Τις προάλλες έπεσε τυχαία στα χέρια μου το βιβλίο του Savoir Vivre. Καθώς το ξεφύλλιζα και διάβαζα τα tips που αφορούν σε όλους τους τομείς της καθημερινής και ιδιωτικής ζωής, συνάντησα το κεφάλαιο του φλερτ και του έρωτα. Μεταξύ διαφόρων, πρόσεξα ότι ανέφερε αρκετά και το θέμα της ευγένειας και των καλών τρόπων συμπεριφοράς. Και αναρωτιέμαι: είναι η ευγένεια πλέον μέσο μόνο για φλερτ; Έχουμε φτάσει στο σημείο που ξεχάσαμε να χαμογελάμε και να είμαστε φιλικοί με τους άλλους και πλέον τα κάνουμε αυτά μόνο για να κατακτήσουμε το αντικείμενο του πόθου μας;
Δυστυχώς, παρατηρώ ότι έτσι είναι. Όταν ένας άντρας ενδιαφέρεται για μια γυναίκα (και το αντίθετο φυσικά!) είναι ευγενικός, φιλικός, πρόσχαρος. Όταν δεν την βλέπει ερωτικά, ή θα είναι άξεστος και θα της μιλάει όπως μιλάει στους φίλους του ή θα την αντιμετωπίζει με κάποια απάθεια ή αδιαφορία ακόμη. Και κάθομαι και σπάω το κεφάλι μου: για ποιο λόγο να είναι έτσι τα πράγματα; Κι εμένα προσωπικά μου έχει τύχει πάρα πολλές να είμαι φιλική με κάποιον και να το παρεξηγεί για φλερτ. Από πότε το να ανταλλάζεις μουσική, να μιλάς για διάφορα θέματα, να ανταλλάζεις ιδέες γενικότερα, έγινε αποκλειστικό μέσο για φλερτ; Αυτό ουσιαστικά βάζει όρια στην επικοινωνία. Είναι σαν έχεις αόρατους κανόνες (ούτε καν το savoir vivre γιατί δεν πρόκειται για αόρατους κανόνες) που σου λένε ότι μόνο άμα θες να φλερτάρεις, πρέπει να είσαι ευγενικός. Δηλαδή εγώ άμα θέλω να πιάσω φιλία με κάποιον τι πρέπει να κάνω; Να πάω και να του πω “Έλα ρε ρεμάλι,πώς πάει;”
Σαφώς και όταν φλερτάρεις θα είσαι ευγενικός/-ή. Δεν θα το κάνεις όμως επιτηδευμένα και τυποποιημένα. Κι αυτό δεν το λέει το savoir vivre,το λέει η καθημερινή εμπειρία. Το ψεύτικο φαίνεται. Κι αν δεν φανεί στην αρχή, θα φανεί στην πορεία. Κανείς μας δεν έχει ανάγκη από έναν άνθρωπο που θέλει να δείχνεται. Ούτε από κάποιον που φλερτάρει με μοναδικό σκοπό να καταλήξει στο σεξ. Αυτό είναι μάστιγα της σημερινής εποχής για την οποία ευθύνονται εξίσου και τα δύο φύλα. Όπως λέει και η Φρίντα Μπιούμπι <<Οι άνθρωποι που ξέρουν να φλερτάρουν αντιμετωπίζουν το αντικείμενο της προσοχής τους σαν κρέμα στην τούρτα κι όχι σαν σακούλα με πατατάκια που καταβροχθίζονται επειδή ο ενδιαφερόμενος πεινάει>>. Ακούγεται κάπως παιδιάστικο το συγκεκριμένο, αλλά, δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή κατάσταση; Και μήπως αντικρούει ακόμη και τον ίδιο τον κανόνα που έχει “αυτοθεσπιστεί”; Μήπως, λοιπόν, είναι όλα μία φούσκα που επηρεάζεται με τους ιλιγγιώδεις ρυθμούς της σύγχρονης εποχής όπου ο άνθρωπος δεν έχει χρόνο και κουράγιο να φλερτάρει αληθινά;
Και τελικά, μήπως οι ιλιγγιώδεις ρυθμοί είναι αυτοί που κάνουν τους ανθρώπους να ξεχνούν να είναι ευγενικοί; Όταν γυρνάει κάποιος στο σπίτι του, θέλει να χαλαρώσει από την εντάση και τους ψεύτικους καθωσπρεπεισμούς που του επιβάλλονται στον εργασιακό του -κι όχι μόνο- χώρο. Αυτό όμως δεν είναι δικαιολογία για να είναι κανεις άξεστος και να εξοικειώνεται σε αρκετά ενοχλητικό ή ακόμη και επικίνδυνο βαθμό με τους κοντινούς του ανθρώπους. Ούτε για να θυμάται να είναι γοητευτικός μόνο όταν έχει κάποιο στόχο. Τι είναι δηλαδή η γοητεία και η ευγένεια; Διακόπτης που έχει on και off; Ή είσαι ή δεν είσαι. Και ξαναλέω, αυτό ισχύει και για τα δύο φύλα. Είναι δυνατόν να χάθηκαν εντελώς τα ιδανικά πιο παλιών εποχών που το να είσαι φιλικός και ευγενικός (ναι, ναι, ευγενικός, πάλι αυτή η λέξη, μέχρι να αποτυπωθεί πλήρως στο μυαλό μας! ) ήταν τρόπος ζωής; Και τι κρατήσαμε; Την μουσική, τη λογοτεχνία, τη μόδα; Αυτή είναι η μαγεία του vintage;
Σε μια περίοδο που ο κόσμος είναι μουντός και ασπρόμαυρος, που παράγει θορύβους αντί για ήχους ή ησυχία, σε μια εποχή που ο αέρας πλέον σε πνίγει, ένα χαμόγελο θα έπρεπε να είναι το χρώμα, η λάμψη, η ανάσα για την καθημερινότητα κάθε ανθρώπου κι όχι μέσο κατάκτησης ενός “αντικειμένου”.
Savoir Vivre – Χρήστος Κ.Ζαμπούνης, εκδόσεις ΦΕΡΕΝΙΚΗ