Θανάσης ΞάνθοςΑπό τους σημαντικότερους ποιητές της Γενιάς του ’30 είναι αδιαμφισβήτητα ο Γιώργος Σεφέρης (Γεώργιος Σεφεριάδης). Γεννήθηκε στην Σμύρνη το 1900, αλλά το 1914, εποχή κατά την οποία άρχισε να γράφει τους πρώτους στίχους του, με το ξέσπασμα του Μεγάλου Πολέμου κατά τη θερινή περίοδο του έτους, η οικογένεια μετανάστευσε στην Ελλάδα. Ο Γιώργος Σεφέρης γράφεται στο Πρότυπο Κλασσικό Γυμνάσιο Αθηνών, από το οποίο αποφοίτησε το 1917. Στις 14 Ιουλίου του ίδιου έτους, η μητέρα του μαζί με τους δύο γιους και την κόρη της Ιωάννα (μετέπειτα σύζυγο Κ. Τσάτσου) μετέβη στο Παρίσι, όπου ο πατέρας τους Στέλιος εργαζόταν ως δικηγόρος. Ο Γιώργος Σεφέρης έμεινε εκεί μέχρι το καλοκαίρι του 1924, ακολουθώντας σπουδές λογοτεχνίας και αποκτώντας το πτυχίο της Νομικής, οπότε μετέβη στο Λονδίνο για την τελειοποίηση των αγγλικών του εν όψει των εξετάσεων στο Υπoυργείο Εξωτερικών.
Αν και η παιδεία και εκπαίδευσή του του ήταν περισσότερο ευρωπαϊκή παρά ελληνική, εκείνος όχι μόνο δεν απαρνήθηκε την ελληνική λογοτεχνία, αλλά την καλλιέργησε σε βάθος με σκοπό να την ανανεώσει.
Στα ελληνικά γράμματα ο Σεφέρης εμφανίζεται το 1931 με την συλλογή Στροφή. Αν και στα ποιήματα της συλλογής αυτής επιβιώνουν οι παραδοσιακοί στιχουργικοί τρόποι, όπως το μέτρο και η ομοιοκαταληξία, γίνεται φανερή μια διαφοροποίηση του ποιητή, από την ποίηση της γενιάς του ’20. Στα ποιήματα αυτά διακρίνεται η επίδραση που δέχτηκε ο ποιητής από τον Πωλ Βαλερύ, έναν από τους σημαντικότερους Γάλλους εκπροσώπους της καθαρής ποίησης, του συμβολισμού στην καθαρή του μορφή. Στο ίδιο πλαίσιο θα κινηθεί και η επόμενη συλλογή με τίτλο Στέρνα (1932). Στα δύο αυτά ποιητικά έργα, ο Σεφέρης δείχνει ότι έχει κατακτήσει τους παραδοσιακούς τρόπους και ετοιμάζεται να περάσει στο επόμενο στάδιο, του ελεύθερου στίχου!
Ένα από τα θέματα που θα τον απασχολήσουν στην συνέχεια είναι ο έρωτας που παίζει σημαντικό ρόλο στην ζωή του ανθρώπου. Ένα δεύτερο, είναι η ελληνική ιστορική παράδοση, που αποτελεί, για τον ίδιο, βασικό στοιχείο της ελληνικότητας. Η αξιοποίηση των τοπικών παραδόσεων και του ιστορικού παρελθόντος ενός λαού αποτελούν κύρια χαρακτηριστικά του κινήματος του μοντερνισμού ο οποίος μέσα στο διεθνές και κοσμοπολίτικο στοιχείο εντάσσει και το διαφορετικό: αυτό που περιλαμβάνουν οι τοπικές παραδόσεις των χωρών. Έτσι, με την συλλογή του Μυθιστόρημα, ο Σεφέρης το 1935 περνά στον ελεύθερο στίχο και δείχνει να επηρεάζεται ιδιαίτερα από τον μοντερνισμό και ειδικότερα από την ποίηση του Έλιοτ.
Έπειτα, ακολουθούν οι συλλογές Ημερολόγιο Καταστρώματος Α’ (1940) και τον ίδιο χρόνο το Τετράδιο Γυμνασμάτων, στο οποίο συγκεντρώνει ποιήματα που δεν είχε εντάξει στις προηγούμενες συλλογές. Ο απαισιόδοξος τόνος, η μελαγχολική διάθεση την οποία κάποιοι μελετητές ονόμασαν καημό και η συσχέτιση του μυθολογικού και ιστορικού παρελθόντος με τον παρόν του Ελληνισμού, παραμένουν τα σταθερά σημεία αναφοράς και για τις επόμενες συλλογές του. Ξεχωρίζει το Ημερολόγιο Καταστρώματος Γ’, όπου ο ποιητής εμπνέεται από την Κύπρο.
Για τον Γιώργο Σεφέρη, σταθερή φροντίδα υπήρξε η σπουδή της γλώσσας. Οι Δοκιμές (1944) είναι γεμάτες από αναφορές σε θέματα γλώσσας, ενώ οι μεταφράσεις του διακρίνονται για τον σεβασμό στην αξία της γλώσσας και την αγάπη του σε αυτήν. ”Για κοιτάξετε” γράφει το 1941 στις Σημειώσεις για μια ομιλία στα παιδιά, ”πόσο θαυμάσιο πράγμα είναι να λογαριάζει κανείς πως, από την εποχή που μίλησε ο Όμηρος ως τα σήμερα, μιλούμε, ανασαίνουμε και τραγουδούμε με την ίδια γλώσσα”.
Ο Σεφέρης μεταφράστηκε νωρίς και τα έργα του κυκλοφορούν από χρόνια σε όλες τις ”μείζονες” γλώσσες του κόσμου. Είναι ο πρώτος Έλληνας που τιμήθηκε το 1963 με το Βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας. Πέθανε στις 20 Σεπτεμβρίου του 1971 και η κηδεία του, μετατράπηκε στην πρώτη μαζική εκδήλωση κατά της δικτατορίας. Μετά τον θάνατό του εκδόθηκε το προσωπικό του ημερολόγιο με τίτλο «Μέρες…» καθώς και το «Πολιτικό» του ημερολόγιο.