FrapressΟ Ζακ Κωστόπουλος γεννήθηκε στις ΗΠΑ από Έλληνες μετανάστες και από εφτά-οχτώ χρονών επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου και μεγάλωσε, κατά κύριο λόγο.
Είναι γκέι, οροθετικός και ακτιβιστής σε οργανώσεις που ασχολούνται με τα δικαιώματα των LGBTQ και των οροθετικών ανθρώπων.
Εργάζεται στο Athens Checkpoint, ένα κέντρο πρόληψης για τον HIV, ως ενημερωτής σε θέματα HIV και σεξουαλικής υγείας και αρθρογραφεί στο Antivirus.
Με τι ασχολείσαι αυτόν τον καιρό και τί έχεις σπουδάσει;
Επαγγελματικά ασχολούμαι με το Athens Checkpoint. Βρισκόμαστε στο Μοναστηράκι και κάνουμε γρήγορο, δωρεάν και ανώνυμο τεστ για HIV, καθώς και για Ηπατίτιδες, για B και C δηλαδή. Μαζί με το τεστ παρέχουμε επίσης μια ενημέρωση, μια συμβουλευτική, γύρω από τη σεξουαλική μας υγεία, το ασφαλέστερο σεξ, το πως μπορούμε ότι κάνουμε να το κάνουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια και γενικά καλύτερα για την υγεία και τη δική μας και των άλλων. Βρισκόμαστε και στη Θεσσαλονίκη. Η διαχείριση και η φιλοσοφία του Checkpoint είναι ενιαία.
Έχω βγάλει δύο διαφορετικές σχολές, Δραματική σχολή και Marketing. Δεν έχω κάνει ποτέ τίποτα από τα δύο, κλασσικά (γέλιο). Δεν παραπονιέμαι όμως, κάνω κάτι που μ’αρέσει. Λίγο μετά τις σπουδές άρχισα να ασχολούμαι γενικά με τον ακτιβισμό, και τον LGBTQ αλλά και για θέματα HIV και οροθετικότητας, ως και ο ίδιος LGBTQ άτομο και οροθετικός.
Οπότε μέσα από την ενασχόλησή μου με αυτά, κάπως έτσι προέκυψε και η δουλειά κάποια χρόνια αργότερα, στο Checkpoint δηλαδή, μέσα από ανθρώπους που είχα γνωρίσει δουλεύοντας εθελοντικά στη «Θετική Φωνή» και γύρω από τον HIV. Κάποια στιγμή όταν ήταν να φτιάξουν αυτό με σκέφτηκαν και μου έκαναν την τιμή να μου προτείνουν να δουλέψω εκεί, οπότε κάνω κάτι το οποίο θα έκανα και τζάμπα και που μ’αρέσει. Είναι κάτι που δεν μπορεί να πει πολύς κόσμος για τη δουλειά του, άρα νιώθω πάρα πολύ τυχερός ως προς αυτό.
Μεγαλώνοντας ως γκέι σε μια χώρα σαν τη δική μας, μπορείς να πεις ότι είχες την υποστήριξη και την αποδοχή που θα ήθελες από το περιβάλλον σου, ή νιώθεις ότι ήθελες κάτι παραπάνω;
Ήθελα πολλά παραπάνω. Καταρχήν το βίωνα αυτό από πάρα πολύ μικρή ηλικία, διότι από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου με θυμάμαι να αισθάνομαι διαφορετικός. Εντάξει, στα 6-7-8 σου δεν ξέρεις καν τη λέξη «γκέι» ή τι είναι σεξουαλικότητα, δεν μπορείς να το προσδιορίσεις. Αλλά αισθανόμουν ότι κάτι είχα διαφορετικό από τα άλλα αγόρια. Δηλαδή δεν έβρισκα σημεία επαφής, ή πάντα έκανα παρέα μόνο με κορίτσια. Ξέρω ‘γω μου έλεγε ο πατέρας μου: «Γιατί δεν κάνεις παρέα με αγόρια;» και απαντούσα: «Γιατί τα αγόρια είναι χαζά». Δηλαδή είχα διαχωρίσει τελείως τον εαυτό μου από αυτό.
