Ανδριάνα ΑργυροπούλουΛίγα λόγια για τη ζωή και τις ιδέες της μεγάλης φεμινίστριας, Σιμόν Ντε Μποβουάρ!
Η Σιμόν Ντε Μποβουάρ είναι μία από τις μεγαλύτερες Γάλλους στοχαστές σε ολόκληρη την ιστορία. Είναι γνωστή για διάφορα κινήματα που ακολούθησε, με ένα να ξεχωρίζει περισσότερο από όλα. Το τελευταίο, δεν είναι άλλο από τον Φεμινισμό, ένα κίνημα στο οποίο αφιέρωσε τις ιδέες και το πάθος της, βάζοντας τους πρωταρχικούς θεμελιώδεις λίθους του.
Το ενδιαφέρον που υπάρχει γύρω από τη ζωή και την πορεία της είναι ακόμη και σήμερα μεγάλο, αφού ξεχώρισε με τις ανατρεπτικές και επαναστατικές, για την εποχή της, πεποιθήσεις που πρέσβευε, εμπνέοντας με αυτό τον τρόπο τόσο γυναίκες όσο και άνδρες. Αναμφίβολα όμως, υπάρχουν πολλά ακόμα που δεν γνωρίζουμε για τη «μητέρα» του φεμινισμού. Ας δούμε λοιπόν, πιο συγκεκριμένα, κάποια βασικά στοιχεία που πιθανόν να μην γνωρίζατε για τη Σιμόν Ντε Μποβουάρ:
1.Ο Jean-Paul Sartre ήταν η «ισόβια» σχέση της. Μια σχέση που διαμόρφωσε τις ζωές τους αλλά και τις πεποιθήσεις τους. Ήταν ένα ζευγάρι που ποτέ δεν συμβιβάστηκε με τα κοινωνικά καθεστώτα. Παρά την καταγωγή τους από αστικές οικογένειες, δεν παντρεύτηκαν ποτέ και δεν απέκτησαν παιδιά, καθώς κατά την άποψη τους, η γυναίκα στο σπίτι, ήταν από τις πιο πιεστικές «εικόνες» της γυναίκας της εποχής.
2.Πρέσβευε τον αθεϊσμό. Παρά την ανατροφή της σε μια καθολική οικογένεια, στα 14 μόλις χρόνια της, δήλωσε άθεη και έκανε στροφή προς την υπαρξιστική φιλοσοφία και τη λογοτεχνία.
3.Δεν πιστεύει ότι ο γάμος είναι αυτός που φθείρει τη σχέση όσο το αν ζει ένα ζευγάρι στο ίδιο σπίτι. Η συγκατοίκηση φθείρει και κάνει τόσο τις γυναίκες να πέφτουν στην παγίδα του να δεχτούν συγκεκριμένα πράγματα για το σύντροφο τους και να κάνουν εξαιρέσεις ή να νομίζουν πως είναι διαφορετικός. Αυτή κι ο Σαρτρ «πέτυχαν» ακριβώς γιατί δεν έζησαν ποτέ μαζί.
4.Το έργο της «Δεύτερο Φύλο/ Second Sex»(1949) είναι ένα θεμελιώδες έργο που σημάδεψε τη φεμινιστική ιδεολογία, καθώς κριτικάρει την πατριαρχία και τη δευτερεύουσα θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Σε αυτό, η Σιμόν Ντε Μποβουάρ υποστηρίζει πως η γυναίκα είναι προϊόν-αποτέλεσμα της κοινωνίας και του πολιτισμού. –What?-
Συγκεκριμένα, η ιδέα της σημερινής γυναίκας έχει δημιουργηθεί μέσα από τις απόψεις που επικρατούν για αυτήν. Η γυναίκα είναι στο σπίτι, έχει αναλάβει το νοικοκυριό και δεν έχει άποψη πάνω σε τίποτα. Γαλουχώντας τις γενιές που πέρασαν με αυτή την ιδέα, το τελικό αποτέλεσμα είναι οι κοινωνικές πιέσεις και η εκμετάλλευση στην οποία η γυναίκα υπάγεται.
