Εβίτα ΓοργορίνηΌταν αυτοί οι Σουρεαλιστές άραζαν στο Παρίσι δημιούργησαν ένα παρεάκι που έγραψε ιστορία!
Έχω ένα θέμα με τους σουρεαλιστές και είπα να γράψω για ακόμη μια φορά κάτι γι’ αυτούς.
Αποφάσισα λοιπόν να πάρω μια από τις αγαπημένες μου φωτογραφίες όπου όλο το ασύλληπτο παρεάκι βρίσκεται εκεί και να τους γνωρίσουμε μαζί.
Για πάμε λοιπόν!
1.Τριστάν Τζαρά
Δε θα ντραπώ να σου πω ότι δεν είχα ιδέα ποιος είναι ο Τριστάν Τζαρά μέχρι που χρειάστηκε να γράψω αυτό το άρθρο. Ωστόσο, προφανώς δεν βρέθηκε τυχαία σε αυτή τη φωτογραφία.
Στα τέλη του 1929 εγκατέλειψε τον Ντανταϊσμό και μεταπήδησε στην ομάδα των υπερρεαλιστών. Προσπάθεια του ήταν να συνενώσει τον υπερρεαλισμό με τον Μαρξισμό.
Στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου έλαβε μέρος στην Γαλλική αντίσταση ενώ το 1947 προσχώρησε και στο Κομμουνιστικό κόμμα.
Θα μου πεις τώρα τι είναι ο ντανταϊσμός και θα έχεις δίκιο. Είναι λίγο περίπλοκο το που διαφοροποιείται ο ντανταϊσμός και ο υπερρεαλισμός. Πολύ συνοπτικά όμως ας πούμε ότι η βασική διαφορά έγκειται στην αντικατάσταση του αναρχισμού και του πεσιμισμού του ντανταϊσμού από την διατύπωση θεωριών και αρχών στον υπερρεαλισμό.
2. Πωλ Ελυάρ
Ο αγαπημένος μου Ελυάρ που κάθεται δίπλα από τον Τριστάν Τζαρά είναι ο ποιητής που το όνομα του είναι σχεδόν συνώνυμο με τον έρωτα, αν και η ποίηση του ήταν πολύ περισσότερα από αυτό. Μίλησε για τη γυναίκα, την ελευθερία και τα ουμανιστικά ιδεώδη.
Είναι έντονα συμβολικός και από τους ποιητές που εάν διαβάσεις, είναι σίγουρο ότι θα σε μαγέψουν.
3. Αντρέ Μπρετόν
Ο Μπρετόν μπορούμε να πούμε ότι ήταν ο αρχηγός της παρέας. Είναι εξάλλου αυτός που έγραψε τα δύο μανιφέστα του υπερρεαλισμού.
Του πήγαινες κόντρα; Σε διέγραφε. – Για τον Νταλί χτυπάει η καμπάνα, θα δεις παρακάτω τι έγινε-.
Παράλληλα με το παρεάκι της φωτογραφίας, είχε δημιουργήσει και ένα άλλο εξίσου καθημερινό. Πολύ φίλοι του ήταν ο Ντιέγκο Ριβέρα και ο Λέον Τρόσκι που όπως καταλαβαίνεις τον επηρέασαν βαθύτατα.
«Ναι, αυτό είναι το εγχείρημά μας. Το Όνειρο και η Επανάσταση είναι φτιαγμένα για να συμμαχήσουν, όχι για να αποκλείσουν το ένα το άλλο. Να ονειρεύεσαι την Επανάσταση δεν σημαίνει ‘ότι την αποποιείσαι, αλλά ότι την κάνεις διπλά και δίχως νοητικές επιφυλάξεις»
4. Ζαν Αρπ
Ο Χανς Αρπ ήταν ο Γερμανός της παρέας που κάνοντας πολύ παρέα μαζί τους τελικά έμεινε γνωστός ως Ζαν. Story of his life, υποθέτω. Έκανε περισσότερη παρέα όμως με τον Max Ernst και μαζί οργάνωσαν την ντανταϊστική ομάδα της Κολωνίας.
Αργότερα προσχώρησε στον υπερρεαλισμό και το 1925 συμμετείχε σε μία από τις πρώτες εκθέσεις των υπερρεαλιστών στο Παρίσι.
Έγραψε ποιήματα και δοκίμια αλλά κυρίως είναι γνωστός ως γλύπτης.
5. Σαλβαδόρ Νταλί
Μάλλον αυτός που αναγνώρισες αμέσως στη φωτογραφία. Αμφιλεγόμενος, αντιφατικός, ιδιόρρυθμος, απλά μοναδικός. Ό,τι και να πει κανείς για τον Νταλί είναι λίγο.
Είναι ο τύπος που έχει δηλώσει: “Το χειρότερο πράγμα είναι η ελευθερία. Η ελευθερία κάθε είδους είναι το χειρότερο για την δημιουργικότητα. Ο Νταλί πέρασε δύο μήνες σε φυλακή της Ισπανίας και αυτοί οι δύο μήνες ήταν οι πιο χαρούμενες στιγμές στη ζωή μου”.