Μεγαλώνοντας σιγά σιγά και ανακαλύπτοντας την σεξουαλικότητά μου, κατάφερα και να προσδιορίσω τι ήταν αυτό που με έκανε να αισθάνομαι τόσο διαφορετικός. Σε πιο μεγάλη ηλικία, από την εφηβεία και μετά, αφενός το είχα εγώ συνειδητοποιήσει και αφετέρου άρχισα και να το λέω σιγά σιγά. Εντάξει, πρώτα στο στενό μου περιβάλλον, σε φίλες μου δηλαδή -γιατί ήταν κορίτσια κυρίως-. Από αυτές είχα πάρα πολύ καλή αντιμετώπιση και υποστήριξη, οπότε αυτό με βοήθησε να αρχίσω σιγά σιγά να είμαι γενικά πιο ανοιχτός με αυτό και να μη με νοιάζει.
Δηλαδή από τη στιγμή που οι δικές μου φίλες, η δική μου παρέα με υποστήριζε, άρχισε να με νοιάζει και λιγότερο το τι λένε οι υπόλοιποι. Άρα με απελευθέρωσε κάπως αυτό.
Οι γονείς μου το έμαθαν τελευταίοι, όπως σχεδόν πάντα. Αν και θεωρώ πως εντάξει το ήξεραν. Πάντα ξέρουν νομίζω, ή σχεδόν πάντα. Απλά εθελοτυφλούν σε μεγάλο βαθμό. Αν δεν τους το δώσεις στο πιάτο, να τους πεις «Κοίτα είμαι αυτό» αρνούνται να το συνειδητοποιήσουν. Και πριν τους το πω όμως ήμουν τυχερός γιατί ποτέ δεν με πίεσαν για κάτι. Δηλαδή ποτέ δεν μου είπαν «Όχι, πρέπει να κάνεις παρέα με αγόρια, όχι πρέπει να παίζεις με αγορίστικα παιχνίδια, όχι δεν πρέπει να φέρεσαι έτσι».
Σίγουρα υπήρχε και κράξιμο στο σχολείο και κουτσομπολιό στη γειτονιά και από άλλους συγγενείς, που χωρίς να ξέρουν άκουγαν γύρω-γύρω διάφορα και τα συζητούσαν και τα λοιπά, αλλά δεν με επηρέασε. Δεν με πλήγωνε τόσο πολύ γιατί είχα παράλληλα και την υποστήριξη των ανθρώπων που πραγματικά με ενδιέφερε η γνώμη τους, οπότε αυτό κάπως το ισορροπούσε το πράγμα.
Όχι ότι δεν θα ήθελα να μην έχω και τα όποια προβλήματα είχα, και δεν λέω ότι ήταν εύκολο. Αλλά το έκανε πιο εύκολο το ότι είχα και κάποια υποστήριξη, οτι δεν ήμουν τελείως μόνος μου σε αυτό.
Υπάρχει κάτι χαρακτηριστικό που να διαφοροποιεί την κατάσταση στην Ελλάδα σχετικά με άλλες χώρες, όσον αφορά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα οροθετικό άτομο;
(Π.χ. κάποιες χώρες απαγορεύουν το να ταξιδέψεις σε αυτές εφόσον έχεις HIV).
Στην Ελλάδα περιορισμός εισόδου στην χώρα δεν υπάρχει, δηλαδή δεν προαπαιτούνται εξετάσεις για HIV προκειμένου να μπεις στη χώρα ή αν είσαι οροθετικός, αυτό δεν είναι λόγος απέλασης. Ίσα ίσα, για οροθετικούς που δεν έχουν πρόσβαση σε δωρεάν φαρμακευτική αγωγή στη χώρα τους, αυτό αποτελεί λόγο να κάνουν αίτηση ασύλου στην Ελλάδα και γενικά στην Ευρώπη. Διότι αν δεν έχουν τα χρήματα να αγοράσουν φάρμακα κινδυνεύει η ζωή τους, και εδώ παρέχονται δωρεάν. Αυτό είναι Ευρωπαϊκή πολιτική, δεν είναι θέμα της Ελλάδας. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι το δικαιούνται παίρνουν άσυλο τόσο εύκολα. Εδώ πολύ πρόσφατα πέθανε ένας οροθετικός που ήταν κρατούμενος στην Αμυγδαλέζα, επειδή δεν του παρείχαν φάρμακα, δηλαδή την αντιρετροϊκή αγωγή που χρειάζεται κάποιος οροθετικός. Εξαρχής δεν του δίναν φάρμακα, και μετά όταν νόσησε δεν τον πήγαν εγκαίρως στο νοσοκομείο, δεν τον πρόλαβαν και πέθανε. Επίσης χαρακτηριστικό είναι ότι πολλά δημοσιεύματα και ο κόσμος που μίλησε έπειτα για αυτό, το συζήτησε στη βάση του ότι αυτός δεν έπρεπε να βρίσκεται εκεί γιατί κινδύνευαν οι άλλοι από αυτόν. Εφόσον όμως δεν έκανε απροφύλακτο σεξ με άλλους κρατούμενους ή δεν μοιράζονταν σύριγγες για χρήση ουσιών ή κάτι τέτοιο δεν κινδύνευαν οι συγκρατούμενοί του. Ίσα ίσα, ο ίδιος ήταν πιο ευάλωτος λόγω του ότι είχε HIV και επειδή δεν του χορηγούσαν φάρμακα θα είχε χαμηλό ανοσοποιητικό και κινδύνευε να κολλήσει ασθένειες από τους άλλους. Δηλαδή ο ίδιος κινδύνευε από τους άλλους και όχι οι άλλοι από αυτόν, και εν τέλει πέθανε κιόλας.
