ΑναγνώστηςΓράφει η Μαρία Σουλούνια:
Αυγουστιάτικη νύκτα, μα η βραδιά δεν φαντάζει καθόλου κατανυκτική. Αμυδρό σκοτάδι λούζεται από το εκτυφλωτικό φως μυριάδων κοσμικών πυγολαμπίδων, αρχιτεκτονικού κάλλους.
Σε υψόμετρο 195 μέτρων, μια γυάλινη βιτρίνα χαρίζει στο πιάτο την κοσμοπολίτικη θέα 360 μοιρών του πολυσύχναστου Λονδίνου.
Ουρανοξύστες σκίζουν τον βρετανικό, θερινό αιθέρα. Σύγχρονοι πύργοι της Βαβελ, Heron Τοwer, 30 St Mary Axe και Shard, γίγαντες σκόρπιοι σε ακτίνα 1,1 μιλίων, φαντάζουν από ψηλά ότι βρίσκονται δίπλα ό ένας με τον άλλο.
Η ζέστη ήταν σθεναρή. Καθίσαμε στην ταράτσα.
Καταμεσής του μπαρ ένα τεχνητό δέντρο στο κέντρο ριζωμένο. Φωτεινό δενδροειδές, στολισμένο με φωτάκια και με φύλλα κατακόκκινα σαν εκείνα του σφένδαμου. Ολόγυρα στις γωνίες εστίες με φωτιά. Η ατμόσφαιρα μαγευτική, εμποτισμένη από αστική γοητεία και την μυρωδιά ποιοτικού gin.
Ο DJ παίζει μεθυστική μουσική , exotique ambient απόλυτα συνυφασμένη με το κλίμα. Ένα τραγούδι μου κίνησε την περιέργεια. Βγάζω το κινητό και ανοίγω την αγαπημένη μου εφαρμογή Shazam για να μου καταγράψει τον ήχο, ώστε να μου αποκαλυφθεί το όνομα του τραγουδιού.
Η οθόνη μου γράφει “Tube & Berger- Imprint of Pleasure”. Πολύ ψαγμένος και φιλοσοφημένος τίτλος σκέφτηκα. «Το αρχέτυπο της ευχαρίστησης». Μου πήγε το μυαλό στις θεωρίες του Πλάτωνα και του Jung.
Το ρεφρεν επαναλάμβανε μια εντυπωσιακή βρετανική με εξωτικές νότες φωνή με τους παρακάτω στίχους:
“First of all, why has man, given such importance to pleasure?
Why, man, throughout the world, has given this extraordinary importance to pleasure.
Why, continuing pursuing everlasting pleasure?”
Όμως το ποτό δεν με άφησε να σκεφτώ περαιτέρω τους στίχους και αρκέστηκα στο άκουσμα του μαγευτικού αυτού τραγουδιού.
Ώσπου πρόσφατα, πριν από λίγες μέρες, 4 χρόνια μετά από την παραπάνω εντυπωσιακή νύκτα, το Υoutube μου πρότεινε ιδανικά να παρακολουθήσω κάποιες ομιλίες ενός κυρίου ονόματι J.Krishnamurti.
Ένας ηλικιωμένος αδύνατος άνδρας Ινδικής καταγωγής μικρού αναστήματος με βρετανική προφορά και ενάρετη γεμάτο από αυτοπεποίθηση φωνή μιλούσε για την τάση της έμφυτης επιθυμίας μας για ευχαρίστηση.
Αμέσως ανέτρεξα πίσω σε κείνη την νύκτα. Έψαξα στο διαδίκτυο και τελικά ανακάλυψα ότι ήταν η ίδια φωνή με κείνη του τραγουδιού.
Τι σκιαγραφούσε η ομιλία του;
Κατά τον Krishnamurti η ευτυχία πηγάζει από την απρόσκοπτη και ολοτελή βίωση μιας απροσδόκητης χαρούμενης εμπειρίας. Ενώ η ευχαρίστηση είναι η εγγενής τάση μας να αποτυπώσουμε στην μνήμη μας την βίωση θετικών εμπειριών ώστε όταν την αποζητάμε, να καταφεύγουμε σε αυτήν.
Όμως έτσι, με την αναζήτηση της ευχαρίστησης επιδιδόμαστε σε έναν αιώνιο μάταιο αγώνα αναβίωσης χαρούμενων μεν, αναπαλαιωμένων δε εμπειριών. Είναι έμφυτη η κλίση μας για την αποζήτηση της ευχαρίστησης. Αφού, σύμφωνα με τον Krishnamurti είμαστε ως επί τον πλείστον γενετικά προδιατεθειμένοι να λειτουργούμε σαν computer. Το μυαλό μας συνεχώς αποκωδικοποιεί εξωτερικά ερεθίσματα μέσω της κατηγοριοποίησης και ομαδοποίησης για να διασφαλιστεί μια τάξη, μια ασφάλεια στον συλλογισμό μας.
Την παραπάνω διεργασία την ονομάζει μηχανική και ψυχοφθόρα εφόσον μας παρεμποδίζει από την βίωση ουσιαστικής ευτυχίας δηλαδή της ανεμπόδιστης, της γαλήνιας έκθεσής μας σε νέες χαρούμενες εμπειρίες δίχως να κατακλυζόμαστε από τον φόβο πιθανής ύπαρξης «παράσιτων» θορύβων που θα μας αποπροσανατολίσουν ή έστω και από την σκέψη επιθυμητής «καταγραφής» της στιγμής αυτής στην μνήμη. Διότι βιώνουμε ολότελα μια ευχάριστη εμπειρία όταν το μυαλό είναι τελείως αθόρυβο,”quiet and still” όπως λέει ο ίδιος.
Καταδικάζει τις σκέψεις, καλώντας λοιπόν το κοινό να μην συλλογίζεται όταν βιώνει μια ευχάριστη εμπειρία.
Πόσο μεγάλη πρόκληση ειδικά την σήμερον ημέρα που η ευτυχία συγχέεται με την έννοια της ευχαρίστησης εφόσον ζούμε σε ένα κόσμο ψηφιακής κοινωνικής δικτύωσης όπου καταγράφουμε τα πάντα στο κινητό μας και τα ανεβάζουμε προκειμένου όχι μόνο να επιδείξουμε τις ευχάριστες στιγμές αλλά για να τις έχουμε πάντα αποθηκευμένες;
Ο Krishnamurti με εντυπωσίασε για δύο λόγους. Διότι, πρώτη φορά μαθαίνω για έναν φιλόσοφο που καταδικάζει τις σκέψεις και δεύτερον επειδή οι απόψεις του είναι τόσο επίκαιρες σήμερα. Ήταν ένα φτωχό παιδί γεννημένο το 1895 στην Νότια Ινδία που όμως κατάφερε να αναδειχθεί για τις αντισυμβατικές μεν απλοϊκές δε φιλοσοφίες του βασισμένες σε παραδείγματα της καθημερινότητας και να κηρυχθεί παγκοσμίως ως ο σημαντικότερος φιλόσοφος του 20ου αιώνα.
Με βάσει τα παραπάνω ίσως δεν βίωσα ολότελα εκείνη την μοναδική νύκτα, διότι με κυρίευσε η ανάγκη να εγχαράξω στην μνήμη μου την νύκτα εκείνη μέσω της αποκρυπτογράφησης του τραγουδιού.
Όμως δεν το μετανιώνω καθόλου, διότι έτσι δεν θα είχα μάθει ποτέ για τον μυστήριο αυτό Ινδό φιλόσοφο, ούτε θα έγραφα αυτό το άρθρο.
Μαρία Σουλούνια