Οι πολιτικές του απόψεις αποτέλεσαν και την αιτία ρήξης του με τα μέλη του υπερρεαλιστικού κινήματος. Ο Αντρέ Μπρετόν, μάλιστα, τον διέγραψε από το υπερρεαλιστικό κίνημα. Ο ίδιος ο Νταλί, πάντως, δήλωνε, ότι δεν έχει πολιτική θέση. Ότι είναι αναρχικός, αλλά παράλληλα και μοναρχικός, σε επίπεδο όμως μεταφυσικό και όχι πολιτικό.
Δεν πρέπει όμως να τον ένοιαξε και πολύ τον Σαλβαδόρ, εφόσον ήξερε και είχε φτιάξει ένα άλλο παρεάκι. Ήταν κολλητός με τον Λουί Μπουνιουέλ, με τον οποίο έκαναν πραγματάκια, όπως την ταινία “ο Ανδαλουσιανός σκύλος”.
6. Yves Tanguy
Βλέπεις τον Ιβ και λες να ένας σουρεαλιστής.
Αυτοδίδακτος και πολύ ευαίσθητος όπως φαίνεται μέσα από τους πίνακες του. Είχε μια εμμονή με τις γεωμετρικές φιγούρες και τα σχήματα – ποιος σουρεαλιστής ζωγράφος δεν είχε βεβαίως -.
7. Max Ernst
Τόση εμπιστοσύνη είχε σε αυτά που δημιουργούσε όπου χωρίς ντροπή έχει δηλώσει: «Απλώς κατόρθωσα να παρευρεθώ κατά τη στιγμή της γέννησης των έργων μου». Και βεβαίως εντάξει δεν τον αδικούμε, είναι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του υπερρεαλισμού και της μοντέρνας τέχνης γενικότερα.
Αν και συνεργάστηκε με πολλούς υπερρεαλιστές, ακόμη και με τον Μπουνιουέλ δεν αισθάνθηκε ποτέ εξοικειωμένος με τις νέες μορφές τέχνης, όπως ο κινηματογράφος.
Ένιωθε επίσης άπατρις, αναγκασμένος να περιπλανιέται ανά την ευρωπαϊκή ήπειρο και αργότερα στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών.
8. Ρενέ Κρεβέλ
Ψαγμένο τυπάκι ο Κρεβέλ, μύησε τον Μπρετόν στον υπνωτισμό και μαζί με όλο το παρεάκι πειραματίστηκαν με διάφορες τεχνικές απελευθέρωσης του πνεύματος και του ασυνείδητου.
Ένας ακόμη σουρεαλιστής που διαγράφηκε από το κομμουνιστικό κόμμα, αν και προσπαθούσε να συμφιλιώσει αυτά τα δύο και να ηρεμήσει τον Μπρετόν που είχε λίγο εκνευριστεί με την πολεμική που του έκανε το κόμμα.
Δεν τα κατάφερε και το πήρε αρκετά κατάκαρδα. Στις 18 Ιουνίου, λίγο πριν κλείσει τα 35 του χρόνια, εξαντλημένος και απογοητευμένος, έδωσε τέλος στη ζωή του αφήνοντας ανοιχτό το γκάζι της κουζίνας.
9. Man Ray
Ο κατά λάθος φωτογράφος που έγραψε ιστορία. Ήταν στο παρεάκι κάνοντας διάφορα πράγματα όπως πίνακες, γλυπτά και ανακάλυψε ότι του αρέσει η φωτογραφία όταν στα πλαίσια της πρώτης έκθεσης ζωγραφικής, όπου συμμετείχε, φωτογράφισε τα έργα του για τον αντίστοιχο κατάλογο.
Λίγα μόνο κλικ αρκούσαν για να γοητευτεί από τις δυνατότητες της φωτογραφίας και να αφιερώσει, εν τέλει, μεγάλο μέρος της ζωής του σ’ αυτήν.
Ο Μαν Ρέι συνήθιζε να εκθέτει το φωτοευαίσθητο υλικό τρεις φορές και τις ονόμαζε«Rayographs», επειδή μπορούσε. Παρότι η τεχνική αυτή ήταν προγενέστερη του Ρέι, ο ίδιος την έκανε ευρέως γνωστή, προσεγγίζοντας την καλλιτεχνικά, επειδή ΚΑΙ πάλι μπορούσε.
10. Γιατί…σουρεαλισμός!
Από τη φωτογραφία λείπουν πολλοί σουρεαλιστές που έγραψαν ιστορία όπως ο Αραγκόν, ο Αντονέν Αρτώ, ο Μιρό, ο Μπουνιουέλ και άλλοι.
ΦΥΣΙΚΑ και έχουμε γράψει σχετικά άρθρα γι’ αυτούς, μπορείς να τα βρεις όλα εδώ.
Ο σουρεαλισμός είναι μαγεία και ατελείωτη πηγή έμπνευσης. Αυτό το άρθρο ελπίζω να είναι απλά μια αφορμή για να μυηθείς και εσύ στη τρέλα του.