Μαριάνθη ΔόβρηΈνα αφιέρωμα στη ζωή του εθνικού μας ποιητή, του Διονύσιου Σολωμού.
Ο Διονύσιος Σολωμός γεννήθηκε το 1798 στη Ζάκυνθο. Ήταν γιος του κόντε Νικόλαου Σολωμού και της υπηρέτριας Αγγελικής Νίκλη. Όταν ο πατέρας του απέκτησε τον Διονύσιο και τον αδερφό του Διονύσιου, τον Δημήτριο, ήταν ήδη παντρεμένος με άλλη γυναίκα, με την οποία είχε ήδη μία κόρη και ένα γιο.
Όταν ο Διονύσιος γεννήθηκε, ο πατέρας του είχε περάσει τα 60, ενώ η μητέρα του ήταν μόλις 16 χρονών. Παρόλα αυτά συζούσαν ήδη από το 1796, ενώ θέλοντας να βεβαιωθεί ότι τα νόθα του παιδιά θα αποκατασταθούν οικονομικά, νομιμοποίησε τη σχέση του με την Αγγελική, λίγο πριν το θάνατό του.
Έτσι ο Διονύσιος μεγάλωσε χωρίς το αίσθημα της μειονεξίας, που ενδεχομένως να ένιωθε κάποιο νόθο παιδί. Έζησε ως τα 10 του στο πατρικό του σπίτι στη Ζάκυνθο(1808) κι έπειτα μετακόμισε στην Ιταλία, μαζί τον Ιταλό δάσκαλό του Don Santo Rossi. Ο πατέρας του είχε πεθάνει ήδη 1 χρόνο πριν.
Στην Ιταλία φοίτησε ως τα 20 του. Αρχικά γραφτηκε σε ένα λύκειο, όπου δε μπορούσε να προσαρμοστεί λόγω της έντονης συμπεριφοράς του. Εν τέλει γράφτηκε στο λύκειο της Κρεμόνας, απ’όπου και αποφοίτησε, ενώ στη συνέχεια γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Πάβιας στο τμήμα της Νομικής. Ωστόσο δεν αποφοίτησε ποτέ.
Στα 20 του επέστρεψε στην Ελλάδα και μάλιστα στη γενέτειρά του, τη Ζάκυνθο. Ουσιαστικά τότε πρέπει να έγιναν και οι πρώτες δοκιμές του να συνθέσει στα ελληνικά. Κινητήρια δύναμη για αυτη του την απόφαση ήταν ο φίλος του Σπυρίδων Τρικούπης.
Έτσι ο Σολωμός ξεκίνησε να γράφει ελληνικά ποιήματα πιο απλοϊκά σε σύγκριση με αυτά που είχε γράψει στα ιταλικά. Ο λόγος φυσικά ήταν τόσο η λιγοστή γνώση της γλώσσας, όσο και η περίοδος που διένυε η ελληνική γλώσσα.
Πίνακας στα αριστερά του προθάλαμου στο σπίτι του ποιητή στη Ζάκυνθο με το γεννεαλογικό δέντρο των Σολωμών.
Πιο συγκεκριμένα εκείνη την περίοδο ο Σολωμός αποφάσισε να ασχοληθεί με μία γλώσσα η οποία δεν είχε ενιαίο πολιτισμικό υπόβαθρο. Για παράδειγμα τα Επτάνησα είχαν επιρροές απο την Ιταλία και τους Ενετούς, μη έχοντας περάσει Τουρκοκρατία, ενώ η πλειονότητα της υπόλοιπης Ελλάδας ήταν υπό Τουρκική κατοχή.
Έτσι ουσιαστικά ο Σολωμός κατάφερε να θέσει τις βάσεις για την ποιητική δημιουργία στα ελληνικά.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό του Σολωμού δεν άφησε κανένα ολοκληρωμένο έργο. Όταν λοιπόν ο πιστός του μαθητής Ιάκωβος Πολυλάς επισκέφτηκε το σπίτι του, μετά τον θάνατό του, βρήκε μόνο θρύψαλλα και αποσπάσματα. Αυτός στη συνέχεια τα ένωσε και τα συνέθεσε με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι αυτοτελή.
Ο λόγος για τον οποίο έγραψε μόνο αποσμάσματα μένει ένα αιώνιο μυστήριο, αλλά η πιο γνωστή θεωρία είναι αυτή που τον θέλει πιστό “ρομαντικό”. Σύμφωνα με τη θεωρία των ρομαντικών(των συγγραφέων δηλαδή του πολυκλαδούς κινήματος του ρομαντισμού) η τέχνη είναι μία ατέρμονη διαδικασία και μπορεί μόνο να προσεγγιστεί και ποτέ να πραγματοποιηθεί. Έτσι άφησε όλα τα ποιήματα του ανολοκλήρωτα, επειδή πίστευε ότι η τέχνη δεν έχει τέλος.
Ο Διονύσιος Σολωμός λοιπόν έμεινε στην ιστορία ως ο εθνικός μας ποιητής. Σημαντικό όμως είναι να καταλάβουμε ότι δεν έμεινε στην ιστορία μόνο επειδή έγραψε τους στίχους του Εθνικού μας Ύμνου, αλλά επειδή συνέβαλλε γενικότερα στην ανάπτυξη των ελληνικών γραμμάτων τη στιγμή που το ελληνικό κράτος πήγαινε να δημιουργηθεί.
Το πατρικό του σπίτι στη Ζάκυνθο που σήμερα είναι μουσείο.
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι ο Διονύσιος Σολωμός έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του Ελληνισμού. Ασχολήθηκε τόσο πολύ με μία γλώσσα που δε σπούδασε ποτέ, αλλά αγάπησε τόσο πολύ ώστε να βάλει τα θεμέλια για την ελληνική ποίηση. Το έργο αυτού του ποιητή λοιπόν έδωσε ζωή και φωνή στον ελληνικό λαό και για αυτό το λόγο -ίσως-θεωρήθηκε ο Εθνικός μας Ποιητής!