Το να ζεις με HIV είναι προφανώς μια μεγάλη πρόκληση, υπάρχουν όμως θετικά κομμάτια που φέρνει μαζί της αυτή η εμπειρία;
Υπάρχουν θετικά που έχω κρατήσει από αυτήν την εμπειρία, βασικά έχω κρατήσει κυρίως θετικά από αυτήν την εμπειρία.
Γιατί είναι μια διαδρομή από τότε που διαγνώστηκα μέχρι σήμερα, η οποία ήταν πάρα πολύ διαφωτιστική για μένα και με βοήθησε, επειδή το γεγονός ότι διαγνώστηκα με έκανε να θέλω να το δω και έξω από εμένα. Έψαξα δηλαδή να βρω αν υπάρχουν οργανώσεις που ασχολούνται με αυτό, να γνωρίσω άλλους ανθρώπους που είναι οροθετικοί και τα λοιπά, οπότε αυτό στην ουσία με ενεργοποίησε και στο να είμαι ακτιβιστής. Γενικά εάν δεν είχε προκύψει αυτό στη ζωή μου δεν θα ήμουν αυτό που είμαι σήμερα, και εφόσον το «εδώ που είμαι σήμερα» μ’ αρέσει σίγουρα βγήκε και σε καλό αν μη τι άλλο. Οκέι, ανεπηρέαστο δεν σε αφήνει αυτό, ποτέ. Όμως μπορείς να το δεις σαν ένα τέλος ή σαν μια καινούργια αρχή και εγώ επέλεξα το δεύτερο.
Παρατηρώντας τις αντιδράσεις του κόσμου αναφορικά με τον σεξουαλικό σου προσανατολισμό ή το γεγονός ότι είσαι οροθετικός, νιώθεις να έχει μειωθεί καθόλου η προκατάληψη σε σχέση με τα τελευταία χρόνια;
Οι διακρίσεις απέναντι στα LGBTQ άτομα είναι ακόμα αρκετά έντονες, όπως και το στίγμα του HIV, το οποίο υπάρχει και μέσα στην κοινότητα μας, δηλαδή δεν εξαιρείται πλήρως από αυτό δυστυχώς. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα, δεν συνδέονται άμεσα μεταξύ τους και άρα μπορεί να είναι δύο διαφορετικοί λόγοι για τους οποίους αντιμετωπίζει κανείς ρατσισμό. Μπορεί ταυτόχρονα, μπορεί και για έναν από τα δύο. Την προκατάληψη μπορείς να την συναντήσεις και εκτός της LGBTQ κοινότητας και μέσα σε αυτή και είναι αρκετά έντονη.
Τα τελευταία χρόνια νομίζω ότι γίνεται ένα περίεργο πράγμα· Από τη μια βλέπουμε να αυξάνονται οι διακρίσεις και η βία, βλέπε, ας πούμε, την αύξηση ομοφοβικών και τρανσφοβικών επιθέσεων που έχουν καταγραφεί τα τελευταία δύο-τρία χρόνια. Παράλληλα όμως με αυτό βλέπουμε να ανεβαίνει περισσότερο και η υποστήριξη.
