Θανάσης ΞάνθοςΈνα βροχερό απόγευμα του Μάρτη, μέσα στην κίνηση της χαοτικής Αθήνας, τα βήματα μου με οδήγησαν στο θέατρο ΘΗΣΕΙΟΝ στην περιοχή του Ψυρρή. Εκεί συνάντησα την ταλαντούχα ηθοποιό, Λένα Παπαληγούρα. Από τις πρώτες κιόλας κουβέντες, καταλαβαίνεις πόσο θερμός κι ευχάριστος άνθρωπος είναι. Λίγο πριν ανοίξει η αυλαία του θεάτρου για να υποδεχθεί για ακόμη ένα βράδυ την επιτυχημένη ”Κατερίνα” του Αύγουστου Κορτώ , σε διασκευή και σκηνοθεσία του Γιώργου Νανούρη, η Λένα κι εγώ μιλήσαμε για το θέατρο και την ζωή. Είναι έτοιμη να μοιραστεί στοιχεία του εαυτού της, δίχως να δημιουργεί εντυπώσεις. Φέτος, πρωταγωνιστεί στην παράσταση Κατερίνα που υπογράφει ο Γιώργος Νανούρης και στις « Δούλες» του Ζαν Ζενέ, στο Εθνικό Θέατρο.
Παππούς της ήταν ο Γεώργιος Ράλλης, πατέρας της ο τέως υπουργός Δικαιοσύνης της ΝΔ Αναστάσιος Παπαληγούρας. Μεγαλωμένη στη Φιλοθέη, από μία οικογένεια πολιτική και ευκατάστατη, έκανε νωρίς την επανάστασή της και αφοσιώθηκε στην Τέχνη του θεάτρου. Μόλις στα 27 της χρόνια κατάφερε να αυτονομηθεί, να συνεργαστεί με σημαίνοντες εκπροσώπους της Τέχνης, να αποσπάσει το θεατρικό βραβείο «Μελίνα Μερκούρη», κι ακόμη και σήμερα στα 29 της χρόνια, να συνεχίζει να μάχεται για την αγάπη της στην υποκριτική.
Περιέγραψε μου με λίγα λόγια τον εαυτό σου, συστήνοντας σε, στο κοινό
Δύσκολη ερώτηση. Ξέρω ότι η δουλειά μου αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου. Την αγαπώ πολύ και μου δίνει τεράστια χαρά. Είμαι αρκετά αγαπησιάρα σαν άνθρωπος, με σημαντικούς ανθρώπους γύρω μου. Ενίοτε μπορώ να γίνω σκληρή με τον εαυτό μου και με τους άλλους. Είμαι αρκετά επίμονη και πολεμίστρια. Πολεμίστρια, τόσο με την καλή όσο και με την κακή έννοια. Δηλαδή, όταν θέλω κάτι προσπαθώ πολύ για να το πετύχω αλλά ορισμένες φορές μπορεί να πολεμάω και για κάτι, το οποίο δεν έχει νόημα.
Τι είναι αυτό που σε ώθησε να ασχοληθείς με την υποκριτική;
Όταν ήμουν μικρή, είχα δει με την μάνα μου μια παράσταση της Καλογεροπούλου και είπα ότι αυτό θέλω να κάνω. Έπειτα, στο σχολείο ήμουν στην θεατρική ομάδα και αργότερα, όλο αυτό βρήκε τον δρόμο του και ήμουν πλέον σίγουρη για την επιλογή μου. Βρίσκω μια ελευθερία μέσα απ’αυτό, που στην ζωή μου δεν την έχω. Και γενικά, η ζωή δεν επιτρέπει την ελευθερία του θεάτρου. Στο θέατρο, επειδή ξέρεις το τέλος των πραγμάτων μπορείς να νιώθεις δυνατός.
