Πριν μερικές μέρες μιλήσαμε για το σύνδρομο Down, καθώς η 21η Μαρτίου είναι η παγκόσμια ημέρα για το σύνδρομο αυτό. Σήμερα, 2 Απριλίου είναι η Παγκόσμια ημέρα Αυτισμού.
Η ημέρα για το σύνδρομο Αυτισμού καθιερώθηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ την 1η Νοεμβρίου 2007, με σκοπό την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τον αυτισμό και την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ομαλή ένταξη των αυτιστικών ατόμων στην κοινωνία.
Τι είναι ο αυτισμός;
Ο Αυτισμός περιγράφτηκε για πρώτη φορά από τον Αμερικανό ψυχίατρο Kanner, το 1943, ο οποίος ανέφερε περιπτώσεις παιδιών κλεισμένων στον εαυτό τους και χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας. Εντάσσεται σε μία κατηγορία διαταραχών που λέγονται Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές (ΔΑΔ)*. Οι διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, ΔΑΔ είναι νευρoαναπτυξιακές διαταραχές που εμφανίζονται στα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού. Χαρακτηρίζονται από αποκλίσεις και καθυστερήσεις στην ανάπτυξη των κοινωνικών, επικοινωνιακών και γνωστικών δεξιοτήτων, καθώς και από επαναλαμβανόμενες, περιορισμένες και στερεότυπες συμπεριφορές και ενδιαφέροντα.
Η Αυτιστική Διαταραχή ή αυτισμός αποτελεί σοβαρή μορφή ΔΑΔ και έχει χαρακτηρισθεί ως διαταραχή «φάσματος». Είναι μια ισόβια αναπτυξιακή διαταραχή, που εμποδίζει τα άτομα να κατανοούν σωστά όσα βλέπουν, ακούν και γενικά αισθάνονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στις κοινωνικές σχέσεις, την επικοινωνία και τη συμπεριφορά τους. Η κλινική εικόνα του αυτισμού δεν είναι ομοιογενής, αλλά κυμαίνεται από ηπιότερες μορφές (με ελάχιστα και σε ήπια μορφή αυτιστικά στοιχεία και φυσιολογική νοημοσύνη) μέχρι βαρύτερες μορφές (με πολλαπλά αυτιστικά στοιχεία συνοδευόμενα από βαριά νοητική καθυστέρηση).
Το φάσμα του αυτισμού χαρακτηρίζεται, σε διαφορετικούς βαθμούς, από δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση, την κοινωνική κατανόηση και συναισθηματική συναλλαγή, από δυσκολίες στη λεκτική και τη μη λεκτική επικοινωνία, καθώς και από επαναλαμβανόμενες, στερεότυπες συμπεριφορές και δραστηριότητες που επηρεάζουν την λειτουργικότητα του ατόμου. Για τα άτομα αυτά ο κόσμος είναι ένας χώρος γεμάτος ήχους, εικόνες και ερεθίσματα που είναι δύσκολο να κατανοηθούν και που τους προκαλούν σύγχυση.
Ωστόσο τα άτομα με αυτισμό εμφανίζουν εξαιρετικές δεξιότητες ή ταλέντα σε διάφορους τομείς, μπορεί να είναι έξυπνα, δημιουργικά και να σκέφτονται έξω από τα συνηθισμένα.
*Στις ΔΑΔ περιλαμβάνονται οι παρακάτω διαταραχές: Αυτιστική Διαταραχή, Διαταραχή Asperger, Διαταραχή Rett, Παιδική Αποδιοργανωτική Διαταραχή, και Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή Μη Προσδιοριζόμενη Αλλιώς.