Είναι περίεργο γιατί τα τελευταία χρόνια αυξάνονται έντονα και οι «Υπέρ» και οι «Κατά», έχει δηλαδή δημιουργηθεί μια πόλωση γύρω από όλο αυτό. Και λόγω της ανόδου της ακροδεξιάς και με την κυβέρνηση που είχαμε μέχρι πριν από την τωρινή είδαμε πολύ μεγάλη αύξηση σε κρούσματα βίας στον δρόμο αλλά και όσον αφορά θεσμικές διακρίσεις.
Από την άλλη, ένα άλλο αρκετά μεγάλο, θεωρώ, μέρος της κοινωνίας, άρχισε να συνειδητοποιεί ότι «Χρειάζεται να υποστηρίξω κάποια πράγματα και χρειάζεται να μιλήσω ενάντια στην αδικία». Με το να μιλάμε εμείς, τα άτομα που τη βιώνουμε, αυτό μας βοηθά στο να βρούμε υποστηρικτές και εκτός της κοινότητάς μας.
Δηλαδή είναι μια ζυγαριά, που απλά περιμένουμε να δούμε προς τα που θα γείρει περισσότερο.
Θα σε πάω λίγο πίσω τώρα. Οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί έγιναν τελικά στο Sochi της Ρωσίας το 2014, παρά τα ακραία εγκληματικά ομοφοβικά περιστατικά και την ρητορική μίσους που είχαν λάβει χώρα με την ανοχή της κυβέρνησης (φόνοι, βασανισμοί, φυλακίσεις κ.α.). Έγιναν κινητοποιήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, κάποιες εκ των οποίων ήταν και στην Ελλάδα .
Υπολογίζοντας ότι τα Ελληνικά ΜΜΕ δεν κάλυψαν επαρκώς τα παραπάνω, νιώθεις ότι παρ΄όλα αυτά ενημερώθηκε αρκετός κόσμος;
Από άποψη κινητοποιήσεων που διοργανώσαμε ή ανθρώπων στους οποίους προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε αυτές τις διαμαρτυρίες (Όπως και σε κάθε άλλη διαμαρτυρία γενικά π.χ. αυτή που έγινε το Σεπτέμβρη για το Σύμφωνο συμβίωσης και όσον αφορά τις ομοφοβικές επιθέσεις στη πλατεία Βαρνάβα και άλλες), κάναμε και κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε.
Εντάξει, τα μεγάλης εμβέλειας ΜΜΕ αδιαφορούν. Ξένα κανάλια έδειξαν τις διαμαρτυρίες για τους Ολυμπιακούς, κάναμε διεθνή καριέρα (γέλιο). Μας έδειξε το CNN, το BBC ξέρω ‘γω και αυτά, και δεν μας έδειξαν τα ελληνικά κανάλια. Για να δούμε Rainbow σημαίες στην τηλεόραση, δηλαδή, έπρεπε να βγει ο ΣΥΡΙΖΑ και να τις δούμε στους πανηγυρισμούς, ενώ έχουνε γίνει 10 χρόνια Pride, ένα σωρό πορείες, ένα σωρό διαμαρτυρίες, τις οποίες δεν έδειχναν σχεδόν ποτέ τα κανάλια. Έπρεπε να βγει αυτή η κυβέρνηση που βγήκε, που είναι μια κυβέρνηση που μεγάλο μέρος της κοινότητάς μας υποστηρίζει και βγήκε με τις σημαίες να το κάνει και αναγκαστικά μπήκαν στα πλάνα.
Όπως γενικά κάνει η τηλεόραση, δες ας πούμε και τους γκέι χαρακτήρες σε ταινίες και σε σειρές, ήταν πάντα μια διακωμώδηση, μια καρικατούρα. Και φυσικά δεν μιλάω για το γεγονός ότι παρουσιάζονταν ως θηλυπρεπείς κτλ. Γιατί η θηλυπρέπεια μια χαρά είναι και τη βρίσκω πανέμορφη. Αλλά πάντα ήταν μια καρικατούρα αυτού του πράγματος, δεν ήταν όπως είναι στην πραγματικότητα. Ως επί το πλείστον θα παρουσιαζόταν ένας γκέι μόνος του, που ποτέ δεν είχε σύντροφο, ποτέ δεν έκανε σεξ. Ήταν ένα ασέξουαλ, άβουλο, κωμικοτραγικό πράγμα. Οπότε μέχρι και στο Pride έβρισκαν τέτοιου είδους στοιχεία και προσπαθούσαν να τα παρουσιάσουν έτσι, ενώ δεν είναι.