Σε τόσο νεαρή ηλικία, έχεις μια δυναμική παρουσία στο χώρο του θεάτρου, έχεις συνεργαστεί με σημαντικούς ανθρώπους, έχεις κάνει κάποια γκεστ στην τηλεόραση και πριν 2 χρόνια σου απένειμαν το βραβείο ”Μελίνα Μερκούρη”. Τι συναισθήματα σου δημιουργούνται για όλα αυτά;
Τώρα που τα λες, μου ακούγονται πολύ ωραία αλλά όταν τα σκέφτομαι νομίζω ότι αναφέρονται σε κάποια άλλη. Σε αυτή την δουλειά, ερχόμαστε σε επαφή με κείμενα που έτσι κι αλλιώς μας υπερβαίνουν, οπότε ευτυχώς η ματαιοδοξία της ίδιας της δουλειάς, με λίγο μυαλό σε προσγειώνει στα ίδια τα κείμενα. Δεύτερον, επειδή κάθε φορά είναι σαν να αρχίζεις από την αρχή και δεν υπάρχει μια συνταγή, που θα την εφαρμόσεις και θα σε οδηγήσει κάπου, κι όταν τα πράγματα είναι τόσο ρευστά, πάντα το ενδιαφέρον μένει αμείωτο και ζωντανό. Το θέατρο, είναι πάνω απ’όλα ένα ζωντανό πράγμα. Δεν σου επιτρέπει να επαναπαυθείς και να νομίζεις ότι κάτι έχεις καταφέρει. Η ίδια η δουλειά, μας προσγειώνει. Για όλα αυτά που έχω κάνει ως τώρα, αισθάνομαι τύχη, γιατί υπάρχουν εξίσου ταλαντούχα άτομα και μπορεί να μην είχαν τις ίδιες ευκαιρίες. Επίσης, ευγνωμοσύνη και τιμή για το βραβείο και για τους ανθρώπους που με εμπιστεύτηκαν και μου έμαθαν πράγματα. Αισθάνομαι ότι με τις ευκαιρίες που μου δόθηκαν, ήξερα ότι δεν αρκεί μόνο να τις έχεις αλλά και να ξέρεις να τις εκμεταλλευτείς στην πορεία.
Τι είναι αυτό που ξεχωρίζεις στην προσωπικότητα της Μελίνας Μερκούρη και τι θα της έλεγες σήμερα αν ζούσε;
Ξεχωρίζω την γενναιότητα της. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. ”Μάγκας” με την καλή έννοια. Έλεγε δυνατά την άποψή της. Αν σήμερα ζούσε θα της έλεγα, κρίμα που έφυγε…
Μία από τις παραστάσεις που πρωταγωνιστείς φέτος, είναι η ”Κατερίνα” του ομώνυμου βιβλίου του Αύγουστου Κορτώ. Πως αισθάνεσαι γι’αυτό τον ρόλο;
Αισθάνομαι τρομερή χαρά. Δεν πίστευα ποτέ ότι θα κάνω έναν τέτοιο ρόλο. Όταν επικοινωνήσαμε με τον Γιώργο Νανούρη και μου έκανε την πρόταση, αρχικά απόρησα αφού φαινομενικά δεν έχω κανένα κοινό με την ηρωίδα. Δεν το περίμενα να έχει τέτοια επιτυχία η παράσταση και ότι θα ζούσαμε όλη αυτή την συγκίνηση από τον κόσμο. Αγάπησε πολύ ο κόσμος την παράσταση, πράγμα που φαίνεται από τα σχόλια τους, στο τέλος αυτής. Για μένα την ίδια, αυτή η δουλειά είναι πολύ σπουδαία και σημαντική. Αν κρατάω κάτι σημαντικό από τον Αύγουστο Κορτώ και τον τρόπο που γράφει, είναι σαν να σου λέει ότι όταν αφήνεις ένα μεγάλο ανεπούλωτο τραύμα να φανεί, είναι σαν να το φροντίζεις και λίγο να επουλωθεί. Επειδή αυτό ήταν κάτι πολύ προσωπικό του, εμάς που ασχοληθήκαμε με το έργο, μας ώθησε στο να κάνουμε μια προσωπική διαδρομή. Γι’αυτό και για μας δεν υπάρχει στιγμή στην παράσταση που να μην είναι προσωπική. Αυτό για μένα ήταν ένα μεγάλο στοίχημα, γιατί είναι τόσο απλή και χειροποίητη η παράσταση και δεν ήξερα τι ανταπόκριση θα είχε. Τώρα νιώθω ότι όταν κάτι μου αρέσει εμένα, αρέσει και στον κόσμο. Αυτό είναι όμορφο συναίσθημα.
