Η ταινία που κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στις Κάννες είναι ένα αψεγάδιαστο ασπρόμαυρο τραγούδι για μια σχέση που θυμίζει ψυχρό πόλεμο.
Υπόθεση της ταινίας “Ψυχρός Πόλεμος”:
Πολωνία. 1949. Στη σκιά του ψυχρού πολέμου, ο Βίκτορ και η Ιρίνα, αναζητούν νέα ταλέντα για το χορευτικό – χορωδιακό τους συγκρότημα που οργανώνει μια περιοδεία με φολκλόρ τραγούδια.
Ανάμεσα στα υποψήφια μέλη, ξεχωρίζει η Ζούλα, ένα όμορφο δυναμικό κορίτσι με σκοτεινό παρελθόν. Ο Βίκτορ δεν θα αργήσει να δει στο πρόσωπο της ένα νέο αστέρι. Ένα αστέρι που θα ερωτευτεί παράφορα, αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Ο βραβευμένος Πολωνός σκηνοθέτης Πάβελ Παβλικόφσκι, πέντε χρόνια μετά την “Ida” που τον οδήγησε στο όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας, γράφει και σκηνοθετεί μια ιστορία αφιερωμένη στους γονείς του.
Ο Βίκτορ και η Ζούλα ζουν έναν παράφορο και ανέφικτο έρωτα, ο οποίος ταξιδεύει στο Βερολίνο, στο Παρίσι και πίσω στη Πολωνία για δεκαπέντε χρόνια. Στο διάστημα αυτό, το απαγορευμένο ζευγάρι συναντιέται και χάνεται, εκούσια και ακούσια, χωρίς όμως να χάνεται η σπίθα και το πάθος της σχέσης του.
Η θυελλώδης ερωτική τους διαδρομή διακρίνεται από φόβο, ανασφάλεια, ένταση. Ένας ψυχρός πόλεμος για χάρη του έρωτα, ο οποίος βρίσκεται εγκλωβισμένος ανάμεσα σε δυο δυνάμεις. Την Ανατολή (Ζούλα) και τη Δύση (Βίκτορ).
Μια σύγκρουση κόσμων, που σκιαγραφείται εύστοχα, όταν η Ζούλα μετακομίζει στο Παρίσι και εισέρχεται στους καλλιτεχνικούς κύκλους του Βίκτορ. Εκεί, αισθάνεται ξένη, παράταιρη παρά την ενθαρρυντική υποδοχή της γαλλικής σκηνής.
Της κλωτσάει η «μποέμ ζωή», η υπερβολική ελευθερία, το γαλλικό savoir vivre. Ασφυκτιά και φεύγει για μια ακόμη φορά, πιστή στην αυθάδεια της. Καθηλωτική η ερμηνεία της Joanna Kulig, που φλερτάρει αισθαντικά με το φακό σε κάθε της πλάνο.
Ακολουθώντας την επιτυχημένη συνταγή της “Ida”, ο βραβευμένος σκηνοθέτης επιλέγει ξανά το μελαγχολικό ασπρόμαυρο κάδρο, χαρίζοντας μοναδικά πλάνα σε άψογη γεωμετρία και ισορροπία, κερδίζοντας δικαίως το βραβείο σκηνοθεσίας στις Κάννες.
Ο Παβλικόφσκι δεν στήνει ένα πολιτικό σκηνικό, αν και η εποχή που πραγματεύεται βρίσκεται υπό τη διακύβευση ιστορικών γεγονότων, αλλά αντανακλά την πολιτική χροιά και τις συνέπειες του πολέμου στους ήρωες, στις συμπεριφορές τους και στη μεταξύ τους σχέση με αξιοζήλευτη μαεστρία. Υποδόρια, διακριτικά, χωρίς παραπανίσια λόγια.
Σε αυτή την αφηγηματική τεχνοτροπία, επιλέγει ως αρωγό το τραγούδι που παίζει κυρίαρχο ρόλο στην ταινία και εμφανίζεται με διάφορες μορφές.
Το τραγούδι ως εργαλείο εμψύχωσης του πολωνικού λαού που καταλήγει σε μέσο προπαγάνδας, ως τρόπος έκφρασης και λύτρωσης για τον Βίκτορ, ως τρόπος εξομολόγησης της απαγορευμένης αγάπης για τη Ζούλα. Η πολωνική φολκλόρ μουσική και οι γαλλικές μελωδίες της δεκαετίας του 1960 στη συνέχεια υμνούνται σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, κρατώντας πρωταγωνιστικό και όχι συμπληρωματικό ρόλο στην αφήγηση.
Ο “Ψυχρός Πόλεμος” δεν είναι ένα ακόμη συγκινητικό lovestory, αλλά μια αψεγάδιαστη σπαρακτική ενσάρκωση ενός αυτοκαταστροφικού έρωτα που παλεύει για το αδύνατο, σε μια περίοδο πολιτικής και πολιτισμικής κλιμάκωσης που χωρίζει παρά ενώνει τους διαφορετικούς κόσμους.
Ο Βίκτορ και η Ζούλα γνωρίζουν ότι δεν μπορούν να είναι μαζί. Γνωρίζουν, όμως, ότι δεν μπορούν να είναι και χώρια. Πώς νικάς το παράδοξο; Σε αυτόν τον πόλεμο δεν κέρδισε κανείς, παρά μόνο ο έρωτας.