Στις διαμαρτυρίες αναφορικά με τα γεγονότα στο Sochi, υπήρξε καθόλου ανταπόκριση από ετεροφυλόφιλους;
Ανταπόκριση από ετεροφυλόφιλα άτομα πάντα υπάρχει. Σίγουρα θα υπήρχε και ακόμα μεγαλύτερη αν είχαμε και την ανάλογη κάλυψη από μεγαλύτερα ΜΜΕ. Υπήρξε κόσμος και εκτός της κοινότητας στον οποίο καταφέραμε να φτάσουμε μέσα από το ίντερνετ, που παίζει μεγάλο ρόλο και με το οποίο πολλές φορές στις μέρες μας μπορείς να καταφέρεις και περισσότερα πράγματα απ’το να έβγαινες σε ένα κανάλι. Έχει αποκτήσει τεράστια δύναμη και πλέον έχει αρχίσει και πιο πολύς κόσμος να γυρνάει για ενημέρωση περισσότερο στο ίντερνετ και να καταλαβαίνει ότι η τηλεόραση δεν είναι και τόσο αντικειμενική και πως πρέπει να ψάχνει κι αλλού και σε άλλες πηγές και να διασταυρώνει και τα λοιπά. Άρα ναι, και στο μέλλον ελπίζουμε φυσικά και σε ακόμη μεγαλύτερη ανταπόκριση.
Τον Ιανουάριο δημοσίευσες τον ακτιβιστικό απολογισμό της LGBTQ κοινότητας για το 2014 (Ομοφοβικό παραλήρημα κατά του Κορτώ από τον Δ. Βερύκιο, Πρόγραμμα «Ψήφισε για τα δικαιώματα σου!», Παγκόσμια Ημέρα AIDS κ.α.). Όπως δήλωσες και εσύ «Ήταν μια χρονιά στην οποία κυρίως όσοι/ες ασχολούνται με τον ακτιβισμό δεν βαρέθηκαν».
Τι θα έλεγες πως είναι το ελάχιστο που μπορούν να κάνουν στην καθημερινότητά τους LGBTQ και μη άτομα, τα οποία τυχαίνει να μην είναι ενεργοί ακτιβιστές όπως εσύ, προκειμένου να συμβάλλουν στη βελτίωση της κατάστασης;
Καταρχήν να προσπαθούν να ενημερώνονται για τέτοια θέματα, να τα συζητάνε. Πιστεύω πάρα πολύ στο να βρίσκουμε τρόπους να έρθουμε από κοντά σε επαφή με διαφορετικούς ανθρώπους ή ομάδες πληθυσμού που δεν ξέρουμε, καθώς και να πηγαίνουμε σε αντίστοιχες εκδηλώσεις. Γιατί όσο και να διαβάζεις πράγματα θεωρητικά, όσο και να βλέπεις εκπομπές, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με το βίωμα. Το να πας εκεί και να μιλήσεις με έναν άνθρωπο, που μπορεί να μην έχεις μιλήσει ποτέ με ένα άτομο που ανήκει στην ίδια κοινωνική ομάδα με εσένα, ή να πας σε μια εκδήλωση, είτε αυτό είναι ένα Pride είτε είναι μια διαμαρτυρία είτε είναι μια ομιλία. Αλλά μη μείνεις στο «Κάθομαι και διαβάζω ένα κείμενο», πήγαινε να το βιώσεις και από κοντά. Γιατί το βίωμα μπορεί να σε βοηθήσει να αλλάξεις ή να αποκτήσεις γνώμη για πράγματα όσο τίποτα άλλο. Είναι πολύ δυνατό πράγμα και πιστεύω πάρα πολύ σε αυτό. Και γι’ αυτό πιστεύω και ότι πρέπει να γίνονται εκδηλώσεις με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη φυσική παρουσία.
Γίνονται και πόσες άλλες εκδηλώσεις μέσα στο χρόνο που δεν είναι μόνο το Pride. Και το Pride, για μένα, καλώς έχει αυτόν τον χαρακτήρα που έχει. Είναι και πιο εύκολο έτσι, διότι άλλο να πεις σε κάποιον «Έλα, κάτσε να ακούσεις μια ομιλία σε μια καρέκλα» και άλλο «Έλα σε μια πορεία που θα έχει και μουσική, θα έχει και χορό, θα μάθεις ίσως και πέντε πράγματα».