Συναντάς σε κάποια σημεία της ζωής σου την Κατερίνα ή απομακρύνεσαι τελείως απ’αυτήν;
Φαινομενικά δεν μοιάζω σε τίποτα με την Κατερίνα. Ούτε την αρρώστια έχω, ούτε μάνα είμαι, ούτε την ηλικία της έχω. Απ’την άλλη, επειδή το βιβλίο έχει πολύ Ελλάδα νομίζω ότι όλοι βρίσκουμε στοιχεία της οικογένειας μας, χωρίς απαραίτητα να ταυτίζονται, αλλά αναγνωρίζουμε πράγματα. Αυτό που με συγκινεί περισσότερο στην Κατερίνα είναι η αγάπη της και η αφοσίωση της. Μπορεί να παλεύει με την αρρώστια της τρέλας και η ψυχική αυτή νόσο να την νίκησε αλλά στο κομμάτι της αγάπης, ήταν δοσμένη ολοκληρωτικά.
Πρωταγωνιστείς, επίσης και στην παράσταση ”Δούλες” του Ζαν Ζενέ στο Εθνικό Θέατρο. Πες μας λίγα λόγια για την παράσταση.
Είναι ένα υπέροχο έργο και ουσιαστικά πρόκειται για ένα μεγάλο ποίημα. Μια μοναδική περίπτωση συγγραφέα, βασισμένο σε αληθινή ιστορία. Σπαραχτικό έργο για μένα, με τρομερό χιούμορ και πολύ αυτοσαρκασμό. Προσπαθώντας να αποδράσουν από την καταπίεση που αισθάνονται στο σπίτι της Κυρίας τους, δύο υπηρέτριες, οι αδερφές Κλαιρ και Σολάνζ, παίζουν καθημερινά ένα παιχνίδι αλλαγής ταυτότητας: η Κλαιρ υποδύεται την Κυρία τους και η Σολάνζ παριστάνει την Κλαιρ. Αυτή τη φορά, το τελετουργικό αυτό παιχνίδι γίνεται ακόμη πιο ερεθιστικό, καθώς οι δύο αδελφές πιστεύουν πως ήρθε η ώρα να απαλλαγούν από το ζυγό της Κυρίας τους, αφού, μετά από ψεύτικες καταγγελίες τους, ο σύζυγος της Κυρίας είναι στη φυλακή και εκείνη μένει ανυπεράσπιστη. Έτσι, αποφασίζουν να τη δηλητηριάσουν. Όμως οι προσδοκίες τους διαψεύδονται. Μαθαίνουν πως ο Κύριος έχει αφεθεί ελεύθερος και, καθώς βρίσκονται σε πανικό, αποκαλύπτουν άθελά τους το νέο στην Κυρία, που φεύγει για να τον συναντήσει. Οι δύο κοπέλες μένουν μόνες τους και επιστρέφουν ξανά στο παιχνίδι τους. Μόνο που αυτή τη φορά το τέλος θα είναι επώδυνο. Και η προσωπικότητα του Ζενέ είναι πολύ ενδιαφέρουσα όσο μελετάμε το έργο. Δουλέψαμε το έργο με τον σκηνοθέτη της παράστασης, Bruce Myers, έναν πνευματικό άνθρωπο. Είναι μύστης του θεάτρου, μαθαίνοντάς μας πολλά πράγματα. Τρεις νέες γυναίκες, εγώ, η Μαρία Κίτσου και η Ραφίκα Σαουίς, με έναν ”γκουρού” του θεάτρου, ήταν αποκαλυπτικό.