Τι προκαλεί τον αυτισμό και ποιους προσβάλλει;
Μολονότι τα αίτια του αυτισμού ακόμα και σήμερα παραμένουν άγνωστα και δεν έχουν διευκρινιστεί επαρκώς, δεν υπάρχει αμφιβολία για το ότι ένα πολυπαραγοντικό γενετικό ή κληρονομικό στοιχείο υπάρχει στον αυτισμό και για το ότι ποικίλα οργανικά αίτια, σχετίζονται με τη καταβολή του. Όπως αναφέραμε και παραπάνω, ο αυτισμός είναι μία εκ γενετής διαταραχή του εγκεφάλου, που επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τις πληροφορίες. Κάποιες έρευνες υποδεικνύουν ένα νευρολογικό πρόβλημα που επηρεάζει εκείνα τα τμήματα του εγκεφάλου, τα οποία επεξεργάζονται την γλώσσα και τις πληροφορίες που δίνουν οι αισθήσεις. Ίσως υπάρχει μια δυσαναλογία κάποιων συγκεκριμένων νευροχημικών ουσιών στον εγκέφαλο. Το αίτιο ή τα αίτια πρέπει ακόμη να διευκρινιστούν. Είναι σαφές ότι δεν υπάρχει μια μεμονωμένη βιολογική αιτία, αλλά ότι η αιτιολογία θα πρέπει να θεωρηθεί ως πολυπαραγοντική.
Ο αυτισμός παρουσιάζεται σε όλο τον κόσμο, σε όλες τις φυλές, τις εθνικότητες και τις κοινωνικές τάξεις και φαίνεται να έχει τις ρίζες του στην πολύ πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ωστόσο, τα πιο εμφανή σημάδια και συμπτώματα του αυτισμού πρωτοεμφανίζονται στην ηλικία των 2 ή 3 ετών και προσβάλλει κυρίως τα αγόρια.
Ο αυτισμός αν και δεν θεραπεύεται, μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσα από την έγκαιρη διάγνωση της διαταραχής και τον καθορισμό των σημείων όπου εντοπίζονται οι μεγαλύτερες δυσκολίες στο άτομο, ώστε το ίδιο το παιδί να μάθει να επικοινωνεί με το περιβάλλον του και να αναπτύξει τις ικανότητες του. Μελέτες δείχνουν ότι όλα τα άτομα με αυτισμό μπορούν να βελτιωθούν σημαντικά με την κατάλληλη θεραπευτική και εκπαιδευτική αντιμετώπιση. Τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού έχουν πολλές και ποικίλες εκπαιδευτικές ανάγκες και διαφορετικές το ένα με το άλλο, οι οποίες αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Διαθέτουν επίσης, πολλές ικανότητες καθώς και δυσκολίες.
Όσο δύσκολη και επίπονη μπορεί να φαίνεται η συμβίωση με ένα αυτιστικό άτομο τόσο μοναδική και ταυτόχρονα ενδιαφέρουσα μπορεί να γίνει!.. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κάθε άτομο είναι μοναδικό και ξεχωριστό! ..Έτσι και το άτομο που ανήκει στο φάσμα του αυτισμού είναι διαφορετικό αλλά όχι κατώτερο!!
Για το τι ορίζουμε ως «διαφορετικό» θα μιλήσουμε σε επόμενο άρθρο, μέχρι τότε όμως σας αφήνω με ορισμένες κινηματογραφικές ταινίες (υπάρχουν κ άλλες βέβαια), που δείχνουν τη ζωή ενός ατόμου που ανήκει στο φάσμα του αυτισμού αλλά και πως το περιβάλλον παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη του. Αλλά και με ένα βίντεο που σίγουρα θα σας εκπλήξει ευχάριστα.
http://www.youtube.com/watch?v=axdTT0S3VGI
- Temple Grandin – Ζωή σαν τριαντάφυλλο [2010]
- Extremely loud and Ιncredibly close – Εξαιρετικά δυνατά και απίστευτα κοντά [2011]
- Rain man – Ο άνθρωπος της βροχής [1988]
- The black balloon – Το μαύρο μπαλόνι [2007]
- Mozart and the whale – Ο Μότσαρτ και η φάλαινα [2005]
της Αναστασίας Χάντζιου
Πηγή: . noesi.gr,moh.gov.gr