Και στο Pride πάντα γίνονται ομιλίες, στις οποίες βέβαια δεν πάει ο πολύς κόσμος και προτιμά να πάει μόνο στην πορεία. Το Pride το προσφέρει αυτό, ο κόσμος είναι που επιλέγει κατά κύριο λόγο να παρευρεθεί στο άλλο κομμάτι, αυτό της διασκέδασης, που αν δεν το ‘χες δεν θα είχες και τον κόσμο, άρα χρειάζεται.
Είχες γράψει ένα άρθρο για την ελευθερία της έκφρασης, με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα στο Παρίσι, θίγοντας το ότι πολλοί που δήλωναν ότι καταδίκαζαν τη βία από όπου και αν προέρχεται, πρακτικά συνεχίζουν να υποστηρίζουν και να ψηφίζουν τα άτομα που την ενισχύουν.
Τώρα που έχει περάσει λίγος καιρός και οι εκλογές άλλαξαν κάποια δεδομένα αισθάνεσαι ότι το περιστατικό ακόμα συνεχίζει να επηρεάζει την κοινή γνώμη, ή ότι έχει αρχίσει να ξεχνιέται και ότι η κοινωνία επιστρέφει στο να δρα επιλεκτικά ως προς την υποστήριξη που θα δείξει σε πιο αδύναμες ομάδες;
Σίγουρα κάτι έχει μείνει, όπως και από κάθε γεγονός που αποκτά μεγάλη δημοσιότητα και γίνεται μεγάλος ντόρος και συζητιέται πολύ κάτι μένει. Αλλά σίγουρα κατά ένα πολύ μεγάλο μέρος ξεχνιέται κιόλας. Πλέον ζούμε σε μια εποχή που γίνονται τόσα πολλά και τόσο έντονα που ναι, σχεδόν δεν μπορείς να τα παρακολουθήσεις. Και ειδικά τώρα στην Ελλάδα, που με την αλλαγή της κυβέρνησης συζητήθηκε και έφερε πάρα πολύ έντονα συναισθήματα σε πολύ κόσμο, το οποίο είναι και καλό και κακό.
Το καλό είναι προφανές, δηλαδή το ότι έχουμε μια αριστερή κυβέρνηση, έφυγε η προηγούμενη και όλα αυτά. Το κακό είναι ότι πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην αρχίσουμε να τα βλέπουμε όλα ρόδινα και να θεωρούμε ότι λύσαμε τα πάντα και ότι «Ok τώρα, αφού έχουμε την κυβέρνηση που έχουμε ας κάτσουμε όλοι σπίτια μας και θα φροντίσει αυτή για όλα».
Οπότε να χαρούμε, ναι, να το διασκεδάσουμε, να πάμε και στις πορείες και στις συγκεντρώσεις (Που για πρώτη φορά γίνονται συγκεντρώσεις υπέρ της κυβέρνησης στην Ελλάδα, το οποίο είναι ένα δείγμα ότι δεν κάθεται όλος ο κόσμος στα σπίτια του και απλά περιμένει να κάνει η κυβέρνηση τα πάντα), αλλά τέλοσπάντων να μην επαναπαυτούμε. Ειδικά εμείς που ασχολούμαστε με τα LGBTQ δικαιώματα, γιατί είναι ένα κομμάτι που δεν είναι και ιδιαίτερα δημοφιλές, γιατί και οι άνθρωποι που πάνε τώρα στις πορείες υπέρ της κυβέρνησης, αν τους ρωτήσεις έναν-έναν τη θέση τους για τα ανθρώπινα δικαιώματα θα δεις και διαφωνίες. Ή και το άλλο το πολύ κλασσικό και εκνευριστικό τελευταία ότι «Ναι, αλλά προέχουν και άλλα πράγματα». Όχι, δεν προέχουν και άλλα πράγματα. Δεν μπορείς να μου πεις ότι προέχει η οικονομία γιατί δεν κοστίζουν τίποτα τα δικαιώματα. Το να υπογράψεις ένα νομοσχέδιο, το να περάσεις ένα σύμφωνο συμβίωσης ή έναν πολιτικό γάμο και τεκνοθεσία για τα ομόφυλα ζευγάρια, ας πούμε, δεν κοστίζει ούτε ευρώ ούτε δραχμή, ούτε ότι άλλο νόμισμα θες. Είναι θέμα καθαρά πολιτικής βούλησης. Άρα δεν μπορείς να μου πεις «Προέχει η οικονομία» γιατί δεν θα σου κοστίσει τίποτα. Ίσα ίσα εμένα μου κοστίζει το να συνεχίσω να στερούμαι τα δικαιώματά μου.