Πρόσφατα, συμμετείχες και στο νέο επεισόδιο της 10ης Εντολής του Πάνου Κοκκινόπουλου, στον Alpha. Ένα σενάριο που βασίζεται σε αληθινά γεγονότα. Κατά πόσο συμβιβάζεσαι εσύ, με την ίδια την πραγματικότητα;
Θεωρώ ότι οι ηθοποιοί γενικά, επιλέγουν να κάνουν αυτή την δουλειά γιατί κάτι από την πραγματικότητα δεν τους αρέσει. Παρ’όλα αυτά, εγώ αισθάνομαι ότι όταν κάνεις αυτή την δουλειά, με κάποιον τρόπο, πρέπει να χρησιμοποιείς την δύναμη της , κάνοντας κάτι σαν κοινωνικό έργο. Χάρηκα που γράψαμε αυτό το σενάριο και πρωταγωνίστησα κιόλας. Αισθάνθηκα ότι ενδεχομένως κάποιοι άνθρωποι που δεν είχαν ιδέα για την πραγματικότητα αυτή, αφυπνίστηκαν βλέποντας τις τεράστιες διαστάσεις αυτού του φαινομένου, στο επεισόδιο που προβλήθηκε. Εγώ είχα ανακαλύψει αυτό το φαινόμενο και στην παράσταση ” Η αόρατη Όλγα” του Γιάννη Τσίρου κι έτσι ήρθε και η ιδέα στον Πάνο Κοκκινόπουλο, να βοηθήσω στο σενάριο και να παίξω στην σειρά. Παρ’όλα αυτά, αυτή την πραγματικότητα που βλέπω, δεν θα ήθελα να την βλέπω. Επειδή όμως είμαι ένας άνθρωπος που περπατάει στο δρόμο και βλέπω τι συμβαίνει γύρω μου, δεν μπορώ και να την αποφύγω.
Τι είναι αυτό που φοβάσαι περισσότερο στην ζωή σου;
Με μια λέξη και δίχως σκέψη, θα σου πω την απώλεια.
Ποιό θεωρείς ότι είναι το πιο τρελό όνειρο της ζωής σου;
Γενικά στην ζωή των ανθρώπων αλλά και την δική μου, θεωρώ ότι είναι ο έρωτας. Όχι όμως με την έννοια ότι έχω ένα τρελό όνειρο και το πραγματοποιώ, απλά όταν σου συμβαίνει είναι δώρο Θεού. Είναι όνειρο. Οι περίοδοι που εγώ έχω υπάρξει ερωτευμένη ήταν ονειρικές.
Τι θεωρείς ότι είναι αυτό που λείπει σήμερα, περισσότερο από τους ανθρώπους;
Αισθάνομαι ότι οι άνθρωποι είναι απομακρυσμένοι από τον εαυτό τους. Λείπει η ουσιαστική επαφή και η εσωτερική σκέψη.
Τι εύχεσαι για το μέλλον αυτής της χώρας;
Έχω πείσει τον εαυτό μου, πως πρέπει να είμαι αισιόδοξη, για να αντέξω. Παρ’ότι η όλη κατάσταση της Ελλάδας είναι ανησυχητική, είναι καλό να διατηρήσουμε την ελπίδα μας , γιατί χωρίς ελπίδα δεν υπάρχει τίποτα.
Τελειώνοντας κι αφού σε ευχαριστήσω θερμά, θα ήθελα να μου πεις τα επόμενα επαγγελματικά σου βήματα.
Μέχρι το Πάσχα θα ανέβει η Κατερίνα και οι Δούλες στο Εθνικό, που ίσως πάνε κι αργότερα. Την ερχόμενη άνοιξη, στο Θέατρο Τέχνης θα κάνω μια απόπειρα προσέγγισης των αδερφών Καραμαζωφ, με την εκλεκτή μου φίλη Νατάσσα Τριανταφύλλη, που στο παρελθόν συνεργαστήκαμε και στην Αντιγόνη και μαζί μας θα ναι και μια πολύ καλή ομάδα ηθοποιών. Το καλοκαίρι ευελπιστώ να ξεκουραστώ και να καταφέρουμε να πάμε με την Κατερίνα περιοδεία σε επαρχιακές πόλεις. Έχω πει πολλά όχι σε δουλειές, προκειμένου να γίνει αυτή περιοδεία και εύχομαι να πραγματοποιηθεί.
Παθιασμένη, απόλυτα δοσμένη σε κάθε ρόλο με τον οποίο καταπιάνεται, λες και είναι ο πρώτος της. Ίσως αυτό να‘ναι και το μυστικό της επιτυχίας της. Την παρακολουθείς να σου μιλάει γι’ αυτόν και είναι σαν να δίνει μια μικρή παράσταση πριν από την πρεμιέρα. Αυτή είναι η Λένα Παπαληγούρα. Μία από τις πιο ταλαντούχες ηθοποιούς της γενιά της!