουν κατά κει. Θα δεις τους ντόπιους να ανοίγουν τις επιχειρήσεις τους και κάποιους πιο μεγάλους να έχουν ήδη ξεκινήσει τον πρώτο καφέ της ημέρας. Θα σε κοιτάξουν! Άλλοι με βλέμμα απορίας και άλλοι με ένα νοσταλγίας, για την ηλικία που σου επιτρέπει να μένεις ξύπνιος όλο το βράδυ για μια ανατολή.
Αν κάτι μπορείς να κάνεις εύκολα στο νησί, ειδικά το καλοκαίρι, είναι γνωριμίες. Συνήθως, οι άνθρωποι που έρχονται εδώ μπορούν να είναι από οπουδήποτε, να είναι οτιδήποτε και να έχουν έρθει για διαφορετικούς λόγους ο καθένας. Θα μου πεις, «μα, αυτό γίνεται παντού!». Ναι, αλλά εδώ μπορείς να τους γνωρίσεις!
Όλα κυλούν πολύ ήρεμα και πιο χαλαρά στο νησί. Το ίδιο και οι συναναστροφές και οι συζητήσεις. Μπορείς πολύ εύκολα και δίχως ιδιαίτερη αφορμή να πιάσεις κουβέντα στο διπλανό τραπέζι ή να ξεκινήσεις να μιλάς με κάποιον στο δρόμο. Οι άνθρωποι έχουν τρομερές ιστορίες να σου πουν, γιατί να μην θελήσεις να τις ακούσεις;
Το νησί, όπως σου προείπα, έχει κάτι ξεχωριστά μαγικό. Δεν είναι οι καλοκαιρινές διακοπές, ούτε η ξεγνοιασιά αυτή καθ’ αυτή. Είναι σαν οι αισθήσεις σου να λειτουργούν καλύτερα εδώ. Το ίδιο και ο έρωτας. Αφέσου και θα παρασυρθείς. Θα ερωτευτείς! Αν όχι με κάποιον που γνώρισες, σίγουρα με το τόπο. Αλλά δεν θα το καταλάβεις μέχρι να έρθει η ώρα του αποχωρισμού.
Φτιάχνοντας τα πράγματα σου θα νιώσεις να σου είναι ξένα. Έμαθες να απολαμβάνεις χωρίς υλικά και τώρα, γυρίζοντας πίσω στην ζωή σου, όπως την ήξερες, νιώθεις πάλι να περιορίζεσαι από την ύλη. Μια βαλίτσα, ρούχα, τσάντες και άλλα τέτοια. Εδώ έμαθες να είσαι χωρίς παπούτσια, να πετάς ένα ύφασμα πάνω σου για να βγεις, γιατί δεν σε απασχόλησε το πώς θα ντυθείς εδώ, το μαγιό να έχεις μαζί σου μόνο (αν και τα καλύτερα μπάνια έγιναν με ρούχα στο χάραμα). Τώρα, νιώθεις πως απομακρύνεσαι από όλο αυτό, μπαίνοντας ξανά σε εκείνο το γκρίζο μοτίβο του «δυτικού πολιτισμού».
Και καθώς απομακρύνεσαι από το νησί, με το καράβι ή το αεροπλάνο, σκέφτεσαι ένα και μόνο πράγμα, πότε θα το ξαναδείς!
Σου το είπα… θα ερωτευτείς!
Καστελλόριζο: Ηλιοβασίλεμα με θέα τη βραχονησίδα ‘Ρω’
ΥΓ. Αν και αυτά που θα ήθελα να πω δύσκολα χωράνε σε λίγες σελίδες, προσπάθησα! Ελπίζω να μετέδωσα την μαγεία όπως εγώ την βλέπω στα 19 χρόνια της ζωής μου σε αυτό το τόπο. Και αν με ρωτάτε, παραμένω ακόμα ερωτευμένη μαζί του! Είναι κομμάτι μου, μέρος του εαυτού μου, του τρόπου που σκέφτομαι, της δημιουργικότητας μου και του τρόπου ζωής μου, ακόμα κι έξω από αυτόν πια.
Αν θέλετε να πάρετε μια μεγαλύτερη γεύση από το νησί μπορείτε να με βρείτε στο Instagram όπου υπάρχουν πολλές φωτογραφίες μου από αυτό και δείχνω όλα όσα σας λέω παραπάνω. Επίσης, πρόσφατα ξεκίνησα κάποια βίντεο στο Youtube που περιέχουν και το νησί. Οπότε αν σας ενδιαφέρει, ρίξτε τους μια ματιά. – Όλες οι παραπάνω φωτογραφίες είναι δικές μου 🙂