Δεδομένου ότι, κατά κανόνα, τα επίπεδα αποδοχής της διαφορετικότητας τείνουν να είναι μεγαλύτερα ανάμεσα στους νέους, θεωρείς ότι η straight κυρίως νεολαία της Ελλάδας έχει μια περισσότερο θετική νοοτροπία απέναντι στη LGBTQ κοινότητα;
Νομίζω πως ναι. Από την άλλη δεν μ’αρέσει να το βάζω καθαρά σε πλαίσιο ηλικιακών ομάδων. Γιατί υπάρχουν και μεγαλύτεροι άνθρωποι που μπορεί να είναι από κάποιους νεότερους πολύ πιο προοδευτικοί και ανοιχτοί και συζητήσιμοι κτλ.
Επίσης ας μην ξεχνάμε ότι και η νέα γενιά συνεχίζει και γαλουχείται από μια προηγούμενη, που έχει όλα αυτά τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις, άρα αυτά περνούν ακόμα στους νέους.
Ισχύει το ίδιο και για την αντιμετώπιση των ατόμων με HIV, δεδομένου ότι εκεί μπαίνει και ο παράγοντας της ενημέρωσης;
Υπάρχει πολύ μεγάλη άγνοια ακόμη και σε νεαρό κόσμο. Μη σου πω ότι και σε αυτό το θέμα, του HIV, οι νεότερες ηλικίες έχουν και μεγαλύτερη άγνοια από τις μεγαλύτερες, λόγω του ότι οι προηγούμενες και οι πιο μεγάλες γενιές έχουν βιώσει και τις δεκαετίες του 80′ και του 90′, όπου και πρωτοεμφανίστηκε και που ήταν ακόμα μια θανατηφόρα ασθένεια και γινόταν μεγάλος ντόρος.
Άρα οι προηγούμενες γενιές έχουν ακούσει πολύ περισσότερα για αυτό από ότι ακούν οι σημερινοί νέοι και νέες, που δεν έχουν σεξουαλική αγωγή στα σχολεία και που λόγω του ότι πλέον έχει γίνει μια χρόνια ασθένεια δεν ακούμε για θανάτους ή για τέτοια πράγματα. Έτσι βλέπεις δεν γίνεται θέμα, δεν πουλάει. Γενικά πλέον απασχολεί όλο και λιγότερο τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή όταν τα απασχολεί τα απασχολεί με λάθος τρόπο, βλέπε τη διαπόμπευση των οροθετικών.
Πλέον δηλαδή, θα δούμε εικόνες και αναπαραστάσεις και θέματα για τον HIV στην τηλεόραση σχεδόν αποκλειστικά με αρνητικό πρόσημο και με λάθος πληροφορίες και μηνύματα. Αυτό μας πάει πάρα πολύ πίσω και σε συνδυασμό με το ότι δεν υπάρχει ενημέρωση και σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αυξάνει πάρα πολύ το ποσοστό που έχει και που συνεχίζει να έχει άγνοια γύρω από το θέμα, ειδικά σε νέους ανθρώπους.
Δυστυχώς ακόμα και εντός της LGBTQ κοινότητας παρατηρείται ένας βαθμός προκατάληψης απέναντι στο διαφορετικό με αποτέλεσμα να αποδυναμώνει αυτήν και τις δράσεις της (Π.χ. Λιγότερο δημοφιλείς όροι όπως Pansexual ή Asexual να περνούν στο περιθώριο, οι Trans να παλεύουν ακόμη να γίνουν αποδεκτές και αποδεκτοί από όλους, οι straight να θεωρούνται «εχθροί»).