5.Παρόλο που ήταν κομουνίστρια και υπέρμαχος της αριστερής ιδεολογίας, οι κομμουνιστές δεν «αγκάλιασαν» το πασίγνωστο έργο της «Δεύτερο Φύλο» αλλά και το φεμινισμό σαν κίνημα. Κι αυτό γιατί, παρόλο που οι αριστεροί είναι πολύ προοδευτικοί σε ταξικό επίπεδο και μάχονται για την κοινωνία, δεν παύουν να είναι άνδρες. (Sorry παιδιά).
6.Μέχρι την ημέρα του θανάτου της, στις 14 Απριλίου του 1986, συμμετείχε ενεργά στο περιοδικό ‘Les Temps modernes’, το οποίο είχαν ιδρύσει με τον σύντροφο της Σαρτρ, όπου εξέφραζε με αναρίθμητους τρόπους τις ιδεολογίες της αλλά και την αμέριστη συμπαράστασή της προς το φεμινισμό.
7.Υπέρ της εργασίας. Η γυναίκα πρέπει να εργάζεται, να είναι οικονομικά ανεξάρτητη και όχι να στηρίζεται στην αστική ιδεολογία του εργαζόμενου -και μόνο- άνδρα που θα τη συντηρήσει. Με αυτό τον τρόπο, διατηρεί την αξιοπρέπεια της αλλά και την συνείδηση της σαν ανθρώπινο ον.
8.Συνέβαλε στην νομιμοποίηση της έκτρωσης, μαζεύοντας τις υπογραφές 343 γυναικών στο Μανιφέστο των 343 το 1971. Ήταν μια δήλωση από γυναίκες όλων των κοινωνικών τάξεων, πως πράγματι είχαν προχωρήσει σε έκτρωση –σε μια εποχή που απαγορευόταν κάτι τέτοιο- με τελικό στόχο να ασκήσουν πιέσεις στην κοινή γνώμη και την κυβέρνηση και τελικά, να την κάνουν αποδεκτή και νόμιμη.
9.Η γυναίκα αποτελεί ένα κοινωνικά διαμορφωμένο πρότυπο-τόσο από το οικείο-οικογενειακό περιβάλλον όσο και από την ανδροκρατούμενη κοινωνία η οποία επιβάλλει να είναι παθητική, υπάκουη και να μην επιδεικνύει τον εαυτό της- που έχει περάσει από γενιά σε γενιά και με βάση το οποίο οφείλει να διαμορφωθεί κάθε βρέφος, κορίτσι, γυναίκα έτσι ώστε να εντρυφήσει με τη σειρά της αυτό το πρότυπο στην επόμενη γυναίκα, την κόρη της ενδεχομένως.
10.Θεωρεί πως ο φεμινισμός δεν αφορά μόνο την έννοια της πατριαρχίας αλλά επιπλέον, την κοινωνία ως ένα σύνολο αξιών. Η αλλαγή της στάσης μας προς το γυναικείο φύλο δεν θα πραγματοποιηθεί χωρίς τη ριζική διαμόρφωση της κοινωνίας σε επίπεδο καπιταλιστικό και ταξικό.
Κάπως έτσι, επηρεασμένοι από διάφορα είδη κοινωνικών και πολιτιστικών κινημάτων, ερχόμαστε να αναρωτηθούμε αν τελικά η ιδέα αυτή της καταπιεσμένης γυναίκας αλλά και της εκμετάλλευσης υφίσταται ακόμη και σήμερα. Όπως και να έχει, το σίγουρο είναι ότι παρόλο που κάθε φύλο είναι διαφορετικό, οφείλουμε να διατηρήσουμε την ισοτιμία και την ανάληψη καθηκόντων ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του καθενός.