Ελένη ΜαρόκουΚαθημερινά η μαζική προσταγή της δυτικής κοινωνίας αιωρείται πάνω απ’ τα κεφάλια μας: «Απαγορεύεται να νιώθεις δυστυχία!»
«Απαγορεύεται να μην απολαμβάνεις όλη την ώρα. Ήρθες στον κόσμο αυτό για ν’ απολαύσεις όσο περισσότερο μπορείς και να το κάνεις γρήγορα, γιατί η ζωή είναι μικρή. Απαγορεύεται να αφήνεις την κάθε μέρα ανεκμετάλλευτη. Carpe diem κλπ, κλπ».
Η κουλτούρα της θετικής ενέργειας, η πλαστική ομορφιά που κατακλύζει τον κόσμο, τα κινητήρια βίντεο του γιατί πρέπει να ζεις τη ζωή σου εδώ και τώρα απολαμβάνοντας κάθε στιγμή. Όλα αυτά τρύπησαν το πετσί μας.
Η ατέρμονη αναζήτηση της ευτυχίας μού φαίνεται όχι μόνο ουτοπική, αλλά και αρκετά κουραστική και αυτιστική. Μυρίζει καπιταλισμό: ζεις εδώ, μέσα στην κοινωνία της υπεραφθονίας, που όλα είναι ιδανικά και γρήγορα και φανταχτερά και καλά.
Οφείλεις να συμπορευτείς μ’ αυτό το πνεύμα. Και έτσι θα κατορθώσεις την ευτυχία. Αυτήν την αόριστη έννοια που πολύ περισσότερο έχουμε συνδέσει με όρους καταναλωτισμού.
Τα κινητά και τα ρούχα που κάνουν ουρά, οι φωτογραφίες με μπουκάλια αλκοόλ, τα γρήγορα αμάξια, τα «γρήγορα» κορίτσια, τα «γρήγορα» αγόρια.
Ευτυχία λοιπόν ίσον «καταναλώνω» όσο περισσότερο μπορώ. Όσο πιο πολύ με «γεμίζω» τόσο πιο κοντά στην ευτυχία φτάνω.
Λοιπόν φτάσαμε;
Μέχρι εκεί που έφτασα αντίκρισα μόνο ευτυχισμένους δυστυχείς. Ανθρώπους που κατά τα φαινόμενα έχουν συμπληρώσει την checklist και παρόλα αυτά κάπου έχασαν το συμβάν ευτυχία. Μήπως είναι αχάριστοι, ανικανοποίητοι και αλαζόνες;
Μάλλον κάποιο κενό μας δεν κοιτάξαμε. Αλλά αυτό θα επιστρέφει πάντα. Και σαφώς δεν «προμοτάρω» εδώ μια κουλτούρα δυστυχίας, μόνο την «μιλάω». Εξισορροπώ την άπλετη κοινωνική (δυτική κατά βάση) ομορφιά με λίγη ασχήμια(;).
Το ν’ αναλαμβάνεις τη δυστυχία, την μιζέρια, την κακία, την μελαγχολία είναι κάτι δομικό. Το να μπορείς να πεις ότι αυτό το πετσί που τρυπάς με ενέσεις «θετικής σκέψης» και ωραίων προϊόντων, σε προδίδει καθημερινά και δεν είναι τόσο όμορφο όσο το θέλησες.
Το να αντέχεις να «χαίρεσαι» την δυστυχία, την μιζέρια, την κακία, την μελαγχολία είναι επίσης δομικό.
Το να κάτσεις σπίτι χαζεύοντας ή να μην αξιοποιήσεις πλήρως αλλά και καθόλου τη μέρα δεν σε κάνει λιγότερο ευτυχισμένο. Ούτε το να νιώθεις έλλειψη, ανασφάλεια και ψυχικό πόνο. Δεν έχω γνωρίσει τουλάχιστον ακόμα κάποιον που να μην πονάει με τον τρόπο του.
Και αρκετά με τους ψυχολογισμούς και τα βήματα για να γίνει η ζωή μας καλύτερη. Καλύτερη από τι; Καλύτερη ως προς τι;