Τι κινδύνους ενδέχεται να επιφυλάσσει αυτό για το μέλλον της;
Καταρχήν κάνει πολύ μεγάλο κακό το γεγονός ότι είτε στη δική μας κοινότητα, είτε σε άλλες κοινότητες -γιατί αυτό υπάρχει σε οποιαδήποτε κοινότητα ή ομάδα ανθρώπων που δέχεται ρατσισμό- θα υπάρχουν και άνθρωποι που θα είναι ρατσιστές απέναντι σε άλλες ομάδες. Αυτό υπάρχει σχεδόν παντού δυστυχώς και μας εμποδίζει από το να δούμε και να κατανοήσουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ενιαία και αδιαίρετα. Και δεν είναι το «δικό μου» μεγαλύτερο από το «δικό σου», και το να αποκτήσω εγώ το «δικό μου» δεν είναι εις βάρος του «δικού σου». Δεν μπορεί και δεν θα έπρεπε να είναι. Θα έπρεπε να θέλουμε όλοι και όλες να είμαστε ίσοι στον ίδιο βαθμό και να έχουμε τα ίδια δικαιώματα. Και δεν γίνεται να θεωρώ ότι προέχουν τα δικά μου, γιατί πες εγώ έχω φάει μεγαλύτερο ρατσισμό από εσένα ή εσύ από εμένα. Όλων προέχουν το ίδιο. Κανένας άνθρωπος δεν θα έπρεπε να δέχεται διακρίσεις, ότι και αν είναι. Άρα δεν μπορούμε να τα βάζουμε σε ζυγαριές ή να λέω ότι «Ά, εμένα με δέρνουνε, εσένα σου κάνουνε κάτι πιο light, άρα εγώ έχω προτεραιότητα». Μας εμποδίζει από το να καταλαβαίνουμε ότι έχουμε το ίδιο δικαίωμα και την ίδια απαίτηση αυτή τη στιγμή να γίνουν όλα. Αυτό πρακτικά μπορεί να μην ακούγεται και πολύ εφικτό, αλλά έτσι θα έπρεπε να είναι.
Το καλοκαίρι θα διεξαχθεί το ετήσιο φεστιβάλ Pride στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, που κάθε χρόνο μαζεύει όλο και περισσότερο κόσμο.
Πέρα από αυτό, εσύ ο ίδιος βλέπεις άλλες διαφορές με προηγούμενα έτη; Υπάρχει ακόμα αυτό το στοιχείο του να εκπλήσσεσαι θετικά με κάτι που βλέπεις εκεί;
Σίγουρα υπάρχει διαφορά. Εντάξει, τα τελευταία χρόνια δεν μπορώ να πω για κάτι το οποίο δεν περίμενα, σε αντίθεση ας πούμε με το πρώτο Pride το 2005, στο οποίο είχα πάει και ήμουν και εθελοντής. Τότε ήμασταν γύρω στα 500 άτομα, και αν μας έλεγες τότε: «Σε 5 χρόνια θα είστε 5-6 χιλιάδες και σε 10 χρόνια θα είστε 20.000 άτομα» θα γελάγαμε όλοι μαζί, και οι πεντακόσιοι! Και να που έγινε.
Οπότε μας έχει εκπλήξει ευχάριστα πολλές φορές. Εντάξει, έχουμε δει και πράγματα κατά καιρούς που δεν μας άρεσαν ή με τα οποία δεν πολυσυμφωνούσαμε ή διάφορες κόντρες εντός της κοινότητας που δημιουργήθηκαν, ειδικά μετά το τελευταίο Pride. Αλλά σίγουρα είναι κάτι που εξελίσσεται, σίγουρα είναι κάτι που μεγαλώνει κάθε χρόνο, πράγμα που είναι πολύ θετικό και που ελπίζω να συνεχίσει αυτήν την πορεία.
Μη LGBT κόσμος τώρα και άνθρωποι που ήρθαν με τα παιδιά τους και τα σκυλιά τους ήταν και κάποιοι από τους 500 τότε, απλά ήταν μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Το ότι θα αυξάνονταν το περιμέναμε, δεν θεωρούσαμε ότι θα πέρναγαν 10 χρόνια και θα ήμασταν κάθε χρόνο αυτοί οι 500, ότι θα είχε τόσο λίγο κόσμο το Pride συνέχεια. Αλλά η αλλαγή μέσα σε 10 χρόνια από τα 500 σε 20.000 άτομα είναι τεράστια αλλαγή, οπότε αυτό είναι και που σε εκπλήσσει πάντα ευχάριστα. Όχι το ότι δεν περίμενες να αυξηθούμε, αλλά το ότι στο επιβεβαιώνει κάθε χρόνο και με το παραπάνω.